i y S o San&i Gregorii in Evangelia 15-81
cùm latfo confitcretur in cruce. Scd vit ifte A 10. Sed quia caro fpiritum nefcic, dicat fortaffe H M
tam* formidinis | qualis poft advemum Spiritus carnah cogitations apud fe aliquis g Quomodo dl- B S 1 ■
«xiftat audiamus. Fit conventus magiftracus at- ligere valeo , quem ignoro \ ^ conccdi p0(£mus ^ ^
■ one fenionim, cxfis denuntiatut Apoftolis ne in mus : quia m e n s vifibilibus mtcnta, videre nefcit g H H
qui5 tem , __ ËHM HM H invifibilem. I Nulla emmnifi vifibihacogttat.e nomine Jefu loqui debcant: Petrus magna au&o- a-;?1“? H ,
Jiti. s. m. ritate refpondit: Öbedire of ortet Deo magis quam
■ -.'JMMb I bomnibus. Et rurfus : Sijxßum eß in conjpeft»
c5. m jjei vos foiiits attdire quam Deumjudjeate .Nonemm
poflimus qua vtdimus & audivimus , non loqui.
, £/ Uli quidem ibanl gaudenles a confgccht conulii,
a qmniam digni h a b i t i funl pro nomine Jefu a contu-
Quipriis aJ melius pati'. Ec cc gaudec Petrus in verberibus, qui
vtrba.poflü ante in veibis timebat. Ec qui prids ancill* voce
invifibiîem.| enimnifi vifibiliacogitât, ea- wBEm
que bc cum non agit, eorum imagines introrlus tra- c
hit r dumque in imaginibus corporeis jacet, furge-
re ad incorporea non valet. Unde fit, ut tanto detenus
Creatoremnefciat,quanto in cogitationc fua
familiariùs corpoream creaturam portât. Scd cum
Dcum videre non poffumus,habcmus aliquid quod
agamus, unde iter fiat, quo ad eum noftræ intelli-
gcntiæ oculus veniat. Ccrtc quem in fe videre nullo
fumus. Quos dum mira confpicimus agere, certum
nobis fit in corum mentibus Deum habitare. In rc
autem incorporea à rebus corporalibus ufum traha-
mus. Nemo etenim noftrum orientem clarè folem,
in fphæram illius intcndendo , valet confpicerc ;
quiatenfi in ejus radiis oculi rcvcrbcrantur : fed foie
illuftratos montes afpicimus, bc quia jam fol orréqüifitus~
t[muk, poft advcnuim fandi Spiritus yi- B
res principum c;efus premit. Libet qculos fidci in
virrutem opificis hujus attollere, atquc fparfim Pa-
spiritus fanc- tres Teftamenti novi ac veteris confiderare. Eccc
tusquampcri- apertis eifdcmoculisfidci, David, Arnos, Daniels
artifex. pctrunlj Paulum, Mattharum intueor, be fandus
ifte Spiritus qualis fit artifex, confiderare vo-
T. Re?. 16. is. Io, fed in ip(a mea confidcratione dcficio. Implct • r •
namquc citharcedum puerum, & pfalmiftam facit, ms cft videmus. Quia ergo folem juftiti* in leip-
Am ,. ■ H i paftorem armentarium fycomoros vellicau- fovidere nonpoflumus illuftratos BW
*> ' tem bc Prophetam facit. Implet abftinentem te llliusvideamus, fandos videlicetApoltolos,qui;momcslfok
m m k ‘ puerum, & judicem fenum facit. Implet pifeato- virtutibus cmicant miraculis corufcant: quos narem,
bc prsdicatorem facit. Implet perfecurorcm, ti folis clantas perfudit & cum in feipfo fit mvifi-
zuc & dodorem Gentium facit. Implet publicanum, c bills, per eos nobi&quafi per illuftratos montes fe
<**^ bc Evangeliftam facit. O qualis eft artifex ifte Spi- vifibilem praebmt. Virtus emm divmitatis m f e ,
ritus ! Nullä ad difcendum mora agitur in omne
quod voluerit. Mox uttetigerit mcntem docet: fo-
lumquc tctigiffe, docuifle eft. Nam humanum a-
I' nimum fubitö ut illuftrat, immutat : b abnegat
huncrepentc quod erat, exhibecrepentè quod non
quafi fol ;n cælo eft : virtus divinitatis in hominibus,
fol in terra. Solem ergo jqftitiæ intueamur in terra,
quem videre non pofliimus in cælo : ut dum inof-
fenfo pede operis perhuncin terra gradimur, ad
intuendum ilium quandoque oculos in cælum le- .
vemus. Sed inoffenfo pede iter noftrum in terra
agitur, fi Deus ac proximus integra mente diliga-
tur. Nec enim Deus verè fine proximo, nec proxi-
mus verè diligitur fine Deo. Hinc eft, quod ficut su$u iml
in.alio fermonejam diximus,idem Spiritus fecun-
Stupcnda ejus M Penfemus, fanctos prardicatores noftros qua-
operain Apof- les chodicrna die reperit, quales fecit. Certè qui in
tollï\ c uno conclavi pro Iudæorum metu refidebant, na-
tivitatis fuæ finguli linguam noverant, & tarnen
nec eâ ipsâ lingSi quam novemne, apercé Chrif- D dö Iegitur difeipulis dams ,priùs à Domino in ter-
tum loqui pnefumebant. Venic Spiritus, & in ore ra degente, poftmodum a Domino cxlo prxndcn-
eos per diverfitatem linguarum döcuic, in men- W In terra quippe datur ut diligatur proximus., e
tc autem ex auftoritatc roboravit, Cceperunt Sc cxlo vero ut diligatur Deus. Sed cur pnus in ter-
in aliéna Chriftum eloqui, qui de illo priùs Sc in I ra , poftmodum e caclo, mfi quod patenter datur
fua lingua loqui metuebant. Inftammatum etenim mtelhgi, quia juxta Johannis vocem, Sm fm nm mg®
cor defpexit tormenta corporis, qu* ante mecue- fa«™ »on diligit quem vidot, Deum quem non BB
l __! _____1:. J;,,;., d omnr. Cnr«. det. auomodo voted di Heere /’Dilieamus enro nroxi-
dety quomodo fotejl diligere r’Diligamus ergo proxi-
mum, fratres, amemus eum qui juxta nos eft, ut
pervenire valeamus ad amorem illius, qui fuper nos
eft.; Meditetur mens in proximo, quod exhibcat
Deo; ut perfe&e mereatur in Deo gaudere cum
cxlos fecit > Penfate, fratres cariflimi, poll incar- E proximo. TuncadUlamfupern* frequenti* latti,
__:___ mm «..«lie c,* tiam perveniemus, de qua nunc fan£ti Spiritus pignus
accepimus. Ad iftum fincm toto amore ten-
damus , in quo fine fine lxtabimur. Ibi fuperno-
rum civium focietas fanifta: ibi lolemnitas ccrta:
ibi requies fecura : ibi pax vera , qua: nobis jam
non relinquitur, fed datur f per Dominum nof- i
trum Jefiim Chriftum, qui cum Patrc vivit be regnat
in unitate Spiritus fanfti Deus, per omnia fe-
cula feculorum. Amen.
d bat: vicit vim carnalis formidinis d prse amore Con-
ditoris. Et qui priüs fuis adverfariis fuccumbebant
formidine, eis jam pra:erant auftoritate. Qui ergo
in tantx eos celfitudinis culmen erexit, quid aliud
dixerim, nifi quod mentes terrenorum hominum
Incarnationis,_________ , , ,
& Ä nationcm unigeniti Filii Dei qualis fit hodierna fo-
comparatio. | lemnitas de adventu Spiritus fanfti. Sicut enim ilia
, ita quoque be hxc eft honorabilis. In ilia quippe
Deus in fe permanens fufeepit hominem: in ifta
vero homines venientem defuper fufcepefiint
Deum. In ilia Deus naturalitcr faftus eft homo :
in ifta homines fafti funt per adoptioncm dii. Si
ergo remancre carnales in mortc nolumus, hunc,
fratres cariffimi, vivificantcm Spiritum amemus.
* Excufi, contumeliam.
b Pefpeihismff. ediri liabcat, alnegüt hoe, Adharrcmus Bclvac. C-
Berm. Gemet. Carn. &e.
* Longip. hodierna dies.
1 Bigot. amorConditorist
* Bigot, tmla enim vifibilis, nifi vifibilia cogitât. PrimusCa
lus enim vifibilis nifi & c.
1 Duo priores Gemet. prtfiante Dom. noftro Jefit Chrifto t
Pâtre & Sfiritu Jancto honoré imperium, peromn. Stc>
l i b e r I I . H o m i l i a X X X I .
L e d io f a n d i E vangelii fc cu n d um Lu c am.
I n illo tempore .• Dicebat Jefis turbis fimili-Aris. Et fi quidem fecerit frultum : fin Mem,
tudinem burn : Arvorem fid habebat quidam in futurum ficcides earn. Erat autem dooms in nrf.„
plantatam m vine* fit* , & xenit quarens Jynaroga eorum Jabbatis. Et ecce mulier qua
frultum m ill* , & non invenit. Dixit autem habebat fpirimm infirmitatis amis decern &oc-
ad cultorem mine* ; Ecce ami tres funt, ex quo to : &• erat inclinata , nec omnino poterat fur-
xenio quarens fruttum in ficulnea hoc, & non fim refpictre. Qmm cum videret Jefus, Joca- S f e
mxenio. Succide ervo illam : ut quid etiam ter- xit,ad fi, & ait illi: Mulier, dimiL es ab inram
occupat ? At ille rejpondens, dicit illi : Do- firrtmate tua. Et itnpofuit illi manus : & con- ytrf-11
mine , dimitte illam or hoc anno, ufque dum fefiimerefta eft, & glorificabata Deum. &c. »
fodiam circa illam, d r mitt am cophinum fterco-
‘ H o m u i a X X X I .
H a b it a a d p o p u lum in bafilica c f a n d i L a u re n tii m a rty ris , * S ab b a to Q u a tu o r
tem p o rum S ep tcm b ris.
& mm inrnnio. Venir g ante Legem -, quia per naturalem
inrcjllcctum quid unufquifquc cxemplo
fui, qualitcr ergaproximum agere debuiflet, in-
nocuit. Venit in Lege s quia præcipiendo docuit.
Vemt poll Legem per gratiam ; quia piecatis fuæ
præfenciam exhibendo monftravit. Scd tarnen in
tribus ännis frutftum (è non inveniffe conqucritur :
quia quorumdam pravorum mentes nec infpirata
Lcxnaturalis corrigit,nec præcepta erudiunt, nec
incarnations ejus miracula convertunt. Quid vero
" per cultorem vineæ, nifi præpoficorum ordo ex-
primitur î. Qm dum præfunt Ecclefiæ, nimirum
Dominica: vineæ curam gerunr. Hujus enim vineæ
primus cukor Petrus Apoftolus extitic. Hunc
•ki/ius non i* T ^ \ f^MINus & Redêmtôt nofter per Evan- B
jrerbis tantum, J!_) gelium fuum aliquando verbis, aliquando
f c'iam rc' rebus loquitur : aliquando aliud verbis, arque aliud
s °^UI * rebus : aliquando autem hoc verbis , quod rebus.
nos indieni fequimur , in quantum pro eruditione
veftra, docendo, x deprecando, incrcpando labo-
ram us.
4. Sed cùm magno jam timoré audiendum eft
quod cultori vineæ de infru&uofa arbore dicitur :
Succide illam, ut quid etiam terram occupât r’Unuf-
quifque juxta modum fuum, inquantum locum
vitæ præfentis tenet, fi fruâum bonæ operadonis
non exhibet, velut infruduofa arbor terram occu-,
pat : quia'in eo loc#in quo ipfe eft, & aliis operandi
occafionem negat. Sed in hoc feculo potens qui-
libct fi fruâum non habet operadonis bonæ, etiarh
impedimencum præftat ceteris : quia quicumque
fub ipfo funt, exemplo pravitatis illius, quafi umbra
perverfitatis ejus premuntur. Seat defuper arbor
infruftuofa, & fubtus terra fterilis jacet. In-
fruduofæ arboris defuper umbra denfatur, &: fo-
lis radius ad terram defeendere nequaquam per-
mittitur : quia dum fubjeéHquilibet, patroni per-
verfi perve/fa exempla confpiciunt, ipfi quoque
infruètuofi remanentes, veritatislumine privantur,
Et prefli umbrâ, calorcm folis non accipiunt : quia
Duas etenim res ex Evangelio,fratres audiftis,ficul-
ncam infrù&uofam, bc mulicrem curvam : & unique
rei cft pietas impenfa. Illud autem dixit per fi*
militudinem, iftud egit per exhibitionem. Sed hoc
fignificat ficulnea inrru&uofii, quod mulier inclinata
: bc hoc ficulnea refervata, quod mulier ere&a.
Dominus vineæ tertiô venit ad ficulneam, bc fruc-
tum minimè invenit : &: mulier quæ eredba eft, de- ^
cem bc o£to annis fuerat curva. Hoc autem decern
bc o&o annorum numéro fignatur, quod tertio
dominus vineæ ad ficulneam infra&üofam ve-
t niftfc perhibetur. c Quia ergo præmittendo fum-
matim tota perftrinximus, jam per lc&ionis ordi-
nem fingula difteramus.
« peccatum z. t^Arboremß ci habebat quidam plantatam in •vi-
ïemus &U nea f ua * & ven*t quarens fruffum in ilia. , & non
feurvamur. invenit. Qmd arbor fici, nifi humanam naturam
defignat ? Quid mulier inclinata, nifi eamdem naturam
fignificando denuntiat î Quæ bc bene plan-p
f tara eft ficut ficus , bc benc i creata ficut mulier :
fed in culpam propria fponte lapfa, neque fru£him
fervat operadonis, neque ftatum reditudinis. Ad
peccatum quippe ex voluntate corruens,qüia fru-
dum obedientiæ ferre noluit, ftatum reditudinis
amifit. Quæ ad Dei fimilicudinem condita, dum in
(ua dignitatenon perftitit, quod plantata vel creata
fuerat, fervarc contemfit. Tertio dominus vineæ
ad ficulneam venit : quia naturam generis hu-
mani ante Legem, fub Lege, fub Gratia, expedan-
do, admonendo, vifitândo requifivit. E
3* Dixit autem ad cultorem vinéa : Ecce anni très
•Giat» funt y ex quo venio fruftum quarens in fculnea hac,
■ * H îc définit leftiô Evangelii m mff. Belvac. C. Germ. Bigot. &
aliis fàltcm antiquioribus. In excufîs autem concinuatur ufque ad ver-
ium dccimum-fcptimum indufivè ; fed inçaflum , cùm in homilia Gregorius
nihil de vcrfii dccimo-quarto & fequentibus delibet.
b In cod. Reg. Suce, eft vigefima-quinta. In Lateran, vigefima-fèpti-
ma. In Corb. vigefima-o£lava.
' Siclcgitur in cod. Reg. Suce, in Corb. Germ. & ia plur. In Late-
ranenfî tarnen hxc homilia habita dicitur in bafilica S. Petri.
d Haie minimè funt antiquotum miT. C. Germ, Bclvac. prioris.
Cerner.
Deuà âd nos
venic fniÖußi
quxrcns.
g
Arboti îhfrüc-
tuofàr quàm
juftè Dominus
fuccifîoncm
commuiccur.
•Corb. & Germ, quia igitur hic pramittendo fummatim perftrinximus.
In Val-cl. & Longip. bene ereîla. Hanc leftionêm eligeremus, ni*
fi vet. mff. Corb. Germ. Corb. Belvac. Carü.,&c. obftarec audloritas
& pondus.
* Longip. & Vâl-cl. ante legem , quia parcendo fttftinuit ; quia per
naturaient. Eadem Ieguntur in Bigot. & duobus poft. Gemet. hoc folq
diferimine quod in lus eicet, qui parc.
h In Bclvac. Corb. Germ. & duobus póft. Gemet. per cultorem ficuU
1 Bigot, fc duo poft. Gemet. pridicando.