Aifpcnfationis ordo (èrvatus eft , ut ordinate Eliu A parvuli elfe defpiciunt, etiam in humilitatis loco
dicCretquôd per lias nubes priùs judicat populos,
poftmodum efcas præbet : quia nimirum omni-
potens Dcus per prædicatores fuos priùs nos de pra-
va a&ionc corripiensconcutit, &C poftmodum per
fpem conlolans nutrit. Si enim divina dilpenfatio
per has nubes judicium modo non ageret, nequa-
Jehsri.tO.
immanes apud fe efTe minimè delillunt. Hos ple-
rumque videas honoribus extolli, voluptatibus
perfrui, rerum. multiplicitate dilatari. Hi fæpe nil
præcipuè nifi præeflè ceteris appetunt, à multis
timeri gratulantur : re&è viverè negligunt, & rc&æ
vitæ famam habere concupifcunt: adulationes.quæquam
eifdem nubibus dixilTet : ^.Accipite Spiritum runt, favoribus intumefcunt. Et quia in rebus libi
Janttum ; quorum remiferitis peccata , remittuntur copiosè præfentibus promti funt, ventura gaudia
tis s & quorum retinueritis , retenta funt. Et rur- non requirunt. Cumque eos multiplex afitio occufom,
fi per eas jejuna noftra corda non pafceret,
nequaquam de efurientibus populis, difcipulis Do-
Mauh. 14.it- minus diceret: Date illis vos manducare. Quod lie
tunc coram manibus fa&um credimus, u« hoc eo- ,
rum verbis quotidie fieri line ceflatione videamus. " ncc tamen amant.
Quid cnim agit Petrus, cum per cpiftolas loquitur,
niti ut verbi pabulo corda noftra male jejuna fa-
tientur ? Quid Paulus, quid Johannes per epiftolas
# loquentes operantur, nifi ut mentes noftra: cadeftia
alimenta percipiant, & inedix fux faftidium quo
moriebantur, vincant i Dicatur ergo: Si voltierit
extendere nubes quafi tentorium fuum, & fulgurapat,
etiam à femetipfis alienos demonftrat. Et ta- V«t,l
men fi quafidei tentatio exurgat ; quia in ea faltem
fpecietenus continentur, hanc verbis, hanclabo-
ribus defendunt, & patriam cæleftem vindieant,
V et. IX.
Non omnibus
fidcs datur-
z.Th'Jf. 3. 2.
Johan. 8.47.
Johan. 6. 44.
zy. Quos bene apud Moyfen filii Ruben &r Gad, Multips
& dimidia tribus Manaflc exprimunt, qui multa Prom^.
pccora & jumenta poflidentes, dum extra Jorda-1—^
nem ea quæ viderant, campeftria concupifcunt, 5
in repromiflionis terra hereditatem habere noluc-
runt, dicentcs: Terra quam percujsit Dominas in mm.J
„ , , , . „ „ . ConfpeHu filiorum Ijrael, d regionis uberrirpà eft ad d ]
re lumine fuo defuper , cardines quoque maris ope- pafium animalium : & nos fervi tui habemus ju- EiotP!i|
rict. Perhac enim judicat populos, drdat efcas mul- menta plurima ,precamurque fiinvenimus c gratiam r£S
tis mortalibus. Acfi apertè diceret : Si fan&os fuos coram te, ut des nobis famulis mis earn in pojfcfsio-
in minifterium prædicationis extendit, eorumque nem, nec facias nos tranfireJordanem. Qui rgitur
verba miraculis adjuvat, totius mundi limites ad Q jumenta plurima polfident, Jordanem tranfire re-
fidem vocat, per quæ &c priùs fuperbientes judicat, fugiunt : quia quos multa mundi implicamcnta occupant
, habitationem cæleftis patriæ non requirunt.
Sed ipfa eos. quam fpecietenus tenent, fides
incrcpat : ne otii deleftationc torpefcant, atqücex-
emplo fuo alios à laboris tolerantia, & ftudio lon-
ganimitatis frangant. Unde eis per Moyfen dici-
tur : Numquidfratres vefiri ibunt adpugnam>dr vos 1M.7,:
hk fedebitis ? Cur fubvertitis f mentes filiorum if- f
raelfSed quia erubefeunt non defendcre quodcon-
fitentur, pro eadem fide quam profefli funt, ad
certamen properant, eamquenon fibi,fed proxi-
mis vindieant. Unde & ad Moyfen dicunt : Caulas11
ovium fabricabimus, & ftabula jumentorum , par-
* &: poft per verbum confolationis nutriens in fpc
humiles roborat.
23. Sedcùm efcas dare mortalibus diceret,no-
tandum quod non ait, omnibus, fed multis : quia
videlicet feriptum eft : Non omnium eftfides. Et qui-
bufdam dicitur : Propterea vos non auditis, quia ex
aft Deo non eftis. Et rurfum : Nemopoteft venire adme y
nifi Pater qui mifit me , traxerit eum. Et rurfum :
*9' Novit Dominas qui funt ejus. Unde in ipfa quoque
fanfta Ecclefia plurimi fidem tenent, & vitamfi-
dei non tenent : humilitatis Dominicæ facramenta
percipiunt, fedhumiliari Dominica imitatione con-
Vcrf.32. b
G A P U T
XIII.
temnunt : blanda divini eloquii prædicamcnta D vulifque noftris urbesmunitas : nos autem ipfiarmati
C~A J r —— î- fjp accincii pergemus ad prelium ante ftlios ifrael.
Qm mox fortes pro aliis veniunt, & repromiflionis
terram ab hoftibus libérant, &: relinquunt; atque
ad pafeenda armenta extra Jordanem redeunt.
Multi quippe quamvis fideles, curis præfentibus
occupati, quafi armenta extra Jordanem pafeunt:
g quia contra fidem baptifinatis tota mente omnique •
defiderio rebusperituris inferviunt. Qui tamen, ut
diximus, cùm fidci tentatio oritur /defenfionum
armis accinguntur. Holies fidei fiipcrando trucidant,
& hereditatem terræ repromiflionis,id eft
communicant, fed apud fe immanes in tumore per-
feverant. Unde hie quoque, poftquam per cardines
maris aggregatæ Ecclefiæ latitudo fignata eft,
apte fubjungitur :
b Immanibus abftondit luccm.
> 2-4’ Immanes quippe funt, qui fe elatis cogitatio-
nibus extollunt.Quos contra per Ifaiam dicitur : Va
w W l m B B S H M H B veßris, & comm vobif
vericatiscog- tnetipfis prudentes. Quos contra etiam Paulus ait:
nitio dencga-. Nolite prudentes effe apud vofmetipfos. Sed his
yhi s. 21. jmmanibus lux abfcqnditur ; quia nimirum fuper- -----, _ ------------------ .T U ululluuu, ^
Rom. ix. us. bientibus veritatis cognitio denegatur. Unde per £ fru&um fidei non amant : ficque pro ilia pugnant
Matth.11. zs. lemetipfam Veritas dicit : Conftteor tibi pater Do- ut tamen fuapignora extra illam deponant. Quic
mine cali & terra > c quia abfeondifti hac à fapien- enim parvulos roris habent, affe&um in ejus habitibus
& prudentibus, dr revelafti ea parvulis. Sa- tatione non habent. Unde ad campeftria redcunc :
pientes & prudentes videlicet fuperbientes vocans. . quia ab altis cacuminibus montium quafi à fpe cz-
Qui enim non fubjunxit : Revelafti ea ftultis , fed leftium dilabuntur, ut extra repromiflionis terrain
parvulis -, tumorem fe damnafftf innotuit, non a- r.— - ; j -n « L ------
pfal. 114. c. cumen. Unde & alias dicitur : Cuftodiens parvulos
Dominus. Atque ut oftendatur hæc eadem parvitas
ib\d. a. quid vocatur, adjungitur : Humiliatus fum, dr li-
beravit me. Quia ergo funt multi in Ecclefia, qui
•Omittitur, for, in Guflanv.
h Sic legit Gregorius ; cùm in ifbnte Hebraïeo,Vulgata & aliis verfîo-
nibus legatur, in manibus, vel quid fimile : v. g. in falmis, in volis, fci-
licct manuum , aut per metaphoram , nubium ; vox Heb. chaff aim,
lignificac propriè maims. Vitiofam banc S. Gregorii leftionem Icquitur
Lyraniis.
* Prajcl. f uiabfcondßi.
brutaanimalia nutriant ; quia ad pafeendos h variis 1»
defidcriis irrationabiles animi motus élaborant:
quia æternæ lucis quanta fit claritas nefeiunt, qui
tranfitoriis occupationibus obcæcantur j & dumde
terrenis rebus fuperbiunt, cæleftis fibi luminisadi-
* Ita Turon. Baluz. Colb. In Pratel. Sc nonnullis, rtgio uberrinu*
Hos fequuntur editi.
* Turon. gratiam tuam.
f Vindoc. Pratel. ér a lii, corda filiorum.
* Turon. quia cum fide baftifmatis.
* Ebrotc. Uric. 8c a lii , vanis defidcriis. ' r
turn
cum claudunt. Unde rede nunc dicitur : Immani- A mico fuo Deus annuntiat quöd pofTeflio eius fit
bus abftondit lucem. Sed tamen aliquando hos im-
manes fuperna gratia refpicit, atque ipfis rerum
abundantium occupationibus affligit, eorumque
prolperitatibus adverfas quidem, fed utiles tribula-
tiones interferit, ut coptriftati ad cor redcant, atque
in perituris rebus quam inanitcr occupentur,
agnofeant. Unde hie quoque poftquam fubtradla
luxdi«tur,apre fubjungitur:
Et prteipit ei, ut rurfits advent au
i6. Quia veritatis lumen, quod elatis occupatif-
que mentibus abfeonditur, affli£lis humiliatifque
revelatur. Lex quippe advenir, cùm affli£ta mens
Litif- ‘P^as <luas perituris rebus tribulationum tenc-
nt:i>us bras tolcrat, agnolcit : quia nifi aliquid ex lumine
c ut nequaquam fe infirmitatis fux frigilitatc dcf. «
peret, nequaquam hoc quod crcatus, fed quod
recrcatus eft penfet, fed tanto ccrtius feiat, quia
illius lucis claritatcm poflideat, quanto nunc vitio-
rum pulfantium tenebras veriüs calcat. Bene autem
in promilfione fubjungitur : Et ad earn pofsitaften-
” ef f ' Quid enim difficilius, quim homini in terra
edito , terrena & fragilia membra geftanti, cxlo-
rum alta confccndcre, fupernorum fpirituum arcana
penctrare ?
z?' corumdcm -Ipirituum ad nos conditor chriibspavcnir,
fcquc hominem etiam fub ipfis exhibuit fi- ccmintef Aar
cue de Ulo Patri per Prophetam dicitur: ó tinliJH foraSpïte.’
eum paulo minus ab t^Angelis. Et qüia inter nos Sc *•
H , mt=rno perciperet,nechocipfum quialumenper- B eordemfpiritusdifcordamisvirafcandalumreperit
diderac, viderec. Quod intelligi fpecialiter etiam mira potentk, mirabiliori etiam pietate fummà
de Judatis poteft, quudcirco ftedemtotinoftro in creans, ima fufeipiens, imacum fummis iunxit j
ra rn e v « n irn r i rnnrrodiV^ri» onlï l î in r nuio m i j T—T; ^ — carne venienti contradicere aufi funt, quia apud x j A . . . r* . . ’ . *
ferfietipfosimmancs extiterunt. Sed his immanibus
lux abfconla eft ; quia fuperbi lumen veritatis düm
perlequuntur, amilerunt. Sed quia in fine mundi
ad fidem rccipiendifunt, re&èXubjungitur : Etpu-
cipit e i, ut rurfus advent at. Unde etiam per Ifaïam
dicitur : Si fuerit numerus filiorum I fra el quafi arena
maris, re liquid falvx fient.T une quippe ad cos lux
revertitur, cùm ipfi ad confitendam Redcmtoris
noftri potentiama revertuntur.
■ tvulc, Z7. Si autem, in manibus, nequaquam per dati-
Biuc vum ca^-im unum nomen, fed duas partes orationis
Hinc eft quod codcm Rege nato, Angelorum cho-
ri in ejus annuntiationc prodcunt, hymnum dicunt,
& deviate prava: vita: difcordia, hos quos dudum
defpcxcrant, cives agnofeunt, conlbnooreprxdi-
cantes : Gloria in exctlfisDco, dr in terra pax homi- Lhc' *' tJG
nibus bond voluntatis. Ac fi aperte dicant: Quos a
nobis malitia disjunxerat, jam nunc in terra nata
bonitas jungat. Hinc eft qqod ante incarnationem Gmfi. is. j;
ejus in Teftamento veteri adorafle homo Ange-
lum legitur , ncc tamen adorare prohibetur; fed
poll Mediatoris adventum, cum fc Johannes ado-
rando Angelo pmftraviflct, audivit: Vide nefeceris, Ape. 19. f .
accipnnusi poteft intelligi , quia in manibus lux C confervus °tuusfum &fratmm tuorum. Quid elf enim Ë
abfeonditur, c-u-m--- a--p-u--d- -r-e-£--t-u-m-- -j-u-d--i-e-e-m- a inuixqAu io qru:Ai-fi prius zquanimitcr r fe - -----
concedebant adorari,
que in fuis operibus cæcantur.'Cui tamen præcipi-
tur ut rurlus adveniat : quia dum pcccatores fe fuis
viribus falvari non polTecognoverint, gratiæ lumen
accipiunt, & protciftionis intimæ radiis illuftrantur,
ut majore ardore poftmodum cæleftem patriam
diligant, quam priùs in terrena dele&atione flagra-
bant. Sed hæc cùm de cælefti patria loquimur, cui
inefl'e mira elaritate prædita Angelorum agmina au-
dimus ; cui rerum omnium conditor præfiact, quam
vifione fua reficicns replet; cui vera hereditas lux
cil , & defedus ejufdem luminis nullus eft : ad nof-
metipfos mentem reducimus& quod terrena gequod
poll ab bomine Angeli rccufant j nifi quod prius
hominem carnalibus corruptionibus deditum, nec
ab eifdem carnalibus corruptionibus redemtum,
quo abjediorem noverant, juftius contemncbantj
poftmodum verb humanam naturam eo jam lubje-
dam habere non poterant, quo hanc in audorc fuo
etiam fuper femetipfos dudam videbant ?c Ncque •
enim jam debebatin membrislubjeda dcfpici,qux
in ipfo membrorum capite meruit pr^lata f vene- f
ran. Is ergo, qui propter nos minor Angelis extitit, iEquales no*
a:quales nos Angelis virtute fua: minorationis fecit. An8disfccit*
Unde & moriendo docuit mortem non metui, reftemusmembra
cogitamus, penfamus quod nari in Dftirgendo de vitaconfidi, afeendendo de cæl'eftis
tenebris, atque a radiis intimæ lucis alicni, tanto 1 ’’ ■ * - •
nequius viximus, quanto rebus corporalibus dediti',
a fpiritualibus longius degebamus. Qua confide-
rationc permotum cor, ac male fibi confcium tre-
pidat, &: tanta: illius, quam audit, patria: civem le
fieri pofle delpcrat. Unde hie quoque apte fubjun-
gitur, quo mens pjavida ad fiduciam rcducacut.
Nam de hac luce mox fubditur:
^Annuntiat de ea amico fuo quod pofiefsio ejus f i t ,
& ad earn pofsit aftendere.
B ut ,z8. Amicus veritatis. eft, redx amator adionis.
V ■ 8c ipfia Vericas difcipulis dicit: Vos amici met •
patriæ hereditate gloriari; ut quo caput præifle con-
fpiciunt, illuc fc lubfequi & membra gratulentur.
Unde bene ab eodem noftro capite dicitur : xjbi- M*ah. z+zti,
cumque corpus fuerit, illuc congregabuntur dr aquild.
Unde Petrus a it: In hereditatem incorruptibilem, dr a p«*. /»4.
tncontaminatam , dr immarcefiibilem, confervatam
in edits. Unde Paulus dicit: Scimus quoniam fiter- z.cor.s. t.
reftris domus noftra hujus habitations diffolvatur,
quod ddificationem .ex Deo habemus domum non ma-
nufifilam, dternam in cdlis. ■ '
30. Sed fi nos quoque, qui editi in terra lumus, Solus chrifhj*
, _ -------- cxlum confcendimus, ubi eft quod rurfum Veri-
I P B H M Wm B pracipto vobis. Amicus E tas dicit: Nemo afeendit in cdlumy nifi qui de calo cjus’S r i *
quippe amma: Unde immerich defeendit, films hminis qui eft in calo /Cui nimi- P««-
rum fententia: ftatim obviat, quod hzc eadem Vc- 30^an' t ' *3,
ritas dicit r Pater, volo ut ubi ego fum, dr iilifintme- Johan. 17. *4,
cum. Quse fibi in verbis luis non dilcrepat, fed ad
inquirenda hire quafi dijfcordantia, ftudium noftra:
mentis inflammat. Omnes cnim nos qui in ejus fide
an- qu;ppc b animæ cuftos dicitur. Ünde non immericb
|cm qui cuftodirc voluntatem Dei in præceptis illius
i. n.^jUra ejus amicus vocatur. Hinc eft quod rurfum
+-b ei‘aem difcipulis Veritas dicit : Vos autem dixi ami-
cos> quia omnia quacumque audivi a Pâtre meo, nota
feci vobis. De hac igiturluce æternæ patriæ a-
^toroïc, & plur. conveytuntur.
pratel. Vindoc. Colb. an,mi cuftos vocatur.
n f l IC^C'C‘ Pratcb Colb. Baluz. Modus eft loquendi Greg
olens, paulà enim infra legimus. n. 3 «.non ergo fie defiferet. &
Worm. pier, fiuficifitnt ima, cum fiummis iunxit. Tom. I.
* Supplevimus, jam ; qux parcicula deefHn cd.
f Sumitur hie in fignificatione padiva ; quafi dicCtet : meruit natura
humana a Chrifto ajfumta eoli. Ulurpatur fiepe pafllvè , ut L 18 n u
L if.Tb 3f. ‘
I I i