ut ira dix er im, in frigore calerc. Unde enim non- .
hüllt in tcrrenorüm hominum torpore pofiti, fu-
pernæ /pci defideriis inardefcünt : linde & inter
frigida corda fùccênfi funt, nifi quia omnipotens
Deus deielifta ova feit etiam in pulvere caleface-
re , &: frigoris priftini infenfibilitate difeufla, per
fenfiim fpiritus vitalis animate, ut nequaquam ja-
centia in fnfimis torpeant; fed in viva volatilia ver-
fa, fefe ad cæleflia contemplando, id eft volando
fufpendant? Notandum verb eft, quod in his verbis
non folum hypocritarum actio perverfa repro-
batur, fed bojiörum etiam magiftrorum, ft qua
fortafl'e fubrepferit elatio premitur. Nam cùm de
fe Dominus dick, quod derelifta ova in pulvere
ipfe calefaciat; profeftb apertè indicat, quia ipfe
operatur intrinfeciis per verba doftoris, qui & fine
verbis ullius hominis calefacit quos voluerit in frigore
pulveris. Ac fi apertè doftoribus dicat : Ut
fciatis quia ego fum qui per vos loquentes operor,
ecce cum voluero, cor dibus hominum etiam fine
Vet. yiix. vobis loquor. Humiliataigitur cogitatione dofto-
rum, ad exprimendum hypocritamfermo conver-
titur, & qua fatuitate torpeat, adhuc fub ftruthionis
fafto pleniusindicatur. Nam fcquitur:
Verf. is. Oblivifeitur quod p es conculcet ea, aut beftia agri
conterat.
C ap. XI. 16. Quid in pede, nifi tranfitus operations acci-
Rec. vu. pitur ? Quid in agro, nifi mundus ifte (ignatur ? De
Pravi doftores quo in Evangel io Dominus dicit : Age y autem a eft
nonfunrfoili- wiU}‘dus. Quid in beftia nifi antiquus hoftis expri-
dti,fecusboni, mitur, qui hujus mundi rapinis infidians, humana 1
Matth. 13.38. q u ö l le morte fatiatur ? De qua per Prophetam,
j/ai. 3s. 9. pollicente Domino , dicitur : Et mala beftia non
traifibit per earn. Struthio itaque ova fua deferens,
oblivifeitur quod pes conculcét ea : quia videlicet
b hypocricæ eos quos b in converfatione filios gene-
rant, derclinquunt, & omnino non curant, ne aut
exhortationis follicitudine, aut difeiplinæ cuftodia
deftitu tos , pravorum operum exempla pervertant.
Si enim ova quæ gignunt, diligerent, nimirum me-
tuerent ne quis ea, perverfa opera demonftrando,
calcaret. Hunc Paulus pedem infirmis difeipulis,
quafi ovis qua^pofuerat, metuebat, cùm diceret:
1Phil. 3. 18. Multi ambulant,quos fiepe dice bam vobis, nunc autem
jbtd. z. ftens dico, inimicos crucis Chrifti. Et rurfum : Vi~
2. Thejf.3.6. dete canes, videte malos operarios. Et rurfum : Denuntiamus
vobis, fratres, in nomine Domini neftri
Jefu C hr iftifut fubtrahdtis vos ab omni fratre ambulante
inordinate , dr non fecunditm traditionem
quant acceperunt à nobis. Hunc pedem Johannes
c Caio formidabat, qui cùm multac Diotrephis ma-
3. Johan, if. la præmififfet, adjunxit : Carifsime , noli imitari
malum, fed quod bonum eft. Hunc ipfe fynagogæ
v en t.is . 9. dux infirniofuo gregi metuebat, diccns : Jpuando
ingreftus fueris terrarn quam Dominus Deus dabit
tibi , cave ne imitari velis abomination es illarum
gentium. Oblivifeitur etiam quod beftia agri conterat
: quia nimirum fi diabolus in hoc mundo fæ-
d viens , editos d in bona converfatione filios rapiat,
hypocrita omnino non purat. Hanc autem agri
beftiam Paulus ovis quæ pöfuerat, metuebat di-
t. cor. 11. 3. cens : Timeo, ne ficuiferpens Evam feduxit aftutia
e fu a , ita corrumpanturfeenfus veftrie a cart fate, qua
• Vindoc. Norm. & plerique, eft hie mundus.
1 Ebroic. ah’iquc Norm. Vindoc. & Val-cl. in converftonem, vel in
tonverfione.
c Duo Germ. & Val-cl. Diotrepis.
* Vindoc. Ebroic. acNorm. in bona parte converjationis. Plur. editi,
in bona converti one.
.* Duo Germ. Sc Yal jd. à caftitat*.
j eft in chrifto Jefu. Hanc agri beftiam difeipulis
metuebat Petrus, cum diceret: t^Adverfarius v e f t e r Pll I
diabolus , qft aft leo rugiens circuit, quxrens quern
devoret , etii reftftite fortes in f t de. Habent ergo
vcraces magiftri fuper difcipulos fuos timoris vif-
cera ex virtute caritatis : hypocrita: autem tanto
minus commiffis fibi metuunt, quanto nec fibi-
metipfis quid timere debeant deprehendunt. Et
quia obduratis cordibus vivunt, ipfos etiam quos
gencrant filios, nulla pietate debitiamoris agnof-
cunt. Unde adhuc fub ftruthionis fpecie fubditur:
Duratur ad filios fu o s ', quafi non fint fu i. yerf,
17. Quern enim caritatis gratia non infundit, CApj
proximum fuum etiam fi ipfe hunc Deo genuit, Xll
* extraneum refpicit: ut profeftb funt omnes hy- HicaJ
, pocritjc, quorum videlicet mentes dum fern per ^“"*1
exteriora appetunt, intus infenfibiles fiunt: & in f |
cunftis qua: agunt, dum fua femper expetünt,
erga affedtum proximi nulla caritatis compaffionc
mollefcunt. O quam mollia vifeera geftabat Paulus,
quando circa filios fuos Canto jeftu amoris in-
hiabat, dicens: S Nos v ivimus, f i vos ftatis in Do- '■
mino. E t , Teftis mi hi eft Deus, quomodo cupiam f I
omnes vos in vifeeribus Chrifti Jefu. Romanis quo- ' |
que ait: Teftis eft mihi Deus, cui feervio in ftpiritu
meo , in Evangelio F ilii ejus, quod fine intermif- I
fione memoriam v e jh i femper facio in orationibus
meis, obfecrans f t quo modo tandem alt quando pro-
fperum iter habcam in voluntate Dei veniendi ad I
v o s : deftdero enim videre vos. Timotheo quoque
- ait: Gratias ago Deo meo, cui fervio d progenitoribus - ^fl
meis in confeientia pura, b quia fine intermif ione .
habeam tui memoriam in orationibus meis, noch ac
die defiderans te videre. Theffalonicenfibus quoque
amotem fuum indicans, dicit: Nos autem fra- ,,Tlij
tres defolati a vobis ‘ ad tempus horx, afpettu, non i
cor d e , ab und an tins k feftinavimtts faciem veftram .
videre cum multo deftderio. Qui duris perfecutio-
nibus preffus, &: tarnen de filiorum falute follici-
tus, adjunxit: Miftmus Timotheum fratrem noftrum, i.Thj
& minijlrum Dei in Evangelio Chrifti, ad confortan-
dos vos} dr exhortandos pro fide veftra, ut nemo
moveatur in tribulationibus iftis. Ipfi enim feitis, -
quod in hoc pofiti fumus. Ephefiis quoque ait:
) Peto ne de fciatis in tribulationibus meis pro vobis, £j>l4>
qua eft gloria veftra. Ecce intribulatione pofitus,
alios exhortatur: & in hoc quod ipfe fuftinet, alios
roborat. Non enim filiorum fuorum fuerat; more
ftruthionis oblitus ; fed metuebat nimis ne ejus j
difeipuli in prtedicatore fuo tot pei fccutionum pro-
bra cernentes , fiderh in eo defpicerent, contra
quam innumerx palfionum contumelia: prxvale-
rent. Et idcirco minus dolebat in tormentis', fed 1
magis filiis dc tormentorum fuorum tentatione j
metuebat. Parvipendebat in fe plagas corporis, |
dum formidaret in filiis plagas cordis. Ipfe pa-
tiendo fufeipiebat vulnera tormentorum, fed filios
<i confolando, curabat vulnera cordiilm. Penfemus
ergo cujus caritatis fuerit , 1 inter dolores proprios
aliis timuiffe : penfemus cujus caritatis fuerit, fi- I
liorum falutem inter fua detrimenta requircre, &
ftatum mentis in proximis etiam ex fua dejedtione
cuftodirc.
f Val-cl. ut extraneum.
* Corb. Germ. Vindoc Norm, ac plur. nunc vivimus j quod leg*' I
tur turn in ccxtu Gra;co tum in Vßlg.
b Duo Germ. & Pratell. quam fine intermiffione.
* Laud-, duo Germ. & VaPcl. ad tempus, ore, a/peefu.
* Laud. Corb. Gcrra^Pratcl. & alii Normau. fefimamus.
18. Sed h x c hypocrite caritatis vifeera npicTunt: A a carleftibus, ad quar flagrarc debuerantj & fla-
quiaeorum mens quanto per mundi concupifeen- .. grant terrenis rebus anxie , a qutbus laudabiliter
m “ teno“ tprpuiiTent. Poftpofita quippe tiarn in exteriora refolvitur, tanto per inaffedlio- filiorum curd, & p e
mur. ncm fuam interiùs obduratur : & torpore infenfi-
bili frigefeit intrinfccùs , quia amore damnabili
mollefcit foris ; feque ipfam confiderare non valec,
quiacogitare fe minime ftudet. Cogitare véró fe
rft mens non poteft, quæ tota apud femetipfam non
cos videas fe contra pericula immenfi laboris ac-
cingere, maria tranfmearej adirc judicia, pulfa-
re principatus, palatia irrumpere j jurgantibus po-
pulorum cuneis intcreffc, &: terrena patrimonia
„ - N - . . * . • * — — laboriofa obfervatione defenderei Quibus fi foreft.
Tota vero efle apud femetipfam non fufficit : tafl'c dicatun Cur ifta vos agitis l quifeculum reliquia
a per quot concupifcentias rapitur, per tot à quiftis ? refpondent illico Deum fe metucre & id-
. femetipfa fpecies diffipatur, & fparfa in infimis circo tanto ftudio defendendis patrimoniisInfuda-
jacet, quæ colledba fi veliet, ad fumma confur- re. Unde bene adhuc de ftruthionis hujus ftultola-
geret.N-V J g bore fubjungitur :
Lm I ■ B f”™5 > Per “ ftodiam Ttuftra U b r n v i t , nullo timon entente. r ,rt. 1
BHdirciplmz a cunaorum vifibilium fluxo appetitu. zi. iUic namque t n tU m e n m "timoré , ubi m i r-
prF conftringitut, codeda apud femetipfam intrinfe- erat timor. Ecce enim divina voce pracipitur - s i xttt' T
CÙS .integrator : qualifque Deo vel proximo efle. q u it tib i tu ltr ii tunicam , dr voluerit tecum ju d ic io r. c vm
debeat, pienc confpicit, quia nihil fuum exteriùs contendere, dimitte illi dr PoUium. Et rurfum ; s i siio.
derelinquit : & quanto ab exterioribus abftracta ’ ■ " ■ ' ■ : ~ nm. r..r,^i,o
b compefcitur , tanto au6ta in intimis inflamma-
tur:&: quo magis ardet jCo^d deprehendendavi-
■ tia e amplius lucet. Hinc eft enim, quod fan&i vi-
ri dum fe intra femetipfos colligunt, mira ac pe-
netrabili acie occulta etiam aliéna del ifta depre
quis quod tuum eft tulcrit, ne répétas, Paul us quo- [“mpomba ’
que Apoftolus difcipulos fuos cupiens exteriora damna vel Ic-
defpiccre, ut valcant interna fervare, admonet di- viora j“rgiis
cens : Jam quidem omnino delictum eft in vobis ,p flt iT. s.
quod judicia habetis inter vos : quare non maris in- Matth. s. 4.0.
juriam accipjtis, quare non magis fraudem pa h mi ni ? f “c0rJÏ7.
hendunt. Unde bene per Ezechielem prophetam Et tamen hypocrita affumto fanftæ converfationis
dicitur : Emijft ftmilitudo manus apprehendit me habiru, filiorum cuftodiam deferit, &: temporalia
in cincinno capitis mei , dr elevavit me fpiritus ^ quæque defendere etiam jurgiis quærit. Exemple
inter terrarn & c.elum, & adduxit me in Jcrufalem fuo corum perdere corda non trépidât, &: quafi
in viftone Dei ju x ta oftium interius , quod refpi- per negligcntiam amittere patrimonia terrena for-
ciebat ad-^Aquilonem, ubi cratftatntum idolum ze- midat. In errorem difcipulus labitur, &: tamen cor
l i , ad provocandam xmuUtioncm. Quid eft enim hypocritæ nullo dolore fauciatur. Ire in iniquitatis
cincinnus capitis, nifi colleftæ cogitationes men- voraainem commiffos fibi confpicit, & hæc quafi
tis : ut non fparfæ diffluant, fed per difeiplinam inaudita pertranfit : at fi quod fibi leviter inferri
jjj, c.ucn.,..« z u ..... j . r . temporale damnum fenferit, in ùltionis iram repente
conftrifta: fubfiftant ? Manus ergo defuper mitti
tur, & Propheta per cincinnum capitis elevatur:
quia cum noftra mens fefe per cuftodiam colligit,'
vis fuperna furfum 110s ab infimis trahit. Bene veil
ro inter terrain & cxlum " fublatum fe aflerit:
quiaquilibet fanclus in carne mortali pofitus, ple-
ne quidem adhuc ad fuperna non pervenit, fed
jam tamen ima derelinquit. In vifione verb Dei D quippe eft grande ftudium defenfionis, ubi &r graiinn
JTe^rrnuLf»all#e»mm dHuncriitrun rr ;. qn numia videlicet .u. .n. .u. fqu1iCfq...u. re. __-.1- - ! _ XT . ■ ■ i... .
proficiens per caritatis zcluiii, qualis efle Ecclefia
debeat contemplatur. Bene quoque additur.c Juxta
ab intimis inardeficit. Mox patientia rumpi-
tur, mox dolor cordis in vocibus effrenatur : quia
dum animarum damnaæquanimiter tolérât, jaftu-
ram veto return temporalium repellere etiam cum
fpiritus commotione feftinat, cunftis veraciter in-
dicat tefte mentis perturbatione quid amat. Ibi
oftium interius, quod rejpicicbat ad Aquilonem:
quia nimirum fanfti viri dum per aditum internæ
concemplationis afpiciunt, plus prava intra Eccle-
fiam fieri quàm refta deprehendunt : & quafi in
Aquilonis parte oculos, id eft ad folisfiniftramfle-
ftunt 5 quia contra vitiorum frigora, caritatis fe fti-
niulis accendunt. Ubi & reftè fubjungitur : ^ u ia
illic erat fa tut urn idolum zeit ad provocandam xmu-
laiionem. Dum enim intra fanftam Ecclcfiam à
nonnullis fpecic fbla fidelibus, rapinas & vicia per-
petrariconfiderant, quid aliud quàm in Jerufalem
idol*
vior vis amoris. Nam quanto magis terrena diligit, Ergaea qu*
tanto privari eis vehementius pertimefeit. Qua e- p°iMcmus
nim mente aliquidin hoc.mundo poffidemus, non Jmus^nif
doccmur, nifi cùm amittimus. Sine dolore nam-ct\m amittua-
que amittitur , quidquid fine amore poffidetur.tur > ’S11014"
Quæ verb ardenter diligimus habita, graviter fut- mU'S
piramus ablata. Quis autem nefeiat quia noftris
ufibus res terrenas Dominus condidit, fuis autem
animas hominum creavit ? Plus ergo Deo fe ama-
re convincitur, qui negleftis his quæ ejus funt
propria tuetjar. Perdere namque hypocritæ eaquæ
Dei funt, id eft animas hominum, non timent, 8c •
quæ fua funt, amittere, videlicet res cum mundo
tranfeuntes, quafi diftrifto judici pofituri rationes
lum vident ! Quod idolum zeli dicitur , quia E timent, ac fi placatum inveniant, cui defideratis
per hoc contra nos anhulatio fuperna provocatur:
& tanto diftriftius delinquentcs ferit, quanto nos
f carius Redemtor amat.
f: 2.0. Hypocrita: igitur , quia cogitationes mentis
non colligunt, per cincinnum capitis minime te-
S ardor nentur. Et qui fua nefeiunt , commifforum fibi
Quando delifta deprehendunt ? Hi itaque torpent
* Recent, vulgati per quot concupifeentid. Mff. duo Germ. Ebroic.
ahiqueNorm. Laudun. Longip. Val-cl. 8c al. concupifcentias, ut etiam
«guut in vet. cd. Parif. & Bafil. & quidem meliusnam ut infra habe-
[ tot ‘ ’ ‘ •/Pee'es > 'ta fupra legendum, per quot concupifcentias.
' Laud. & Val-cl. confpicitur. r , '
* Vindoc. Ebroic. & al. Norm, amplius videt.
~ lidem cum Corb. Germ. 8c Val cl. Jublevatum.
rebus , id eft rationabilibus perditis, infenfibilia
g & non quæfita confervant. Poffidere aliquid in g
hoc mundo volumus : & ecce Veritas clamat : N ifi Luc. 14 .3#
quis renuntiaverit omnibus qua pofeidet, non poteft
meus ejfe defcipulus.
zz. Perfeftus igitur Chriftianus quomodo debet Quo animo,
res terrenas jurgando defendere,b quas non præ-
«Ed. cum duob. Germ, quia juxta oftium interius duftus eft, quod
rejpfciebat.
’ Turon. car ni s redemtor.
* Dceft conjundiva particula & in Laud, ac nonnull.
h Mf. Germ.ac ed. G îlot. Vatic. & Guflànv. quas nunc pracipi tur non
poffidere, contrario fenlu & repugnantibus cct. mff. veteiibufquc-ed.