Verf. i t . If.
C A P U 1
XVIII.
V et. &-R. ix
Per Jueem ju£
nebras iniqui-
tas deligna-
£phtf. j. 8.
i . Thejf s. 7.
Qui in juftitij
perlevcraturi
peccato moii
tur i, nos latei
Judiciorutn
Deinubila,
mentis noftrx
radiis imper-
ria.
Numquid confiderafii latitudinem ten.a ? Ac fi dicat,
utego, qui flagcllis cindam , occultamju-
* ftorum lætitiam folus b plenè confidero, quia folus
mifericordicerc formo. Vel cerre idcirco bcatus Job,
ucrum terræ latitudinem confideraverit, inquiritur,
ut exemplo alienæ latitudinis humilietur. Ac fi ei
apertè diceretur : Eos, quos innumcra mala præ-
fcntis'vitæ nequeunt anguftare, confidera, Sc de
ftatu cordis tui J inter verb era gloriari ccfla. Sequitur
:
Indien mild j i nofii omnia , in qua via habitet
lux , dr tenebrarum quis locus fit : ut due as unumtatur
ad infima > Latent hæc fenfus hominum 5
nec quidquam de cujuflibet fine cognofcitur, quia
divinorum judiciorum abyflus humanæ mentis o-
culo nullatenus penctratur. Videmus namquc quod
ilia adverfa Deo gentilitas juftitiæ luce perfufaeft
& Judæa dudum dileda, perfidiæ eft node cæcata.
Scimus etiam quod latro de patibulo tranfivit ad rc- £»t.i
gnum, Judas de apoftolatus gloria eft lap fus in tar- m1
tarum. Rurfumquc quia aliquando fortes quæ coe-
perint, non mutantur; Sc latronemnovimus alium
pervenifle ad fupplicium, Sc Apoftolos feimus per-
cepiifc propofitum quod defideraverant regnum.
•quodque ad terminos fitos, dr intclligas femitas do- B Quis ergo difeutiat in qua via habitet lux, Sc tenc-
vtus cjus. brarum quis locus fit, ut ducat unumquodque ad
r 33.. Bcatus Job gravi quxftione difoutitur, ut&: terminos fiios , Sc intelligat femitas domus ejus?
dc via lucis , &: tenebrarum loco tequiratur ; ut Video Paulum ex ilia perlecutionis fxvitia ad gra-^a.
. imumquodque ad fuos terminos ducat, ac femitas tiam apoftolatus vocatum, Sc tarnen fie inter judi-
I domus ejus intelligat. Quid enim lucis nomine, ciaocculta formidat, ut reprobarife, etiam poft-
" nifi juftitia accipitur ? Sc quid p^r tenebras, nifi ini- quam vocatus eft, timeat. Ait enim : Caftigo corpus i.c,
quitas defignatur ? Unde quibufdam convcrfis a meum, b dr in fervitutem redigo, ne forte aliis prx- h
peccatorum nequitia dicitur : Eratis aliquando te- dicans , ipfe reprobus ejficiar. Et rurfum : Eto me Phi.
nebu, nunc autem lux in Domino. Et de quibuf- non arbitror comprehendijfe : unum autem, ‘ qua qui- i
dam in peccato manentibus memoratur : Jgui dor- dem retro funt oblituty ad ea qua funt prior a ex tenmiunt,
nolle dormiunt. Bcato itaque Job dicitur: dens mcipfum, ad defiinatum fequor, adpalmamfu-
Jqaica mi hi f i nofii omnia, in qua via habitet lux, perna vacationis Dei, in Chrifio Jeju. Sequor autem
dr tenebrarum quis locus Jit ? Ac fi dicatur ei: Si Ofi comprehendam , in quo & comprehenfus fum. Et
plenam te habere feientiam fufpicaris, die vcle in certe jam de illo voce Dominica didum fuerat:
cujus corea, quæ nunc deeft, mnocentia vemat :
vel in cujus corde ea quæ nunc eft, malitia perfc-
veret. In qua via habitet lux, id eft cujus mentem
veniens juftitia impleat : Et tenebrarum quis locus
. f i t , id eft in quo iniquitas cæca perduret : Ut ducas
unumquodque ad terminos fuos , id eft ut dijudices
_ fi vcl is qui nunc iniquus ccrnitur, in iniquitate vi-
• tamfiniat; velis qui juftuscernitur, extremitatem
viræ fuæ cum juftitiæ perfedione concludat : Et
intelligas femitas domus ejus, id eft confideres at-
que difeernas, vel cui bona actio perfeverans æ-
Vas eleCUonis mi hi efi; Sc tarnen adhüc caftigans ^.u
corpus fuum metuit ne reprobetur.
34. Vx miferis nobis , qui de eledione noftraw
nullam adhuc Dei vocem cognovimus, Sc jam injj“ 1
otio quafi de fecuritate torpemus. Debet profedo, quiaf
debet in fpe efte non folüm fecuritas , fed etiamta5,
timor in converfatione; ut & ilia certantcs foveat,
&: iftc torpentes pungat. Unde rede per Prophe-
tam dicitur : Jjhu timentDominum, fperent in Do- Pfil.1
mino. Ac fi apertè diceret: De fpe incaffum prx- '
fumit, qui timere Deum in fuis operibus renuit.
ternam manfionem præftet in regno, vel quern uf- ^ Sed cur beatus Job de tam valida quæftione requi-
que ad rerminum fuum actio prava conftringens, ritur, quæ omnino ab hominibus ignoratur, ut juf-
in æternum damnet fupplicium. Domus quippe torum iniquorumque terminum comprehendat,
pro manfione ponitur, fomita pro a&ione. Scmita nifi ut aliorum finem cognofcere non valcns, ad
igitur ad domum ducit, quia adio ad manfionem fuum rccurrat : quia ficut aliorum, fic etiam fuum
pertrahit. Sed quis hominum ifta difeuflus dicat ?
Sc nefeiens timeat, timens humilietur,
quis ifta faltem imperterritus audiat ? Multos enim
videmus quotidie , qui juftitiæ luce rcfplcndent,
Sc tarnen ad finem fuum nequitiæ obfeuritate tc-
nebrantur : Sc multos cernimus peccatorum tene-
bris obvolutos, Sc tamen juxta vitæ fuæ terminum
repente f reddi luci juftitiæ liberos. Multos etiam
novimus femel inventam viam juftitiæ illibatè ufnefeiat,
humiliatus jam dc operibus fuis extolli non debear,
Sc non elatus , in gratiæ arce perfiftat ? Dicatur ergo
ei : k Indien mihi f i habcs intelligentiam , in *=
qua via habitet lux, dr tenebrarum quis locus f i t ;
ut ducas unumquodque ad terminos fitos ? Ac fi di-
ccrctur : Sicut qui de malis convertantur ad bona,
vel qui de bonis ad mala redeanr, nefeis -, ita ctiam
que ad mortem tenuifle -, Sc plerofquc conlpexi- E ncc de te quid tuis mentis exigentibus agatur.
mus ufque ad exitum ccepta femel crimina fine
ccflationc cumulaffe.
33. Quis verb inter ifta occultorum judiciorum
nubila, mentis fuæ radium mittat, ut aliqua con-
fiderationc difeernat, vel quis perduret in malo,
vcl quis perfeveret in bono , vel quis ab infimis
tclligis. Et ficut alienum nullatenus comprehen-
dis, ita etiam tuum terminum prænofcerc non vales.
Jam enim quantum ipfe profcceris fois , fed (
quid adhuc dc te ego in occulto fentiam, nefeis.
Jam juftitiæ tuæ a£ta confideras, fed quàm diftriftè Kinoii!
apud ine penfentur ignoras. Va: ctiam laudabiü i11^
* Sic Vindoc. Corb. Germ. Laud. Pratel. &c. neenon ver. cd. In recent.
legitur, dicat.
h Recent, exeufi, plane.
* In recent, vulgatis firm , reluflantibus mfl". Turon. Vindoc. Laud.
Corb. Germ. & vetéribus exeufis.
* Hditi, inter verba. Sed lermonis fériés probat legendutn , inter ver-
bera, ut etiam legitur in mfl". Corb. Germ. Anglic. Norm. &c.
1* Editi cum Corb. Germ, in cujus corde. Melius mfl". Vindoc. Ebroïc..
aliique Norm, in cujus cor.
{ Corb. Germ. Ebroïc. &c. reddi luce juflitii. Ita rct- cd. Patif 6c
Bali!.
* Pratcl, Laudun. 6c al. reverberetur,
h Pratel. dr firvituti redigo. Laud. 6c Corb Germ. & fervituti fub-
jitio.
1 Turon. quod retro oblitus. Corb. Germ, unum autem quo relr*
oblitus.
k Vindoc. Pratcl. 6c al. Norm, indica mihi fi nofti omnia, ut legitur
in Vulgata. Retinuimus tamen leftionem Corb. Germ. 6c exculo*
rum, quod cam a fanfto Gregorio ufurpatam credamus , nec immen-
tb. Si enim aliam, qua: eft Vulgatx, fccutus fuiflet, quid cauCe fuif-
(ct amanuenfibus mutacionis facicndx ? Contra vero cum oblervaffent
verba hxc ,fi habes intelligentiam, diferepare a textu Job, his onul*
fls rcftitucrunt, f i nofti omnia, ut legitur in Job.
vitæ honiinum, fi remota picrate judicetur : quia A fngore ergo nivis, vel in duritia grandinis quid ac-
diftriae difoufla,inde,aiiteocuIos judicis, tinde fe cipi aptiùs poteft, quàm vita pravorum quæ Sc
placere fulpicatur, obruitur. Unde rcètè Deo per per torporem frigefeit, c Sc per duritiæ maliciam
> prophetam dicitur : Non intres in judicium cum percutit ? Quorum tarnen vitam Dominus tolerar
fervo tuo : quta nonjufiificabitur in confpettu tno om- quia cos ad juftorum fuorum probationem fervat.
ms vivens. Unde bene per Salomonem dicitur : Unde Sc rede fubjunxit : £)ud praparavi in tern-
Sunt j up atque Japt entes, & opera eorum inmantt pus hofiis, in diem pugna dr belli. Ut ciim adver-
Dej , & tamen neficit homo utrum amore , an odio farius hofter diabolus tentare nos nitirur eorum
dignus fit, fed omnia in futurum fervantur incerta, moribus quafi fuis contra nos armis utatur! Per ip-
Hinc rurfum per eumdem Salomonem dicitur : fos quippe nos fæviens cruciat, fed nefeiens purh
JJtif hominum intelligere poterit viam fiuam ? Et gat. Peccatis namque noftris ipfi flagella fiunt de
niinirum bona malavc quis faciens, confcientia at- quorum tali vita dum percutimur, ab ætexna mor-
, teftante a cognofcitur. Sed idcirco dicitur, quod te liberamur. Unde agitur ut eleftorum vitæ profi-
viafua ab hominibus nefeiatur, quia etiam fi re- ~ ciat etiam perdita vita reproborum, & utilitati no-
da fe quifque opera agerc intelligat, fub diftri- B ftræ dum illorum perditio militât, mira difpenfa-
. âo tarnen examine quo tendat, ignorât.Igitur poft- tione fiat, quatenus elcdis Dei non pereat etiam
quam ilium de ifta finis fui confidcratione perter- omne quod périt.
PUT
|1X.
ruit, ad examinandum ejus exordium redit : ac ne
conqueratur cur finem fuum nefcïat, commcmo-
ratur etiam quia nec quo hue initio acccffit, intelligat.
Nam foquitur :
Sciebas tune quod naficitttrus ejfes , dr numerum
dierum tuorum noveras ?
35. Ac fi apcrtc dicèret : Quid minim fi terminum
tuum non intelligis, qui ncc initium compre-
hendis ? Et qui ignoras quo hue initio veneris ,
3S. Intclligi hoc quoque aliter poteft , ut quia v e t . xr.
verbis præcedcntibus videtur annexum, à fuperio- 5^“fex ^
risvcriùs expofitione non diferepet. .Nam quia in- MriSX! ‘
dicaverac vel bonos ad maiurn, vel malos ad bo- T0CMi’
num pofl'e converti, illico fccutus adjunxiç : Num-
quid ingrejfus es thefeures nivis ,,aut thefauros
grmdinis affcxijli, qtts prsfami in tempus hoftis.
in diem pugnn & be/ti rln nive vel grandine frigi-
da, vel dura, ut didtumcft, accipimuscordaptaquid
mirant fi nefeias quo fine fubtrabaris î Si ergo vorum. Sed quia ontnipotens Deus fanftos fuos de
meum fuit te pet initium ex occultis ad promca calibus elegit, & quàm multos eledos adhuc inter
producere, meum quoque erit etiam te ex promtis c pravotum vitam repoficos habeap novit apte in
occulta, r^ v n f ia r r . (~!nr v ira» ru-x» r li ln i-nA r ir tn # » nîù/» _______ nive, vel grandine thefaurosL h.ai _b__e__r_e fre p3 erfh •i.bet.
Thefaurus quippe iris dinars , id eft a pofi-
tione nominator. Et plerofque in vita frigida.diu
latentes refpicit, quos ad medium, cum jubet, product,
& juftitia: nitore candidos per fupernam gra-
dam oftendit. Scriptum quippe dk:Lavabisme ,dr rf*l-s* 9,
ad occulta revocare. Cur de vitæ tuæ difpenfatione
aliquid qucrcris, qui in manu artificis temetipfum
nefeiens tencris ? Extolli itaque tanto magis non de-
besin eo quod agis, quanto intra finum xternitatis
claufus, nec quohde ordine veneris,nec quando
vel quomodo hinc educaris agnofeis.
:lcge )6. Hæc tamen intelligi Sc aliter poftiint : Stic- fuper nivem dealbabor. (^Vad diem belïipugnæ-
“SCX1- bas tunc quod nafititurus ejfes, & numerum dierum que præparatos, diu intra fuæ præfcientiæ finum
tuorum noveras f Subaudis, ut ego, qui me nafei- tegit; fed cùm repente cos eduxerit, refiftemia ad-
turum hovi, quia Sc ante humanitatis ortum in di- verfariorum peftora illorum verbis ac redargutio-
vmitate femper fubftantialiter vixi. Homines quip- nibus, quafi quibufdam grandinibus rpercutit Un- F
pe tunc efie incipiunt, cum in matrum fuarsm dc alias feriptum eft : Pu fulgore in confpettu ejus ‘7- n.
ventre nafeuntur. Nam lpfa quoque conceptio na- nubes tranfierunt, grando & carbones ignis. Præ ful-
'• '• **■ tivitas dicitur, juxta hoc quod feriptum eft : ^uod gore enim nubes tranfeunt, quia prædicatores fan-
i7n it ePai nn arttfu/ymij er ffti , dAeo SCp iritu fiancto er. ffil. UEt.i dcirccTffe* JL/ __ f . .. . ! ■ /- ■ • .
nafoituros nefoiunt,quia nec priufquam crccntur
exiftunt. Deus verb qui fine initio femper extitit,
k præfcivit de fe hoc, quod in utero Virginis b ini—
tium fumfit : Sc quia præfcivit, difpofuit: quiadif-
pofuit, nihil profc&o in humana forma fine fua vo-
luntate toleravit. Convincatur ergo cur de flagel-
lis fuis homo queritur, qui ortum fuum præfcire
c non potuit, c fi ipfe etiam qui ortum fuum præ-
feiendo difpofuit, fe inter homines ad flagella præ-
paravit. Scquitur :
^ Numquid tngrejfus es thefauros nivis, aut the-
fituros grandinis ajpexifii, qua puparavi in tempus
hofiiij in diem pugna dr belli ?
n%_. . ucuucum., quia præatcacores lancti
univerfa mundi fpatia miraculorum claritate per-
currunr. Qm etiam grando Sc carbones ignis vocati
finit: quia & per correptionem feriunt, Sc per flam-
mam caritatis acccndunt. Ipfa quoque libera fan-
étorum increpatio, naturâ grandinis convenienter
exprimitur. Grando enim veniens percucit, liquata
rigat, Sandi autem viri corda audientium Sc terren-
tes feriunt, Sc blandientes infundunt. Nam quem-
admodum feriant, Prophetateftatur, dicens : Fir- *'
tutem terribilium tuorum dicent, & magnitudinem
tuam narrabunt. Etqucmadmodum blandientes ri-
gent, fecutus adjunxit : cMcmoriam abundantia fit a-
vitatis tux eruliabunt , & jufiitia tua exultabunt.
£ In nive ergo vel grandine habentur thefauri : quia
Uf , 37- Quid aliud nive vel grandine, nifi frigida ac g plcriqueiniquitatis torpore frigidi, g ad fupernam 8
It. ' dura mtelligcnda font corda pravorum ? Sicut e- gratiam aftiimti, in fanda Ecclefia juftitiæ luce ful- ..
r1nini mrvorc caritas, fic folet in facro cloquio fri- gefount, Sc pravam adverfariorum foientiam do-
g°re niahtia defignari. Scriptum namque eft : Si- - drinæfuæ idibus tundunt. Unde Sc aptè fubditum
cut frig i dam facit c ifierna aquarn fuam,fic frigidam eft : Jffig puparavi in tempus hofiis, in diem ptigna
I«. 7. fait animam malitia fua. Et rurfum : d Cdbunda-
| bit iniquitas , dr refrigefeet caritas multorum. In
k Luron. Corb. Germ. Ebroïc. aliique Norm, cognofcit.
. *ta Vindoc. Laudun. Pratcl. 6cc. At cdm «um Corb. Germ, per
•»""‘m fumfit.
* Pratel. cum ipfe. ■
* Laudun. Pratel. 6c Utic. abundavit.
Tom. 1.
& belli. Nix quippe, vel grando fuerat Saulus per Vet. xu,
frigidam infenfibiiitatem: fed nix Sc grando con-
* Pratel. per duritiam maliist.
* Turon. 6c Laudun. percutiunttir.
« Vet. ed. Parif 8c Bafil. aliarque porter, cum Corb. Germ, h fit.
pernâ grattâ ajfumti. Scquimur mff. Turon. Vindoc. Laud. Ebroïc
aliolque Norm, qui miro coolcnlu habent, ad fitfernam <rratiam '
' N N u ij