& auditorium mcntcm nulla fui ob- A bis canto altius fonat, quanto &C merites noftras
Qui alios cx
officio adhor-
t.-mtur, prills
fe in bonis ope-
ribus exertore
pateant, •-----
: vi intimat illuftrationis penetrat. Sublatis namque ,
f ortis &: occidentibus verbis, S quafi quidam Tonus
feuritate confundant. Idcirco autem duttiles; quia
nccefle eft uc hi qui venturam vitam predicant,
tribulacionum prefentium tunfionibus crefcant.
Bene autem dicitur : Cum concifus clangor inert-
■ pucrit, movebnntur caftra : quia nimirum predica-
tionis fermo cum fubtilius ac minutius agitur, au-
ditorum cord£ contra tentationum ceitamina ar-
dentius excitantur.
15. Eft adhuc aliud in gallo folcrter intuendum,
quia cum jam edere cantus parac, prius alas cxcu-
tif, & remetipfum feriens , vigilantiorcm reddit.
Quod patenter cernimus, ft faniftorum predicato-
rum vitam vigilanter vidcamus. Ipft quippe cum
arternx predicationis fit ipfa imago interna:
vifionis.*Unde &c rede nunc ad beatum Job Dominus
d icit: £>uis e narr ab it calorum rationern, dr con-
centum call quis dormire faciet ? Quid enim cario-
rum ratio accipicur , nift vis ftipcrna fecretorumj
Quid per cseli concentum nift concorspredican-
tium fermo ftgnatur ? Conditor igitur nofter cum
citlorum rationern narrate cceperit, dormire cxli
concentum facie : quia cum jam nobis pe'r fpe-
ciem oftendicur , nimirum prxdicantium verba
ftibtrahühtur. Hinc enim per Jeremiam Dominus
verba predicationis a movent, priùs fe in Tandis B dicit : Non docebit ultra vir.proximum fuum ,
adionibus exercent , ne in femetipjis torpentes fratrem fuum, dicensCognofie Dominum. Omnes
opere a'lios excitent voce : Ted ante Te per ftibli- enim cognofcent me à minimo eorum ufque ad ma-'
mia fada excutiunt , & tunc ad bene agendum ximum, dicit Dominus. Hinc Paulus ait : Sive pro-i,
mnerc defunitorc’s'&
dô
:ores, habent
Deo.
Verf. 17.
peccatorum tenebras priùs caute difeutiat, & dif-
‘cretè poftmodum lucem prædicationis oftendat ;
-ut finaulis juxta modum &: tempora congruat, ÔC
fimul omnibus quæ illos Tcquantur oftendat ? Unde
Ibidem
C ap. IV.
Deo in majef-
taie fua rcvcla-
ro , prxdicà-,
tip ccfiübic.
ftrida animadverfione corrigunt. 'Priùs Tua puni- lorum. Deus enim ficut cft caufa caufarum , Tire
fletibus curant, &c tune quæ aliorum Tunt pu- cut vita viventium, ita etiam ratio ratiönabihum
nienda denuntiant! Priùs ergo alis inTonant, quàm creaturarum. T une ergo cælorumrationern Domi-
cantus emittant : quia antequam verba exhorta- nus narrat, cùm femetipfum nobis, quomodo ele-
tionis proférant, omne quod locuturi Tunt, ope- dis fpiriribus profit, infinuat. Tune cæloruril ra-
ribus clamant ; &r cùm perfedè in Temetipfis vi- tionem narrat, cùm deterfa mentis noftræ caligi-
gilant, tunc dormientes alios ad vigilias vocant. ne, clara Te vifionc manifeftat. Unde & in Evangels.
Sed unde tanta hæc dodori intelligentia, ut lio Dominus dicit : Venit bora cum jam non h in fro- Jé*
&C fibi perfedè vi gilet, & dormientes ad vigilias ^ verbiis loquarvobis, fed palam de Pâtre annuntiabo
Tub quibuTdam clamons provedibus vocèt, u t& vobis. Palam quippe de Pâtre annuntiare feafle-
'*"■ — ; __ j;/- rit ; quia per patefadam tune majëftatis fuæ fpe-«fff
ciem , & quomodo1 ipfi gignenti non impar oria- ;
tut, & quomodo ucrorumque Spiritus utrique coæ-
ternus procédât, oftendit. Apertè namque tune vi-
debimus, quomodo hoc H quod oriendo cft, ei de 11
quo .oritur, fubfequens non eft : quomodo is qui
per proedftonem producitur, à proferentibus non
præitur. Apertè turic videbimUs quomodo & unum
diviftbilicer tria fint, & indivifibiliter tria unum.
Lingua ergo tunc narrantis De i, eft vifa claritas fu-
blevantis. Et concentus cæli ‘ tunc dormiet, quia 1 1
apparente in judicio retributorcoperum,exhorta-
ad tanta b & tam Tubtiliter tenditur, nifi inrrin-
fecùs ab èo, à quo eft conditus, doccatur ? Quia
ergo laus tantæ intclligentiæ non prædicatoris vir-
tus eft, Ted audoris, redè per eumdem audorem
dicitur : Vel q u i s dedit gallo intelligent am ? Ac ft
diceret : Nifi eg o, qui dodorum mentes quas mL
rè ex nihilo condidi, ad intclligcnda quæ occulta
Tunt, mirabiliùs inftruxi. Unde bene ut in didat,
dis prædicantium non folùm inlpiratorem fe in- tionum jam verba ceflabunt. Unde & apertè ipfum
telligentiæ, fed etiam audorem locutionis often- ^ refurredionis tempus adjungitur, cùm illico pro-
j I fertur :
£>uando fundabatur pulvis in terram , & gleba
compingebantur. i '■
18. More enim Tuo n quæ adhuc futura Tunt, Cifi
quafi jam præterita divinus fermo deferibit ; hoc Rcfuni|
adjungit :
Jpuis c enarrabit cælorum rationern ?
Quorum tarnen verba , quia cùm Te Te nobis
per fpeciem oftenderit, fubtrahit', protinus fub-
didit :
E _ t concentum cæli quis dormire ^faciet <
in fe videlicet Tervans , quod per eum dicitur :
17. In hac enim vita infirmitati noftræ Dominus £>ni fe c it qua futura funt. Pulvis itaque tunc in pramfi
non aperta fpecieunajeftatis fuæ, fed prædicato- terram fundatur ; quia in folida membra redu-J® 1
rum Tuorum voce locutus eft; ut corda adhuc car- citur. Et glebæ compinguntur } quia nimirum^
nalia carnalis lingua pulftiret, & tanto faciliùs in- firma corpora ex pulvere colleda confurgunt. Sed
fueta percipercnt, quanto ca per fonitum confuc- poftquam verba hæc Dominica quomodo de ru-
tæ vocis audirent. At poftquam per mortem in pul- turo iritelligenda fint diximus,nunc etiam qui
verem d caro refolvitur , & per refurredionem de præfenti infinuent, indicemus. ^
pulvis animatur, tunc de Deo audire verba non ^ 19. Jpuis cnarrabit calorum rationern, dr concen- vn^i
quærimus} quia unum ipfum, quod implet omnia, turn cali quis dormire faciet ? Cælorum rationern ^
jam per fpeciem Dei verbum videmus. Quod no- Dominus narrat, dum nunc infinuando Tuperna „iJij
* Laud. & Val-cl. monent. Corb. Germ, verbo . . . . monent.
•> Ebroïc. aliique Norm. ac Vindoc. f tam fubtilia.
c Val cl. Corb. Germ, ac vet. ed. Parif. an. iji8 .& Barthol. an. 1494.
enarraiit ; & ita femper infra.
d Laud,. & V.al-cl. caro revertitur.
e plerique m(T. vis. . . . penetrat. Corb. Germ, quanto mentes nojiras
fua intima illujlratione penetrat.
f i ra pratel. aliique Norm. Turon. Laud. Corb. Germ. & Val-cl.
nccnonvct. editi, a quibus déficientes recenciorcs habent, &
occidentibus.
% Vindoc. & pi. Norm, quafi quidam nobis fonus,
h Laud. & Corb. Germ, in parabolis.
* Sic Vindoc. Laud. Val-cl. Ebroic. aliique Norm. Ubi editi cum
Corb. Germ, ipfe genitori. .
k Recent, editi corrupfe habent, quod oriendum eft. Mclids vet.
ed. parif & Bafil. quod oriendo eft,m eft in mflT. Norman. Laud. V u‘"c-
Corb. Germ. See. quibusadhxremus.
1 Ebroic. & Corb. Germ, tunc dormiunt.
m Vindoc. qua adhuc vent it ra.
fecreta, ele&orum Tuorum mentes illuminât. Con- A niyfterium apparens * & indignis mifcricordiam
centum verb cæli dormire facit, dum concordes
Angelorum hymnos , arque ilia cæleftium virtu-
tum gaudia reproborum cordibus jufto judicio ab-v
fconaic. Quiconccntus cæli, quamvisin Te intrin-,
Tecùs vigiict, in ipfa tamen reproborum ignorap-
tia extrinfecùs dormit. Enarratur ergo Tecreti cæ-
leftis ratio, & tamen conccntus cæli dormire per-
mitticur : quia & aliis per infpirationcm fiipernæ
retributionis feientia panditur, & aliis quæ fit interna:
laudis Tuavitas occultatur.
zo. Narratur cælorum ratio , quia ele&orum
mentibus quæ fit fupernorum rctributio indefinen-
„ ter aperitur : uc nimirum fine ceflationc proficiant,
præbuit, &: cos à Te qui digni videbantur exclude.
Unde hie quoque apte fiibjungitur :
Jpuando fundabatur pulvis in terram, dr glebæ erf 30,
compingebantur.
z i. Quis in pulvere, nifi peccatores accîpimus, C a pu t
qui nullo racionis pondéré folidaci, cujufiibetten- V I .
tationis ftatu rapiuntur ? Dc quibus feriptum eft : ^ 1T*x*
Non fie impii non fic , fed tnmquam pulvis quem peccatores puU
projicit ventus d facie teru. Pulvis ergo in terram vedfimilcs,
fundatus eft , cùm peccatores vocaci in Eccicfia,
traditæ fidei Tunt rationc folidati; « ut qui priùs rapîumur.
inconftantiâ mobiles tentationis aura levabantur , pfal' l' s'
4 . . . . . . . # . immobiles pdftmodum contra tentamenra confift c
&tranfcurrentesvifibilia,feTe ad invifibilia exten- B terent, & Dco porfeveranrer inhærentes fixum
dant. Omne enim vifibile quod in hac vita repro- bene vivendi pondus tenerenr. Glebæ verb ex
bos figic, hoc eleftos 3 ad alia impellit : quia dum humore coagulantur &: pulvere. In hac itaque terbona
quæ fada finit, refpiciunt , in eum à quo ra glebæ {compadæ funt} quia vocati peccatores r
fada funt inardefeunt : tantoque eum præftantiùs & per Spiritus fandi gratiam infufi , in colledioamant,
quanto ilium hoc quod ipfc bonumeon- 11e funt caritatisuniti. Iftæ glçbæ in terra compa- wT'&Mtfradidic,
præirc confideranc. Loquitur quippe hoc dæ funt, quando populi, qui priùs quafi in dif. tccoinp>nguneis
intrinfecùs, b filenter fonans invifibilis lingua perfîone pulveris diverfa fentiebanc, poftmodum tW'
compundionis. Quam tanto c pleniùs intus au- fandi Spiritus gratia accepta , in ilia pacaciftima
unanimitatis concordia convenerunt , ut cùm ef*
fent tria millia, vel rurfum quinque millia, Scri-
ptura teftante diceretur , quia e rat in eis cor unum AU. 4 ,32, ,
dr anima una. Has glebas ex uno quidem pulvere
, fed quafi diverfa mole diftind.is quotidie Dodiunt,
quanto ab exteriorum defideriorum ftre-
pitu perfedius avertuntur. His itaque concentus
cadi non dormit, quia eorum mens, qua: fit laudis
fuperna: fuavitas, appofica amoris aure cognof-
cit. Intus enim quod appetunt audiunt, de ca:-
lcftium bonorum præmiis ipfo defiderio divinita- ç. minus in terra compingit : quia fervata unitate fktis
inftruuntur. Unde & præfentem vitam non folùm
adverfantem , fed etiam faventem graviter
tolerant : quia eis onerofum eft omne quoa ccrni-
tur, dum ab eo quod intus audiunt, differuntur.
Omne quod fibi præfto eft, graveæftimant} quia
illud non eft, ad quod anhelant : indefinenter autem
corum mens ipfis temporalitatis laboribus fef-
fa , in illud cælcfte gaudium refumenda fiifpen-
ditur , dum in aure cordis intro erumpente con-
centu cæli, focietatem fibi quotidie fupernorum
civium præftolantur. Iftc concentus fupcrnæ lau-
! dis d in illius aure eruperat, qui dicebat : Ingre-
diar in locum tabernaculi admirabilis, ufque ad do
cramenti, juxta varietatem morum atque lingua-
rum fideles in Ecclefia populos colligir. Has gle- Matth, i+ . ,P.
bas jam tunc Dominus defignavic, quando aa e- 2t'
fum panis & pifeium quinquagenos difeumbere,
vel centenos juffit.
23. Quas tamen glebas fi in Eccicfia ex diverfi- In Eccicfia di-
tate meritorum attendimus, fortafte adhuc dif- verfifuntordi.
tinguere fubtiliùs valemus. Nam dum alius eft or- ncs*
do prædicantium, alius audi tor um : alius regen-
tium , atque alius fubditorum : alius conjugum,
alius continentium : alius poenicentium , alius vir-
ginum ; quafi ex una terra eft diverfa glebarum
Forma diftin&a, dum in una fide , in una caritate
mum Dei 3 in voce exultationis & cenfefsionis, p) difparia demonftrantur bene operantium mérita.
fonus civitatis epul antis. Qui, igitur intus vocem Has glebas populus ille fignificavit, qui ad con-
exultationis & confeffionis ac ionum civitatis e- ftrudionem tabernaculi fub uno ftudio .diverfa
pulantis audierat, quid ilium aliud, nifi cæli con- donaria obtulit, de quo feriptum eft : Jpuidquid ^od. is. »a.
centus excitabat î v :s ^ in cultum g tabcrnkculi dr ad vefies fanclas necef-'■ g
f ii- Qm tamen concentus reprobis dormit, quia farium erat, viri cum mulieribus præbuerunty ar-
eorum cordibus nequaquam per vocem compun-' millas dr inaures , annulos dr dextralia : omne
ftionis innotefeit. Non enim confidcrare illam de-
fiderabilem fupernorum civium frequentiam ftu-
denc, nullo ardoris radio ilia folemnitatis interna:
fefta confpiciunt, nulla in intimis contemplationis
penna fublevantur. Solis namque vifibilibus fer-
viunt, & idcirco nihil fuperna: fuavitatis intrinfe-
cus audiunt: quia cos, ficut fuperius diximus., in
aure cordis curarum fecularium furdi tumultus per armillas, quæ laccrtos adftringunr, nifi præpo-
ptemunt. Qu[a igitur occulti difpenfatione judicii E ficorum validé laborantium opera demonftrantur ?
h i ia J ___________ ____ quod aliis aperitur, aliis clauditur } q__u_ odî a. lvii s die-- t- . • t •
tcgitur , aliis occultatur, dicatur rede : J i f f s e-
narrabit cxlorum rationern, dr concentum call quis
dormire faciet ? Quod tamen tunc nobis 1 at ids in-
n°tuit, cum Redcmtor nofter per difpenfationis
vas aureum in donaria Domini feparatum eft. Si
quis habuit hyacinthum, purpuram , coccumque bis
tinttum, byjfum dr pilos caprarum, drc.
24. In ornamenco ergo tabernaculi,,viri dona singuli.ad
cum mulieribus offerunt} quia in explendo cultu cul-
fandæ Ecclcfiæ, &fortium fada fublimia, & in- dlm'ldon»"
firmorum operà extrema numerantur. Qmd aurem ocrant.
'Pratel. TJtic. Sr. a lii, ad alt am, Icilicet vitam. Corb. Germ, omne
reprobis fecit, ( Sc in marsine quafi diverfa ledlio . reprobos
reficit) . . . . ad aliam impellit.
Corb. Germ. Pratel. Utic. Val-cl. Laud. &c. ita habent. Ubi le-
8ltur 111 editis, quod filenter fonat.
‘ Laud. & Val cl. leniits.
Gilot. Sc fequentes ed. in illius voce. Mclids vetcres edit. Parif. Sc
Tom. /.
Et quid per inaures, nifi fubditorum obedientia ex-
primitur ? Quid per annulos, nifi fignaciilum fe-
cretorum > Plcrumque enim magiftri fignanc quod
ab auditoribus capi non pofleconfiderant. Etquid
per dextralia , nifi primse operationis ornamenta
Bafil. in illius aure ; qux magis coherent cum antccedentibus, ac in
mlT leguntur Norm. & aliis.
* Lonsip. ut qui prius in confcientia mobiles.
* Laud. Corb. Germ. & Val-cl. compincfa , a compingo. Ita dein-
ceps Iegitur femper. In nonhullis ed. maxime in Vatic, corruptc,
compuncla.
* Dceft tabernaculi, in Corb, Germ. Vindoc. Laud. Val-cl.