Dan. ij. i.
Malac.].6‘
c
D
Eze f.59.8.
io n _ Lufdtwenfis Fcclefia
veræ fidci diuina infpirance pie tare videatur, nonpræcipici
& inconfîderatafeftinàtiône réméré aliqüid creaimtïS de-
finiendüiii.ied oitini ciità pietatis & deuoüfiîftio ftddio iii-
uenièridæ ad ténendæ veritâris fideliter quærendüm&pul-
faaduraàtqüé pêcéndum.vt npn humârio etrbre qüodnbi
bis videcurfêdqüodipfàveritas ortendem, rcmpta offini
animofitàte &: conteiîtione fideliter atque vnanimifer.fe-
quamür; Qüod vt,in quantum Deo adiuaiame polfümuS,
diligenter & fideliter pofiît fieri illud primo in lodo poné-
düm St vehementiiisi profit nunc pufilhtatis nofttaï merrioriæ
Pf.lOX.17.
pceürriricredimuscômmcndandum,feptem qüaf-
dam efle régulas fideicx diuinarum (çriptürarüm auâori-
taté eüeniences, & à iâfi&is atque or thodoxis patribus dili-
gentiflîme commendatas de prælcientia icilicet Sc præde-
Slnationé diuina, qiias& Catholieusquifquefidelillinie
tenere debeat, Sc quicümque his'contrana iapit non Ca-
thoHïiacreu fmen edrrgeo c pormimprao ebfet*c vutr o. mnino firmiflime ac fideliifimetenêamus,
quid omnipotens Déus nii^il ex tempore
prçfcierit vel prædeftinaueric: (cdficutiple ablquevllo initio
iternfis,&incommutabilis efi ita&éius præfcientiaà.c ;
ptxdeftinado fempiterna atque incommutabilis fit.Nul-
la enfin Deo noua voluntas,riullum nôuumcofiliuro,nulla
noua diipofitio nullum nouum iudicium, quafi ex æter-
no apud ipium & inipfo non fuerit, fedpoftmodumeflè
ca:perit.Nihilnamqüeeius diuinitati efi accidèns, nihil
ineius deitate poteft auge.ri, yçl mimii,yel mutari. Etideo
quicquid præfciuit æternaliter præfciuit, quictpiid prædë-1
ftinauit procul dubio ærernaliter jÆxdelûn^uit. Ad. liane
fidem nosieripturaiàndainferuitatque informât djeens:
Deus sterne qui occultorum es cognifor,qui nojii onmia aytequam
jUnt. Et iplé omnipotens Défis cum de ic ipfo tefiatuc Sc
diciti Ego trim dominus & non mutor.Et hancprædeftinatio-
nis fiiææternitatem eriamalioloco per Prophetam ofteh-
dit dicens': Ego Dominus locutus fum & f ’.ci. id eft, quod nunc
per Prophetam locutus fum, longe poftealuo tempore fa-
durum in me prædeftinationis aiternitate iam feci, nec.apud
tnéadhucexpedaturfuturum,quodinmeaim mobf.
li dilpofitione confiât eile iam fadum. vtautem hoc omni-
pQtetis Deus diceret pet Prophetam præmilèrac fupra fi-
militudinem du&um atborum in figura fcilicet duorum
populorum id eft Iudçorum & GendumiQuarum vnam fe
dicit ex fublimi humiiiailè,&ex viridihumiTiafle,&ex viri-
di fi ccafle, alteram ex humili exalta fie, &ex arida iioden-
tem fecifle ita dicerrs. Et feiet omnia ligna regionis quia ego dominus
bumiliaui lignumfitblime, & exaltaui lignum hutnile. Et
ficcauilignumvinde &franderefeci lignum ar'tdum. Et conri-
nuo fubiungens: Ego dominus locutus fum&feci. Id eft, quod
nunc fum per Prophetam locutus, & quod apud homines
adhficium fadurus in xternapr^edefiinatione iam feci, videlicet
vtrumqueidi eft miiericordiam & iudicium ifium
& ficut Apofi. dicit, bonitatem & feueritatem-fuam vtriuf-
quepopuliveldeiedionevelexaltatione aeternaliter prx-
deftinata oftendens, dum. illumiufto iudicio humiliât Sc a-
refaat. hunc autem gratuita in fecula exaltat & virere facit.
Quid ergo euidendus&dilucidius de yttjuique partis, id
eft tarn eledorum quam reproborü prçdeftinadone qu«f
ri poteft; Cum & vnius per infidclitatem ariditas & alteri-
us per fidem viriditas çterndDeiiudido' ih ^terna eius prç-
deftinatione declaratur prædeftinat» Tale efi & apud eutn-
dem Ezechielem Prophetam quantum ad partem pertinet
reproborum vbi omnium jmpiarum öendum & populo
Deiinimicarumid eft paganorutn Iudxomm & hxred-
corfim Sc maxime antienrifti, & eorum qui cum WO Eccl.
Dei periecuturi iunt iub figura Gog & Magog çternuffprç-
nuntiatutinterims: Et ftatim Propheta'ipbiungit dicens:
Ecct venit & factum eft. Ait dominus Deus id eftquod apud
hominestam longo poft tempor^bft. venturum & quod
tarn longo poft tempore<2ft futuru apud me in xterna prx-
deftinatione nonadhuc venturameft fed iam venit*? nec-
adh uc futurum led iam fidlum eft. Hoc & Pialmifta in v
traque partem & eledorum fcilicet & reproborum« i d eft
æterno Dei iudicio & illos milericordix, & iftos perditio-
ni prxdeftinatos oftendens diftinde &manifefte de eledis
dicit : Mifericordta autem Domini ab aterno &vfque maternum
fuper timentesturn: Derepiobis veto:quantum qutelongantfe
iniquitateperibuntperdmfiiomnes qui fornicantur abï ié. Id eft
qüiclohgaHt fé aBs te quantum ad ipibs pertinet adhfic
mb tehipbreVidelicet extremo iudicio penbunt. Quantü
âutemadprxdeftinatiphemætértïiiudieii tui tueosiSper-
didifti.Hancirnmobihtatëm corifilü & iudiciidiuini docet
hös Apoftiintelligerevbl iuramentum Dei interponitur.
Sicutilludeftqüod de hçredibusfidei Abrahçadipfum A-
braham iurafiè éum explanac dicens: Abrahç tunique promitte
fis Deus quofiiam neminem habuit per quem iuraret
maioremjiUrauitper femetipfum dicens: n’tfi benedicens be-
nedicam til/i& multiplicand multipluabote: Et pauló'poft in
qub abundantius, inquitjvoiens Deus öftendere pollicita-
tionis hxredib. immobilitatem coniilii lüiinterpoiuit iui-
iurandum, vtperduasresqUibus impoflibile eft mçiitiri
Deum fortifiimumfolatium habeamus.qfii confugimus
ad tenendam propofitamnöbis ipem.Sicut ergo in patte
eled orum, qui funt diuinæ pollicitationis & promi fiionis
hxredes,per mliutandum voluit Deus oftendere immobilitatem
cönfilii iui, id eft, immutabilem dlipolicionem x-
ternæ prædellinationis iùxiuxu expofitionem Apoft. ita
Sc in parte reproborum vbi interponitur iufiurändum Dei
: nihilalmdoitenditurniii immobilitas atque immurabili-
tas xteiniconfilii& prædeftinationis eius in damnatione
& perdidone ipiorum, oftenditnamque eos omnipotens
Deus reprobus cum de eis dicit:ipfi vero non cognouerunt vt~
asmeas: Oftendit eós immobili confiliofuo id eil immuta-
bili prxdeftinatione iüdicii lui æternæ damnationi Sc per-
ditioni eile prxordinatos cü ftatim fubiungit, quibus iuraui
in ira meaji introibunt tn requim meam. Qüod ii quis putat
dé illis tantum reprobis quieduétiex Ægyp. per Moyiëm,
& per xl. annos in déferto ièmper rebelles Sc increduii ex-
titerunt, quorum etiam cadauera in eodem deiert-o pro-
ftrataiimr, eflè intelligendum, Sc non poriusin eorura ipe-
ciah damnatione &perditione omnium generaliter repro -
borüminteritumfiguratum, Audi Apoft.tembiliter & ve-
racitcr dicentem: Omnia autem bac in figura contmgebant U-
lüifcripta funt autem ad coneptionem noßram in quosfines feculo-
rum deuenerunt.Ec alio loco :feßineinus ergo, inqüiti«gret/i in
Ulan requiem vt ne in idip fum quis tncidat mredulitatis txem-
p um: Hane veriratem Sc immobilitatem diuinæ prxdefti-
Uationis in ^ua Deus iudiciaiüafutura ia fecit Etß.Pfoph.
Efutas mirabiliter ofiendu: Ec ß. Auguft. veracitcr Sc breuiter
exponit diceris: Qui enim cents &■ mmutabiiibus caufis omnia
futuraprxdeftinauit, qutcqttid faäurus eftfecit.NamScpet Pro-
phecam dictum deïlló efcquifecitquafuturajünt. vnde etiam
alio loep idem dodorveriifime de iplo dic.t: Neque e-
nim ficut hominem, Deum cuiuiqnam faCti fui poeuitec,
cuius eftde omnibus omnino rebus tarn fixaiencentia,qua
cefta prxicientiä. Vtrumque ergo apud ilium xternum, v-
,trumque immutabile eft, cum de omnibüs ömninö rebus
tam bonis quam nuiis qux fiuutin mundo xcemaliteran-
te mundum &prænolcendo certa eft eius prçfcienii.i,&iu^
dicandofixaièntentia. Hane irpmobilitatem prælaentiæ
Sc prædpftinationis Deiante tempora manencem, & omnia
temporalia ordinantem etiam B. Iudith vi&oriam de
Aflyriis inimicis populi Dei portulans mirabiliter & breui-
terinnratiorie fua DeS confitetur dicens: Tu enimfecifii prima
& ilia poft ilia cogitafti, & hocfadum eft quad ipfe voluiftt: Et
tuaiudiciainprouidenciatuapofuifti:/««/?/, inquit, priora
&rillapoßilla cogitafti. Non quod in Deo volubilitas Sc va-
rietas decedentium & luccedentium cogitationum crede-
da fit, led quia omnia quæin rebus creatis præeedunt arq;
fuccedunt,ille vno & æterno intuitu immutabilité r cernit,
incomfftehenfibilitercomprehend«. Ettua inquit, iudicia
inprouidentia tuapofutfti : id eft iudicia tua quæ exerces in
mundo,inprouidentia tuapofuifti etiam ante mundum:
Et quicquid temporaliter fie ri voluifti, in æterno confilio -
tuo intemporaliter ftatuifti. Nouit enim omnipotens Deus
creare noua fine nouitate aliqua volutatis:Noiiit & qui>
efeens agere Sc agens quielcere.Poteftadopus nouum non
nouum fed fempiternum adhibere coniilium.Et ideo cum
fcfeiiud cogitaflç dreie non ipfè quod abfic mutabilicate a-
liquavariatur,led erga mucabilitate noftram diuerfis mo*
dis immutabüis Sf non diuerfo coqfilio operatur. Vndc &
B. Apoft.
Aduerfus loannem Scotitm. m i B. Apoft-Iacpbusdeillo dicit: Àpïtâ quemïion éft tranfmutatio
nee vicifsïtüdi^ ójtumbratïó'. Et lib. Eccl. in eius laudibus loquitur
dicenS:Dow<«o enpnDeo dntequa credrektUr àmiûaftuè-
funtagnita. SimiUipr&ppflperfedüm rejpîcitomiliù: Et iterum
'A fectrto&Vfquein fctit!u)nrefpicit,& fiihileftmirabik iti co'nfpe-
Secunda regülà diuinæ præfcièhtix & prædeftiria-
tionis eft, nihil pmniiiö ëfiè aüt fiiiflé aut futfirfl elfè pö£
^t-in óperib. Dei, quæ flue in Condendisi fiue in revendis',
^fieinconTfimmandis vel fihiendis creaturis agit,cjiiód liS
ipfein fiibæüetno confilio atq} iudiciö & veriteitef Bràelcb
erit, & immdbîiiter prædeftiriaüetit. Atque ita orhne quôd
tempbfSle éft intemporaliter fuâ prséfeientia St prædefti-
natione BrâçcedïtîEl opine quod iti eiuS æternà prtëfcicri -:
itia &prçdéftVnatione dilpofitum eft}etiatfi in rêbuSefle pdf
reft.QuicqiUd vfero ib,i dilpofitum non eft, nfinquâ Sç nuf-
quam eilèpoteft.nihil eiiim temere vel fofritttô^èa omnid
æterfixfuæiàpiefttixbonfilldScrationefacit. vnde ineius
laudibûs veriffimd dicitur; Omfïia infapientiafecifttpoeçel-
ftt-enim eius iàpientiâ ^tërnaïite^ ômnia quæ in crfeàturiô
fkéta fünt V&t fiunt fîue ffilfirà firnl tetttporaliter. Verb! glaf
tia^rtefciiiftefle mundifiti fuuirum'iptæfçiuit hominem
creandum,&,prædeftinauiÉ fe fcflè crëâturülti .Præftiuit hu-
‘matïum geriusper horninépHmfimïapftinl vhigeniti filii
fiïi langafoe rêdimendiim &pfèdcftinauit (fe eue rôdé111-1
prürfim:RedempfidUem n; mifitpdpülo ffio : Et vferàciter
ipfi cantarur. Bedemftrin’brachio tuo pôpülitm. prælciüit ele-
'6ÏÖS fuos ad sèçernüm regnum fuumèflfe Vthturos,. ptxfd-
uit?écreprobosf n tecerntirtî'fiipplicium trddehdb'sV Et hoé
totumquia ptentim milèricöMia plenum iüftitîaiprædèfti-
enfatu iuitxfteam'Eipfctfïtiicao?rtderianSabèdiu!ttdiitCasf,ôxltô^o:n ëal lvéefràidtalsii,l &ô:C Afipifdifdgqnuèéa
■ fidelib.dicicur mifericordiàm &iüdi<3um caotabô tibi dd-
trfttte.vnde confiât omnteoinvtrâtnquepartem elèéldrû
videlicét&reprobomm,*lfi Côrum'Vel giorificationé Vfel
datnnationem iufti(fim&prç(ôientia& prædeftimtio diuioà
præcederet, nunquam in eisfieritk aditppleri pofiér: Sictxt
omniUo in operibus dfitinïseflèpôteft^» npft fbipræcefle -
rit.AdhocmiwbïIiter&ftiblimiterinùiniartdiim pertinet
quód de æterno 'Sc vnigenito vetb° Oei’Eûangelffta dicit.
Ouodfadum eft in tpfi vtta eraf, i. om ne'qu od à Verbo &pet
vètbumDeitaâuiSi eft temporaliter iamanfe^idcnfiëret
æternaliter in eodem verbè Dei vita erats Qt^ia VideikeC.
ipfum<verbum Dei viuens \,ïtaefii-& viua fapientia'& vftia
ratio. & vraum ccmfiliufi3 qiao^pniniafiife'mpdis'pç
dmTefeiietriai preogtüujiçar’dtmiu^in* prxïcientfæ & prâsdefihiàdctntè'eft
quiainoperib.omffipotentisDeinonmittaNap^<eJ^if<ï^jr-
ïuprxdeftttraVaSeA'\i\kc(aid ibi etf præfcicum quia cotinu
elbbôrftitri’êc iiffturn ,finedubio-eft fetiam prædeftitiàtfim
&rquicX]tirdeftprxdeftinafum vriqué eft pèæ'lêiium t quia
prædeftinariofine prxfdencja’eireupn poteft. Qu^ntmUt-
gitûr ad ipiàopéra diumaperriuet, fiUediCanrtftpradcira^
(me dicantùrprxdeftinataranrùndem vàlcc,& eandem ex»
primitimmobikmfirmitatem.Indo eft quod Apoft. qui*
dam loco prxfcientiam Dei prxdcftinaïio’nemeiusint.cllf*-
gi voluit ybi pk&fyn repu\ t Deus plebemfum (fuafh prxfcüiitfi
entnvpcæfciftèt tantumtUodo Sc n on Df çdeftinafltt nequa-
quam eim plebemfuam feci(fec,(êdquia ita prxfciuit Vt ed
veriflîme iplâprçfcientia prçdeftiûarè,qurdéftaiiüdqu,ôd
eâpræfciuk.niliquia vete-& immutabiliterprçdèftinauit.
Sic ergo in prxordiuâtione de^lorum ad vitàin ,'&ï'n
ordinatioue leproborum ad miiftem, quia vmimque iu-
ftum opus Dei eft,fiCutPfalmifiâ teftâtur dicens iuftas DO'-
minus in omnibus vifs fnis& fitnchts in omnibus optribds fitis, nec
præicientiaeius fine prædcftinactbnc, necpràjdeftt^atiofine
præfcientiaintelligi poteft, quia iftud iuftum eft Sc re>-
£lüm opusfuum &-vere præfciuiti& præfciendo fiiftepræ-
defQtiunaaruti»t. r égula eft eiufdcm pr$f&entïtç & prxdeftinâtio-
his quod h^c duo in operibus rationales creatur^ & diftin-
cle & coniuftdle inrelligipofFunt ; quiafciliceteiufdé crea-
turæ opera alia flipt bona alia funt mala: Et quia bona opera
ita funt ipûus creaturæ vtfint onmiho^rincipaliter&V&- .. * ____Hr v p IIp A t
idefti diuinituèihfpirata & geftâ &præfcità & prædeftinâr
tadebérttintclliglMalavero opéra eiü(3em fcteaturæ qtii4
ipfîus tàntfirn'modo fiint, Sc ex feiu’s Vitio, rrbri ex Dei vd-
luricàtevel operàtioheproeedunc,pi çfti'tà'd De'o dici pp(--1
lunt, pr^deftinatà non pofluiit. Quia ira éft file ‘eerttmiué |
pt^fciusomilium fucutorum & bdhôtutïi(cîli^bt Sc mator' j
rùm vtfiünquataeftepoffit pr^deftinâtôrficùl nèfc auiftoç
malôrüm.præfciuit itaqne Deus Sc prxdeftinauit ratidnaf .
lié creaturæ fué omriia bona,ficut Apbftölps dieft i fidni
quoipfafciiïtt&ffadeftiHaàit conformes fteriïhüglàfrfihiftti. Eç
iternm , fed loquimur Dei fapientiam in fnyftWto alfcbnditain
quàmprkdèftinauït Deus 'antefkïulà inglàriam hbftraht. :
Mala Verd opéra Sc mata mérita èiuOém creaturæ prx-
fciuit tantu tiimodo nôri prædeftinafiir: ficut Plat ex pe'rfó-
nâhtliùani'generis idler làbores Sc poiicula vitx iîiortalis
getfaentis & ad Defitii redite feônahtjs ipfi dtiinibotenli
Deo Hùmilitet confitetüf dieénfi (ntëlléxîftî cbgitâtibhèS
mèas de ldn'ge lémitam meam Sc fùtiiéulürti niefiminfiefti-
gafti,& dmries vias measpræuidifti.Qfiid eft ehim ôtfmes
vias iueas præuidi fti hifi opines vias mbits vtiqué malas j
riônfôlumprælfrntbsVidiftr, (fed éHatii fiitfiràs îintètjulaiïi'
eà< ainbularem præuidifti Cuiedam âlio loco lcriptura dicit
qui nôfti onûiiaàhtequam fiafit i Vtiqdfe iïori loluni bo-
nafèdfetiaiti malai
Quinta 1 egulà eft pr éfciènlix & prxdeÊinalidni^ <jupd
omnipotent Dbfii eddempræfcientia .Sc prxdcîlihltrôné
fua-ita quofilatn màlos iii luàipiquitatè Sc impietate & pré»
fcieritperfettbraturös; & bb hôciiifte pfSdbftihaubrit péf;
ritur'oè ,vt ex ipfà certapç^lciéritia^St iüfta prædeftiriatïohe
-fü'ànülli ncctflicatem împofiielit Vt rhalbseftèt.&âHu'd elle
hort pôlïèt. Hocpniinfi feci(Ifec,qitod abfit,deeius bohi-
tatèïentireiple efïet yciqueauélor malbrüni qtii fiiæ ptiië-
ftatisviolfentia fieti compuliliéc.Quod qiiatii hbrreirtdæ fit
biafphernii dicère veleôgitare omnis pins éc fidblis ifitél?
iigit.filofergo Vitio ftnpiïSc iniqfiîin maüs fiiis pëttlhâcitéij
perfeUferanti non aliqüo Dei ptæiUdiciôj qui quotidië oitir
ries ad pttnitentiàmvpcaty&'adfalütem friiiitat,&cdfiuer-
fis ad fe mi(eriCordiæ fiifi? ïinlVm pabdit , 'êc incefiànter dé^
clinad K VtJ'aliS & fieribbna horfô'tur & adlbônét qfeénSi
Déclina À '&fitc'bontftn Et irerum, bbt.Uïn eÿ* noft
W îtUm vt vitiMp, & erit Domififu exe.chmtm wbifeumfi'cttt di-
xifl*s.Eta\io\otp. Cotiueifiirtiniàdrnc', & CttnuM&rmfiisàfr
chdemimis exercilfâini'Mt nl'rftiYn inPfàhtio ,'ùteiur for qü<c*
fcntiümdnminum^qftffite'dôminum i&tonfiitnannm qttxritefi,'-
. çienfem fimppr. Vhdë 8cïnëiutlaude'm dlgAëcailitur,j^éi
lrietitlytu iktyittefapriemtnffffqsu itne oDuolfmPipttfri.tlpmpbt^m, quomm iipn defrfe
■ Nôn'etgô Me ïantx bonilatis& pietatis pÀtërqu’étbq'uI
i mpe flirâü r‘C ompel litadma 1 u qj Op u s àgédum vei iripiâlô
opèfe pc^manendtuuramen verè éonftfîngit Sc compéllïf
irfdtcToin tbafis pèt'fe’Uet^ntes ad iuftuni 'fâpplicïutn lueh^
dum.Et ibi ergo borhisquiapeminem Vult maliimfcïïe.: Et
hicuiftusrouiaiiulhryn intqUum Sc impfitai ptrmitrftim-
puU^tumdie. Nulquaipautern malus qui roalpAYm tan^
tututnodo vhornu riquâffn auâqt^ift'd Hoy .enim nobis
de iilo lèrtptûra diligentiftînre co mmendat d i cen s: Netrffâi
mand- uïtimprèdgPrè, '&neiriïm deditjpàtfymfÇccandi. Etfté-
rum de his quiptïranîfè Deo impêllenèe pebcare: ftuMtik
inqifit, bominisjupplaMaigrtfJhs cintra demirkfèru'ei \
ammo fito. Et alio iocptiniquftafesfùx eap'iunt inrpittm,&funi}
biuftcCcXtoYumfu&mmW'iJhingùur. V ndfc & B.ihcobtis Afeö-
ftoiusomnem'fidetçm ab Jsac inlànïa c'o'crdeiïsy& ad Veram
pietatis fcithd.Tm reduebbs folfidtèadmbhec dirent.Nemq
cum tentnfür'dicatqUonhtm àDeo tertutur, Deùs eninfintentatop
malffwm eft,ipfe antefn neminfin tfrtraf: ViiufqUifipte autem ten-
tàtür a coïicupifcentiafera abftradus'& fnlèdtts> dein cppcupi-,
feentia cum côuceperit pâlit pfeccatlmi : peceçrùm vero
cum conlummaturn ftii^ir, getiëtat tfto'rcè in. fgitnf biUnil. \
notens Deus pdefdendafmetg^reprobospr^ùiditquod
Vcrum^ft,Eos(tilicetn'onfiloimpuif 1, (ed ptopriq vitio
iri impietatibus petfe.uetaturds.p^ædeftinatione fiia ftàtuit 1
jpkhdeieocpreetuiïttuqrfoios.d iuftum eft, cpfdem videliceta>eternp {upp- j
Hçcetertimmalâ,i.nÔeàqfilç{pl!Vôlétesfàciunt ffedquç
bNuolitfèiatiëük
!. $"
P%fac.h t.o pf.) K. '
tacicer opera creatôris, qui operatutin ea & yellei& perh- . . . . . . - t cere pro boty volunute^ reéliffime tanquam yere diuina, I pro malisfa&isfuis nplenfes patigturdfprxdeftin^uit.Illis
l , iudicia