Amalariï Fdrtmdti Èpïjf. T 'eueren.
■ fcedit verfus lebfciónem: Nulli dubiiïm} qüiii aljqüa qiiiès' \
fitfeflïs, feffio>'& quafi aliquaprafumptió de ocib.Ao ideó
Óuia'Deusnörifipernitptecesafifi&ommconfticutum eft,
vtillicópbftaftlibliöriem cbrpbmm fequatur bratiövef-
füs.Cohiungunt nos nöuem febliones cönüerfetïoni no-
ueol ordirium Angelorum. Coiilrigünt riós noüeiri refpo-
foriigaudiis eorundem nouem ordimirri Angelorum. Et'
qiioniam oraridum eft,antequam ad illorüm focietatéper-
ueniamuSjcelebratu i verfus orariónis communis chöri ante
leétionem. Primus verfus d icit, Memorfui notie nominis
tui, 8c cstera: Ipfe verba óftendunt, cur liirrexeritrius dé
ftatiinoftro. Secundus verlas, Media no cl e furgébam. Ifteo-
flendit.qüa hora noblis opotteat furgerei fed quoniam negligences
fïimüs de teniporequo fölici érant fiirgere patres
noftri, non audemus meritin', mutamus verlumiftuiri, &
meimusalterum, Quoniam tuillümïndihaernum mum. Teir-
tiusverfusdicit:ExaltäreDomme,TL\c aperte nbuum'ïéfta-
mentutri recolit, in quo Chriftils exaltaüithominem al-
fumptum ad caffos in virtute fua. Quia diximus quod media
nóóte fürgèndumëflèt iri fioblurnali officio, “ex verbisJ
lanbli Augüftini& Hieronymi, oportet nos 'connrmate
noftia. Dauid dicit in Pfelmo, Beati immaculäti, quo tempore
ipfe fblitus eilet fiirgere ad confitendurri Domino»
Media notiefurgébam. Enn alio loco , Trauern in maturitdteÉ
érclamaut. Q uod ita Auguftinus PriÊiieniintempefta noble,
& clamant. Piures codices non hab'ént, in tem pefta
noble, (cd, in maturitate: vix autem vnus inuentus eil,qui
haberet geminata In prajpolitionèj id e ff, in imhiaturitav-
tc. Immatu'ritas itaquehöc loco riobllithum tempus eff,
quod non eff matuium, id eff, ópportUpum, v t agatur ali-
quidvigilando. quod ètiam vulgo dici folet hora import
■ hifiainóx quóqueinterïipefta,ïd eft, media, quando qui-s
efeendum eft. Hinc procul dubio mmeupata eft ,quiairri-
portunaeft adtionib. vigilantium. Tempeftiuum enim d i- ,
xcrunt veteres oppörtunumi &intempeftiuüm importu-
num, a tempore dubio vo cab ulo, non ab ilia tempeftatei
quae conlue t udirie La tins linguae cadi perturbatio iam vd-
catur, quamquam ifto verbo libenrer vtantuthiftorici5 vt
dicant, Ea tempeftate, quod volunt,Eo tempore, intelligii
Vnde & Hieronymus in libro de vita 'Paulär, P oft alleluia
cantatiim, quo lignó Vocabahturad colfeblam, nulli refi-
dere llcitum erat, fed prima vel inter primas venienss cameras
opériebatur, padore Sc éxeiriplo ad labórem 'eas pro-
uocans, non'terrore. Mane, hora teïriaj fexta,nöna,vefpe-
re, noblis médioi per ordinem pfelteriurri cane bant. item
eiufdciri ad Deme’triadem virginem: Nunc taneüm äd vit-
gincm loquar,!d eft,non èa qu s ekträ te, fed in te liint,tantum
cónfiderans. Praèfer pfelmorum & brattónis ordinem-,
quod tibi hora tertia, fexta, nona, ad veiperum, noblis me-
'dio, & marie femper eftexerdendum: ftatue qüóthoris sa-
De Matutinali officio.
C A P * X.
MAtritinale officium, wmpusrioui teftamenri meriti-
bus noftris intimati hoc eft, ab initio baptifmi vfque
ad pleriamremüneratiohem,quamprbiriiiîtDeuscum iu-
reiùrandb, Abrahs , ‘Sc filiis iiiis in sternum, t o enim
tempore-, id eft* matutinalff, baptizati funt fililifeaeliri
iriàrirubro,VtExodusriarrat : Fatlumeft,inquiens,invi-
■ gilia matutiMa , & eue rejptciens Dominus fuper cafira Ægy-
p tor urn per colUmtiXmigm&nubü, &hierfecti exercitum eo-
rum, &fiibüértit rotas cUrruurn»S>c téliqua.Quahdoifti funt
inferfe<fti,tunc baptizati funtfilii Iftàel.Qusfft vigilia ma-
tutiria, Bedà intcàââtu fuper Marcum monftraf, vbi diipu-
tat de quàrta vigilia noblis. Et circa, inquit: vigiliam quar-
tatri noblis, Venicad eos, ambulans fuper inare. Scationes
Sç. v igili* milicaresijin terria hbtatrim fpatiadmiduritur.
Quando ergô dicit,quarta vigilià ribetis venifTe ad eos D o-
'minuiri, oftebditiota noble periciitatos, & extrfemo no-
<ftis tempôreels auxilium pxsbitum.&paulo po ftjCuv e-
'romenté quià'nifiiuftus àdlùpernîluthenprsfidii&per-
p e tu s donaretnbutiônïs èrexerit, quaff inter noblis vm-
bras repente exbtt^nLudferi cbnfpicil, quod diem pro-
ximi^mnüncîat. Lucifer nanque cumpiurimd tres horas
noblis, id eft, cotam vigiliam matutiriam illuminate perhi-
betur; Adc’ritq; Dominus, qui fbpiris tenrationiim pericu-
iis,plenum Jibertâtisfidûchim fa x proteblionis attribuai,
t^ rod tempusi id eft, baptifmi, prsfigiiratum eft in area
Noe,in qua pauci,id‘eft, OClo anims faluS fabts funt. Do -
Cec.Perrus A poftolris hocprçcefliïlè in forma rioftri baptif-
hiatis, diceiis: I n quapauci, id ejl, otto anima [alitafatta funt pet
dquarm quoded nos nunc fitndts forma faluos bapttfma facit.&c
reliqua f . Sicu t tuhe Oblo anims fueruntin arca^ ita poilu-
mus inuenire oblo otdihes elebl'orum ïùb teinpore baptif-
mi; Prim us "brdo eft primitius Eccleff s verfentis ihpopU-
io ludaico: fecundus, eiuïHelri primitius Ecclefiç intrantis
ad gentes: tertius, credenusgentilicatis : quartus ,• refipif-
centispopuli Iudaici: quint'us, eorrim, quifuturi fub tempore
Antichriftirfextus & feptimus & obtaiius , corum, ;
qui vniuerfàliter coliigendiiimtéx Aiia,&:Europa,'& Africa,
& frilentur inaiori pic e -, quamnuriefruatur Ecclefia*
Ynde Gregorius: Quæ fàgenalçilicet vniuerfàliter tunc re-
pletur, cum in fine luo humani generis fumma concludi-
tur. Primus plàlirius monftrat primitiüam Eccleiiam j q u s
reformata Scsdificata eft Ghrifti prsdicatiorie j eo iâm régnante.
ficut ipfe diciri Data ejl mihi omnkfoteftas in calo&in
terra. QuodprittriiS'ffc fecundus verfiisdilucidanr, Domi -
_ x P .^ ^ ^ S^ ^ jd e co rem in d u itjin d uitD om in us fb r r itu diblam
feripturamedifeere debeas, quanto tempore lugéte, nem, Otprscinxitfe lfteregnantém Chriftum irionftrat:At
rioriadlaborem, fed àd deleblationcm i Sc inftrublionem fecundus sdificationemmeinbrorumfuorum dicens:fcf-
anims, cumque h s c fiiiieris fpatia, & frequenter te ad fi- . *nimfirmauit orlftm terra, qui non tommouebitur. Quid file
gendagenuafblicitudo ariiirii fiifcitauerit, habeto lanam j.pfelmuS in fecontineat, addifeimus verbis lànbli Augufti-
lemperinmanibus/velftaminis pollice filadeducitb, vel | ni inexpofitionetituliipfius.Itaeniminfit:Intituloenira
ad torquerida fub tegmina, iri àhieblis füïa vertarituf, alia- j tamquam admonemur in limine,quid intus quçramus.In-
rumque heta aut in globu'm collige, auttextenda côponé, feriptus ergo eft ita:irfùscanticilpftDàuidin die antefabbatum,
Sc reliquà. Etiterumeiûfdem ad aliâm deinftituliohefiliç. quandofundata eft,terra.Sc pollaliqUa,Cum omnes qui crc-
Prsponaturei Jifobs fidei, reêrum ac püdicitis virgo ve- dunt pervniuerfem terrain, immobiles funtin fide, funda-
terana, qiisiliamdoceat,& affuelcat exemplo ad oratio- taeftterra: tunefithomo adimaginemDei,quod*fionifi-
hcs &pfelmos n o d e cbnfürgérei marié hymnos canferé, | cat fextus ille dies deGenefiiSed quomodo ilium fecit Dc-
1 tertia,fexta,nonahofaftarein acie quafi bellatricem Chri- ; us? Quomodo fundata eft terra? Cbriftus venic vrfurida-
fti, accenlaque lucernà reddere fecrificium vefpertinum. | ret terram. F uniamentum enim altud nemo potefl ponere prater
Sic dies'tranfeat,fic hox inueniat laborantetn, Oratio le- ' id, quodpofttam ejl quod ejl Cbriftus lefus f . Super hoc fun-
blioni,leblio fiiccedat orationi.Sufficiant nob is h s c exem- j damentum Apoftolica Ecclefia primo fundata eft. Ipfa ve-
plaaddémbrifffariduiri,qüahoraiurgendum fitin noblur- nit ad esteras nationes,annuncians eis C .h r is t i ad-
nalioi0S c io ,& hichabeantfinemtrès ftationes vigiliarum, uenturn , Sc prscipiens, vteiiubilarent& feruirent : Vn-
qu spe r ternâs hbfas diuifs ekercits funt, & in quarta ori- de idem ,;qui fupra dicit in trablatu pfelmi nonagefimono"
ente iatri Lriciferd, exciiflis torporibus tsdii noftri, fobrie ni. Iubilatc ergo Domino vniueria terra. Nunquid nlo-
& ftrenueprsftolemuraductum Domininoftri lefu Chri- d ovocem meam audit vniueria terra ? Et tamen hanc
fti* quifuardurrcblione nos Istificauit, Sc informauic ad vocemaudiuitvniuèrfa terrariam iuhilatDominovniuer-
refurrcblionem noftram, quam defiderauerunt partes, fàterra;&quodadhucnoniubilat,iübilabit.Prstendense-
fed in nobis impleta eft, in quos fines feculorum deuene- nini benediblio incipiente Ecclefia ab Hierufelem per om"
runt, Quos fines recolimus in matutinali officio vfque ad lies genres, & reliqua. Ex his verbis noftram vocatioriem
refurrebliqnumcorpotum.________________ fentimusin fecundo pfalmoper prsdicationem. Apofto-
— *------- ------ ------- . • lonim,
Ecckßtßi&.0ffic.Lib(& IV . •
joruift, Ac iri tferaö noAràmberièüôlefttiam ófferimus A»-
boftôiorum vöcationi> & dicimuä :Deus Deusmtus iodtefa
lucevigtlb : Sitiuit in te anima mea, tpuam multipliciter tibi
caromea. Ticiilus pfelmi monftrat prsfentem pfàlmum
cantatutri.elfeex perföna gentilitatis. Titulum habetipfe
Pfedmus j Dauid cum effet in deferto Idunnea. Q uöd ita
idem Augüftinus in trablatu pfalmi eiufcleift :Per Idutriss
nomen intelligitur ftculumiftud. Idumaea enim gens erat
qusdamerrantium hotriinmti,vbi idola colebantur.
Area enim N oë, q u s oblö animas continebat, bicame-
rataerat. D e qua reTcribit idem qui fupra,in libro quinto-
decimo de ciuitate fieri quidem poteft, v c « nobis
quifpiam,& afius alio modo exponat h s c aptius,dum tarnen
ëa quaé dicunmr, ad hanc de qua loquimur, Dei ciüi-
tâtèminhocfeculo maligno tanquaift indiluuio peregri-
nàritem omnia referantur, fi âbeius fenfu, quiifta conferi-
fit,non vult longe aberfare , qüiexponit. Exempligrariaj
velut ff quifpiam quod hic feriptum eft, inferiorabicame-
rata,& tricâmerata facies ea, nöh quod ego in illo opere di-
xi velit intelligi ,qüia ex omnibus gemibus Ecclefia con-
gregatur;bicamefàtam diblam, propter duo genera ho-
minum,circuncifioriem fciltcet,&præputiurn,quos Apo*
ftólus Sc älio modo dicit Iudsos & Ç r s c o s , cc reliqua*
Quia furaruiri eft ante perfecutionem Antichrifti, v t po-
pulusexprsputio& circüncifione vnum fint in fide ,idéo
duo pfàlmi in tertio ordinecôtinenttirlubVnaanriphotta.
Q u s eontinentür in pfàlmo,Deus mifereatürnoftri,vtruh-
qué popillùm défignaiit, fcilictet Iijd sum , & gentilem.
Poftquàm hi fùerint coniunbli.vèniet tribalario Antichri-
fti,in cuius figuratn prsceffitNaböchodóriofbr, SC mittet
in camipum tribulàtionis tres filios Noe,quafi tres pueros,
quos hôri foltim liberauit Deus de eius malignitate, quia
elebli funri fed Sc benedicent Domino in fimilitudinem
trium puerorum. Quapropter cum in cStcris pfàlmis , fo-
lemusdicere Alleluia, in ifta benediblione Larinis verbis
vtimur, àd cpmmendandam fribulationetri, quam pafluri
fùncfanâiindiebus metriorati Ârtrichrifti, fiue modo pa-
tiuntur à membris eius. Etnon eft necelîe ibi can tare, Glo*
ria patri & Filio » quia in ipfe bëriedidione cômtnemora-
museandem fenblam Trinitatem,dicencfo : Benedicamus
Deo patri & Pilio Sc Spiritui feriblo. Diximus de Gloria patri
> quôd eiusvfurii feripièrit beams HidHonymus ad Pâ-
pâtri Damafum. Poft hocfecundum Danielemeritquies
.cliqua, qui ita dicit: Beatus qui expeftat, & peruenit vfque ad
dies mille trecentos trigmtaquinque. Quod beams Hieronymus
fie exponit, Beatus, inquit, qui iriterfeblo Antichri-
fto fupra mille du centos rionaginta dies, id e ft, tres fernis
arinos, dies quadragintàquinque prsftolatur* quibus eft
Dominus atque Saluator in fua maieftate venturus. In qua
quiete celebrabittir làus De i,qu s contineturin tribus pfel-
mis, feilieet, Laudate Dominum dé calif. Sc Cantate Domino
canticum nouum. 8c , Laudate Dominum infantlê eius ; ab vni-
uerfo genere hutriano, quod cuadet de tribulatione, quod
genus humaniun à tribus finis'N oe propagaturfî eft. Vnde
Auguftinus in memorato libro quintödecimo de ciuitate
Dei:Tricamerata veto , q u s in area erat,eo quod
omnes gentes dé rtibus filiis N o e poft diluuium reparatæ
fitnt: Siuealio m o do , v t idem Auguftinus in libro qu s -
ftionumEuangcliorum titulo quadragefimofeptimo, Ad
ipfe tria genera q u s afIiimiinmr ,arbitror pertinereeriam
iîlà tria nomina fenblórum viförum, quos folos liberatos,
Ezechiel propheta prsnunciat, N o e , Daniel, & Io b .V i -
deturenimNoepertineread eos,per quos Ecclefiaregi-
mr, ficut per illtini in aquis area gubernata e ft, quæ figu-
ram géftaoat Eccldiæ : Daniel autem, quia cælibem elegit
vitam * id eft,nuptias terrenas contcmpfit,vt,ficut dicit A -
poftolus,fine fblicitudine viuerct cogitans quæ funt Dei,
genus eorum fignificar,qui firntin ocio,fed tarnen fbrtiflî-
mi in tenfationibüs v t pofint afllitni : lob autem q u ia& v -
xorem habuit ,& filios, &las terrenarû return dbpias,
ad illad genus pertinet, cui iriolendinum deputatUm eft:
iéd tafiien v tfiut fortillîmi in tantationibus, ficut ille fuit,
non enim aliteraffumi poterunt:nec putoalia efle genera
hotninum quibus conftat Ecclefia, quam ifta tria*Qupnia
futurafiinthscvnius virtutis,fcilicet paticntiac conlbrtia
& communia, fub vrià âh’tipboha fiue Alléluia bahüntur
très pfelmi,qui nos iriüilaritadtorum fociétatemi Dein fe-
quitur lebrio, qnæ pro admortîtioneffaterna recitatur ih
ch oto . quæ femper placitaeritquandiu in præfenli feculo
deget Ecclefia. P oft ea fëquitur ver fus aptus tempo ri tali,
d id t enim,Dominus regnauit, Sc caetera. T une fiét ill ud q>
Apoftolus dicit, Cum rradiderit regnum'Deo &patri.Qamào
regnum Deo tradit,fibi ipfi qui Deuseft,cohiungit illud a f
perpetuum regnum fiium.At hyranus Zachariæ prophetæ
recolit remunerationempromiflam Abrahæ, id eft, vt fer-
uiamus Domino fine timoré in fenclitate & iuftitia omnibus
diebus. Talc feruitium reperitur modo iri raris, qu i1
funt iam perfebli: Sedtunc ab 'eleblis omnibus celcbrabi-
tur,quia omnes eruntperfebli.
De noftàrnali officié pet quotidianai noties.
K T enim Dominica nbx recolit ciues Hierufelem ab
iriitio mundi yfqj in finém, ita quotidians nobles pe-
regrinatioriem roortalium,& abalienationem à patria inter
inimicos degenrem .Et quia duodecim horæ funt noblis,in
quibu s neceflé habemus euftodia Domi ni munirij duodecim
pfalmos caritamus.Et quia hçc euftodia feria eft per fex
ætates mundi,fexantiphonis coniungim5pfàlmos.Et quia
fex strates mundi tribus temporibus concluduntur, feilieet
naturalis legîs, litteræ, & legis gratiæ, très le^ftiones legun-
cur, 8c très refponfbrii canuntur*
De niatutinali officio per quotidianas notles. '
, C A P . I.
IN Dominicis noblibus perquinque an tip h on as recoin
mus ftâtû Ecclefiæ ab initio Apoftolicæ ftabilitatis vfqj
adperfeblionemeleblorum, qui in fine mundi venturi sut:
Atquotidianis noblibits alterô modo euiïdem ftatum recolimus
petmutationem pfelmorum, Sc canticorum àfe-
Cimda feria vfq;in febbato. Primus pfelm. Miferere met Detts,
continetpcenitentum coriueriîonem. ludæi conuerfi, qui
deputanturin primitiua Eccle*l,iftius pfelmivigorem fre-
quentabant,quando ad pfædicationem Pétri poeaitentiam
egerünt,& cbmpunbli nint cordc.De quibus feriptum eft
in Abribus ApoftblorumtH# auditis compunttifunt cor de, &
dïxertint ad Petrum & ad r eh quos ApoftoloSiQuid faciemus viri
fratresîfetrus vero aitillisiPoemtentiàm, inquit, agite -, & bupti-
xatur vnufquifque veftrum in nomine lefu Cbrifti. Simili modo
per fequente s nobles idem pfelmus nos,qui degentili con*
uerfetione coniierfi fumus,ad poeniteritiam proubcat.Sufe
ficit depræfentipfelmo.Dé cæteris, id eft, Detts Tiens meus ad
te de luce vigilo & , De us mifereaturmßri. & , Laudate Dominum
de Calls»ac,Cantate Domino,atque, Laudate Dominum in fttnâis
ri«5,iam dtblumeftneftat ordovtàd fëcundam feriam re-
uertamür, & tranfeamus per mutationem pfelmorum &
cariticorumillud primo opoftet intueri, vtpîàlmus 8c can-
ticum ficut funt in officiodeputata vnius noblis, ita fîntin
in rébusIimilià Sc fignificationibus.Pfelmusir«-^ mea,habet
hlinc titulum, l’roea, qua bat edit atom accepit. Quem ita
exponitAuguftinusririrelligitur ergo Eccléfia] qùæ accepit
hæreditatem, vitam æternam per Dominum rioftriuri le-
fimi Chriftum, v t : poffideat ipfum Dcum, cui adhærens,
beata fit fecundum illud, Beau mites, quoniam ipfibanditaie
poftidebunt terram >Hm c hæreditatem primitiua Ecclefia accepit,
quæ fimul cum Apoftolis in præfenti feculo vixic. fix
eitisperfona cantatur canticum Elaiæ prophetæ, Confitebor
tibi Domine, quoniam trains es mibi : corner fus eft furor tuus, &
confiants es me.Sc estera. Canticum iftud, illud tempus re-
I colit,quando primumvexillum laniffæ cruefe ereblum eft.
Vnde in fùperioribus partibus in eodem propheta feriptum
eft, Et leuabitfignufri in nationes , Sc congregabit
profugosIfiael,& reliqua.Quod fie Hieronymus in eo-
dém exponit, In die ilia, hoc oft,in illq fcmpore, de quo Sc
fiipradiblum e f t , cum refurrexeric radix Idle in fignum
populorum, fiue vtdominerar gentium, apponct Domi-;
nus fecundo manum fham, vtnequaquâiuxracosnoftros
Iudaizantes in finem mundi,eu m intraueric plenicudo gc-
Biblietb. Vet. Patr.Tom .9.