Catenis ligari
le putant Sanf
t i , quamdiu
lnc vivuDt.
Phil, t .23.
Pphes, I, iS.
MIM
tin npr^crnnatiönis. Ligatum fe his catenis Paulus A dare debuerant, flagellis exaggerant. Et hîc jam
U I ° _ /■ / • „ ƒ ’ L — J ' ff BHM | / a n f i i in t ' Ä/ lllir in lr i> rAM'iKn . r ______ m • Ttpii/iprium afpexerar, cüm dicebat :Dejidmum hhaabbeennxs dduif—- UuSaaGM
fifai, &cum Chrifto ' f ' . Paüpertatis funibtisvin-
Sum fc efïc cemcbat , quanao veras diyitias in-
tuens, eas etiam difcipulis ,a exorabac, ■ dicens: Ut
Jciatis qua JttJfes vocationis 'ju s , qtu diviti* glorie
hereditatis 'jus in Janclis
pcenas pereuffiouis iéntiunt, & Ulicjufta: retribu-
tionis fupplicia non evadunt. Fatuitas quippe. ftul-
citiac eft, quödiltos fic iniquiras obligat , ut a culpa
cos nee peena compelcat. Sequitur:
simulator's & cMidi fnvtCMt iram D e i . '3 r^,
j8. Cüm fimulatores diceret, aptè fubjungit ,& q k
M B H fuMitur : Indmbit 'is o- .coUÏdi : quia nia ingenio callcant quod videri ap- x £
pera eorum y d«ri. ftelera eorum, q/«uIif aa mviio nlie fin ntiti ffurlc.erYïfn.Vtlt.. / I ,« . .! / .« / , n / in »■*/-*
Cùm enim fupernam gloriam magis amando cog-
nofeimus, tunc mala quæ egimus, graviora fuifle
fentimus. Unde & Paulus poft perceptam gratiam
fupernorum, ca quæ in fe ftudia virtutum credide-
rat fuifle, jam feelera cognofcebat, dicens : Jfu}
petunt, congruè fimulare non poflunt. Suntcnim r£CiJj
nonnulla vitia , quæ etiam à fenfu tardioribus fa- solaio
cilè perpetrantur. Elatione namque intumefeere, £‘
avaiitiæ æftibus inhiare, luxuriæ pulfanti fuccum-
bere, etiam quilibet obtufis fenfibus poteft : fimu-
lationis verb falfitatem exequi, nifi qui fubtilioris
C a pu t
XXX.
Amore cælefti!
gloria; graviora
fiunt pccca-
ta pxitls perpen
i 'u s f u i bU C p hem u s , & 'ie r je c u to r , & contumelio - g ingenil fuent, non poteft Quifquis emm tabs eft.
j u s i fe d r n i fm c o r d iam c o n fe c u tu s jùm , q u ia ig n o ra n t -J — ----
f a i i n in c r e d u l iu t '. Velcertè : S 'd q u e m i h i f u c -
ru n t lucra , h s c a rbitrants f u m p r o p e r C b r ifium de-
tr im en ta . Unie i c aptè fubditur :
b R e v e U b i t q u o q u e aurem eo rum , u t c o n s t a t >
& lo q u e tu r , u t r ev e r ta n tu r ab in iq u ita te .
<6. Aurem ab iniquitatc revelare, eft intelle&um
cognitipnis aperire. Rcvelata vero aure unufquif-
que corripitur, quando incrinlècùs æternorum bo-
5 norum defiderium percipit, 8c quæ mala extrinfe-
cùs perpetravit, agnofeit.
Poteft verb in catenis & funibus paupertatis,
poena etiam temporalis affliftionis intelligi : quia
ad~ euftodienda duo videlicet continua obferva-
tione dividitur j ut callidè noverit & occultare
quod eft, & oftentare quod non eft;f & vera mala f
premere, & falfa bona monftrare ; nec fc apertè
in hoc quod videtur extollere, atque ut majorcm
gloriam tencat, g fæpe fe fimulare gloriam decli- g
nare. Quia enim ante oculos hominum fequendo
cam apprehendere non poteft, ftudet plcrumque
gloriam tenere fugiendo. Hæc itaque fimplicibus
minime congruunt : quia ft congruunt, jam fim-
plices non funt.
59. Bene autem cùm diceret, Sim u la to r es & cal- iramDi
l id iy non fubdidit, merentur, fed p r o v o ca n t iram |°llH
V'erf.u.è'12-
C a p u t
XX XI.
Quàm Icvcrè
puniendi, qui
ribus nec fla-
gellis coërcen-
Jerem• Si. 9 -
q*rm. 13. 7.
‘{ x p e qui iubentis'verba non audiunc, ferientis ver- _ Dei. Ivam quippe Dei mereti, eft étiam nefeien-
beribus admonentutut ad bona defideria 6 1 - L ^
tem poena: trahant, quos premia non invitant. Unde
per Prophetam dicitur: I n camo & fr e n o m a x i l -
la s eorum d conjtringe , q u i n on a p p ro x im a n t a d te .
Si verb etiam flagella defpiciunt, conftat nimirum,
quod tanto illic gravioris vindi£be fupplicia fen-
tiant, quanto hie majoris providential gratiam cal-
cant. Unde & fequitur :
Si audierint & obfervaverint, complebunt dies
fuos in bono , & annos fuos in gloria. Si aute^n non
audierint, tranfibunt per gladium , & confumentur
Jlultitia.
57. Per bonum re&a a£tio, per gloriam vero fu-
perna retributio defignatur. Quiergo obedire pra:-
do peccare*. Provocare verb , eft mandatis illius
feiendo contraire ; feire bonum , fed defpicere ;
facere pofte, nec velle. Hi enim perpetratione ne-
quitiæ intrinfecus tenebrefeunt, & oftentatione
juftitiæ fupcrficietcnus dealbantur. Qmbus voce
Dominica dicitur : V x vobis Scriba & Pharifei
hypocrite > quia fimiles eflis fepulcris dealbatis,
qua foris parent hominibus fpeciofa, intus verb plena
funt ofiibus niortuorum , & omni fpurcitia : ita
& vos qutdern foris apparetis hominibus ju fii, intus
autem p lent eftis hypocrifi & ini qui täte. Foris
ergo oftendendo fervant, quæ vivendo intus im-
pugnant. Intus verb mala cogitantes exaggerant,
quæ foris aliud fuperducentes occultant. Ante
ceptis cæleftibus ftudent, dieTfuos in bono com- D diftriftum itaque judicem excufationcm jam de
plent, annos in gloria : quia &c curfum præfentis
temporis in re£to opere, & confummationem fuam
. perficiunt felici retributione. Si. vero non audierint
, tranfibunt per gladium, d r confumentur fiul-
titia : quia & vindifta .eos in tribulatione pcrcu-
. tit, & finis in fatuitate concludit. Sunt enim non-
nuUi, quos à perditis moribus nec tormenta com-
pefeunt. De quibus per Prophetam dicitur : Per-
cufsifti eos nec doluerunt s flagellafii eos , & renue-
runt accipere difeiplinam. Et de quibus fiib Baby-
lonis fpecie dicitur : Curavimus Babylonem ,d r non
eftfanata. Dc quibus rurfiim dicitur : Interfeci d r
perdidi populism meum, & tamen a viis Juis non funt
reverfi. Hi nonnumquam détériorés exiftunt ex
verbere: quia pulfati doloribus,e aut contumaci per-
tinacia duriores exiftunt, aut, quod pejus eft , in
blafphemiæ etiam exafperationem profiliunt. Bene
ergo dicitur quod per gladium tranfeunt, & ftulti-
tia confumuntur : quia peccata quæ flagcllis emenignorantia
habere non poflimt : quia dum ante o-
culos hominum omnem modum fan&itatis ofteri-
tant, ipfi fibi funt teftimonio, quia benevivere
non ignorant. Dicatur igitur re&è : Simulâmes &
caüidi provocant iram Dei. Quid vero cos ad extremum
fequatur, adjungit, dicens :
Ne que clamabunt cum vinSti fuerint. ■ jym
6 0 . Omnis iniquus qui cùm iniquus fit, fanftus çAl
videri non appétit, in flagelli pereuflione depre- M
henfus , fateri quod iniquus fit , non erubefàt. Et|jra!
Qin verb iniquaagens, humana de fe judicia fub
fpccie fanftitatis intercipit , etiam cùm flagello
percutitur, iniquum fe prodere refugit, quia fan-
E ,ftus videri confuevit. Si quando autem graviter
' coarctatur , iniquum fe vix fuperficietenus confi-
tetur : quia interna fua detegere veraci confclfione
confunditur. Quafi liberi verb fumus, cùm nulla
correptione caftigamur : | vincimur autem, cùm fia- i.
gçllo pereuflionis adftringimur. Vindi igitur tanto
• Ifa melii\s fegitur in Turon* Vindoc. Pratel. Uticl Colb. Baluz.
quam in editis , enarrabat.
Utjc. & Prat, revelavit. . . loquitur; quod etiam habent Colb.' &
Baluz.
* Editi ,u t ad bom tterna. Scquimur mff. Baluz. Colb. Vindoc. Tu-
i on. Ebtoic. Sc alios Norm. '
* Pratel. Sc Utic. conßringes.
* A l. uut contumacia pertinacit, ut babet Baluz.
( Vindoc. Pratel. & Utic. & vera mal* mal* premere.
t Editi Jape fe f,mulat. Turon. pro fimulare, habet, demonftrart.
h Ebroïç. & alii Norm, quafi vincimur autem. Mellds relpondct ?
tcri mcnibro, quafi liberi verb fumus.
elamamus altius, quanto in percuflione pofiti, pec- A UM orie tu r in temp efta te anima eo rum. rerf.14.
cata noftra veraciùs confitemur. Apud aures quippe 6 1 . Quafi tranquiHe namque videbantur vivere,
Dei vox valida, devota confeffio eft. Quia ergo fi-
mulatores quofque etiam cùm pereuflionis flagella
corripiunt,ad confeflionem fimplicem nonper-
ducunt, ( cognofci enim peccatores refugiunt, quia
fan£ti omnium opinione ferebantur, ) quamvis
cos ad extremum jam flagella feriant, quamvis
duci fe ad æterna fupplicia non ignorent, tales tarnen
I j WÊÊÊÊL j. » C a p u t
curti de lancticatis çurarent laude gauderc. Sed XXXIV.
tempeftate fubita eorum anima moritur, quæ hu- Tempeftate
manx laudis peflima tranquillitate lætabatur. Pie- fu!>lta
rumque fubito inopinata tempeftas omne quod tun* mormn“
aër b ferenum blanditur, immutat : 8 c co pericu- b
H | S non poteft, quo nec potuit prævideri.
Unde fimulatores, qui vitæ fuæ cuftodiam negli-
cupiunt apud humana judicia remanere,
gunt, in tempeftate mori referuntur. Hinc quip-
quales le ftuducrant femper oftendere. Deprc-
pe cos tut bo fubitus internx pereuflionis cjicit,
henfi H ergo etiam flagello pereuflionis extremæ,
quos arrogantia externi favoris extollit : dun* quia confclfionem W B puram vel affli&i exerere I ne-
I S c ampleduntur in laude quod nçn funt repente
gligunt , quali vindti clamare contemnunt. Bene B mveniunt in ultioné quod funt. Bene autem per Vbt .
ergo dicitur : N e q u e c lam a b unt cum v i n t t i f u e r
int.
61. Quamvis intelligi etiam aliter poteft. Omnis
enim, qui cùm iniquus fit, dici fandtus ab ho-
, minibus non pertimefeit , etfi iniquum fe tacita
cogitatione reprehendit, tamen dum fæpiùs fan-
(ftum audire fe cceperit, hoc quod de fe intrinfecus
tenebat, amittit. Cor quippe exteriùs fundit,
& quia libenter foris falfum de fe tcftjmonium re-
cipit, qualem fe intus habeat, non requirit. Unde
fit, ut vacuæ laudis fomenta etiam cùm defuerint,
quærat, & oblitusquod eft, appetat videri quod
non eft. Igitur qui tales funt, dum juftos fe ante
Salomonem dicitur : £>uomodo prob atur in confla to- Prov. 27.21:
r io a rg en tum , d r i n fo rn a c e a urum , f i c probatur b o - ' V '* , *
mo ore Laudantis. Laus quippe fua juftos cruciat,
iniquos exalrat. Sed juftos dum cruciat, purest \
iiiiquos dum lxtificat, reprobos monftrat. Ifti e-
nim fua laude pafeuntur; qüia audtoris fui gloriam
non requirunt. Illi autem qui auctoris gloriam qux-
runt,fiia laude cruciantur, ne nonnt intus quod
foris dicitur ; ne, fi eft etiam quod dicitur, ante
Dei oculos ipfis favoribus vacuetur ; ne humana
laus robur mentis emolliat, eamquein fui delccta-
tione profternat; 8c qux adjumentum debet efle
augendi operis , jam retributio fit laboris. Cum ‘
hiunana judicia fimulant, dum aótiones fuaslau- C vero fuapræconia in Deilâudem tendere fentiunt,
dibus dignas intuentium oculis oftentant, occulta
cum eis juftitia agitur: ut quo nituntur foris a-
lios fallere, eo de fe intus etiam ipfi fallantur. Nam
omnem circa fè foliicitæ inveftigationis oculum
perdunt. Vitam enim fuam 8c difeutere & per-
Icrutari diflimulant, fed talcs fe, quales audiunc,
putant : fanctofque fe efle , non quia ita vivunt,
fed quia ita dicuntur , exiftimant. Subtile autem
Dei jüdicium, feque ipfos intueri negligunt : quia
fidem fui meriti in atteftatione ponunt oris alieni.
Cum vero fubita percuflione feriuntur, iniquos fe
vel veraciter fateri, vel ficuc funt, depuehendere
omnino non poflunt ; quia videlicet fanctos fe hu-
mana profeflione crediderunt. Bene ergo diçitur :
Mu- Neque clamabunt cum vincli fuerint. Spe enim va-
furT CUa ta^es ante fuPel‘num judicem venire confine'
dunt, quales fe hominibus innotuifle cognolcunc ;
feque ipfos miferi nec inter tormenta deprehen-
dunt, 8c dum teftiinonium falfæ laudis afpiciunt,
remedium veræ corifeflionis amittunt. Etiam vin-
ducuntur, 8c non clamant: quia humanæ laudis
importunitate fuperati, fanâros fe miferi 8c
cum in peccatis moriuntur, putant. Quibus bene
per Prophetam dicitur : Redite prevaricator es. ad
cor\ & enim ad cor redirent, per exterioris attef-
* ^ ‘onisfe verba*non funderent. Nam quid vici-
mus nobis eft corde noftro ? quidvicinius nobis eft
ca rc 5 quæ intra nos eft î Et tamen cùm per pravas
co^itationes Ipargitur , à nobis cor noftrum lon-
: guis evagatur. Longe ergo Propheta prævaricato-
^ rem mittit, cùmeum ad cor fuum redire com pel-
fit: quia quo fe exteriùs fudit, eo ad fe unde pof-
«t redire vix invenit. Quia vero fimulatorum mens,
pro eo quod ab una æternitatis intentione dividitur,
cogitationum multiplicium inundatione vaftatur,
teftc fubjungitur :
* Vindoc. Ebroi'c. & alii Norm. non fp arge rent.
S c Prate,‘ & Utic. omittitMi, ferenum. In editis legitur, aër ferentts.
scquimur Baluz. Golb. Tuion. See. 0
Turon. fieri.
fire. I T f fpM ltv nm t earn per fe melihs ad auclorisgloriam pertran-
Ucic. Pratel. Ebroi'c. per fe medios ad auftorem gloria pettranea
etiam defiderabiliter ample&untur. Scriptum
namque eft : Vide ant opera vefira bona y drglorifi- Matth.s.z<s.
cent Patrem vefirum qui in exits eft. Viam fe ergo
hominibus ’ faciunt, quoties in. fc aliquid , quo
Deus cognofcatur, oftendunt : quia non ftudent
in fe humanam laudem c figere , ^fèd quærunc c d
earn per fe medios ad auiftoris gloriam pertranfire.
Arrogantes autem humanis laudibus mollia corda
proftituunt , quia fuis amofibus corrumpuntur.
De quibus alias dicitur : Brunt homines fieipfis a- 2. Tim. 3.2:
mantes. Aptè vero hîc de hac eorum corruptione
fubjungitur :
Et vita eorum inter ejfemtnatos. ibidem
P 63. Si enim viriliter viverent , laus tranfitoria C a p u t
nulla eos corruptione vitiarct. Unde elcctis Pro- XXXV
pheta perfuadet, dicens : V iriliter agite , dr con- Eftèminatî
fortetur cor vefirum. Dicens enim, Viriliter agite ; qu*
& confortctur cor veftrumy illico fubdidit : quafi fe- cormmpun-
xum cordis.munire curavit. c Luxuriofi quippe tur. v
mens corrumpitur, fi rebus tranfitoriis delectatur. p^ ’ 3°' zs‘
Igitur fimulatorum vita inter effeminatos moritur :
quia laudis luxùriâ corrupta reperitur. f Tranfla- £
tione vero alia non habetur: Vita eorum inter effeminatos
s fed, Vita eorum vulneretur ab ange Lis.
Utramque ramen etfi fermone diferepat, ratio-
ne concordat : quia effeminatorum vitam angeli
vulncrant, dum nuntii veritatis earn jaculis fan-
£ prædicationis impugnant. Quia igitur de dam-
nationc reproborpm quid agatur, audivimus ; de
ereptione humiliiim quid fequatur, audiamus :
EŸipiet pauperem de anguftia fua. yerp lS_
,^4. Pauper de anguftia fua eripitur, cùm unufi- Humiles, alia
quifquc humilis de hac peregrinationis fiiæ affli- moriuntur,
<ftione liberatur. Nam 8c afliduis hîc tribulationi- ll"
bus premitur, ut ad requirendum veræ confolatior
nis gaudium provocetur. Unde 8c fequitur :
fire. Ita etiam Colb. Sc Baluz.
e Vindoc. Luxuriose.
1 Nimirum 70. Intcrp. in qua Icgitur cj> %ip) J y i , in manu an-
gelorum .Xcilicct /anftorum ; forcafle propter affinitatem vocum Hcbt.
kadofeh, Sc kadefcb, quarum una fandtrum ; altera ,cinædum figni-
fitat. . ® '
G G 1