Dum aliqui
domain, alia
negligent,
'etiam luba&is
« 0 1 fuceumrepentè
ad voces Sc contumelias medullitus in-A Nam quamvis de viitute nâfcielatio foleat, non-
flammatur ; ica ut non folum ad mcmoriam pa- numquam camen b ftulta mens de perpetrata fe j,
tientia promifla non rcdeat, fed Sc femetipfam nequicia exaltat.Sed cum culpa culpæ adjungitur,
mens, ea quæ loquitur, convicianon agnofcat. quid aliud quàm involutis femitis acqueinnodatis
Cumque furori plenè fatisfccerit, quafi poft ex- vinculis pravorum greflus ligantur ? Unde bene
•ercitium in tranquillitatem redit : Sc tunc fe ad fi- contra perverfam mentem Tub Judææ fpecie per
lentii clauftra recolligit, cum linguae non patientia, Ifa'iam dicitur : Erit cuhile draconum , & pafcua
fed procacitatis fuæ fatisfa&io frenum pofuit. ßruthionum, & occurrent dæmonia onocentauris, & ’ *
Vix igitiir fero poft convicia illata fe cohibet -, pilofus clamabit alter ad alterurn. Quid namque
quia Sc à curfu fæpe fpumantes equos non præfi- per dracones, nifi malitia; quid verbïlruîhionum
dentis dextera, fed campi terminus coërcet. Be- nomine, nifihypocrifis defignaturjStruthioquip-
ne ergo de reprobis dicitur : Involute funtfimita pc fpeciem volandi habet, led ufum volandi non
grcjfuum eorum.quia rc£ta qnidem deliberando ap- habet : quia &: hypocrifis cun&is intuentibus ima-
petunt, fed ad confucta femper mala replicantur; ginem de fe fandiitatis infinuat, fed tenere vitam
Sc quafi extra fc tenfi ., ad femetipfos per circui- B fan&itatis ignorât. In perverfà igitur mente draco
turn redeunt, qui bona quidem cupiunt, fed à cubât, &ftruthio pafeitur: quia& latens malitia
callidètegitur , Sc intuentium oculis fimulatiobo-
nitatis antefertur. Quid verb onocentaurorum
nomine, nifi Sc lubrici figurantur Sc elati ? Græ-
co quippe eloquio ovoç afinus dicitur, Sc appella-
tione aiini luxuria defignatur, Propheta atteftan-
te , qui ait : Ut carnes, afinorum , carnes eorum. Ezech. 23,»
Tauri autem vocabulb, cervix fupcrbiæ demon-
ftratur, ficut voce Dominica de Judæis fuperbien-
tibus per Pfalmiftam dicitur : Tauri pingues ohfe- pfd.2i,n.
derunt me. Onocentauri ergo funt, qui fubjccti
luxuriæ vitiis, inde cervicem erigunt, unde hu-
miliari debuerunt. Qui carnis fuæ voluptatibus
malis numquam recedunt. Efle quippe humiles,
fed tarnen fine dcfpe&u ; efle contenti propriis,
fed fine neceflitate; eflecafti, fed fine maceratio-
ne corporis; efle patientes, led fine contumeliis
volunt: cumque adipifei virtutes quxrunt, fed la-
bores virtutum fugiunt, quid aliud quam a Sc belli
certaminain campo nefeiunt, Sc triumpharein
urbibus de bello concupifcunt.
3j. Quamvis hoc, quod eorum femita: involute
memorantur, adhuc intelligi &aliter poflit. Sx-
pe namque nonnulli contra quxdam fevitia vehementer
accingunt, fed quxdam fubigere negligunt
: cumque fc contra ifta non erigunt, Sc iliaC fervientes, expulsa longe verecundia, non folùm
contra fc réparant, qux fubegerunt. Àlius nam- fe amittere reftitudinem non dolent, fed adhuc
que jam carnem à luxuria edomuit , fed tamen etiam de opéré confufionis gaudent. Ônocentau-
adhuc mentem ab avaritia non refrenavit : cum- ris autem dxmonia occurrunt : quia maligni fpirique
fe in mundo pro excrcenda avaritia retinct,
cumque a terrenis a&ibus non reccdit, erumpen-
te occafionis articulo, etiam in luxuriam labitur,
quam jam fubegifle videbatur. Alius avaritix xfi-
tum vicit, fed ncquaquam vim luxmix fubdidit;
cumque explendx luxurix pretium prxparat, jugo
quoque avaritix, quam dudum edornuit, cordis
cervicem fubdit. Alius rcbellantem jam impatientus
val de eis ad votum defer viunt, quos de his
gaudere confpiciunt, qux Here debuerunt. Ubi
apte fubjungitur : Et pilofus clamabit alter ad al-
terum. Qjm namque alii pilofi appellatione figu-
xantur, nifihi, quos Grxci c fanas, Latini incu- c
bos vocant ? quorum nimirum forma ab humana
effigie incipitur, fed beftiali extremitate termina-
cur. Pilofi ergo nomine, cujuflibct peccati afperitiamftravit,
fed inanemgloriamnecdum vicit: &: j)tas defignatur , quod Sc fi quando quafi ab ob-
cùm feperhanc mundi honoribus inferit, confi- tentu rationis Incipic, femper tamen ad irrationa-
xus caularum ftimulis ad impatientiam captus re- biles motus tendit 5 Sc quafi homo in beftiam ded
it : cumque inanis gloria ad defenfionem fui a-
nimumerigit, Sc illamviftus tolerat,quamfupc-
ravit. Alius inanem gloriam lubdidit, fed tamen
impatientiam nccdum ftravit: Sc cum multa re-
fiftentibus per impatientiam minatur, erubefeens
Peecans feim-
plicat, dam
cafio eft alcc-
rius acplurium
conlcqucn-
tium.
finit, dum culpa per rationis imaginent inchoans,
ufque ad irrationabilem effpdum trahit. Namfx- Quafi t o
pe edendi deledatio fervit gulx, Sc fervire fe fi-
mulat indigentix naturx : cumque ventrem in S ö to u
ingluviem extendit , membra in luxuriam eriorit. rationis *on-
non implere quod loquitur, fub inanis elorix ju- Pilofus autem alter ad alterurn clamat, d cum per-tra rationca
gum revocatur : &: hoc viftus per aliud tolérât, petrata nequitia ad aliam perpetrandam provo- PdCC,at
quod plenè fe vicifle gaudebat. Sic ergo ope vi- cat, Sc quafi quadam cogitationis voce, commif-
caria fugitivum fuum vitia retinent, Sc quafi jam fa jam culpa, culpam adhuc qux committatur
amiflum fub dominii fui jure recipiunt, atquead invitât. Sxpe namque , ut diximus , gula dicit :
vindiftam fibi viciflim tradunt. Perverfis itaque £ Si abundanti alimento corpus non reheis, innul-
involutx funt grefluum femitx : quia ctfi devi&â lo utili labore fubfiftis. Cumque mentem per defideria
carnis accendcrit, mox quoque luxuria
verba proprix fuggeftionis facit, aicens : Si mif-
ceri Deus homines corporalitcr nollet, membra
ipfa coëundi apta ufibus non feciflet. Cumque
hxc quafi ex ratione fuggerit, mentem ad libi-
dinum effienationem trahit. Qux fxpc depre-
henfa, patrocinium moxfallacix Sc neeationis in-
quirit ; reamque fc efle non xftimat, fi mentien-
do, vitam defendat. Pilofus ergo alter ad alte-
rum clamat, quando fub aliqua ratiocinandifpeuna
nequitia pedem levant, regnante tamen altera,
hunc in ea etiam quam aevicerant, impli-
cant.
36. Aliquando veto involutis grefluum femitis
& nulla culpa devincitur, Sc alia per aliam perpe-
tratur. Nam fxpe furto, negationis fallacia jun-
gitur; Sc fxpc culpa fallacix, perjurii rcatu cu-
mulatur. Sxpe quodlibet vitium impudenti prx-
fumtione committitur, &: fxpe (quodomni culpa
fit gravius) etiam de commiflo vitio fuperbitun
■ * Excufi, quam exhitere. Corriguntur ex mis. Gemet. atroque Com-
pend. Utie.&c;
k Vindoc- Compcnd. Norman. See. ftulta mentis elatio.
c Unus Compcnd. qttos grid Panos. p.“s yindoc. & Germ, quosgrt-
« pbanas. Bigot. & Lyr. quos gr.ici Panas aliter Phaunos.
a Floriac. Ünus Compcnd. & Gcmct. cum perpetrata nequitia per•
pitrandam aliam vocal, vtl provocat, Ebroic. Sc UÛC. perpotrandam
malittam provocat.
cie, perverfam mentem culpa fubfequcns ex oc- A fccüm permaneant , curent. Ufide apte fubdi-
cafione culpx prxcedentis illaqueat. Cûmque tur :
■ ccandi con-
etudo.ali-
lando præcc-
tur mentis
jcitatc , &
ianc aliquan-
0 pi'xccuic.
hancpeccata dura atque afpera deprimunt, quafi
convocati in ea concorditer pilofi dominantur :
ficque f it , ut femper fe grefluum femitx dete-
rius involvant, dum mentem reprobam culpa per
culpam ligat.
27. Sed inter hxc feiendum eft, qubd aliquan-
do priusoculus intelledus obtunditur, Sc poftmo-
dum captus animus per exteriora defideria vaga-
tur: ut cxca mens quo ducitur nefeiat, &: carnis
fux illecebris fefe libenter fubdat. ^liquando verb
prius defideria carnis ebulliunt , Sc poft lon-
gum ufum illiciti operis, oculfim cordis claudunt.
Ambulabunt in ^vacuum > tjr pciibunt.
38. In vacuum quippe ambulant, qni nil fecum
de fruftu fui laboris portant. Alius namque adi-
pifeendis honoribus exfudat, alius multiplicand is
facultatibus JL’ftuat , alius promerendis laudibus
anhelat : fed quia cunfta hxc hlc. quifque mo*
riens deferit, labores in vacuum perdidit, qui fecum
ante judicem nihil tulit. Quo control bene per
Legem dicitur *. Non app'arebis in confpettu Domini
vacuus. Qui enim promerendx vitx merce-
dembene agendo non providit, in confpedu Domini
vacuus apparet. Hinc de juftis per Pfalmif-
C a p u t
XXIX.
Tranliioriis
bonis inl.ia.i-
tiilm vacuus
Nam fxpe mens çe&a cernit, fiée tamen âuden- B tam dicitur : Venientes autem ventent in exulta- p/ul. ;
ter contra perverfa fe erigit : Sc renitens vincitur, tione, portantes manipulos fuos. Ad examen quip-
dum hoc ipfiim quod agit dijudicans, carhis fuaî" pe jüdicii portantes manipulos veniunt, qui in le-
deleftatione fuperatur. Quia enim plerumque metipfis refta opera , qui bus vitam mereantur,
prius ocülus contemplationis amittitur , Sc poft qftendunt. Hinc de unoquoque elcdo Pfalmifta
per carnis hujus defideria mundi laboribus ani- iterum dicit : £hd non accepit in vanum animam Pfal. s
mus fubjugatur, teftatur Samfon ab Allophylis fuam. In vanum namque anirrtarrt fuam âccipit,
captus, qui poftquam Oculosperdidit, ad molam quifola prxfentia cogitans , quæ fe fequantur in
deputatus eft : quia nimirum maligni fpiritus,
poftquam tentationum ftimulis intus aciem contemplationis
effodiunt, foras in circuitunr labo-
rum mittunt. Rurfum, quia fæpe Sc recta opera-
tio exteriùs perditur, Sc tamen adhuc rationis lumen
in corde retinetur, Propheta Jeremias infiperpetuum,
non attendit. In vanum animam fuam
accipit, qui ejus vitam negligens, eicuram carnis
anteponit. Sed animam fuam jufti in vanum non
accipiunt ; quia intentione continua ad ejus utili—
tatcrn referunt qüidqliid corporaliter operantur,
quatenus Sc tranfeünte opéré , operis caufa non
nuatj'qtii dum Sedechiæ captivitatcm narrat, or- _ tranfeat, quæ Vitæ prærnia poft vitam parat. Sed
dinem captivitatis internæ denuntiat, dicens :Et ^ hæc curare reprobi negligunt : quia profeótb atn*
- i t - - I. I ■ bulantes in vacuum , vitam fequéntès fugiunt,
invenientes perdunt. Meliùs verb à pravorum imi-
tatione compefcimur , fi eorum damna ex fine
occiditrcx Babylonis filioi Sedechiæ in Reblatha in
oculis ejus t & omnes nobilesjuda occidit rex Baby
loni s y oculos quoque Sedechiæ eruit, Rex Baby-
lonis eft antiquus noftis, pôfleflbr injimæ confufionis
, qui priùs- filios ante intuentis oculos trucidât
: quia fæpe fie bona opera interficit, ut hæc
fe amittere ipfe qui captus eft , dolens cernât»
a Nam gémit plerumque animus ; Sc tamen carnis
fuæ delc&ationibus viftus, bona quæ genuit, a-
mans perdit ; ea quæ patitur damna confiderat, nec
tamen virtutis brachium contra regem Babylonis
penfamus. Unde bene etiam cum exhortatione
fubjungitur t
Conßderate ßmitas Theman , itinera Saba, &
expettate paulifper.
39. Theman quippe Äuftei'j Saba autem rete in-
terpretatur» Quid hic per Auftrum, qui d afflata
teporibus memora diflolvit, nifi fluxa vivendi re-
miflio: quid per rete, nifi aftionis obligatio delevat.
Sed dum videns nequitiæ perpetratione monftratur ? Qm enim diflbluta mente ea qux '
percutitur , ad hoc quandoque peccati ufu per- æterna funt, appetunt,f ne greflii libero ad Deum
ducitur, ut ipfo quoque rationis lumine privetur. n prodeant, ipfi fe fuis inordinatis conatibus ligant:
Unde Babylonis rex, extindis priùs filiis, Sede-u g cumque lefluxis converfationis fux a&ibus im-
chiæ oculos eruit : quia malignus fpiritus , fub- plicant p quafi remanfuros in retis maculis pedes
dudis priùs bonis operibus , poft Sc intelligentiæ ponunt, Ut enim paulb fuperiùs quofdam ad delumen
tollit. Quod redè Sedechias in Reolatha vidas jam ctilpas retrahi per aperta quxdam , Sc
patitur. b Reblatha quippe , multa hxc , inter- non dévida vitia diximus : ita nonnulli ad eaqux
C a p u t
XXX .
R E C. XIV.
Alicjui honcC
in (xculircti*
bus iliaque»
pretatur. Ei enim quandoque Sc lumen rationis
clauditur, qui pravo ufu ex iniquitatis fux mul-
titudine gravatur. Quomodo autem culpa pro-
deat, vel quibuflibet ex occafionibus erumpat,
reproborum tamen femitx femper involutx funt:
ut pravis concupifcentiis dediti, aut bona nulla
reliquerant, redeunt per quædam, quæ vel ho-
neftatis nomine , vel laudis honore palliautur.
Nam funt plerique , qui jam aliéna non appe- 1
tunt, atque ab hujus mundi jurgiisinchoatoquie- ^
tis àmore dividuntur , erudiri facris eloquiis fi- rl
tiunt, vacare fupernis contemplationibus concuàppetant,
atit appetentes infirmo defiderio , ad pifeunt} nec tamen perfeda animi libertate cu-
hæc neqiiaquam mentis liberos greflus tendant, ram rerum familiarium déférant, cui fæpe dum
Rcda enim aut non incipiunt , aut in ipfb fradi licite ferviunt, etiam illicitis hujus mundi iurgiis
itinere , ad hæc minime pertingunt. Unde fit ^ implicantur : cûmque terrenas res ftiidiose tueri
plerumque, u t c ad morem fuum laflati redeant, defiderant, cordis requiem déférant, quam quærebant
» & cùfti fubftantia fugiens continua pro-
vifione protegitur , conçeptus .in animo divinæ
fefeque ab intentione animi in carnis voluptatibus
fternant, fola quæ tranfeunt cogitent, nulla quæ
* Ita Vindocin. Compcnd. Norman. &c. Cum veteribus edit. Gi-
lot.-if7i. cum bac Icûionc aliam exhibet, quæ eft etiam in recentio-,
ribus editis, fcilicct, nam bona plerumque gignit animus. In Vindoo
Coi'b. Germ. duob. Reg. pro genuit ; legitur gemuit.
b Rebla vel Reblatha Hebr. multitudo illi.
* Germ. Corb. Germ. Ebroïc. ut a i amorem fuum.
* Turon. qui ad flatum teporis membra difiolvit. Corb. Germ, qui
aplat ac teporibus.
•Ita mis. omnes Anglic. & noftri pro, ta qutterrena funt, ut ia
editis legitur. Occalîonem mutandi sterna , in terrtna dédit fenfus
paulo obicurior , & tamen optimus.
1 Floriac. Turon. iu» Compcnd. ne grejfulibero ad Deum pergant.
Germ, ms Compend. & m Vindoc. negr-ftum liberum.
* Gemet. & alii Norman, ac Turon. cumque fluxis converfationis fu»
aciibus implicantur.
h Duo Compcnd. Turon. & Norm, ita habent. Coc. & recent, edit,
pro maçulis, pofucrunt vinculis • forte quod ignoraient maculas aliquando
fumi pro retis foraminibus gallice Mailles.