3Legis ope»
'cxcciiora ,
veteris Tef-
lamenti patres
præcipie-
liant ; cordis
«uftddiani, nofronte
Hitts him & inde, & in cito gradibus aßen- A teft I quii ipfi nobis exteriores fimul & interiores
- portas funt. Cùm enim adhuc inchoantibus non
alca Sc myftica, fed quædam quæ capi prevalent,
predicant, portas exteriores1 funt : cùm veto per-
Jùs ejus.
z. Quid itaque interiori atrio, quid thalamo,
quid froncibus , quid veftibulo , quid feneftris,
quid longitudinc 8c latitudine, quid palmarum
, cælaturâ fignetur , latè jam * fuperiùs diximus :
nec oportet ut in eifdem iterum, fed in bis fo-
lummodo quæ needum di6ta funt, occupemur.
fedis g profunda 5c myftica loquuntur , portas in- j
teriores. Videamus qualitcr porta exterior pateat :
Non potui vobis loqui qua f i fpiritalibus, fed quafi r,
carmlibus tamquam parvulis in Chrifio lac 1|§=
Sup. bom. a. Nunc ergo querendum nobis eft , quas ifte tres bispotum dedi, non efcam. Videamus qualiter por-
Sf 7* portas interidres fint : vel quid eft quod earum- ta interior pateat: Stpientiam loauimur inter per- 1
dem portarum veftibula vigintiquinque cubitis in feftos. Videamus utrum ipia eadem fit porta in-
longitudine, &: quinque cubitis in latitudine me- terior & exterior : Sapientibus & infipientibus de- J
tiuntur : vel cur ad cas non feptem, ficut de por- bitor fum. Qui, rurfum dicit: Sive mente excedi- ;
tis exterioribus di£tum fuerat, fed o&o gradibus mus, Deo $ five fibrii ftimus vobis. In hoc enim
a afeenditur. Porta enim a atrii intcrioris quas fu- B quod contpmplando & loquendo fapientibus menperius
dida eft , de his tribus portis interioribus te cxcedit, porta interior eft : in hoc verb quod
non eft : quia ilia contra Orientis Sc Aquilonis
portam refpicere dicitur , iftas autem fingule in-
terius ad Auftrum vel Oricntem Sc Aquilonem
polite efle memorantur. Unde refte b per illam
aditus interior defignatur ; quia ficut precedent!
locutione jam di<ftum eft, vel Judasis Sc Gcntili-
bus, vel inchoantibus atque in bono c perfeveran-
tibus, vel a bono cadentibus, fed poft culpas per
pcenitentiam furgentibus patet. Nunc autem poft-
quam fingulas in Oriente Sc Aquilone Sc Auftro
portas deferipte funt, cur interioris atrii rurfum
parvulis fobriè in prasdicatione fe tèmperat, Sc
quanta ebrietate fpiritus infundatur in mente
cùm prasdicat non oftendit, exteriorem portam
fc efte manifeftat. Ipfi itaque &: exteriores portas
nobis funt Sc interiores, qui nos Sc in primo adi-
tu fidei, fpei, atque caritatis inftituunt : Sc cùm
jam proficientibus casleftis regni myfteria predicant
, per fubtiliorem fenfum nos ad interiora per-
ducunt,
4. Unde Sc per feptem gradus priùs afeenfus i
earum deferibitur, & poftmodum per ofto. Per 1
portas fingulas in Auftro Sc Oriente atque Aqui- C oftavum etenim gradum illius vitas myfteria ft
’ " ” * " ' ’ ‘ gnantur, quam in fecrctis fuis b perfe&idntelli- a
gunt, qui jam cunfta temporalia mente tranlcen- f
dere noverunt, qui præfentem vitam que feptem
dierum curriculo evolvitur, plenè defpiciunt, qui
de intima contemplatione pafeuntur. Habent igi-
tur porte fpiritalis edificii feptem gradus : quia
timorem Domini , pietatem he feientiam , forti-
tudinem Sc confilium , intelle&um Sc fapientiam
fuis auditoribüs predicant. Sed cùm jam omnia
dimitti precipiunt, cùm nihil in hoc mundo di-
ligi admonent, 1 nil per affe&um teneri, cùm con-
templationi cæleftis patrie intendi, atque in ejus
lone deferibuntur ? Afpirante Domino, magna in-
tentione opus eft finum tante profunditatis inda-
gare. Si enim portarum nomine .fanftos, predica-
tores accipimus : feiend um nobis eft , quia una
eft Ecclefia in predicatoribus Teftamenti veteris
ac novi. Porte autem, feptem vel oâo gradus habent
: quia fancti Spiritus feptiformem gratiam
d concorditer predicant : <{ oftavo verb gradu an-
nuntiant premium retributionis eterne. Unde feri-
ptum eft : e Da partem feptem , necnon & otto.
6 Quid itaque diccre poftiimus exteriores portas, ni-
fi antiquos patres fuifle , qui per precepta Legis
noverant opera populi magis , quàm corda cufi- Dfuadentmyfterris delectari, gradum addunt, & ad
todire ? ut interiores portas predicatores fanctæ
Ecclefie debeamus accipere, qui fpiritalibus mo-
nitis difcipulorum fuorum corda cuftodiunt, ne
malis quæ non faciunt, vel in cogitationibus de-
leûentur. Per illas enim feptem gradibus afeen-
di dicitur, iftarum vero o6lo gtaduum afcenlus
elfe perhibetur : quia & in veneratione Legis
interiora trajiciunt. Ifte gradus docente Veritate
cuidam oftenfus eft, cui cum Legis precepta di-
cerentur., relpondit-: Hac omnia cufiodiv't a ju- -
ventute me a. Quafi enim jam in feptem gradibus
ftabat, cum a juventute lua omnia cuftodiffe {e
diceret. Sed ei mox dicitur : i^Adhuc unum tibi i
deefi: Si vis perfeffus ejfe 3 vade , vende omnia q/u
dies feptimus fuit, Sc in novo Teftamento o£ta- babes , & da pauperibus, dr hale fas thefaurum in
vus dies in facramento eft : is videlicet, qui Do- calo, dr veni4 fiquere me. In quibus verbis o£ta-
minicus appellatur , qui tertius à paftione , fed vum quidem gradum vidit, fed afeendere noluitj
octavus à conditionc eft , quia Sc feptimum fe- quia triftis abfcelfit. Quifquis itaque contemtis
quitur. E rebus temporalibus eternitatis contemplatione
3. Sin verb portarum nomine fblos intelligimus pafeitur, cæleftis regni gaudia rimatur, poft fetibus,
fc/per- fanclos Apoftolos dcfignari
& alta pixel I
cavcrunr A-
poftoli.
qui videlicet primi
no^*s fanfte Ecclefie pred ica toresSc nos
fidem, ipem, atque caritatem fummopere tenere
docuerunt: ipfi itaque nobis in his virtutibus por-
tx funt, qui nos per eafdem virtutes ad interio-
rem intelle&um eterne fapieritie perducunt. Sed
f fi ipfi exteriores porte funt, f quos accipimus
interiores ? Si verb ipfi interiorcs funt, quos intelligimus
exteriores ? Qua in re intelligi utiliter po-
* Sued*, a i exterioris, fed mendose. 6 Laud, per ÏUas... qui ficut See.
e Addunt, opere, Geniét, cum aliis Norm. 8c Longip.
d Laud. Sued] Longip. Val-cl. oftavum verb gradum annuntiant retributionis
eterne.
c Vulgati, da partes. Sequimur mff. Laud. Longip. Norm. Set.
yide qux Tupra obferya vimus nota fad hom. 4. olim decimam fextam,
ptem gradus quos timendo Sc operando atque intellect!
fapientie fuccrefcendo tenuit , oCavo
gradu interioris porte aditum intravit.
y. Per o&avum quoque numerum. Sc dies eter- I
ni judicii, Sc carnis refurreCio defignatur. Unde 1
Sc Pfalmus, quik pro oCava feribitur, à pavore ju- !
dicii eft inchoatus, cùm dicitur : Domine, ne in
ira tua arguas me, ne que in furore tuo corripias me. j
Nunc enim tempus eft mifericordie , in illo auf
Laud, quos afpicimüs.
t SuefT. flsmma & myfiica. Laud, profunda fitmma & myftica.
Ebroic. & SagienC perfefti.
1 Ebroic. nil imperfeftum tenere.
k Multi funt qui pro oftava inferibuntur. At ifle primus eft.
. fem judido dies' ira. In quo videlicet die, omne A area : quia refurgit Ecclefia. Hinc per eumdem
hoc tempus hnitur quod feptem diebus evolvitur. Prophetam de quo loquimur, fetiptum eft : off* t
Quia autem po eptem dies fequitur, jure o£ta- arida , audite verhum Domini. Hxc dicit Dominus ■ o-a.&e.'
vus appe atur. n quo Sc caro noftra refurget ex Tteus ofsihus his ; Ecce ego intromiltam in vos (pi-
pulvere : uc five bona, five mala qu* egit, reel- rhum , é vivetis. Et dabo fuper vos ttervos / &
piat a Vet,cate. Unde & per Legem quoque o o fuccrefiere faciam fuper vos caries, & faperextel.
tavo die fieri citcumcfio jubetur. Nam pet mem- dam in vos cutej, ^ dabo vebis L r it iJ , . & vi-
bium quod circumciditur, mortalis propagatio , vetis. Hinc eft quod Propheca alius ' per refur- =
generatur, decedennum quoque & fuecedentium reftionem Domini humanum genus vidit in fine
numerus augetur. Sed quia in refurreCione mor- fufeitari, atque ait : f Vivificabit nos toft duos ofeea ,
tuorum nec cam,s jam propagario-agitur., & de- , dies , « die\er,U I v i Z m u Z Z
ceflio atque fucceffio nuUa crit, quia ficut feri- confpetfu ejus.-- Hinceft, quod x . cùm de femetipfo
m
». ptum eft : Neque nubent, neque nubentur, fed e-
Dominus loqueretur, adjunxit i Notitie mimi h o c .^ - r
rttntJtcittAtigeli oftava die pracipiturpra- tjuia venit hom in qua omnes qui in monuniehtis
putium mcidi. Ibi enim locum jam carnis propa- ^ funt, audient S vocem filii Dei. Et procèdent oui e
gatio nonhabet, ubl refurgens caro perfeveran- bonafecerum, in refurreffionemitit/.qui véroma-
nam æpernitatis habet. > Per hoc membrum mater la egerunt, in refurreCtionem judicii. Hinc Paulus
virgq defcendit, quæ'Denm in utero fine virili ad- ait i Vnde etiam JSSftuttrm expcBamus Domimm rm . i.W
mixtione, concepic, qui primus nobis æternæ pa- Jefitm Chrijlum , qui reformabit corpus humilitatis
tnæ glonamin fua refuircdionc monftravit. nojbn. configuratum corpori claritatis fus. Hincitere/
urgetts a mortuts , jammnmoritur, & mors ci rum dicit -.Si enim credimus qttodJefus mortuuse(l
ultra »on domtnabttur Nobifque exemplum de- & refurrexit, iu & Deus eis qui dormierunt per
dit, ut ea den m die ultimo de noftra carne cre- Jefum, adducet cum eo. Qui. ruïfus ait : E r iJ tU c'r „ „
damus, quæ fada de carne illius indie refurre- dormientium chrifius. Si enim nos à mords fomno
ctioms agnovnnus. I I non furgimus, quomodo rcfurreCionem Domini-
6. oed quia de carnis refurreaione nobis fermo cam primicias habemus.
fe mtuht, tnfte nimis 8c valde lugubre eft, quod 7. Ecce veteres ac novi patres uno fibi fpiritu Futuram rc_
, quofdam in Ecclefia flare , 8c de carnis refurre- - de carnis refurredione concordant. Ecce ipfa per ^rrcaionem
ttione dubitare cognofcimus. Hanc autem anti- ^ fe Veritas priùs voce docuit, quod de refurredio- TeSëmu
ne carnis poftmodum opere demonftrayit : & ta- prædîcat.n U™
men adhuc quorumdam infirmitas fidem non ha-
bet in domo fidei ftans. Sed mirari folent quali- Adverfario-
ter caro revivifeere polfit ex pulvere. Mirentur 11,111
igitur i> altitudinem cæli , molem terra , abyffos
àquarum, omnia que in mundo funt, ipfos quoque
Angelos creatos ex nihilo. Minus eft valde
H H H H H m i àliqüid ex aliquo .facere, quàm. opmia ex nihilo
rclurrectione per beatum Job dicitur : Scie quid fecifl’e. Ipfa notfis elementa, ipfæ return fpecies
Sedemtor meus vtvtt, & in mvifsimo die de terra refurrqaionis imaginem predicant. Sol enim qud-Sol quoia,'.
Jurrefturus fum, & rurfum circumdaborpelle me a, & tidie noftris oculis moritur ,’.quotidie refurait. °.ritur & nK>~
in carne mea b videbo Dèum : quem vifurus fum Scelle matutinis horis nobis occidunt, vefperi re- mur*
ego ipfi} fir oculi mei confpefturi funt, & non alius, j^furgunt. Arbufta æftivis temporibus1 plena foliis *
Hinc etiam^per Pfalmift^m dicitur : In confpeftu . floribus, ac frudlibus videmus, que hyemali tempore
nuda foliis, floribus, ac fru&ibus, 8c quafi
arida remanent ; fed vernali foie redeunte , cùm
à radice humor furrexeric, fuo iterum décoré vef-
tiuntur. Cur ergo de hominibus diffiditur, quod Arbores quoi-
fieri in lignis videtur î Sed fæpe pulverem putref- aanis*
centis carnis afpiciunt, 8c dicunt : Unde olfa 8c
.medullæ, unde caro vel capilli poterunt in refur-
reftionc reparari ? Hæc itaque requirentes, par-
va femina ingentium arborùm videant, atque fi
poflimt dicant : Ubi in eis lacet tanta moles ro- Arboris «fc-
boris, tanta diverfitas ramorum, tanta multitudo mine P-roclu'
qui patres venturam efle certiflïmè crediderunt
etiam cùm nullum adhuc ejufdem refurre«ftionis
exemplum tenerent. Qua igitur damnatione di-
gni funt, qui 8c exemplum jam Dominicæ refur-
rè(ftionis acceperunt, &: tamen adhuc de fua re-
furreftione diffidunt ? Pignus tenent, 8c fidem non
habent. Ecclefiam replent, fed quia de refurre-
âione fua dubicant, mente vacua ftant. De hac
; ejus c procidunt univerfi qui defendant interram.
In terra enim mortui non fpiritu, fed corpore
defeendunt. In confpe&u ergo Domini procidunt
qui in terrain defeendunt : quia refurgendo ad
judicium veniunt qui nunc in pulvere putrefeunt.
Hinc itcrum dicit : Sitivit in te anima mea, quam
multipliciter & caro mea. Sitit d anima ut Deum
videat: caro quid fitit, nifi ut refurgat > Hinc rur-
fus a it : Auf erfpiritum eorum , & deficient: & in
pulverem fuum revertentur. Moxque de carnis re-
furredione fubjungit : Emitte fpiritum tuum , &
creabuntur, & renovabis faciem terra. Hinc itcrum
dicit : Exurge Domine in requiem tuam y tu E ta ubertas , fapor atque odor fruftuum ? ’Num- T -
& area fanttificationis tux. Exurrexit enim Domi- quidnam femina arborum odorem vel faporem
rmc in rn/mipm lim m «—. r.____ 1 r nus in requiem fuam , cùm carnem fuam de fe. - I I r n t ■ /■ . />
pulcro fufcicavit. Poft hunc quoque exurgit SC
habent, quem ipfe poft arbores in fuis fhi&ibus
proferunt ? Si ergo ex feminc arborum, quod vi-
* Editi ante Guffanvil. per hoc verhum. Emcndantur ex mff. Anglic.
& noftris.
b Lyr- videbo Deum falvatorem meum. Ceterdm qux de refurre-
«ione in dubium addufla hie dicuntur, cciam leguritur 1. 14. Moral.
n. 70. Lege noftram Prxfationem in Dialogorum libros num. x.
* Gcmet. Rotomag. & plcrique Norm, cum Val cl. procedunt.
Qua: leftio non abhorret a Grcgorii propofito ; fed a cextu Hebr.
Vulgata, cctcrifque verfionibus refpUitur.
■ Vulgati , anima mea. Redundare. videtur »»«4. abeftque a mff
Laud. Val-cl. & plur.
? \\. in refurreftione Domini, ut habetur in plerifquc Norm. & in
Toni. / .
Val-cl.
1 Laud, vivificavit. . .fufcitdvit.
s Ita Gemet. Beccenfis Lyr. Uti* Rotomag. &c. confcntientc E-
vangelico texcu. Editi, vocem ejus.
J1 lidem cod. fuf&agante Ebroic. amplittidinem.
1 Ita legendum ex mff. Norm. & Anglic. Laud, non habet,floribus.
Deeft etiam in vulgaris, ubi pro fruftibus , legimus frugibus. Infra
ubi exeat : nuda foliisfloribus , ac fruftibus , legitur fimpliciccr in
Ebroic. Sag. & Lyr. & hyeme quafi arida remanent.
k SucfT. & Longip. tanta ubertas ftporum atque &c.'
T T 11 ij