tur à c o n c f it io n e o&avus invenitur. Bcnc autcm A que cùm rex Ægypti metuenda ventura: famis
dicitur : Da fartes feftem, necnon d r otto : quia
ignous quid mali futurum fit fiufer terram. Ac fi
apercé diccrctur : Sicdifpenfa temporalia, ut ap-
pecerc non oblivifcaris æterna. Oportet namque
ut in poftcrum bene agendo provideas , qui de
vcncuro judicio quanta tribulatio fequacur ignoras.
Hinc eft quod quindecim gradibus tcmplum
afcenditur, ut ex ipfa ejus afcenfione difcatur,
quatcnus per feptem 8c o&o , 8 c temporalis folli-
citè difpenfetur a&io , 8c provide manfio æterna
requiratur. Hinc eft ctiam, quod dum monas in
denarium furgit, centum quinquaginta Pfalmos
Propheta cecinit. Propter hunc fepcenarium nutcmpora
fub bourn fpicarumque fpecie gcmina
vifione cognovilfec, voce fanfti interpretis audi-
vit : £>uod vidifti f c cun do, ad eamdem rem ferti-
nens [omnium , firmitatis indicium efi. Qua ex re
aperte colligitur, quia quidquid in eloquio divi-
no repctitur, robuftiùs confirmatur. Scd quia quid
judex dccrcvit audivimus , addi&i quoque quid
faciant, audiamus. Sequitur :
^Abierunt ergo Flifhaz, Themanites , d r Baldad y-erf.
Subites , dr Sof har Naamathites , & fccerunt fient
loentus fuerat ad eos Dominus : dr fuße f i t Dominus
faciem Job.
zo. Horum interpretationem nôminum idcirco q
merum temporalia , o&onarium verb æterna fi- g reticcmus, quia in hujus operis exordio de ca nos Ordo
Ecdefix uni
verfitaccm.
jlpoc. i . 4.
gnantem, fuper centum viginti fidelcs, in ccena-
culo refidentes Spiritus fan&us etfiifus cft. Per fe-
ptem quippe 8c o6to quindecim compönuntur, 8c
ft ab uno ufque ad quindecim numerando paulatim
per incrementa confurgimus, ufque ad ccnte-
latius difleruifle meminimus. Intuendum verb eft.
quia ita cautè , ficut prædi&um fuerat, ordo accepta:
ftmum 8c vigefimum numerum pervenimus. Qua
fcilicet effufione Spiritus fanäi didicerunt, ut 8c
temporalia tolerando tranfirent, & cetcrna inhian-
ter appeterent.
18. Rurfum feptenario numero fanéhe Ecclefia:
univerfitas deftgnatur. Unde Johannes in Apoca-
lypfi feprem Eeclefiis feribit: fed per eas quid a-
hud quam univcrfalem Ecclefiam intelligi voluit ï
veniæ cuftodicur, ut in facrificiis Doipinus
non illorum, fed beati Job faciem fufcepilfe refe-
ratur. Scd quia quifquis pro aliis intercederc ni-
titur, fibi potiùs ex ipfa caritate fuffragatur, rcétè
fubjungitur :
Dominas quoque converfus efi ad foenitentiam yirf.
Job , cum oraret fro amicis fuis.
ai. Jam cnim fuperiùs pro amicis fuis exauditus çAr
oftenditur , çùm fa&um quod prædiximus, me- citids*
moratur : Fecerunt ficut locutus fuerat ad eos Domi- '
nus} dr Jùfiefit Dominas faciem Job. Scd cùm pro-
Quænimirum univerfalis Ecclefia, ut plena fepti- C tiuus fubinfertur : Dominus quoque converfits eft pro»
4 forrnis gratia: Spiritu fignaretur, Elifieus fuper pue-
a ‘ rum mortuum fepties infpirafle deferibitur. Super
cxtinftum quippe populum Dominus veniens ,
quafi fepties ofeitat, quia ei dona Spiritus fepti-
formis gratia: mifericorditer tribuit. Quia igicur
farpe feptenario numero farnfta: Ecclefia: univerfitas
figuratur , veniant ad beatum Job amici il-
lius , & juffum divinitus offerant holocauftum.
Sed vigilanter omnino feptenarii numeri arcana
cuftodiant; ut videlicet hi qui extra funt pofiti,
priüs fe univerfitati fand t x Ecclefia: mifeeant, 8c
aa foenitentiam Job , cum oraret fro amicis fins,
apertè oftenditur, quia etiam pro femetipfô poeni- aiom
tens tanto citius exaudiri meruit, quanto devote tur-
pro aliis interceffit. Plus enim pro fe valerc prcces
fuas cfficit, qui has 8c pro aliis impendit. Liben-
tius quippe facrificium orationis accipitur, quod
in confpedu mifericordis judicis , proximi dile-
étione conditur. Quod tunc veraciter quifque cumulât,
fi hoc etiam pro adverfariis impendat. Hinc
eft enim, quod magiftra Veritas dicit : Orate fro mu
ferfequentibus dr calumniantibus vos. Hinc rurfum
ait : Cum fiabifis ad orandum , dimittite f i Mm.\
quid h abêtis adverfits ali quern, ut dr Pater vefter
tunc demum veniam de ream priftinæ elationis ex-
quirant. Pro culpa fua feptem facrificia offerant :
b quia reams fui b ablutionem non accipiunc, riifi D qui in cxlis eft , dimitiat vobis feccata veftra.
gratia: feptiformis Spiritu univerfali paci, à qua Quantum vero pro fe obtinuit, qui pro aliis intcr-
excifi fuerant, aggregentur. Dicatur igicur : Su- venir, illico demonftratur, cùm fubditur;
mite vobis fiftetn tauros d r feftem arietes, d r ite ad ^Addidit- d Dominas omnia quacumque fuerant jbiim
fervum meum Job y dr offerte holocauftum fro vobis. Job, duflicia. . d
Job autem fervus meus orabit fro vobis faciem 12.. Cun&a quæ amifèrat, duplicia recepit ; quia Cai
ejus Jufeif iam, ut non vobis imfutetur ftultitia. Ac
fi ha:reticis redcuntibus apertè diceretur: Univerfali
vos Ecclefia: per humilitatem pcenitentia: jun-
gitc, atque eam, qua per vofmetipfbs digni non
eftis, veniam ejus a me precibus obtinete : qui
cüm per hanc veraciter fapcre difcitis, priores a-
pud me veftra: fapientia: ftultitiam delecis. Sequitur
:
Vtrf. T.
firvus meus Job.
C a p . IX. H x c paulö ante jam Dominus protulit, 8c
Vet. vin. tarnen hæc eadem iterando fubjungic. Quid eft
xatio^b^fic's quod fententiam, quam femel juHicanlitceris,
eius do dixerat, itcrum replicando confirmât i atque
immutabiiita- utmanifeftiùs beati Job juftitia, amicorumque ejus
S a « injuftitia demonftremr, ejus laus, illommque rc-
prehenfio iterata voce depromitur ; ut replicata
loris appareant, quàm fixa intus habeantur. Nam-
• Germ. Sc edit. Gilot. Vatic. Guflanv. ofiitaße. Cet. mff. Sc vctczum
edit, leâionem præculimus. .
h Turon. duo Gctm. V indoc. Norm. *bfolutionenn
per pietatem benigni judicis tentationis noftræ XI
difpendium vincunc fuffragia confolationum. Mi- R»«-'
nus-autem tentât probatio , quàm remuneratio Jsx^j
confolatur : ut ex retribucionis merito levé faille difpoain
quod tolcravit, agnofeat, qui ex c pereuffionis
pondéré grave fe aliquid tolerare judicabat. Un- c j
de affliftæ quoque Judææ dicitur K^id funttum
in modico dereliqui te , dr in mïferationtbus ma-
Neque enim locnti eftis coram me c rettum, ficut £ gnis congregabo te. Aliquando verb juxta affli&ionis
pondus difponicur menfura confolationis. Unde
alias feriptum eft : Secundum m u ltitu â in em do- if im
lo rum meorum i n corde m e o , con folation es tua U t i-
f ic a v e r u n t a nim am me am. In ea enim menfura con-
folatum fc ill qua affli&us fuerat ' indicat, qui Ix-
tificatum fe feCundùm multitudinem dolorum clamât.
Non autem minime le&or inftruitur, fi ipfum.
remuneration is ordinem contcmpletur. Exceffutn
quippe corre&io, corredionem pcenitentia, pcec
Germ. Sc Laud, refta.
d In Pratcl. & al. additur, quoque.
e Ita mflf. Si vct.edit. Parif. A lix pofteriore*, perfieutionis■
niténtiam
niténtiam venia, veniam verb munera fubfèquun- A gulas ftolâs accipiunt, quia fola ariiitiafum beatimdine
perfruuntur : in fine autem mundi binas
habituri funt, quia-cum mentis beatitudine etiam
carnis gloriam poffidebunt.
1 6 . Sed ea quæ fubnexa funt, in fine magis hu- converfîo tu-
jus feeuli converfioncm fe Judaïci populi nun- Âcorum in fine
tiare teftantur. Nam fubditur: rentrant autem ad niundi ***'
eum omnes jratres fu t , d r umverfa forores fua y d r
cuntti qui noverant cùm friùs : d r cornederunt cunt
eo fanem in domo ejus. T une quippe fratres fui
ac forores ad Chriftuin veniunt , quando ex ple-
be Judaïca quotquot inventi fucrint convertuntur.
Sed quia divina: difpenfationis permiflione
percuffus , etiam amicorum verbis affliftus eft*
' divina: pietatis muneribus confolatus , ctiam hu-
inana debet caritate refoveri; ut undique ei confolationis1
gaudia refpondeant, quern undique dolorum
triftia 8 c adverfa laccrabant. Unde 8c fubditur
:
Venerunt autcm ad eum omnes fratres fu i t dru-
niverfa forores fua} dr cuntti qui noverant eum friits»
dr come derunt cum eo fanem in domo ejus, dr mo-
verunt' fiufer eum cafut,.
\ z 3 - Q^id in a comeftione panis, nifi caritas; quid tur. Ex illo enim populo carnis materiam fumfit.
L verb motione capitis , nifi admiratio defignatur ? Tunc ergo ad eum fratres ac forores accedunt,
lm Ji- ®cne autem fubditur : g, quando ex ea plebe c qux ei per cognationem c
Iciiam Ft confolati funt eum fufer omne malum, quod jun&a eft, vel qui fortes futuri funt, velut fratresj
■’ intulerat Dominus fufer eum. vel infirmi, velut forores; ad eum d per cognitio- a
Pcrcufli enim moerorem conlolari, eft ei poft nem fidei devota gratulatione concurrunt. Tunc
percuffionem devenia congaudere. Nam quanto apud eum celcberrim* feftivitatis convivium ex-
quifque de reftituta proximi falute cernitur hila- hibent, quando eum jam nequaquam quafi pii-
refeere, canto fe indicat de ablata doluiffc. rum hominem contemnences, propinquitaris fu^
Ft dederunt ei unufquifque ovem uuam, dr in- memores, divinitati fc ejus inhazrere congaudent.
aurem auream unam. Tunc in domo ejus panem comedunt, cum poftp
u t 14. Licetcun&a h x c juxta hiftoriam veraciter pofita obfervatione Cfubjacentis litter«,in fancta e
V difta fint, ipfis tamen oblatis muneribus cogimur, Ecclefia myftici eloquii quafi frugis medulla paf-
ir. ut ad allegori« myfterium rccurramus. Neque e- cuntur. Bene autem fubjungitur: Cuntti qui no- VsTt x
Mb n^m °dose debemus accipere, quod ovem, quod verant eum friits. Prius quippe noverant, quern
Hupli- unam ; quod inaurem auream obtulete, quod u- in paffione fua quafi incognitum contemferunr.
nam.Etfi fortaffe juxta litteram mirum non eft Nam nafeiturum Chriftum nullus qui plene Le-
ovis oblatacur una; valde tamen mirum eft, inau- ^ gem didicit, ignoravit. Unde 8c Hcrodes rex Maris
oblata cur una. Quid verb auc ovis ad inaurem gorum occurfione perterritus, facerdotcs Sc prin-
pertinet, aut quid inauris ad ovem ? Ex ipfb ergo cipes ftudSit folerter inquirere, ubi Chriftum nafeiturum
• effe pra:fcirent; cui muncrum fine compellitnur , ut priora quoque, protinus refpondequæ
fuperficietenus juxta folam hiftoriam contin-
gendo tranfeurrimus, in allegoriæ myfteriis inda-
gemus. Quia igitur Chriftus 8c Ecclefia, id eft*ca-
put 8c corpus una perfona eft, fæpe beatum Job
diximus modb capitis, modb figuram corporis derunt
: ln Bethleem Juda. Priüs ergo noverant j Matth. 2, u
quem paffionis fua: tempore dum defpicerent,
ignorabant. Quorum 8c notitia prior , 8 c igno-
ranria pofterior bene ac breviter Ifaac caligante
fignatur. Qm dum Jacob bcnediceret, 8 c quid c- cenef, 27.
fignare. Servata ergo hiftoriæ vericate, fub typo veniret in futuro prævidebat, 8c quis illi prxfcns
geftum fanftæ Ecclefiæ fentiamus id quod ferip- affifteret, nefeiebat. Sic quippe Ifraëiitarum po-
tum eft : cAddtdit Dominus omnia quacumque fue- pulus fuit , qui prophetiæ myfteria accepit , fed
rant Job y duflicia. San£ta quippe Ecclefia etfi mul- tamen cæcos in contcmplatione oculos ^ habuit,
tos nunc percuffione tentationis amittit, in fine _ quia eum præfentem non vidit, de quo tam mul-
tamen hujus feeuli ea quæ fua funt, duplicia re- ta in futuro prævidic. Ante fe enim pofitum ne-
cipic , quando fufeeptis ad plenum gentibus, ad quaquam cernere valuit, cujus adventus potent
ejus fidem currere omnis quæ tunc inventa fuerit,
etiam Judæa confentit. Hinc namque feriptum
eft : Donee flenitudo gentium introiret, dr f c omnis
tiam longé ante nuntiavit. Sed ecce in fine mundi
veniunc , 8c eum quern priùs noverant, reco-
gnofeunt. Ecce in domo ejus panem comedunt;
I fra e l f a lv u s f i e r e t . Hinc inEvangelio quoque Ve- quia in fan él a Ecclefia facri eloquii feuse pafeunrriiftnacs
dicit .: E77 l1i1a. s. K veniet, d~Lr. ilfitte__ _r_e.f i. it- u- *e t omnia. . n • r' I' i . . . .«■ . - * .
Nunc enim amifit Ifraelitas Ecclefia, quos converter
prxdicando non valuit, fed tunc Elia prar-
dicante , dum quotquot invencric colligit, velut
plcnius recipit quod amifit.
|||| ij* Vel certe fanctx Ecclefix in fine fuo du-
B P^um recipcre , eft in fingulis nobis 8c de beatitudine
anima:, 8c de carnis incorruptione gautur
, S 8c omnem infenfibilitatem priftini corporis g
cxcutiunt. Unde 8c fubditur : Ft moverunt fufer
eum cafut. Quid enim in capite, nifi principale h
mentis accipitur ? ficut per Pfalmiftam dicitqr :
Imfinguafii in oleo cafut meum. Ac fi apertè di- pfit.z
ceretur : Arentem in fuis cogitationibus mentem
meam. caricacis unétionc rigafti. Caput ergo mo-
vetur, cùm per formidinem veriratis tada, ab in-
P^'.nc en'm quod per Prophetam de e- ^ fenfibilitatc fua mens quatitur-. Veniant ergo pa-
lectis dicitur : In terra fua duf licia fofiidebunt. '
Hinc eft quod Johannes Apoftolus de San&is fi-
nem mundi quxrcntibus dicit: Data funt iliis fin-
gule ftola alba , dr difpm eft eis, ut requiefeerent
tempus adhuc modicum y donee comfleretur numerus
conferydrum dr fratrum eorum. Sicut enim * longè
fuperius diximus, ante refurrcétionem Sanch fin-
*Laud. comeßatione.
Laud. & Val-çl. venit.
' toneip. qui e i . . . .juncli funt.
Laud. & Val-cl. per covnationei». Tom. / .
rentes ad convivium,, atque exeuflb torpore mo- .
veanc caput, id eft hi qui Redemtori noftro carne
conjun&i fuerant, refeétionem quandoque verbi
in fidc percipiant, 8c infenfibilitatis priftinæ du-
ritiam amittant. Unde bene pèr Habacuc dicitur:
Pedes ejus fteterunt, & mota eft terra. Stantë enim Habac.3
Domino terra proculdubio movetur ; quia cùm
* Gcmet. Pratcl. duo Germ. Val-cl. fuptrjacentu,
1 Laud. Geract. duo Gcrtn. & al. tenuit.
* Duo Germ. Ebroïc. & Val-cl. ecce omnem.
k Hoc cft quod Grxci dicunt »• îyesnicei t feu principatüm aninai,
D D d d