Ezech. S,
B
D
Item cap. 4
Idem cap.
26.lib.KS.
Idem l.vit
cap. 10.
Martyruhi
memoria
nfàcrifî-
cio Miffx
Iona Aurelianenfis Epifcopi
Potcft quis interdum & inuitus ado rare, iicut nonnulli R e gibus
adulantes,cum eos in huiufmodi ft udia deditos vipérine,
adorare Te fimulant idola,cum in corde ipforum cer-
tum lit, quia nihil fit idolum. Colere verb eft toto hic affe-
d u & ftudio mancipari. Vtrumqueergo rcfecat 1ermo di-
uinus>vtnequeaffedu colas,neque Ipecie adores: Hiçro-
nymus in expofitione Danielis Prophetæ: N otum tibi fit, in -
quir.Rev, quia Deos tuos non colimut;& Jiatuam auream quant e-
rexifti, non adoramus.Si ue ftatuam,vt Symmachus, liue ima-
ginem auream,vt cæteri tranftulerünt, voluerimus legere,
cultores Dei eam adorare nô debenr. Ergo iudices 8c Principes
fteculi.qui Imperatorum ftatuas adorant,& imagines,
hoc fefecere in télligant, quod tres pueri faccre nolenres,
placueru n t Deo.Et no tanda ptoprietas;Deo coli imaginem
adorari dicunt, quod vtrumque ferais Dei non conuenir.
Item idem in expofitione Ezechielis Prophetæ:Erfeptuagin-
ta v'trt defeniorïbus domus lfraet,&Iechoniasfilius Sapbanfiabat in
medio eorumftantium antep 'tâuras, &Vnufquifque habebat thuri-
bulum in manufua,& vapor nebula de tbure confurgebat. Quan-
do dicit feptuagintàyiros fuiflè de fenioribus domus Krael,
qui tenerent t h uribula manibus, oftendi t multos âlios fuiflè
presby tetds,qui hoc non fecieban t, lêd forfitan peccatis
alijstenebàntur: vtrunque nomine Iechoniamfilium, Sa-
phan ftètiïïèin medioeorum quàfi principem fceleris, arque
làcrilegijcorum, qui omifla religione D e i, colebanti-
dola, & in templo non âdorabant Deum,cuius erat & tem-
plum, & pidura pariet um. S. Àuguft. in lib. lèptimo de ci-
uitate Dei: Vnum vërum Deu m ,i d eft omnis anima: corpor
rilque creatorem colere, quilque contendar. N o n ideo
peccatj'quia'norïeftcolendôs quem colit, fed quia colen-
dum, non vt colenduseft, colir. Q u ia verb & rebus tali-
bus, id e ft tifrbibus& feeleftis, & non Deum verum, rd eft,
animæ corporifquc fadorem, fed creaturàra quamuisnon
vitiolàm colit, fiue ilia fit anima ,’fiue corpus, fiue anima fi-
mu l& corpus, bis peccat inDeum,quod&pro ipfo colit,
quod non eft ipfe: 8c talibus rebus colit, qualibus nec ipfe
’Çolendus eft. Item idem in lib. 10. de ciuit.Dei: Multa de-
nrquedeculcudiuinovfurpata funt qua: honoribus défera
eut Human is,' fiue humanicate nimia, Cue adulatione pe-
ftifcrà:ita tâmen,vt quib. ea defètütur, homines haberétur
qui d icuniutcolendi, &^onerandi, fiauté multueisaddi-
tur,&adorandi. Qms vero fàcrifkandum cenfuit, ni fi ei
quem Deum, aut fciuit, aut pütauit, ant finxit? Item idem
in eodem opéré lib/io. Putauerant quidam Angelis defè-
rcnaiim honorem ( vel adorando vel lacrificando ) qui de-
betur Deo & eorum font admonitioneprohibiti, iufilque
hæc ei déferré, cui vni fas elle nouerunt. Imitati lunt Angelos
fàndos etiam lândi homines Dei. Nam Paulus 8c Barnabas
in LycaoUafàdo quodam miraculô lànîtacis putari
Dij,eifque Lycaonij vidimas immolare volüerunt, quod
àfehumili pietate remouentes, eis inquemerederentan-
nunciauerunt Deum. Et poft pauca.Quçcunque igitur im-
mortalis poteftas quantalibet virtute prædita, fi nos diligit
ficut feipfàm, ei vult eflè fobditos (vt beati fimus ) cui & i-
pfa fubdita, beàta eft. Si ergo non colit Deum , mifera eft,
quia priuâtur Deo, fi autem colit Deurn,'nOn volt le coli
proDeo: illi enim potiùsdiùinæfèntenriæ fuffragramr, &
diledionis viribus fauet,quia lcriptum eft: Sacrifices diise-
radicabitur: nififoli Deo. Nam vt alia nu ne taceam quæ pertinent
à d religious oblèquium quo colitur Deus, facrificium
certè nullus hominumeft qui audeatdiceredeberi.nifiDeo
loli. Item idémin eodem opéré libro io . Nonitaquede-
bëmûsmetuere, neimmqttales & beatos vni Deo fubdi-
pos, non eis lacrificando offendamus : quod ënim nilî vni
vero De o fandi deberi forant, cui & ipfi adhærendobeati
font, proculdubioneque per vllamfignificàntemfiguram,
neqùe periplàm rem quæ lacra mentis fignificatur, ûbi ex-
hiberi volant. Dæmonumeft h s c arrogantja fuperborum
atque'milèrorum,dquibüs longé diuerlà pietas lùbdito-
rum D eo. Item idem in eodem opéré: Nosautem marty-
ïibtfs hoftrisnó templa ficut dijs, lèd memorias ficut homi-
nibüs moïtuis,qüôrum apudDeumViuuntlpiritus,îâbriCa-
mus.Nec ibi erigimu's altaria, in qtiibus lâcnficëmus mar-
tyriDus,lcd vni Dei>,& niartyiuni & noftro lâcrifièium rm-
molamiis. ad quod lâcrificium ficut homines De i , qui
mündum m eius con^elfione vïcerunt, iuo loco , & ordine
nominantur,notamen aSacerdote qui lacrificat inuocan
tur, D eo quippe,noipfis,lacrificat, quamuis in rqemoriam
lacrificetcorum,quiaDeilacerdoseft,nonillorum. Ipfum
verum facrificium,corpus eft Chrifti, quod non oftertur i-
pfis,quia hoc lunt & ipfi. Item idem in libro quatftiohum
ve tens ac noui teftamenti: Chriftiani ('inquit) vtpote pau-
peres quos ftultos vocant: vnum Deum colunt in myfterio
ex quo lunt omnia, nec aliquid, quod ab eo conditum eft.
veperatur. Ipfum enim folu fufficere fibi 8c abundare feiut
ad falutem. Item idem po ll pauca: N o ergo nobis videtur
vt quod homo facit adorari debeat. Fador enim a fadura,
non fadura a fadore adorari iudicatur.Item idem in expofitione
Pfiii3.Noli ergo addere mantis hominu, vt ex code
metalio,quod fecit verus Deus,velisfacere falfum D eum,
imo falfum homine, quem pro vero venereris D e o , quem
quilquis pro vero Deo in veram amicitiam reciperet, infa-
niret:ducit enim,&affedu quodaminfirmorapit infirm a
corda mortaliuformx fimilitudo,& membrorum imitata
co mpago. Item idem in eodem opere pf. 9 6. Homines au-
tem in landosattendite,qui lunt fimilcs Angelis. C u in-
ueneritishominem aliquemlandum leruuu Dei,fi volue-
ritis illu colere,& adorare pro Deo,prohibet te, no vult fibi
arrogarehonore Dei,non vult tibi efie pro Deo,led tecu
effe fub D eo. Etpoftpauca: Sic &S.Angeli,illiusglonam
quxrunt quem diligut,ad eius cultum, ad eius adoratione,
ad eiuscotcmplationcorancS quosdiligunt rapere & in-
flimare ftudent,iplumillisannuciant,non le, quonia An-
geli funt,& quia milites lunt,non noruntgloriam qu^rere,
nifi Imperatoris lui.Item pollpauca:Nemo dicat: Timeo,
ne iralcatur mihi Angelus, fi non ilium colo pro Deo meo.
T un c enim tibi irafcitur,quando ipfum colere volucris,bonus
eft enim, 8c Deum amat.Quomodo dzmones irafeun-
tur,fi non colanturfic Angeli indignantur, fipro Deo co-
Ian tur.Item idem in cpiftola ad Maximum Grammaticum:-
Scias,inquit,aChriftianisCatholicis quorumin veftro op-
pido etiam Ecclefia conftitutaeft,nnllum coli m ortuorum,
nihil denique adorari quod fit fadum & conditum a Deo,
led vnum iplum Deum qui fecit & condidit omnia. Item i-
dem in lib.de vera religioneinter catera ita dicit: A d perch
piehdam veritatem nihil magis impedire quam vitam li-
bidinib.deditam,&fellas imagines rerum lenfibilium,qua:
nobis ab hoclenfibilimundo per corpus imprelfte, varias
opiniones errorefqjgenerarent:nec errorem in religione effe
potuifie,fianimaproDeoluonon coleret animam aut
corpus,aut phatitalmata fua quae nihil luntaliud, quam de
Ipecie corporis corporeo lenfu, attrada figmenta. Item in
eodemmon fit nobis religio, humanorum operum cultus,
•fmeliores enim lunt ipfi artifices qui talia febricantur,quos
tamen colere non debemus. N on fit nobis religio in phan-
talmatibus noftris, melius eft enim qualecumque verum,
quam omne quicquid proarbitrio fingi poteft: 8c tamen a-
nimamiplam, quamuis anima vera fit, cum falfa imagina-
tur,colere non debemus. M elior e ll vera ftipula,quam lux
inani cogitatione pro lulpicantis voluntate formata, 8c tamen
ftipukm quam lentimus & tangimus, dementis eft
crederecolendam. Item idem in lermone Euangelico, de
poteftatedatadaemonibus,vtabirentinporcos: Noli ( in-
quit)inclinari Angelis,vt eis facrificadu putes.nolunt enim:
quandofecis,non intclligunt: diligunt fi cum eis adores
quem adorant. Item idem in libro de quantitate anima::
Homoautemquilibet alius, quanquam lapientilfimus 8c
perfedillimuS,yelprorfus quxlibetanimaradonis compos
atquebeatifiima,amandatantummodo, & imitanda ell,
eiquepro merito & ordine,quod ei congruit deferendum,
nam Dominum D eumtuumadorabis,& illi foli leruies. I-
tem idem in libro de Verareligionc:Non nobis religio,cor—
porum$thereorum atquecceleftiutn cultus; led eius cuius
contemplatione beati funt. Neque enim & nos videndo
Angelum beati lumus, led videhdo veritatem,qua e tiam i-
plos dil/gimus Angelos,& his cogratulamur. Nec videmus
quodeoparatiores& nulhsmolellijs intetpedientib.per-
fnmntur,led magis eos diligimusquoniam 8c nos tale aliquid
Iperare a communi Domini iufii fumus.Quare hono-
ramus eos charitate, non feruitute.Nec eis templa, nolunt
E
làcrificiû
eft-corpus
Chrifti.
Itemc.u4.
Idem , c
rio.ldefe-
: unda pm
Idemfitper
tfd.96.
Idem,
Ibidem.
Idem it
narration:
I Idem ;
Plalmi.
Idem E-
fift- 44-
G
Idem.e.}
Idemc. SS-
■ ficilicec
feruitu-j
téexchan-
fic
quod La-
1, &
Duiiâa
Ipellat.l;
jqu.inExo.
Iib.a.c.p2.
\lbide panj
Cap. 34. Deuter. 6.
Cap.tf.
De cu ltu Imaginant, L ib . I.
ehim (efic honoraria nobis , quia nofipfos cùm bonifiimuSjCempla
fiimmi Deieflenouerunt.Fulgentiusin lib.de
Fide ad Donat.Quiaipfe Deus fibi foli præcipiens tantum-
modo feruiendum, lèquçiubensàfidelibus adorandum,
ptotfus interdixic, ne quis audeat creaturam adorare,crea-
turæque lèruire : propteteain fine illius præcepti,de omnibus
qu * creauit ira loquitur : Non adorabis ea,necfetuies
eis.Et pod pauca: Vera enim religio, in vnius coftat Dei fec-
uirio.I tern idem poll pauca : Si veraciter vnum Deum cum
patrefilium vera fidesadotat,quæ fie Deo nouit à creaturis
; omnibus feruiendum, vtnouerit creatur* nondeberi di-
uinæ feruitutis obfequium:Firmianus Latftandib.z.de fella
j religione;Duplieiratione(ihquif)peccatur ab infipietibus.
I Primum quodelementa, id eft,Dei opera Deo proférant:
deindequod clcmécorum figuras humana Ipecie comprehends
colunt.Item ipfe Nihil aliud adoremus, nihil cóla-
mus,nififoliusartificisparentifque noftri ynicum nomen.
Item.Supra ergo,non infra eft Deus,necin ima, fed in fum-
ma potius religione quærendus eft. 'Et infra : Nihil co|en-
dum eft,quodoculismortalibuscernirur. Poteranr liquidem
de cuira 8c adoratione,qua: loli Deo debetur, vberio-
rafanóborum Patrum d iä a fufficienter proferri , nifi ob
prolixitatem vitandam prætermitterentur. Sequitur ex o-
pere Claud.
Dicuntißi ( inquis) contra quos Ecciefiam defendeniam fufee-
pimus.
Optima & egregia gloriatio tua.Supra diîcifti magna tibi
tribuendo, te feâarum & fchifmatum luperftitionumque
atque hærefum comprelTorem,& contritorem,exiftere : &
nunc infers,& contra imaginum adora tores,Ecciefiam Dei
defeadendamtefufeepifle. Pluraliter fcilicer eorumperfo-
nam aftumens,ira inquiens. Dicundftj contra quos Ecciefiam
Dei defendendam fufeepimus, 8c fingulariter eis re-
IpondensjPaulo poft fubijeis.
Cuirejpondemus.
Omittimus itaque hanc didioncm vitiolàm tuam, qua:
apud Grammaticos.folçcifmus per numéros vocatur,eam-
que caeteris vi tiofis & incom pofitis tuis diäionibus focian-
dam relinquimussintelle&um tantummodo eius qui vitio-
fus vitiosè prolatus eft rimantes. Beatus igitur Auguftinus
contra paganos agens, Ecciefiam Dei defendendam fe fu-
feepifle non immerfro feribic, quorum infidelitatem potenter
rationabiliterqueredarguit , fànâamque Ecciefiam ad
eoruminfidelitatemrefeliendam,acfiiperandam,feluber-
rimisinftruit,imóarmisfpiritalibusaffatim munir, tu verb
nihil tale vlpiam legerisfeciflè. Vnde mirari non fetispof-
lirai,cur gloriatus fueris te Ecciefiam Dei defendendam (o-
lum fufcepiflè.Sed quoniam eiufdem doótoris verbis abu-
tens,imaginum adoratores Parochiæ tuæ tanta inueâione
percellendosiudicafti, cultores tamen lyncetilfimos làn-
üæ Dei Ecclefiæ Galliam in colentes, 8c ab hac fuperftitio-
neimmunes ( quostam in pra;cedentibus quàm in fubfe-
quentibus lcriptis tuis, falfa: religio nis atque fupetftitionis
cultores volitas ) in eadem perfecutione tuatninimé vide-
ris excepiflè.- Illud quod imaginum adoratores, tib i, ad
fuum érrorem muniendum, refpondiflè lcripfifti, ita inquiens.
fed tantummodo pro hbnoretCuius effigies, talt eam veneratione ado-
ramusiVna autem reprehendimus ac deteftamur, quia cunt
eorum feientiam non fiibterfugic, imaginibus nil inefle di-
uini,maiori digni firac inueltione, eo quod debitum honorem
diuinitati , impenderintinfirmo 8c egeno fimula-
chro. Quan tu rpquehuiufceerrorisfeiftatoreSac defen fores
a vera^xorbirent religione, no opus eft per fingulai, mea
declarare narratione. Idipfum etiam nonnulliOrienta-
lium,qui eodem feeleratiftimo mancipanturerrori, fe ob-
iurgantibus refpondere folent. Tribuac Dominus liia gra-
tuita pietate,vt rändern aliquando & ifti & illi ab eadeihe-
ruanrurfuperftjtione, 8c Apoftolicis’fiifeiplinisfelubricer
inftnnfti, traditioni rcuocen tur Ecclefiaftidre. Illud autem
quod adueeftis.
Quia fanäorum imagines in d&monum cultum venerantur,
non idola reit quer unt fed nomina mutauerut. Et cötinuö fiibitin-
g is : si firibas inpariete.velpingas imagines Petri & Pauli,louis &
^ Bibliotb. Vet. Patr.Tom. 9 ." ',
Saturniftue Mercurfnec iflifunt dij,nec illi Apoßoli i nec ifii,nec illi
homines, aeper hoc nomen mutatur, error umen & tunc & nunc
idem ipfe permanetfemptr .
Quis non intueatur in bac ptofecutipnéttia, leuitatis 8c
indiferetionis plena,ficut 8c in ceteris fecifti,GalIia te quo-
quo complexum.Quae vrique imagines fàndforum ob præ^
mifiàs caufes & habet,& habere finitieas verb adorari,& in
dæmonum cultum venera^i, magnae deteftationi 8c abo-
minati6nihabet.Nonigitur(vtaflcrisjeolit idola,& nome
mutauit,quia reliquitdiabolum, & fecutaeft Chriftum.ac
de infideli fufta eft fidèlis.Porto imagines fanäorum,vt di-
ftum eft,habet,non tamen easin dæmonum cultum vene-
ratur. Nam & illi qui nimio,& indifereto amore ob honorem
fandtorum,eorum imaginibusfiipplicänt,nefcio an te-
merèidololatræ lint vocandi. Videntur fanèpotius ab hac
iiiperftitione, adhibitO rationismoderamine teuocandi,
quàrividololatræ,cum vtiquefànctæ Trinitatis fidem veraciter
credant & prædicent,nuncupandi.Cætera verb in ea1-
dein affertione tua faciunt nobifeum, eXcepto eo qUod in
ea vltimum pofuifti,ita inquiens:
Ac per hocnomen mutatur, error tamen, &tunc& nunc idem
ipfepermanet femper.
# Q u od fuperioribus vbi dixifti : Non idolar cliquer urn, fed
nomma mutauerunt : non inconuenienrer aprari poteft.Item
aisiCertèfiadorandifaijfeht,viuipotm quam mortui,vt tupofuifti,
adorandtejfe debuerunt*
. VtponeredeBueras,adorandifuifftnt,aut certè adorari
debueranr.
ldeft,vbifimilitudinem Dei babent.
Inhis verbis nobifeum fobrièfèntisi dequarelùfficieft-
tia diuinæ lcripruræ reftim onia habenrar, quæ hic breuira*
tiscaufà non ponunrar.Quod aurem illico fùbneâis.
No» vbi pecorum,vel quod vertus eft, lapidum,fiue lignorum vita,
fenfu & rattone,vt tû*pofuifti,carentem. V t ponerc debucras,f<*-
rentiumfimilitudinem babent.
Quantum ab his qui lànum fàpiunt, peruersé diftèntias,
resipfàliquidoprodit, -plena quippefuntblalphemiæverba,
quæ in contemptum lànâorum impudentiore protuli-
fti. Nimium ergo & infcliciter errando à fenfii cundorum
fidelium diferepafti, quando fendorum preciofa corpora
qqæ Deo dedicauerant , 8c in q'ÿbus officiofiflîmê ei fèr-
uierunr,quæ vrique organum fendi Spiritus extiterunr, pe-
coribus, & vt verius^e feripfiftè dixifti, lapidibus & lignis
coæquafti.Hac quippe profecutione tua, qua te làndotum
corporadfifpeduihabere manifeftas, errorem Euftacij &
Vigilantij omnino fequi conuinceris. Vrerqüe igitur,ficut
iàm præmiftum eft,reliquias fàndorum contemnendas, 8c
alia multa,contra ftatuca Ecclefiaftilh infâniendo dogmati-
zauic,& idcirco merito lùb perpetuo anathemate hærctico-
rum collegio dams eft. Si igitur (vtaftruis)làndorum corpora
finiilitudinem pecorum habent , ergo non more hu-
mano terræ mandanda funr, fed iüxta cuiuldam erroncum
dogma (Diögenem fcilicet Çÿnicum dico) feris auibufque
proijciantur, aut certè quaquauerfum velut lapis imltilisi&
lignum in fruduofum difpergantur. QuisCatholicorum,
t rogore,tam im pia, tamque blafphemaverba patienter vèl
legere,vel audire poftït ? Quis (inquam)nifi mentisinops
tam profana non execretur d id a ? An nefeispaganis mods
fuiflè, ôftàMartyrumqi^os diuerlilfîmis generibusjmor-
tium neçabanc, ne â Chriftianis honorabiliter fepeliren-
cur,diuerfi(fimi$modisocculuifiè, aut igni concrèmaffe,
aut certè feris auibufque expofuiflè ? Hoc videlicet peros
quantum eispoffibilefuit, cauentibusimpûris Ipiritibus,
ne per cineres fàndorum augmencarentpr bénéficia .raor*
tali um ,confundere tur pertinacia in fideliu m, & detegere-
tur dolofirasipforum. Ad làndotum quipppcineres, vt B.
Hieronymus aduerfiisVigilanrium feribit, dæmones ru-
giunt,& de obfefiîs corporibus aufugiunr, & alia mu Ira in-
numera eorum interuentu fuffraganre , & Chrifti gratia
coopérante fiunt. Ad pecorum verb cadauera, & ad lapides,&
ad ligna nil cale fieri haud dubium eft.Scribit itaque
Beatüs Auguftinus in libro ciuitatis Dei odauo. Nempe
(inquit)fjpiritusfeliax, cuiusinftinduHermesiftadicëbat,
pereumipfnm coadus eft confiteri. iam tuncillamcerratn
fepulchrorum morcuorü,quos pro dijs colebant,fuiflè ple-
I niflîmam,
Reliquiae
tépcores.
iMattyru
corpora
!'3 o à Pa-
Hieron.
T0.3.
iDæmonu
poena ad
jmaftyrd