Verf- 77-
C a p U T
X X X V III.
Qui Ecclclî*
inhærciu,a/fla-
tu (anûi Spiritus
incalcCJfai.
+p. 18.
Cant. 4 . 16.
r . Cor. 2. is.
E x Doflorum
& auditorum
concotdia, munerfrdr
faire co<mofcimus. Dicit igitur ■. N urn quid A Sc ipfi vel in minimis eflc reprehenfibilcs erubef-
P - - ?■ ------ -*■ m - - - * g Cunï : ne qua fortècxempla fcortitudinis præbcanc
cis, quos prxdicationisvoce, ad rcgulam intimæ
reditudinis vocant. Dum ergo verbo dodorum
accenduntur auditorcs, quafi ex viventi corpore
veftimenta calefiunt. Sed dum ex profedu audi-
\joJH femitas nuîium magnas , dr perfettas feien-
tias ? Ac fi aperce dicac : Numquid jam fumma
acta prxdicantium confpicis , qui poftquam per
feientiam ad alta fe devant, dcorfum fe humili-
ter per cognitionem fux ignorantix inclinant '
humanum cor non folùm de feientia, fed etiam de
ipfa fua ignorantia perfecte doceatur, Sc calore
amoris ad fuperna ferveat, dum minora elfe qux
cognovit, in infimis penfat, redè fubjungitur :
Nonne veftimenta tua calida fo n t , cùm perfiata
fuerit terra Atiflro ?
Quod quia folius fandi Spiritus dono agitur, ut torum etiam vita docentium proficit, quafi ex ca-
1 " 1 r ‘ lefadis veftimentis calor ad corpus redit. Sed pcquaquam
fibi dodores tribuant, quod per exhor-
tationem fuam ad fumma proficere auditores vident
: quia nifi Spiritus fandus corum corda rc-
pleat, ad aures corporum vox docentium i'ncaflum
« fonat. Formate enim voccmmagiftri extcriùs pof-
63. Sæpc beatum Job figùram fandæ Ecclefix funt , fed hanc imprimere intcriùs non pofiunt:
teuere jam diximus. Veftimenta verb Ecclefix Ne que enim qui plantat eft aliquid, ne que qui rigat, 1
funt omnes, qui ei fidei adunatione junguntur. De fed qui incrementum dat Deus.Dicatur ergo : Nonne
quibus eidem Ecclefix per Prophctam Dominus r,/»+ ri,™ fuerit terdicit
: Vivo ego, quia omnibus hi s velut Ornamento
vefiieris. Per Auftrum verb, qui nimirum calidus
ventus eft, non immérité Spiritus fandus defigna-
tur, quo quifque dum tangitur, ab iniquitatis fux
corpore liberatur. Unde bene in Canticis canti-
corum dicitur : Surge Aquilo, & veni Außer, per-
fla hortum meum, drfluant aromata ill: us. Aquilo
enim jubetur ut furgat, ut nimirum is, qui mor-
talium corda reftringit adverfarius fpiricus, fugiat.
Aufter enim venir Sc hortum perflat, ut ejus aro- p
mata diffluant : quia per adventum fandi Spiritus,
dum mens hominum replecur, ex ea mox opinio
virtutum afpergitur , ut jure jam fandotum lingua
quafi hortus Auftro perflatus, dicat : chrifii
bonus odorfomusDeo. Veftimenta ergo fandæ Ecclefix
calida funt, dum terra Auftro perflatur :
quia hi qui ci per fidem inhxrent, ferventibus ca-
ritatis ftudiis inardefeunt, dum eorum mens fandi
Spiritus afflatu perfundicur. Quod quidem Sc de
eodem beato Job nihil obftat intclligi : quia fie
hæc generaliter in fanda Ecclefia dicimus, ut tarnen
per membra ejus fingula fpccialiter tenea-
mus.
vefiimenta tua calida funt, cum perfiata fuerit terra
Atiflro /‘Quia nimirum tune auditores, qui jam
bene viventibus dodoribus inhxrent, calorcm fu-
perni amoris accipiunt , cum per afflatum fandi
Spiritus exeicantur, ac fi aperce beato Job diceret:
Incaflum tibi tribuis, fi quos per teprofeciffe in
virtutibus contemplaris : quia hi, quos per te in-
caluifl’e æftimas, nifi eos Spiritus fandi fervor at-
tingeret, frigidi in fua infenfibilitate remanerent.
Poftquam verb hæc fortiter dixit, per arrogantiam
leviter motus, irrifionis illico verba fubjungit, di-
cens :
Tu forfitan cum eo fabricatus es caIo s , qui foli-
diflimi quafi are fufi font.
6y Poffunt pcrcælos , hi qui in cæleftibus funt C aï:
conditi, Angelici fpiritus defignari. Unde Sc in XXI
oratione noftra dicerc voce Veritatis inftruimur : j | | |
Fiat voluntas tua fictif in calo & in terra. Ut ni-
minim voluntas Dei, ficut à fuperiori creatura agi*
tur, ita in omnibus etiam ab humana infirmitate mg
fervetur. De quibus bene dicitur '. £)ui folidifiimi tur.
quafi are ftifi font. c Naturx namque xris eft, ru-
engine difficile confumi. Et virtutes Angelicx, qux 2.C.H
in divino amore fixx perfticerunt, lapfis fiiperbien-"'^
64. Unufquifque enim qui rede vivit, atque Dtibus Angelis,hoc in munerc rctributionis accehoc
Sc alios docere confuevit, quafi tot veftimen-
. ta habet, quot auditores ei concordicer inhxrent.
Natura namque veftimentorum eft, ut per femet-
ipfa calere non poflint, fed adjunda viventi cor-
pori, dum exhalantes'membrorum poros conte-
gunt, emanantem ab intimis calorem premunt,
quo nimirum calore hxc eadem veftimenta calefiunt,
fed calefada, calorcm quern accepcrint,
retinendo ad corpus reddunt. Qmd ergo per vefti-
menca viventi corpori adhxrentia, nifi difcipulo-
rum vita magiftris bene viventibus conjunda fignaperunt,
ut nulla jam. rubigine fubripientis culpx
mordeantur, ut in contemplatione conditoris fine
felicitatis fine permaneant, Sc in hoc quod funt
conditx, xterna Habilitate fubfiftant. -Quod bene
apud Moyfen ipfa de mundi origine hiftorix verba
teftancur, cum Sc prius fadum cxlum dicitur, Sc c
hoc idem poftmodum firmamentum Vocatur: quia
videlicet natura angelica Sc prius d fubtilius eft in 1
fuperioribus condita, Sc poll ne umquam potuiffet
cadcre, mirabilius confirmata. Poflunt etiam per
cxlos, ut fxpe diximus, eledorum mentes expritur
? Qux quafi per poros calorem accipit : quia mi, à cundis terrenis contagiis intimo amore fof-
ad amorem Dei &: exemplo adionis, Sc impulfu penfx. Qm quamvis corpore degant in infimis :
exhortationis ignefeit. Qux velut frigus proprium ^ quia tarnen corde jam inhxrent fummis, veraciter ^
a expellit, dum à priftina iniquitate difeedit ; calo- dicunt : Nofira converfatio in calls efi. Qm folidiffi-
rem quern accepit, retinct : quia in eo b quern prx- mi ut ære fufi funt : quia ab integritatè cceptx
dicando fumferit, fervore convalefcit. Dodores fortitudinis , nulla mutabilitatis rubigine confii-
autem fandi dum auditores fuos in amorem Dei muntur. Quibus & fortiter contra adverfa duran-
proficerc fentiunt, ipfi ampliùs in dodrinx virtutc tibus, audoris voce dicitur : Vos eftis amici met, qut
rervefeunt -, Sc quia eos ad fumma inardefeere Sc permanfiftis mecum in tentationibus wm.Sed quam-
fervefeere confpiciunt, ad prxdicanda bona cæle- vis dodus Sc arrogans cum irridere fandtum vinim
ftis patrix validiùs fuccenduntur. Qu^& fi quando nititur, irrifioni fux fortia dida permifccat, à di&s
pro eo quod adhuc Vitam corruptibilem humanx tarnen fortibus femper ad fupcrvacua verba rela-
infirmitatisaguntjdequalibet culpa faltem tenui- bitur. Nam itcrum deridendo fubjungit : „
ter in operc, in locutione, in cogitatione tentan- Oftende nobis quid dicamus iUi : nos quippe ta-
tur, difcipulorum fuorum profedum confpiciunt, volvimur tenebris.
• Vindoc. & Pracel. refpuit.
k iidem cod. ft Ebro'ic. %ntm fer frtdieamtnt*.
* Utic. & Pratcl. natu
* Piatcl. fubtilis efi. .
185- Liber X X V II . in Caput X X X V I I . Bead Job.
6 6 . Ac fi dicat : Tu, qui jam magna intelligcntiæ A & bene mox fubditür :
luce perfrueris, docere nos, qui ignorantix tenebris
involvimur ,.debcs. Qui mox ab irrifione refiliens
dcfpiciendo fubjungit :
Jpuis narrabit el ,qua loquor ?
Ac fi aperte dicat : Qux ego ei de fuis laudibus
acute fentiens non audita loquor, quishxc narra-
re vel poftquam audierit, poteft ? Sed quia cum
dodrina Sc arrogantia in unius mentis habitatione"
confligit, à loquentis ore non folùm fonat vivendi
levitas, fed etiam gravitas fentiendi, poftquam E-
liu per arrogantiam lcviter intumuit, dicens : J$uis
narrabit ei qua loquor ? mox per dodrinam fub-
didit
Etiam fi locutus fuerit homo, devorabitur. ®
: 67. Omnc, quod aliquid devorat, hoc introrfus
traheiis,. ab intuentium oculis occultât, Sc rem
qux vidcri in fuperficie potuit, in profundum ra-
, pic- Homo igitur cùm de Deo tacet, per rationem
it in qua eft conditus, efle aliquid videtur. At fi lo-
; quide Deo coeperit, illico quàm fit nihil oftendi-
tur : quia liiagnitudinis illius immenfitate devora-
tur, Sc quafi. in ptofundum raptus abfeonditur:
quia fari incffabilem cupiens, ipfa fux ignorantix
anguftia dcglutitur.' Loquitur enim caro de fpiri-
tu , circumfcriptus fpiritus de incircumfcripto ,
Et ventus tranfiens fugabit eas. ibidem
70. Ventus quippe tranfiens, eft vita prxfens. Caput
Ventus ergo tranfiens nubes fugat ; quia mortalis XLII
vita percurrcns, prxdicatores fandos à noftris o- irrigato pri-
cuhs corporaliter occultât. Ventus tranfiens nubes dî^onfcè.
fugat : quia vitx temporalis excurfus à carnc Apof- Jo^nub KST*
tolos fubtrahit, Sc eos à terrx fuperficie in fècreta à nôftris ocîili*
requie quafi in cxlorum cardine abfeondit. Sed
quia ufquc ad mortem prxdicare non definunt,
Sc prxfentis vitx fpatium more nubium cum ver-
borum pluvia excurrunt, quid eorum laboribus in
fanda Ecclefia agatur , adjungit , cum protinus
fubdit :
'-Ab <_Aquilont aurum veniet. Verf. 2*.
71. Quid per Aquilonem, nifi peccati fuigore Caput
conftrida Gcntilitas defignatur ? quam illeTub ju- XLIII.
go fux tyrannidis tenuit, qui fuperbiens dixit : ^E c-
Sedebo in monte teftamenti , in lateribus ^Aquilo- chnS^c.
nis y afiendam fiuper altitudinem nubium, fimilis ^gj0 potiffi-
ero \Altifsimo. Quid verb auri nomine, nifi animx pr°pagafideles
exprimuntur ? De quibus per Jeremiamdi- Jfaï.i+. 13.14,
citur : Jguomodo obfeuratum 'eft aurum, mutatus eft Then. 4 . /,
color of tittups ? Aurum quippe obfeuratum doluit :
quia in quibufdam claritatem innocentix verfam
in culpx nigredinem vidit. Ab Aquilonc ergo aucreatura
de crcatore temporalis de xterno, mu- q rum venire dicitur : quia per refpedum mraux Rc-
--------------- k.l.--- --1:- -------- tabilis de immutabili, mortalis de vivificante : &:demmric ^ ~ _cJ:____
cum in tenebris pofitus internum lumen ficut eft
nefeiat, homo de xternitate diflerere cupicns, cx-
cus de luce loquitur. Si ergo locutus fuerit homo, devorabitur
: quia ü effari homo xternitatem ficut eft
appétit, etiam hoc fibi fubtrahit, quod de ilia vel
tacitus fentit. Sed eccc xternitas tunc hominibus
vere innotuit, cùm fe eis humanitatc fufeepta mon-
ftravit. Qux quia necdum revelata fuerat, de cif-
dem hominibus rede fubjungitur:
At nunc non vident lucem.
68. De qua nimirum luce etiam per Prophetam
dicitur : P opulus a qui fide bat in tenebris, vidit ludemtoris,
a Gentilitate du du in perfidix torpore
frigida, intra fändam Ecclefiam pretiofä Deo vi-
ta fidelium multiplicatur. Ab Aquilöne etenim au-*
rum venit, cum ab ipfis idolorum cultoribus vera
in Domino fides clarefcit. Scd converfis ad fidem
Gcntibus , Judxa conträdicit , b Sc adprxmiorum b
retributionem cxleftium dedignatur fufeipere cos,
qui dudum fuerant cultorcs idolorum. Unde poft
convcrfionem Gentium Petro dicitur: Jchiarc introi- Att. n.
f t ia d viros praputium habentes , & comedifii cum
eis ? Quo contra rede per Ifaiam Dominus dicit:
Dicam <^Aquiloni, Da, & ^_Aufiro, Noli prohibere. Jfat‘ 43. *•’
Sicut enim per Aquilonem Gentilitas, fic per Aucemmagnam.
Sed hxc eadem lux qualitcr ab ho- Dftrum Judxa*fignatur, qux quafi meridiano*fole inminibus
vidcatur, infinuat, cùm protinus fubdit:
'*• Subite' aér- cogetur in nubes fi F
Aër quippe ica ipfa fua tenuitatc fpargitur, ut
nulla firmitate folidctur. Nubes'autem tanto fir-
miorcs funt, quanto denfiores. Quid ergo per aë-
rem, nifi mentes fxcularium defignantur, qux in-
numeris hujus vitæ defideriis deditx, hue illucquc
niore aëris fluidx difpergunturîScd aër in nubes co-
gitur, cum fluxæ mentes per fuperni rcfpedus gra-
tiam virtutis foliditate roborantur, ut intra finum
cordis reda fentiendo fe colligant, Sc in vanis co-
gitationibus non liquefcant.
r ^9- Aër Petrus fuerat, cùm per terrena defideria
u- Parfus, cum quafi aura tranfiens pro vita carnis cu-
f ra pifeationis agitabat. Aër etiam Apoftoli omnes
extiterant,qui jam per Legcm alta didicerânt, fed
needum per fidem firma fapiebant. Subito autem
aër in nubes coadus eft : quia per refpedum fu-
Pcrnç gratix, fluxa corda pifeantium in foliditatem
vcrfafunt prxdicatorum, ut eorum infirmx cogita-
noncs fortia ’fentiendo denfefeerent, ac more nubium
aquas feientiæ caperent, Sc fubter jaccntem
terram verbis prxdicationis irrigarent, quo perado
nunifterio, ad cæli fecreta rccurrcrcnt, atque ad
«ernam requiem finito laborc pervenirent. Undc
k p^'C' <}u‘ ambulabat. A l i * , qui amèulat.
• v ” ? * Uck. ad premia retributionum. |
yindoc. ne vitam gentilium repellendo contemnant.
Tom. /.
caluit : quia Rcdemtorc in carne apparente, fervo-
rem fidei prima fufeepit. Aquiloni ergo, da, dicitur,
cum offerre Deo fux fidei munera Gcntilitas
imperatur. Auftro autem jubetur ne prohibeat:
quia Hebrxis in fide confiftentibus præcipitur,c ne c
vitam Gentium repcllcndo condcmnent. Undehîc
quoque c^uia didum eft : <^Ab cAquilone aurum veniet;
apte fubjungitur :
Et a Deo formidolofo laudatio.
. J2". .c cn*m formidolofa laudatio à Deo d ve- Caput
nire dicitur, ac fi ab his qui in parte Dei funt, id XLIV,
£ a fidclibus c venire diccretur. Auro igitur ab De Genthmi
Aquilone veniente , à Deo formidolofa laudatio
prodiit : quia dum claritatem fux fidei Gentilitas « cîrcumci-
obtulit, multitudo Hcbrxorum fidelium divina /ïonc fidcI“
judicia pertimefeendo laudavit. Sed quomodoab S . '
Aquilone veniat aurum, quomodo ab his qui fiib e
E)eo funt, formidolofa laudatio erumpat, ipfa nobis
hiftoria facricloquii oftendit. Scriptum quippe eft :
Cornelius centurio cohortis, qua dicitur Italien, reli- &*
giofos dr time ns Deum, cum omni domo fua, faciens
eleemofinas multas plebi, & deprecans Deum femper,
vidit in vifiu manifefte, quafi hora diei nona, Ange-
lumDei introeuntem adfi, & dicentemfibi : Corneli.
LAt ille 1 in tue ns cum, timoré correptus dixit : <Quis i
ea, venir,
• Onuttitur, i
1 V indoe, intu
K Kk ij