ftultus quifque damcuiquam maledicerc appétit, A vehit ad perfe&ionem*, Sc tanto alriiis tetnporalia
ex illius fimilitudine maledi&ionem fumit, quem
percuflum temporalitervidct-, eamque poenam fuo
optat adverfario, quam evenifle confpicit jufto.
Sicquefit, ut non recte fapientibus, in exemplum
deducatur rcctus, dum Sc poena jufti efle damnatio
creditur, Sc qua ilii maneat gloria, nulla fpe fidei
pravidetur. Sequitur:
C a l ig a v i t a a d in d ig n a tio n em o cu lus mens , d r
defpicit, quanto hare abundare etiam malis cernit.
Quam enim fint defpicienda confiderat, qua: Deus
omnipotens etiam perverfis piseftac. Si enim prin-
cipaliter magna eflent, nequaquam ha:c conditor
adverfariis fuis tribueret. Unde Sc indignum fibi
cflc perpendit, ut ilia bona appetat, qu«e abundare
conipicit Sc malis : fed ad pcrcipienda carief-
tia mentem fuam dirigic, qua: fibi cum reprobis
C a p u t
XXXVI.
Rec. h i I.
Ad ca Cindtis
obflupïfcen-
tibus&caliii
aliquanmembra
mea q u a f i in n ih i lum r edafta fu n t . communia efle non poflunt. Igitur poftquam ex-
41, Ad indignationem oculus caligat , quando teriores profe&us malorum , oonorum verb inipfi
quoque qui in dominico corpore , id eft in teriores intulit, exhortationis verba protülit, di-
Ecclefia lumen veritatis habent, dum fe diutiùs à g cens:
do
.6.2.7.
pravis defpiciac dedignari confpiciunt, deoccul-
ti judicii admiratione turbantur, Sc fecretum Dei
penetrare nequeunt, cur prxvalere perverfi contra
bonorum innocentiam permittuncur. Quis ete-
nim non obftupefcat , cum Herodias apud te-
mulentum regem faltatu filiae obtinec , ut caput
amici fponfi, prophets & plufquam propheca:,
ante ora convivantium in difeo deferatur ? Sed cum
b jufti ad indignationem caligant, infirmi plerum-
que ufque ad infideiitatem corruunt. Undefubdi-
tur: E t membra mea q u a f i i n n ih i lu m f u n t re d a f t a.
Membrontm quippe nomine, teneritudoexprimi-
tur infirmorum , qui dum perverfos profpiciunt
I g i t u r om n es v o s c o n v e r t im in i , d r v e n i t e . jrert „
44. Quæ videlicet exhortationis verba propriè C ah,
ad ele&os format, quos ad æternitatem vocat. Qtri XXXlj
duobus modis invicantur , fei licet ut convertan- Ad
tur, Sc veniant ; convertantur nimirum fide, vc-
niant opéré. Vel certè convertantur deferendo ma- re dclx®
la, Sc veniant bona faciendo, ficut feriptum eft :
D é c lin a à m a lo , d r f a c bonum. Mirandum vero Pfal.
quodliibditur:
E t non in v e n ta n t i n v o b is ullum fa p ie n t em . ibidem
4 1* Quid eft enim quod eos ad fapientiam vo- Cap.XI
cat, Sc tamen optat ne illos fapientes inveniat, Apudfe
nil! quod ad veram fapieritiam venire non pof-
C a p u t
X X X V I I .
R ec. XIV.
Imperfefto-
lum eft gloriæ
perverforum
invidcrc.
florere juftofquc cruciari , ad hoc nonnumqviam ^ funt, quifalfæ fuæ fapientiæ fiducia dccipiuntur
perveniunt, ut fe bona vel inchoafle poeniteant ; ^ de quibus feriptum eft'-. F a q u ifa p ie n t e s e jh s in o c u -Vin'K^}
atque ita ad agenda mala c citiùs recedunt, ac fi U s v e f i r i s , d r coram v o b ijm e tip f is p ru d en te s : Et qui- , |j
eorum vitæ nocuerit bonum quod inchoaverunt. busrurfum dicitur : N o l i t e p ru d en te s ejfe a p u d v o f - R o m f
Hoc autem quod ait : C a l ig a v i t a d in d ig n a tio n em metipfios. Unde idem prædicator egregius , hos
o cu lu s m eus s verbis planioribus aperit , adjun- quos carnaliter fapientes invenerat, ut fapientiam
veram perciperent, prius fieri ftultos quærebat,
dicens : S i q u is v i d e tu r in te r v o s f a p ie n s ejfe i n hoc
J 'aculo 3 f iu l tu s j i a t , u t J i t f a p ie n s . Et per femeti-
pfam Veritas dicit: Confiteo r t i b i p a te r D om in e c a - Mttilui,
Stu p eb u n t j u f i i f u p e r h o c , & in n o c en s contra hy-
p o c r itam fu f e ita b itu r .
41. Hoc loco innocens nccdum perfe&us juftus
accipitur, qui bona adhuc inchoans, etfi no- A d r te rra , q u ia a b fco n d ifii h ac a fa p ie n t ib u s d r
cere aliis non novit, perfecta tamen ipfe agere ne- p r u d e n t ib u s , d r r e v e la f ii ea p a r v u l i s . Quia ergo
quaquam valet. Etquia corda parvulorum, dum hi qui apud femetipfbs fapientes funt, ad veram
perverfos florere in præfenti vita confpiciunt, invi- fapientiam pervenire non pofliint, rectè beatus
diæ facibus fuccenduntur : tanto enim quifque plus D Job converfionem auditorum defiderans , exop-
invidet aliis bona præfentia, quanto eaipfeminùs tat ne in eis ullum fapientem inveniat. Ac fi eis
contemferit. Nam quod haberi ab omnibus non aperte ' dicat : Stulti ~ . . efle ~
apud vofmetipfos difei-
valet fimultotum,1 huic défit quod alter habuerit.
te, ut in Deo veré fapientes elfe valeatis. Sequitur
Succenditur vero contra hypocritam innocens ,
dum gloriæ fimulatoris invidet etiam qui nulli noceref
:
D i e s m e i t r a n f e r u n t , co g ita tio n es m ea d i f s ip a ta irerf.u'.
floil ct. SIi n verb.. .h..o..c. .i.n.. .l.o..c.o.. .innocens quilibet f a u t , to rq u en tes cor m eum .
in bono perfeftus accipitur : contra hypocritam innocens
fufeitatur, quando hunc Sc florere conipicit,
Sc tamen cum fiio eum flore contemnit : Sc
prædicando quæ reóta funt, tanto eum defpici-
endum ceteris efle denuntiat, quanto eum con-
Verf. 9.
C a p u t
X X X V I I I . Vet. XIX.
Dcus qui malis
temporalia
bona concedit,
juftis æterna
wndentgä.
fair.
46. Sanda eledorum Ecclefia per diurna S c ç Apij:
nocturna tempora confpicit vitæ fuæ fpatia tran- xLli
fire, quia noftem in adverfitatibus, diem vero in vst.b-
profperitatibus habere confuevit. Quafi enim lux R ec,5 ;
H ei oritur ex tranquillirate pads ,& nox ex dolore
fpicit ilia anxiè quærere, qftæ cum eo diu non .perfecutionis. Sed cum poft quietis otia ad ex- noftesJ*
valeant permanere. In quo adhuc fenfu fubjun- crefeentis contra fe perfecutionis laborem redit, fitas’
: ^ dies luos tranfifle teftatur. In quibus tamen die-
E t te n e b i t ju jh i s v ia m f u a m , dr. m u n d is m a n i- 1 r~'
b u s a d d e t fo r t itu d in em .
43. Confiderato quippe hypocrita, juftus viam
luam tenet : quia dum ilium ex perverfa volun-
tate obtinere ea quæ mundi funt, intuetiir, ipfe
ad arnorem cæleftium robuftiùs ftringitur : feiens
quia bonis defideriis præmia æterna non deerunt,
dum Sc pravis Sc duplicibus cordibus bona temporalia
non negantur. Qua ex re mundis quoque ma-
nibus addit Fortitudinem : quia confpicicns perverfos
obtinere terreiiam gloriam, bonafua opera pro-
• Norm, præter liane leftionem alia in margine notatur, fc. ab
endignauone, quam etiam oblcrvavit Guflanv.
* Bellov. fid cum ißt.
bus folet tanto gravioribus curis premi, quanto a
fe de ipfa tranquillitate pads fubtilioies a judicc
rationes cbgitat exquiri. In tranquillitate enim pacis
modö animarum lucra cogitat, modb terre-
naruni rerum difpenfationes curat. Qua: videlicet
terrenorum aduum difpenfationes tanto bonis
mentibus graviotes funt, quanto earum intuitu,
ab intuendis cadeftibus vel ad modicum avel-
luntur. Unde bene beatus Job five fua, five voce
univerfalis Ecclefia:, poftquam dies fuos tranfifle
teftatur, illico fubjunxit : C o g ita tio n e s mea d i f s i -
e Bcllox. Norm. &c. citius redeunt■
* InUtic. legitur , huic defit. In mflf. Germ. Corb. Sc Gcrmancnfi a—
fiifque exeat ledio editorum, l;ccc illiquid, deefle ridcatur.
p a t a f u n t , to rq u entes co r m eum . Quia dum bonis A P u t r e d in i d i x i , P d te r m e u s e s : m a te r m e a , d r f i - Verf. r+,
mentibus temporalis félicitas tranfit , etiam cura • ror m ea s -v e rm ib u s .
50. Quid eft hoc quod dixit putredini : P a t e r C Aput
m e u s e s s nifi quod omnis homo ab origine jam XLV
vitiata defeendit ? Unde S c additur : d i la t e r m ea t Rec. xvh.
d r f i r o r m e a y v e fm ib u s : quia videlicet S c ab ipfa E.x origine
pun-edine Sc^ cum ipfa in hunc mundum veni- pifeemfx cu^
mus. Quantùnv^jnim ad materiam corruptibilis rarumque
. jjn&i .vl ttr-
unfiifpcn-
/jn® coafti,
lorquci ; fc lenr4f
-
C I put
K i i -
MaJP'r«-
pctimal-i,
qna«b°no-
ruB|ni3 fa-
rigari.
ibidem
C f p u r
x t in .
Sanftipoft
mortem liatim
csclcflibus
przmiis do-
nanmr.
27.
eis terrenæ difpenfationis fubtrahitur , quæ eas in
cogitationibus torquere videbatur. aDum enim
ereftæ Temper efle ad percipicnda cæleftia appe-
tunt,eo ipfo quo aliquando ex difpenfatione terre-
na ad ima cogitanda defeendunt, torqueri fe fen-
tiunt. Unde fit, ut ipfa quoque adverfitas perfecutionis,
vertatur in magnam exultationem læritiæ, carnis, mater nöltra ac foror vermes funt, quia vcrmes tra^i"
propter adeptam quietem cordis. Unde Sc aptè S c de putredine proceflimus, Sc cum putrédine 1
fubditur : venimus, quam portamus. Quod fi intelligi fpiri-
N o f tem v e r t e r u n t in d iem . ^ taliter poteft, S c mater natura, Sc confuetudo non
47. Diflipacæ etenim cogitationes no£tem in immerito foror vocàtur , quia ab ilia cum ifta fu-
diem vertunt, quia nonnumquam juftis ampliùs mus. Quæ videlicet mater Sc foror vermes funt,
placet ex adverfitate mala perpeti, quam ex prof- ü quia ex natura corraptibili, Sc confuetudine per-
pericate terrenæ difpenfationis cura fatigari. Sed verfa coginiur, ut quafi quibufdâm vermibusr fic
quia noverunt cautius , S c adverfa tranfire , Sc inquietis cogitationibus in mente fatigemur. Carprofpera
rurfus illucefcere, apte fubjungitur :
E t rurjitm p o f iten e b ra s Jpero luc em .
48. Lux enim poft tenebras fperatur : quia vel
poft no&em vitæ præfentis æternum lumen perci-
pitur, vel ita hie adverfitas atque profperitas alternant,
utfibi fuccedere viciffim non definant.
Unde fit, ut Sc in luce nox in fufpicione fit, Sc in
node lux in præfumtione, ficut feriptum eft : I n
nis enim natura vitiata, 8c confuetudo perverfa,
c quia innumeras curas in corde infirmitatis noftræ
générant, bene mater Sc foror vermes vocantur.
Mordent enim animum curæ , dum inquiétant.
Non enim ceflant jufti viri vel follicite cogitare S c
pertradare quid agant, vel provide infpicere quo
poft præfeiitem vitam ducendi fint. Quia ergo tunc
elediante adventum Domini Sc in labore vitæ præd
ie bonorum n e im m em o r fis m a lo rum , & i n d ie ma- fentis fe efle cernebant, Sc tamen poft prxfentem
lorum n e im m em o r fis bonorum. Sedecce quia au- vitam necdum czeleftia bona percipere,d multis co- d
doris noftri gratia redemti fuinus, hoc jam carief- gitationibus urebantur. Expedabant enim Gratis
muneris habemus, ut cum a carnis noftra: inha- Q tiam Redefntoris fui, nec tamen ad earn poterant
bitatione fubtrahimur, mox ad cxleftia premia de- in carne vivendo pervenire. Unde Sc apte fubditur
:
Caput
llL IV .
AntcClu:!-
tumtftonim
anima- in in-
fenltormcn-
lonun expef-
^Bcbantiir.
ducamur : quia dum conditor ac redemtornofter
clauftra inferni penetrans, eledorum exinde animas
eduxit, nos illö ire non patitur, unde jam a-
lios defeendendo liberavit. Hi verb, qui ante cjus
1 adventum in hunc mundum venerunt , b quan-
tamlibet juftitiæ virtutem haberent, ex corpori-
bus edudi in finu cælcftis patriæ ftatim recipi nul-
lo modo poterant : quia necdum ille venerat, qui
inferni clauftra fua defeenfione folveret, & jufto-
rum animas in perpétua jam fede collocaret. Unde
beatus Job Sc afflidionem fentiens, Sc adhuc
difîèrri retributionem juftorum feiens, apte fub-
jungit:
S i fuJHnuero, in fe rn u s d om u s m ea e f i , d r in ten e -
bris f t r a v i le f tu lum m eum .
49. Priores etenim Sandi S c fuftinere adverfa
poterant , & tamen è corporibus edudi , adhuc
ab inferni locis liberari non poterant : quia necdum
venerat, qui illuc fine culpa defeenderet,
ut eos qui ibi tenebantur ex culpa, liberaret. Tunc
verb homo fuum ledulum in tenebris ftravit,
quando lucem juftitiæ perfliafori callido confen-
tiendo deferuit. Et quia in ipfis quoque inferni locis
juftorum animæ finetormento tenebantur , ut
& pro originali culpa adhuc illuc defeenderent, &:
tamen ex propriisadibus fuppliciumnon haberent,
fqibuia fi in t* ene.b ris led- ulum^ ftvravifle, eft in inferno
V b i e f i ergo n u n c p rd fio la tio mea ? v e r fu ;
yi. Qua: efle potüit prxftolatio juftorum, e nifi C aput
juftos juftificans Deus, ^ qui ad pcenas humani XLVT
generis fponte defeenderet , Sc captivos mortis, juftorum mt
juftitia: ( u x virtute liberaret ? Hujus enim prxfen- a malis >1'ola
tiam minime ceflabant intenta cogitatione pr±fto- f CLriflus'
lari: efle g venturam noverant, fed venire citius g
quxrebant. Unde non ait: Ubi eft ergo prxftolatio
mea ? fed ait : U b i e f i ergo n u n c p r a f io la u o meii f
Dum enim addit, n u n c , oftendit quia quod quan- vbt.xxn;
doque venturum erat, veniH citius defiderabat.
D Sequitur:
Et patientiam me am quis confiderat ? ibidem
52,. Expreflit defiderium, quo feftinat in carne r
pofitus redimi, S c ab inferis ad fupema revocari. x^VT^
Et quidem paucorum hominum ifta fuit perpen- ArdcmibuVde-
dere, ut feirent de pra:fentis vitce laboribus,I vel ftdcnisabii- ‘
de fubfequenti poft mortem dilatione cogitare. cxPcdtu**
Quod utrumquc jufti ante adventum Redemtoris *
noftri fe perpeti dolebant. Unde & rede dicitur:
Et patientiam me am quis confiderat ? » Equidem ,
non deeft qui patientiam confiderep fed cum citius
non exaudit, quafi minus confiderare Deus
dicitur. Ipfa enim humani generis , qua: venic in
mundi fine redemtio , ab his qui a mundi initio
prxcefl’erunt, tarda credebatiu:: quiä longo tembi
requiem præparafle.Grave etenim tædium ele-E poris fpatio à cæleftium remunerationc difiundi
eus ruit, poft folutionem carnis, adhuc fpeciem
non videre creatoris. Quod tædium non immerito
beatus Job tenebras vocat. Sed quia hoc ex pcena
infirmitatis venir, redè eamdem moxinfirmitatem
lubdit, dicens :
h Norm. Dum enim rede,. Turon. dum ênim rtcli.
! JkUron- libertatem juflïtU haberent . . . in fînum &c.
^ toroic. quia per innumeras curas.
,Mend. in Guflànv- poft Vaticanam verebantur. Lcgitur enir
ebantur,in omnibus mff. Anglic.Norm. Bdlov. Turon. Germ. See. i
non in veteribus exeufis.
f Sie Norm. & Turon. At editi, nifi jufius & juftificans.
funt, Veritate atteftante, qu*e ait: cM u ltip ro p h e - Luc. j
ta k d r reges v o lu e r u n t v id e r e q ua v o s v i d e t i s , d r k
n o n v id e r u n t . Itaque quod nunc dicitur: P a t ie n tiam
meam q u is confide ra t ? ardentis defiderii vota
panduntur. Neque enim , uc pra:diximus, jufto-.
1 Vindoc. qui propter tollendas pcenas hum.generis.'
8 V indoc. venturum.
1 Vindoc. vel de fubftquentis vita poft mortem dilatione cogitare.
* Norm. & quidem.
k Turon. Lyr. Bigot. & jufti. TJtic. utramque loftionem fuppedi-
Wt. '