es Domina ? Dixit autem illi : Orationes tut & dee- A fc vocibus damnatos clamant. Contra quos bcnc
mojynx tun. afiendcrunt in memoriam in confpeftu per Pfalmiftam dicitur: Cmverfifunt in arcttm per-
Dei. Aurum ergo ab Aquilonc venir, dum in con- verfum. Arcus quippe perverfus ipfum, à quo in-
fpcûu Dei ex Gentibus cum elccmofynis oratio af- tenditur , pcrcutit. In didis autem fuis arroganccndir.
Quod cùm Petrus fratribus retulirtfet, quo- tium lingua: areui perverfo funt fimilcs : quia dum
modo vel Cornelius Angelum , vel ipfe de cxlo contra elationcm verba faciunt, in fuis au&oribus
fubmitti ad fe linteum cum beftiis reptilibus ac vo-
latilibus vidiflfet ,vcl quomodo Spiritus fan dus et-
iam ante baptifma Gentilium corda perfuderit, qui
numquam in Judxorum mentibus , nifi port a-
quam baptifmatis venir, protinus feriptum eft : His
auditis tacuerunt, dr glorificavertint Dcum , dicen-
tes : Ergo dr Gentibus Deus poenitentiam ad vit am
dédit. Multitudo ergo fidelium * formidolofam
Deo laudemobtulit, qux falvatis Gentibus, à fuo
fe murmure, dona cxleftis gratix admirando, com- ^
preflit. Unde ipfe quoque Petrus miratur, diccns :
In veritate comperi , quod non efi perfonarum accefagittas
fi gunt. Unde fum ma cura providendum
cft, ne accepta fiipientia cùm ignorantix tenebras
Illuminât, lumen humilitatis tollat, & jam fapien-
tia effe nequeat.. Quç ctfi virtute locutionis ful-
geat, clationis tarnen velaminc cor loquentis ob-
Icurat.
76. Alia namque funt bona fumma , alia bona^ju
media. Bona enim fumma funt, fides, fpes, caritas, m
Quæcùmveraciterhabentur, in malum infledinondl
poflunt. Bona autem funt media, prophetia, do- ,
drina, curatiortum virtus, & cetera : quç ira inter
utrumque funt pofita , ut aliquando per hçc fola
çterna patria, aliquando verb gloria terrena requi-
ratur. Médias ergo has virtutes dicimus, quas ad
ptor Deus.
Et de jud*o- 7 3 - Sed cùm Gentcs fidem fufcipiunt, cuir ab c is
rum reproba- qUi jam fidèles funt, formidolofa venire laudatio quodeumque mens appétit inclinamus.Quibus perrant
dicitur , cùm lxta venire potiùs quàm formidolo- ceptis ita uti animus, ficut terrenis divitïis poteft.
fa dcbuiflet î Sed idcirco convertis Gentibus , ab Per terrenas namque divitias alii in gloriç often-
Hebrxis jam fidelibus formidolofa laudatio pro- tatione fuperbiunt, aliierga proxfinorum indigendiit
: quia nimirum juftè Judxa rcpulfa eft , dum tiam minifteria pietatis operantur. Cùm per dodripiè
eft Gentilitas vocata : &: damna fux rcpulfio- nam igitur arque prophetiam laus exterior quçii-
' nis timuit, dum Iucra alienx vocationis vidit» Un- tur , quart per corporales divitias terrenx gloriæ
de nos quoque quotidie, dum iniquos quofque ad eulmen ambitur. Cùm verb do&rina atque proinopinatam
vitx celfitudinem provehirepente con- phetia lucrandis animabus impenditur , quart acfpicimus,
fub occultis Dei judiciis timendo gaude- ceptx divitix egénis fratribus largiuntur. Quia ermus,
ne per occulta judicia quofdam Deus qui digni
putantur, déférât, qui per hxc ad fc eos qui
indigni xftimantur, vocat. Sequitur :
y try. 23. b Digne eum inv entre non pojfumus.
C a p u t 74* Et fi invenirc b jam eum poflimus, non ta-
X L V . mcn digne :.quia quidquid in illo fentimus, ex fide
De Deo qui c eft, c & non ex fpecie. Hoc tamen quod jam fe
fommdine ju- ùiveniffc confiderat, adjungit, dicens :
dicio 6c jufti-
’ digne fen-
é non poilucMagnus
fortitudine dr judicio dr jufiitia» dr c-
narrari non pot efi.
Magnus quippe eft fortitudine : quia fortem ad-
verfarium fuperat, &: de domo illius vafà contu-
melix auferens, in mifericordix vafa permutât.
Magnus judicio : quia etfi hîc ele&os fuos per adgo
fxp e* per ipfa dona, qux fe percipere exulrar, f
à manu dantis incautus animus elongat, vigilanti
provifion'c curandum eft, ut & priùs fubigantur
vitia, & port: fub circumfpecfcione dona teneantur.
Nam fi in eis mens incaütèfe deferit, non per hxc
ad juta fubvehitur, fed quart pro anteaclis labori-
bus remunerata reprobatur. Unde fit ctiam, ut accepta
virtus dum ip ufu tranfitorix laudis aflumi-
tur, qiiia vitio militât, virtus non fit. Quia enim
origo virtutis humilitas eft, ilia in nobis virtus ve-
raciter pullulât, qux in radice propria, id eft in
humilitate perdurât. A qua nimirum fi abfcindicur,
arefeit : quia vivificantem fe in intimis humorcm
caritatis perdic.
verfa deprimit, eos quandoque in gloria xternxD 77. Sed quia per hoc quod ab Eliu dicitur, Non
profperitatis extollit. Magnus juftitia : quia etfi hîc audebunt contemplari omnes qui fibi videntur ejfc
diu tolérât, quandoque tamen reprobos fine ter-
mino damnat. Bene autem fubditur : Et enarrari
d nonpotefi.d Qui enim fentiri dignè non valet, quanto
minùs dici ? Sed meliùs hune utcumque dicimus
, fi fub confidcrationis cjus formidine admirando
taccamus. Sequitur :
ynp. 24- Ideo timebunt eum viri, dr non audebunt contemplari
omnes aui fibi videntur ejfe fapientes.
C a pu t 7 y Hoc loco Eliu viros eos , qui ad intelligen-
XLVI. tiam funt fortes, appellat. Et notandum, quod non
R ec . xxvii. ait : Et non audebunt contemplari fapientes ; fed,
dicänt'fe/non Igplfi^i videntur cfie fapientes. Quibus videlicet
vivunc’, dam- verbis peritos quidem, fed arrogantes infinuat. E-
nacioms fuæ ]ju ergo dum multa fortiter fentit, in locutionis
p * ’ fux fine fe tetigit. Viri namque arrogantes & do-
£ti cùm re£tè non vivunt, fed tamen refta dicere
doftrinç impulfionibus compelluntur ; ipfi damna-
tionis fux aliquomodo prçcones fiunt : quia dum
e ca qux agere refpuunt, prçdicantes infinuant, c fuis
* Guffanvil. formidolofa Dei laudem. Errore non foliîm ex mlT. &C.
aliis exaratis, lcd eciam ex lèrmonis lcric manifeûiHuno.
■ b Vindoc. jam Dtum.
c Pratcl. Sc Vindoc. nondum ex J^etie.
fapientes s occulta cordis elatio reprobatur î intue-
ri libet, quanta virtutum muncra David pcrcepe-
rat, arque in his omnibus quàm forti fe humilitate
fervabat. Quem enim non extolleret ora leonum
frangere, urforum brachia diflipare, defpe&is prio- ‘
ribus fratribus eligi, reprobato Rege ad regni gu-
bcrnacula ungi, timendum cumftis uno lapide Go-
- liam fternere, à Rege propofita,cxtin£l:is Allophy-
lis,numerofa prxputia rcportare,promiffum tandem
regnum percipere, cunbtumque Ifraëliticum popu--
lum fine ulla contradi£tione poffidere ? Et tamen
cùm Arcam Dei in jerufàlem revocat, quart obli- j f 1
v tus prxlatum fe omnibus, admixtus populis ante
p Arcam faltat. Et quia coram Area faltare, ut ciedi-
tur, vulgi mos fuerat: Rex fc in divino obfcquio
per faltum rotat. Ecce quem Dominus cuniftisfin-
gularitcr prxtulit, fefe fub Domino & exxquando
minimis, & abjeâ:aexhibendo contemnit. Nonp°*
teftas regni ad memoriam reducitur, non fubjcao*
* Pratel. & Utic. fentiri enim dign) t
* Turon. fuis fe vocibus damnantes
( Tuion. fer ipfam doUrinam quan,
n valet ; quanto minis <
rum oculis faltando vilcfccire mecuic, non fc honq- A 79. Bene ergo per Eliu dicitur : ƒ * „ timïunt ...
re pratlatum ceteris,ante ejus-Arcam qut honorem eum v ir i,;é .»„„ audebunt contempla,i vmnes aui fi-
, dederat. reeognofcit. Coram Deo* egit vflia vel bi videntur effe faeiemes. Contemplari enim Dei W Ê ï t "
extrema , ut Jla ex humihtatc fohdaret, co-. fapientiapt nonpolil'unt, qui fihi fapientes videntur: S Ä T *
ram hommibus Ç te to . fotoa. quid de tjusfeftis iquiatünto àbejusluce lâ igè funt, quanto apudfe-
ab alus fentiatur rgndlo : egoDavld plus raltarttem metipTos humiles non funt : quia in eorum menti-
■ Wmf- ftuPc° , quam pugnantem. Puguando quippe h o t bus dum tumor clationis crefeit, aciem contem-
H H c'kudit; & ■ &WKè .m cetensm
L ]P*um vlclt* (<üem Michol fiha Saul adhücex tu- tirîiant, mdc fe lumine veritatis privant Si igitur
mote régi, generis infana, cum humiliatum defpi- veraciter fapientes effe , atque ipfam flpientiam
, ceret, d ic en s:^» « »SUnt,ßrs fu,thod,cfreX:iftaU Contemplari — ftultos nos humiliter codtfioùferuns
fe ante ancifias fefàiorum ßtorum, & gnofeamus. .Relmquamus noxiam fapientiam dif , a a ,
»»dates eft, quafifi nudemunus de fiurris ; protl- B camus laudabilem fatuitatem. Hinc quione fer ■
nus audtvit : Vtvit Demtnus, qtita ludam itnte Dor ptum eft : stulta mundi défit Deus ut anfundat “ •
minum ,.q»i elegit me fetiùs qujm pattern tuum.'fapientes. Hii»c rur&m düjtur : Si fuis viêitu, i» ‘f " - 1' 2’ '
, Acpaulo poll ait : Et ludam , & vtl,orftam plus ter vosfqpiens effe in hoc fistule,ftultus fiat ut f i t * *
quam fadus fitm, croque humths m oculis meis. A c fapienj. Hinc Evangelic* hiftorie verba teftântut
fi aperte dicat : VUefcere coram homintbus appe- quia Zacbæus cùm videte præ turba nihU poffet’
l to ; quia fervare me b coram Dominoingenuum per ,fïycômori'arboremaf<rendit, üt tranfeuntem D e l a
humilitatem qu*ro. minum cemeret. Sycomorus quippe ficus fatua din
78- Sunt veto nonnulb, qui de femetipfis hum.- ctur. Puf,Uns,raque Zachams fycomorum fubiit x». „ ,
«cJo, lia lentiunt : quia in honotibus pofiti ml fe efle mfi & Dominum vidït : quia qui mundi ftultitiatn hu &
H H B B perpendunt I fed tamen co- militer eligunt, ipfi Dei fapientiam fubtiliter conf.
j.,dt ram homimbus * defpeft, apparere refugtunt, & templantur. * Pafdbtatem namque noftram advi-
imihtatc ciuod femtenus auafi r u n - dcnrlum ^„..ihtatc contra hoc quod de fe interius cogitant, quafi rigi— 1_____en! • . ^ . e
e da cxteriùs venuftate palliantur. Et funt nonnulli,
qui viles videri ab hominibus appetunt, atque om-
ne quod funt, dejeftos fè exhibendo contemnunt :
fed tamen apud fe introrfus quafi ex ipfo merito of-
tenfx vflitatis intumefeunt, & tanto magis in corde
elati funt, quanto ampliùs in fpccie elationem
dendum Dominum turba pratpedic: quia infirmi-
tatem human* mentis, f ne lucem veritatis inten- f
«at, curärum. fxcularium tumubus premit. Sed
prudenter fyeomorum afeendimus, ft provide earn
qua: divinitus pr^cipitur, g ftnltitiam ibentetenc- g
mus. Quid enim in hoc mundo ftultius , quam a-
■ i „ - mifla non qu*rere, polTelTa rapientibus relaxare, I
premunt Qu* utraque untus elatioms bella , ma- nullam pro acceptis injuriis injuriam reddere irnmo
gna Davidcircuinfpcctione deprehendit, mtra vir- & adjunffis abis patientiam prtebere > Quafi enim
tute fuperavit.Qmacnim de femetipfo incus humi- fyeomorumnosafeendere Dominus uridpk cum
w r T f f l f m f i f f l D funl: i mm I MBi M M L vilem/e extenus prxbuit, nequaquam mterius in- Vpube illi dr alteram. Per fycomqrum Dominus tram
fiens cernitur: quia per hanc fapientem ftultitiam
ctfi necdum ut eft folide, jam tamen per contem-
platioriis lumen Dei fapientia quafi in tranfitu vi-
detur Quam juxta Eliu verba videre nequeunt,
qui fibi fapientes efTe videntur: quia * ad confpi- h
ciendum Dominum, in elata cogitationum fuarum
turba deprehenfi , adhuc fycomori arborem non
invenerunt.
tumefeit, adjungit : Eroctue humilis in oculis meis.
Ac fi dicat : Quälern me exteriùs defpiciens exhi-
beo, talem me &c interiùs attende. Qmd ergo a£lu-
ri funt quos doctrina elevat, fi David ex carne fua
venturum Redemtorem noverat, ejufque gaudia
prophetando nuntiabat, &: tamen in. femetipfb cer-
vicem cordis valida diferetionis calce deprimebat,
dicens : Eroque humilis in oculis meis ?
• Vindoc. & Pratel. egit debilia. Ita quoque vct. ed. PariC
® Vindoc. Pratel. Utic. corat? Deo genium. Vct. cd. Parifi & Bafil.
toram Deo mgenium. Longipont. cod. quia fervari mihi coram Do-
emno regnum.
* Vindoc. Pratel. & al. viles apparere.
d Pratel. Utic. Vindoc. ßcomorum arborem.
* Vindoc. pufslUnimitatem.
f Vindoc. Pratel. Sc al. ne luci veritatis intendat.
* ln iifdem cod. ftultitiam icncmus, omiffo r i mente.
Vmdoc. ad concupifcendum Dominum.