Chryfaorii lu-
pcrbi & voln-
ptatibus dedi-
ti horrendus
uniment inducias vivendi quærimus, ut pcccata A imaginis, huc ilhicque vertebatut inle&ulo, jace-
noftra defleamus, & cas a cum magno æftu defide- bat in finiftro latere , afpe&um eorum ferre non
rii petimus , quas acceptas modö pro nihilo habe- poterat : vertebatur ad parietem, ibi aderant. Cum-
IDUSi que conftri&us nimis e relaxari fe jam poffe def-
7. Rem 5 fratres cariffimi, refero, * quàm fib in- peraret, coepit magnis vocibus clamare , dicens :
tentè audire vult caritas veftra, ex confideratiohe Inducias vel ufque manc, inducias vel ufque maillius
vehementer inftructur. Quidam vir nobilis
in Valeria provincia nomine Chryfaorius fuit ,
quem lingua ruftica populus Chryferium vocabat:
vir valdec idoneus, fedtantum pleniis vitiis, quantum
rebus : fuperbiä tumidus, carnis fua: volupta-
tibus fubditus, inacquirendisrebus,avaritix faci-
bus accenfus. Sed cum tot malis Dominus finem
ponerc decrcvifiet, ficut a religiofo viro quodam,
nè. Scd cüm ha:c clamarct, in ipfis fuis vocibus Quidcx,,
de habitaculo fua: carnis evulfus eft. De quo ni- exempio
mirum conftat, quia pro nobis ifta, non pro fe vi-cr" ~
derit; ut ejus vifio nobis proficiat, quos adhuc di-
vina patientia longanimiter expeftat. Nam illi te-
tros fpiritus ante mortem vidiue •, & inducias petiif-
fe , quid profuit, qui eafdem inducias quas pc-
tiit, non acccpit i Nos ergo , fratres cariffimi,
qui nunc fupereft, propinquo illiusdidici, corporis ^ nunc follicitè iftacogitemus, ne nobis in vacuum
ianguore percuflus eft. Qui ad extremum veniens.
cadem hora qua jam de corpore erat exiturus, a-
perds oculis vidit tetros &: nigerrimos fpiritus coram
fc affiftcrc, & vehementer d imminere, ut ad
inferni clauftra fe râpèrent. Coepit tremere, pal-
lefcere, fudare, & magnis vocibus inducias pete-
re, filiumque fuum nomine Maximum, quem ipfe
jam monachus monachum vidi, nimiis &c turbatis
tempora pereant , & tunc quxramus ad bene agendum
f vivere , cum jam coifipellimur de corpore f
exire. Mementote quid Veritas dicat: Orate n e f ia t muh. J
fu% a v e ftra hyeme v e t fa b b a to . Per Legis quippe mill J
mandatum , ambulare longiüs fabbato non licet:
hyems quoque ad ambulandum g impedimento g
eft, quia greffiis ambulandum torpor frigoris ad-
ftringit. Ait ergo : Orate n e f ia t f u g a v e fir a hyeme
clamoribus vocarc, dicens:Maximecurrc, num- v e l fa b b a t o . Ac fi aperte dicat : Videte ne tunc
quam tibi aliquid mali feci, in fidem tuam me fuf quæratis peccata veftra fugere, quando jam non
cipe. Turbatus mox Maximus adfuit, lu gens &: licet ambulare. Illud ergo tempus quo fugere non
perftrepensfamiliaconvenir. Eosautem, quosille licet, modö debet cogitari dum licet. Ilia hora
infiftentes fibi graviter tolcrabat, ipfi malignos fpi- noftri exitus eft Temper intuenda : ifta Redemtoris
ritus videre non poterant : fed eorum præfentiam C noftd admonitio ante mentis oculos femper ponen-
in confufione, in pallore ac tremore illius qui tra- da, qua ait : V ig i la t e i ta q u e , q u ia n e f i i t i s d iem n e-
hebatur , videbant. Pavore autem tetræ corum q u e horam.
• Secundus Cam. & ult. Gemet. eum magno ftudii defiderio.
b Bel vac. C. Germ- Longip. yal-cl. intenta vult. Secundus Carnot.
intenta aurey Sc c.
c Secundus Cam. duo priores Gemet. Sc Bigot, dives.
* De hac voce confute notas ad cap. 3S. 1. 4. dialog.
* Corb. Genii, relaxare.
f Idem cum Belv. & primo Cain, venire.
a Turon. C. Germ. Belv. impedimentum eft.
L e&io fan& i Evangelii
.fe c u n d ùm Lucam.
difiumbere , & tranfiens minißrabit illis. Et f i /‘p i
venerit in ficunda vigilia, & f i in tertia vigi-
lia 'venerit, & ita invenerit, beati Junt fierrji
iHi. Hoc autem ficitote , quoniam f i Jciret pater- r4if.
familias qua hora fur 'veniret, 'vigtlaret utique,
& non fineret perfodi domum fuam. Ideo &
'vos efiote pardti : quia qua hora non putatis,
filius hominis 'veniez
X N illo tempore : Dixit Je Jits difiipulis Juis.'jy
Sint lumbi 'vefiri pr<ecin£li\ & lucerne arden-
tes in manibus 'vefiris. Et 'Vos fimiles hominibus
expeSrantibus dominum fuum , quando reverta-
tur a nuptiis : ut cum 'venerit & pulfivverit,
confefiim aperiant ei. Beati fir'vi illi, quos cum
*venerit dominus , invenerit 'vigilantes. Amen
dico vobis , quod pneemget fe, & faciet illos
H O M I L I A XIII.
a H a b it a a d p o p u lum in b afilica b e a ti
Quantacarti- i. D A n c t i Evangelii, fratres cariffimi,aperta vo-!
cura.habcnda ^ 3 bis eft le&io recitata.Sed ne aliquibus ipfa ejus
planifies alta fortafle videatur, earn fub brevitate
tranfeurrimus , quatenus ejus expofitio ita nefeien-
tibus fiat cognita, ut tarnen feientibus non fit one-
rofa. Quia viris luxuria in lumbis f it, feminis in
umbiiico, teftatur Dominus, qui de diabolo ad bea-
4». zt; turn Job loquitur , dicens : V ir tu s e ju s i n lum b is
e j u s , d r fo r t itu d o illiu s i n um b i li c o v e n t r i s e ju s . A
principali igitur fexu , lumborum nomine luxuria
* Siclegiturin cod. Reg. Suce. Belv. C. Germ. & duobus Carnot.
In cod. Lateran. & tertio Gcmct. tantum legitur , beati Felicis. In ex-
«ulîs, beati Feliçis mar/yris. Incod. Reg. Suce, eft 34*. in Lateran. 38*.
a Felicis ConfeiT o ris, in d ie n a ta lis ejus,
E defignatur, cùm Dominus dicit : Sint lumbi vefiri
pucinCH. Lumbos cnim præcingimus, cùm carnis
luxuriam per contincntiam coardamtis. Sed quia
minus eft mala non agerc, nifi etiam quifque ftu-
dcat&: bonis operibus infudare, protinus additur:
Et lucerna ardentes in manibus vefiris. Lucernas Etbo"n
quippè ardentes in manibus tenemus, cùm per bo- opcIUI
na opera proximis noftris lucis exempla monftra-
mus. De quibus profedto operibus Dominus dicit
: Luce at lux veftra coram hofninibus, ut v i-
Potto quis fit ifte Felix non liquet, iv. Kal. Aug. legitur in Lib. Sa-
cram, natalis S. Felicis, quem nofter Hugo Mcnardus in notis probat
eile Eelicem II.Liberio Papjefubrogatum. Locumconfiile.
&shr^emPatrem v e f A veniens, mfotma fcrvi àmhibùs apparet"
I intentio-
me fol 1 ici-
icndentrum
q u i in calis eft. Duo autem funt quæ juben-
tu r, & lumbos reftringere, ô c lucernas tenere : ut
&: munditia fit caftitatis in corpore, & lumen veri-
ratis in operatione. Redcmtori etenim noftro u-
num fine altero placere nequaquam poteft : fi aut
is qui bona agit, adhuc luxuria: inquinamenta non
deferit : aut is qui caftitate præeminet, needum fe
per bona opera exercet. Nee caftitas ergo ma^na
eft fine bono opere, nee opus bonum a eft aliquod
fine caftitate.
2-. Sed & fi utrumque agitur, reftat uc quifquis
b dlc eft, fpe adfupcrnam patriam cendat, & nequaquam
fe à vitiis pro mundi hujus honeftate contineat.
Qm etfi qua:dam bona aliquando pro honeftate
inchoat, in ejus tarnen intentionc non de-
bet permanere,nec per bona opera pra:fentis mundi
gloriam quxrere, fed totam fpem in Redemtoris
fui adventum conftituat. Unde & protinus
filbditur : E t v o s f im i l e s h om in ib u s e x p e t ta n t ib u s
d om in um fu u m , q u and o r ev e r ta tu r d n u p t i i s . Ad
nuptias quippe Dominus abiit, quia refurgens a
mortuis, afeendens in cafium, fupernam fibi Anquia
feriptum eft : V id e b u n t i n q u em tr a n s fix e ru n t. ~a^ - tz - IOk
Scd cùm reprobic in lupplfcium corruunt, jufti ad e ' Ip' 37‘
claritatis ejus gloriam pertrahuntur, ficut feriptum
eft : Tollatur im p iu s , n e v i d e d t g lo r iam B e i . jfauzs 10.
y. Sed quid fi fervi in prima vigilia négligentes In finguHs A
exiltunt ? Prima quippe vigilia, f primæ ætaris cuf- tatibus, tam-
todia eft. Sedneque fie defperandum eft, & à bo- T min'oti"
no opere ceffandum. Nam longanimitatis fuæ pa- giiüsexcubau-
tientiam infinuans Dominus, fubdit : E t f i v e n e t i t dum-
in f e c u n d a v i g i l i a , & f i in te rtia v ig i l ia v e n e r i t y f
& i ta tn y e n e r i t , b ea ti f u n t f e r v i i ll i . prima quippe
vigilia, primævum tempuseft, id eft pueritia.
„ Secunda, adolefcentia vel juventus, quæ au&oixpeflatio
Ihrifti vigiritate
facricloquiiunumfunt, dicente Salomone i ‘
L oe r a r e ju v e n is in. a d o le fiem ia tu a . Tertia a u c e m , ÿ.
lcncdus accipitur. Qui ergo Vigilare in prima vi-
gilià: notait, citftödiat vel lècundam : ut qui coh-
verti à pravitatibus Itiis in püeritia ncglexit, advias
vitx faltem in tempore jitventutis evigilct. Et qui
evigilare in fecunda vigilia notait, s tertiæ vrgitiæ
remedia non amittat : ut. qui in juvehtute ad vias S HH . . . . H R S H vitæ non evigilat , fairem in fenedutc refipifeat.
gelorum mulntudinem novus homo copulavit. Qm ' Penfate, fratres cariffimi, quia condufit Dei pietas
tune revemtur, cum notas jam per judtcium tnani- duritiam noftram. Noneft jamquidhomo excureltatur.
' . fationis inveniat. Deùs defpicitur , & expeftat : « o 3 Da
3, Bene autem de lervis expedanabus fubditur : ccontemnife vider, & revocat : injuriam de con-
v € t ,m t & f » t f i v e r i t . n Ç f i m f f n û m à . tenir» fuo fufcipic, & tarnen qnandoque reverren-
**'* ‘ tibus etiam præmia promittit. Sed hemo hanc
ejus longanimitatem negligat : quia tanto diftri-
Äiorem juftitiam in judicio exiger, quanto longio-
rem patientiam ante judicium prærogavit. Hinc
etenim Paulus dicit : Ignoras q u o n iam b en ig n ita s nom. 2. v. 4
D e i a d p o en iten t iam t e a d d u c it ? T u autem fe c u n d um & h
d u r itiam tnam & cor im poe n ite n s , th e fh u r iza s t i b i
iram i n d ie ira & r e v e la t io n is j u f t i j u d i c i i B e i .
Hinc Pfalmifta ait : B e u s j u d e x j u f i u s , f o r t i s , & P f it 7 -*k
lon g a n im is . Di&urus quippe longanimem, præmi-
fit juftum : ut quem vides peccata ^ddinquentium
dih patienter ferre, feias hune etiam quandoque
Venir quippe Dominus, cùm ad judicium prope-
rat : pulfat verb , cùm jam per ægricudinis moleT
tias cfle mortem vicinam defignat. Cui confeftim
aperimus, fi hune cum amore fufeipimus. Aperi-
re enim judici pulfanti non vult, qui exire de cor-
pore trépidât, & videre eum, quem contemfifle fe
meminit, judicem formidat. Qui autem de fua fpe
& operatione fecurus eft, pulfanti confeftim ape-
rit, quia lætus judicem fuftinet : & cùm tempus
c propinquæ mortis agnoverit, de gloria retribu-
tionis hilârefcit. Unde & protinus fubdicur : Beati
funt fervi illi, quos cum venerit dominus, invenerit
■ vigiUmes. yigilat.qui ad afpeÄum veri lu -Ddiftriae judicare. Hinc 1' per quemdam fapientem
mints mentis oculos apertos te n e t: vigilat, qui dirimr ., ____ j j F.. .
fervat operando quod credit: vigilat, qui a fe tor-
poris & negligentia: tenebras rcpellit. Hinc ete-
h nim Paulus dic it: Evigilate jufti , ( f i nolite pecca-
re. Hinc rurfus a it: Hora eft jam nos de fomnofür-
gere.
4. Sed veniens dominus, quidfervisvigilantibus
exhibcat, audiamus: Lsfmen dico vobis, quodpra-
cingetfe, (fi faciet eos difiumbere, & tranfiens mi-
niftrabit illis. Pra:cingct fe , id eft ad retributiodicitur
x yAltifsimus enim eft pattens redditor. Pa- eccU. s
tiens enim redditor dicitur, quia peccata homi-
num & patitur &: reddit. Nam quos diu , ut con-
vertantur, tolerat, non converfos duriùs damnat.
Ad excuriendam verö mentis noftræ defidiam,
etiam exteriora damna per fimilitudinem ad medium
deducuntur : ut per hæc animus ad fui eufto-
diam fufeitetur. Nam dicitur : Ho e a utem f t i t o t e ,
q u ia f i f e i r e t p a te r fam i lia s q u a hora f u r v e n i r e t ,
v i g i la n t u t iq u e , & n on f in e r e t p e r fo d i domum fu am .
nem præparabit : & fecietillos difcumbere, id eft Ex qua præmifla fimilitudine etiam exhortatio fub-
in æterna quiete refoveri. Difcumbcrc quippe nof- £ infertur, cùm dicitur : Et vos efiote parati , quia.
trum, in regno quiefcere eft. Unde rurfum Do-
. minus dicit : Fe nient (fi recumbent cum Abraham,
IfaaCy & Jacob. Tranfiens autem Dominus minif-
I trat ; quia lucis fuæ illuftratione nos fatiat,d Tran-
firc verb didum eft , cùm de judicio ad regnum
redit. Vel cettè Dominus nobis poft judicium tran-
fitrquia ab humanitatis forma in divinitatis fuæ con-
templationem nos elevat. Et tranfire ejus, eft in
claritatis fuæ fpeculationem ,nos ducere, cùm eum
quem in humanitate in judicio cernimus, ctiam
in divinitate poft judicium videmus. Ad judicium
* AI. eft illiquid, lit legitur in duobus prior. Gemet.
b Longip. & tertius Gcjnct. ille qui a d ... tendit, nequaquam.
c Ita cum mff. vet. cd. At in recent, legitur, prop'mqut. mortis ad-
penerit.
* Belvac. tranßt, verb diftum de iuditio.
* Turon. in jupplicium curwnt.
qua hora non putatis , filius hominis veniet. Nef*
ciente enim patrefamilias , fur domum perfodit :
quia dum a fui cuftodia fpiritus dormit, improvifa
mors veniens, carnis noftræ habitaculum irrumpic ,
ÔC eum quem dominum domus invenerit dormien-
tem, necat : quia cùm ventura damna Ipiritus minime
prævidet, hune mors ad fiipplicium nefeien-
tem rapit. Furi autem refifteret, u vigîlaret: quia
adventum judicis, qui occulté animam rapit, præ-
cavens, ci poenitendo occurrerct, ne impoenitens
periret.
* C. Germ, duo priores Gemet. ac Bigot, primtvi itatis,
* C. Germ. & (ècundus Cam. addunt, tempore juventutis.
1 Sic laudare Iblcr S. Doâor feriptorem libri Ecclefiaflici. Vide !:•
7- Moral, n. 4 f. S e l io. a. jx. Eodem modo defighat audiorem libri Sa-
pientiar.