Job a. Verf. z. Ergo vts efiis fioli homines, & vobificum a morietur A co & a gratia humani favoris alienus : in prcccm
C a p u t
' XXV.
Superbe la-
pientis fatui-
1 fiapienti/..
44.Qinfquis fe præire omnes rationc exiftimat,
quid ifte aliud, quàm folum fe elTe hominem exultât?
Et fæpe conringit, ut cùm per turaorem
mens in altum ducitur, in defpectum omnium,
8c fui admirationem fublevetur. In cogitatione
etenim proprii favores oriuntur, fibique defingu-
laritate fapientiæ b blanditur ipfa fatuitas. Pen-
fat ea quæ audierit, ac verba quæ profert 5 Sc mi-
ratur fua, ridet aliéna. Qm ergo folum fe fàpere
æftimat, quid aliud, quàm hanc eamdem fecum
•c’mori fapientiam putat ? d Nam quam adclle aliis
abnuit, foli fibi hanc tribuens, profe&o intra tem
protinus funditur, 8c preflus exteriùs, ad pene-
cranda quæ intus funt, mundiùs liquatur. Bene
itaque nunc dicitur: £)ui deridetur ab amicofuoficùt
ego, invocabit Be um , dr exaudiet eum : quia bonorum
menti dum pravi exprobrant, oftendunt
quem foorum a&uum teftem quærant. Quæ dum
compunfta fefe in precibus àccingit, inde intra fe
fopernæ exauditioni jungvtur , unde extra fe ab
humanalaude feparatur. Notandum verb, ‘quàm Vît. rrîf
providè interponitur, Sicut ego : quia font nonnulli
, quos & humanæ irrifiones deprimunt, 8c tarnen
divinis auribus exaudibiles non font. Nam irrifioproii
cùm derifio contra culpam nafeitur, profebto nul- culp*°m«j
pora fuæ brevitatis claudit. Penfandum vero eft, ® lumvirtutis meritum in derifione generatur. Baal tum.
vir fandus quanta difcrerione utitur : ut amico-
rum foperbientium arrogantia comprimatur, cùm
protinus adjungit :
Verf. 3. ' Etmihi efi cor,ficut & vobis, nee inferior vefiri
f " : Jum.
C a i? u T 4T- Quis etenim nefciat, quantum beati Job vi-
XXV I ta atcluc foientia amicorum ejus fcientiam excc-
Hujusarrq- dat ? Sed ut eorum fuperbiam conigat, elfe fe in-
gancia modef- feriorem iiegat : 8c ne fuæ humilitatis limitem
m«Mda?ri' tranfeat, elle fe foperiorem tacet : nee præferendo
fe fed. conferendo, indicat quod de fe h i, qui fibi
longé funt impares, difcant : ut dumfponte infleetenim
facerdotes clamofis hunc vocibus implo-
tantes-, derifi ab Elia fuerant, cùm dicebat : Cia- 3- Reb
mate voce majori, Deus enim f efi, dr forfitanloqui- ^
tur, autin diverfirio efi. Sedhæc eis irrifio ad vir-
tut.is ufum non fuit : quia per culpæ meritum venit.
Providè ergo nunc dicitur': £)ui deridetur ab amico
fiuo ,ficut ego, invocabitDeum, dr exaudiet eum :
quia ilium facit humana derifio Deo proximum,
quem ab humanis pravitatibus vitæ innocentia fer-
vat alienum. Sequitur :
Deridetur enim jufti fimplicitas. ibidem
48. Hujus mundi fapientia eft, cor machinatio- C a put
ditur fapientia quæ eminet, nequaquam fe con- ç nibustegere, fenftun verbis velare, quæ falfa funt, X X I I
tra vires erigat feientiaqux jacet. Quos bene mox
ad lequalitatis fenfum revocat, quia tumcre valde
quafi de fingularitate magnitudinis penfat, cum
fubfequenter adjungit :
Ibidem Jpuis enim hec qua nofiis, ignorat ?
C a p u t 46* Ac fi aperte dicat : Cum cundis fint nota
XXVII. ciU2e «iicitis, de didorumfeientia fiogulariter cur
oftendendo tumetis ? Quia igitui* elationem arrogantium ad
ea qua: (cire fc amualitatis communionem revocans, perfeda corglosiatur.
a ne- * •; ' 9 . i i n. • 1 r mincienorari. reptione redarguit, ad doctrine nunc 1 entennas
erumpit: ut amici ejus humiliati, priüs difeerent
veritatis pondera, quam reverenter audirent. Sequitur.
.. •
I veraoftendere; quæverafunt, g fallaciadémon- r.i
ftrare. Hæc nimirum b prudentia ufo à juvenibus Qiid fyio
icitur, hæc àpueris pretio difeitur : hanc quifei- ^ hu,us“
unt, ceteros defpiciendo fuperbiunt ; hanc qui g
nefciunt, fubjedi & timidi in aliis mirantur : quia "
ab eis hæc cadem ‘ duplicitas iniquitatis, nomine *
palliata, diligitur, dum mentis perverfitas, urbani-
tas vocatur.Hæcfibiobfequentibus præcipithono-
rum culmina quærerc, adepta temporalis gloriæ va-
nitate gaudere ; irrogata ab aliis mala multipliciùs
reddere; cùm vires fuppetunt, nullis refîftentibus
cederejcùm virtutis pofiibilitas deeft, quidquidex-
plere per malitiam non k valet ,hoc in pacifica bo- &
Verf.+. J$ui deridetur ah amico fiuo ficut ego , invocabit D njcate fimulare. At contra fapientia juftorum eft,
Deum, dr exaudiet eum.
' C a P u t 7 4 - Sæpe infirma mens, cùm de boni$Nadibus
XXVIII. aura humani favoris excipïtur , ad gaudia exte-
Vet. xxvi. riora derivatur : ut poftponat quod intus appétit,
& in hoc libenter refoluta jaceat, quod foris audit
: ita ut beatam non tarn fieri, quàm dici fe
gaudeat. Cumque laudrs fuæ vocibus inhiat, quod
efte cceperat, relinquit. Inde ergo à Deo disjun-
gitur, unde in Deo laudanda videbatur. Non-
numquam vero reâo operi animus conftanter in-
nititur , & tarnen humanis irrifionibus urgetur :
miranda agit, & opprobria recipft4 8c qui exire
,foras per laudes potuit , repulfos contumeliis, ad
Rcôè agenti
quid noceat
laus, quid
profit irrifio
Aomin um.
nil per oftenfionem fingere , fenfom verbis aperi-
re ; vera ut font diligere, falfa devitare, bona gratis
exhiber e, mala libentiùs tolerate quàm facere;
nullam injuriæ ultionem quærere , pro veritate
contumeliam 1 lucrum pntare. Sed hæc juftorum J j(j
fimplicitas deridetur : quia ab hujus mundi fapien- tïajuftonia.
tibus puritatis virtus, fatuitas creditur. Omnee- Çtuàmini
• 1 1 • - . 1 • t i l - rideatur. ; mm, quod innocenter agttur, ab eis procul dub 10
ftultum putatur: 8c quidquid in ôpere veritas ap-
probat , carnali fapientiæ fatuum fonat. Quid
namque ftultius videtur mundo, quàm mentem
verbis oftendere, nil callida machinatione fimulare
, nullas injuriis contumelias reddere, pro malefemetipfom
redit : & co fe inrus robuftrùs in Deo E dicentibus prare, paupertatem quærere, poffelfa
folidat, quo fotjs non invenit c quo requiefcat.
Tota etenim fpes in audore figitur, 8c inter irri-
fionum convicia folus interior teftis imploratur :
atque afHicti animus fit Deo tanto proximus, quan-
* Ita omnes mfe. Norm. Anglic. & plcriquc. InGolb. moratur. In
Corb. Germ, ac vet. edit. orietur. In ceteris oritur. Ex te; xtu Hebr. &
vulgata legendum morietur.
b Editi ac plur. mfs. blandiuntur. Jp'fit fatuitas. Emendantur fubfidio
mlT. Gemet. Germ. Colb. Aliunde vero quo feifu dici poteft favores fibi
blaniirii A t redtè opponitur fapientiæ fatuitas in leftionc quam clcgic
Sic legitur in mfs. Anglic. & in Norm, plerifque. IniEbroïc. tamcn
& Colb. à 1. manuhabetur, fecum morari. In Corb. Germ. orin.
4 iu* Vindoc. numquam adsjfe aliis annuit. Alter , quam adejfe aliéna
abnuit.
relinquere, rapienti non refiftere, percutienti alteram
maxillam prsebere ? Unde bene hujus mundi
dile&oribus ille egregius Dei lapiens, dicit: _
K^lbominationes JEgyptiorum im m o la b im u s D om in o Exoi.tA
* Particulam in a Coccio hlc additam expunximus audoritatc mfl".
Vind. Norm. &c.-ncc non vet. edit.
f Etiam liJc Coc. addidit vefier, relufbntibus mfs. & fupcrioribua
edit. Mox cum ceteris vulgaris, htc ejus irrifso, pro hie its irrifio.
* Plurimi turn mfs. turn cxcufi, falfa.
h Lyr. Big. Utic. fapientia.
* Gemet. Germ. Colb. duplicitatis iniquitas.
k Coc. & pofter. edit, valent. In mff. valet; quod refcrtur ad muni
danam prudentiam.
Jin Otic. Lyr. Bigot. Yindoc- contumeliam paliy
Deo nofiro. Ovesquippe Ægyptii edcre dedignan- A tur : quia quifquis jam terrena defideria fobigit,.
(I APllT
K x x .
V| t.xxvi
tur : fed quod abominantur Ægyptii, hoc Iftaëlicæ
Deo offerunt : quia fimplicicatem confcientiæ
quam injufti quique velut infimam abjedamque
defpiciunt, hanc jufti in virtutis facrificium ver-
tunt ; 8c excolentes re£H puritatem ac manfoetu-
dinem Deo immolant, quam abominantes repro-
bi fatuitatem putant. Quæ nimirum jufti fimplici-
tas breviter, fed fufficientet exprimitur, cùm pro-
tinus fubinfertur :
Lamp as contemta apud cogitatione s divitum.
• 49. Quid hoc locofignatur nomine divitum, ni-
fi elatio foperborum : qui venturi judiçis refpe-
£tum non habent, dum foperbis apud fe cogitavitam
in fe carnalis converfationis extinguit : 8c
mundo mortuus apparet, quia pofleflore pravo,
qui per immunda defideria fe agitabac, caret.
Quem multi mortuum dicunt : quia qui Ipiritali-
tcr vivere nefciunt, eum qui carnalia bona non fe-
quitur, extin&um funditus arbitrantur.
Ji; Sed quia ipfi quoque derifores fimplicium, Vet XXIXt
Chriftianitatis nomine cenfentur, reverentiâ reli- Jufti, cama-
gionis prefii, exhibere malum publicæ irrifionis c- liu™oculis
rubefount. Unde fit, ut apud fe tumidi tacentef- ram Deo arque
derideant, quos abjedos valde atque infimos dent & lucent.-
per fimplicitatem putant. Bene ergo dicitur : Lam-
pas contemta apud cogitationes divitum : quia fojJjcAvii.
tionibus tument ? Nam font nonnulli, quos cen- B perbi quique , dum penfare bona fequentia, uc
pliturum
^Kllioncm
nclclTcin cri-
ininc, fed culus
per tumorem non elevat, feda per mifericor-
diseopera exaltat. Et font nonnulli, qui dum fo
terrenis opibus abundare confpiciunt, veras Dei
divitias non requirunt, atque jeternam patriam
non amant: quia hoc fibi fofficere , quod rebus
temporalibus fulciuntur, putant. Non eft ergo cen-
fos in crimi*e , fed affe£lus. Cun&a enim qu«e
Deus condidit, bona font: fed qui bonis male utitur
, profedo agit, ut quafi per edacitatis inglu-
viem, eo per quem vivere debuit, pane moriatur.
Pauper ad requiem Lazarus venerat, foperbum
verb divitem tormenta cruciabant. Sed tamen dives
Abraham foerat, qui in finu Lazarum tenefoperiùs
diximus,d nefciunt, pene nihil æftitnant,
quem non vident habere quod amant. Sæpe namque
contingit , ut electus quifque, qui ad æter-
nam felicitatem ducitur, continua hîc adverfita-
te deprimatur, non hunc rerum abundantia ful-
ciac, non dignitatum gloria honorabilem often-
dat, nülla ei obfequentum frequentia foppetat,
nulla hunc humanis oculis veftium pompa com-
ponat : à cuntftis verb defpicabilis cernitur, & hujus
mundie gratia indignus æftimatur. Sed tamen ,
ante occulti judicis oculos virtutibus emicat, vitæ
meritis corufcac, honorari metuit, defpicinon
refugit; corpus continentiâ afficit, fola in animo
quarad Dominum meum, fim pulvis dr cinis.
Quid itaque ifte divitias fuas seftimare noverat,qui
femetipfom pulverem cineremque penfabat ? Aut
quando hunc res polfeffie extollcrent, quide fe
quoque, earum videlicet pofteflbre, tarn abjeda
lentiret ?
jo. Atque iterum font nonnulli, quibus 8c res
terrenie non foppetunt, 8c tamen apud fe per faf-
tum tumoris eriguntur. Hos 8c cenfus ad oftenfionem
potential minime fubvehit, 8c tamen morum
protervia inter reprobos divites addicit. Quof-
cumque ergo fequentis vita: amor non humiliat,
Hpdcfpefhii
fi® niundi ■
^Htcmtores.
bat : qui tamen auctori fuo colloquens, dicit : Lo- diledione pinguefeit, mentem femper ad patiennu/
iir nd. Tinminum men™ cum tim W-rWr Svrinie tiam præparat, 8c eredus pro juftitia, de perceptis
contumeliis exultât, afflidis ex corde compati-
tur, de bonorum profperitatibus quafi de propriis
lætatur, facri verbi pabula in mente f follicicus ru- f
minât, 8c inquifitus quodlibet eloqui dupliciter
ignorat. Bene itaque jufti fimplicitas 8c lampas elfe
dicitur, 8c contemta. Lampas, quia interiùs lucet :
contemta, quia exteriùs non lucet. Intus ar dec
flammâ caritatis, foris nullâ gloriâ refplendet de-
coris. Lucet ergo 8c. defpicitur, s qui flagrans virtu- S
tibus, abjedus æftimatur. Mentes quippe carna-
v ^ , lium penfore bona non valent, nifi quæ carnaliter
hoc in loco facer fermo divites appellat : quia b in d vident. Hinc eft, quod David fandum pater ipfe /. Rer. tts.u
judicii quoque ultione non diferepant, utrùm re- defpexerat, quem prophetæ Samuëlis oculis præ- lI>.
bus, an folis moribus intumefeant. Qui, cùm vi- fentare reeufabat. Qui, ad undionis gratiam dum
tam fimplicium in hoc mundo humilem abjedam- feptem filios deduxiflet, à Prophcta requifitus an
que confpiciunt, elatis protinus defpedibus irri- nümerum fobolis cxpleffet, cum magna b defpe- h
dent. Nequaquam quippe eis hoc exteriùs adeffe ratione refpondit : Efipuerparvulus, quipaficitoves.
confiderant, ad quod ipfi totis conatibus anhelant. Quo dedudo 8c eledo, protinus audivit : Homo vi- Aid. 7,
Quafi ftultos ergo defpiciunt, qui fcilicet eanon det in facie, Deus autem * perficrutatur cor. Lampas i4
habent, quæ ipfi utique vel habendo, vel folum- .ergo David per innocentiam foerat ; fed tamen
modo amando, c moriuntur : 8c quafi mortuos de- valde contemta, quia exteriora cernentibus non
putant, quos nequaquam fecum vivere carnaliter lucebat. Sciendum verb eft, quod juftus quifque
penfant. Qui enim ab hujus mundi appetitu mo- aut temporalem gloriam non habet, aut hanc fub
ritur, à terrenis mentibus profedb omni modo femetipfo frangic, fi habet ; ut honori fuo liber
extindus æftimatur. Quod bene noftri miraculum „ emineat, ne ei vidus deledatione foccumbac.
Redemtoris fignat, cùmabimmundo fpiritu ho- Hinc enim eft quod illc prædicator earegius an-
minem libérât, de quo nimirtün feriptum eft : Cia- '
mans, dr multùm difierpens eum , ex Ht ab eo : &
faftus efi ficut mortuus, ita ut multi dicerent, quia
mortuus efi. Jefius autem tenens manum ejus, eleva-
vit eum ,dr fùrrexit. Velut mortuus quippe of-
tenditur, qui à maligni Ipiritus poteûate liberaa
Hscc defunt inBellov. Extant In mfs. Vindoc. Turon. C6rb.Genn.
Colb. Germ. & plcnlque, ex quibus emendavimus Coc. & pofter. edit,
apud quos legitur : fed mifericordu opera exaltant.
Ebroi’e. & alii Norm, quia in judiat quique ultione. Ita etiam
Vindoc. Germ. & Corb. Germ, antequam caftigaretur.
c Ita Turon.Vindoc. Longip. Corb. Norm, cum vccuft. editionibus.
In pofterioribus edit, amando mirantur.
* .Vindoc. Norm. & plurimi. nolunt. In Utic. tamen olim legebatm
te humanos oculos Apoftolacus foi gloriam hu-
miliaverat, qui dicebat : Non ufi fiumus hac potefil- Th‘f 2- :
fate, cum pofisimus oneri efifie utChrifii t^fpofioli,fied
faftifiumus parvuli in medio vefirum. Ejus verb au-
ditoribus nimirum tumor divitum adhuc in corde
remanferat, cùm dicebant : EpifioU graves fimt dr 2‘ Cflr•l0t 1
nefciunt.
c Ita Bellov. Vindoc. Gemet 8cc. cum antiquioribus edit, fof^
terioribus editoribus magis placuit, mundi gloria.
", f Utic. Ebroic. Corb. & alii Norm, follicitiits ruminât.
t Gemet. quifragrans virtutibus.
h Sic Turon. Vindoc. Longip. Norm. Corb. Germ. Pofter. ed. bag
bent, defpeciione. Et mox eft adhuc puer, addito, adhuc.
* Scquimur mfs. > relifUs edicts ubi legitur.intuetur.
Z iij