Le&io Candi Evangelii fecundùm Lucam.
fvj no quinto decimo imperii Tiberii C<efit-K debit omnis cara fialutare Dei. Dicebat ergo ad
ris 'Apvcardte Pontio Pilato Judaam , tetrar- tttrhas , q/u exilant ut bafti^irentur abpfo :
cha autem GaliUt Herode, Philiffo autem fra- Genimina viperarum, quis oftendit vobis fugere
tre eins tetrarcha Iturxa & Tranbortitidis re- à ventura ira? Fache ergo fruttus dignos temt-r*r *.
Yionis , & Ly fania Abilina tetrarcha, fub tentia : & ne caperïtis dicere, Putrem habemus
trincitibm faeerdotum Anna &■ Caipha , fit- AWaham.Dicocnimvobis,quiapotenseBDeus
Hum eft verbum Domini fuperfoharmem Zo- de lapidibus iftis ßtßitare filios Abraha. jam rap.,,
charia filirnn, in deferto. Et wend in omnem re- enim.fleuris ad radicem arboris pofita eft. Omnis
. yjonern ‘fórdanis ,prsedicans baptifmum poeniten- ergo arbor non faciens frutium bomm , excide-
tU in remilfwnem peccatorum, ficut feriptum eft tu r,& in ignem mittetur. Et intenogabant cum
' in libre firmomm Ifaix Prof beta : Vox ela-^turbx , dicentes : Quid ergo faciemus > ReJpon-r*t u
mantis in deferto : Parate mam Domini, relias dens autem dicebat mis : Qui habet duas tuni-
ftacite femitas ejus. Omnis vallis implebitur, & cas, det non babenti : tjp qui habet eßas, ßmi-
omnis mons & collis humiliabitur. Et eruntpra- liter faciat.
na in direóla 3 & a fiera in Dias planas. Et Dt-
* H o Mu i a XX.
b Habita ad populum in b bafilica fandti Johannis Baptiftæ , ? Sabbato Quatuor
c . temporum ante Natalem Chriiti.
R 7 3 E d e m t o r i s noftri Przcürfor quo tem- ctiam quibufdatn dedit : fed tarnen baptifmum JCV. pore prxdicationis verbum acceperit, me- fuum in rehiiflionem peccatorum dare non potuir.
iiiibus unam morato Romans: Reipublicx principe , Sc Judxx C Remiffio etenim peccatorum in folo nobis baptil-
:ur cum dicitur : A n n o q u in to - mo Chrifti tribuitur. Notandum itaque quod dtci-
Chriftus ex
3ud;eis& Genregibus
, defignatur, cum dicitur : Anno qumto-
decimo imperii Tiberii Cxfaris, proenrante Pontio
Pilato Judxam , tetrarcha autem Galilxx Herode»
d philippo autem fratre ejus tetrarcha d Iturxx & Tra-
chonitidis regionis, dr Lyfania Abilina tetrarcha 3
fub principibus facerdotum Anna d r Caipha, fatfum
eftverbum Domini fiiper Johannem-, Zacharix ftlium3
in defirto. Quia enim ilium prxdicare veniebat >
qui be ex Judxa quolHam, be multos ex Gcnti-
bus redemturus erat, per regem Gentium be prin-
cipes Judxorum prxdicationis ejus tempora de-,
fignantur. Quia autem Gentilitas colligenda erat,'
b e Judxa pro culpa perfidix difpergenua, ipfa quo-
qüe deferiptio te#eni principatus oftendit, quo-
niam & in Romana Republica unus prxfuifle de-
feribitur, & in Judxx regno per quartam partem
plurimi principabantur. Voce etenim Rcdemtoris
j i noftri dicitur : Omne regnum in feipßtm divißtm
defilabitur. Liquet ergo quod ad finem regni Judxa
pervencrat, qux tot regibus divifa fubjace-
bat. Apte quoque non folum quibus regibus, fed
ctiam quibus facerdotibus adum fit, demonftra-
tu r : quia ilium Johannes Baptifta prxdicarec, qui
tur : Pndicans baptifmum peenitentia in remifsio-
nem peccatorum : quoniam baptifmum quod pec-
cata folveret, quia dare non poterat, prxdicabat :
ut ficut incarnatum Vèrbum Patris prxeurrebat
verbo prxdicationis , ita baptifmum pcenitentix
quo peccata lolvuntur, prxcurrerec fuo baptifina-
te quo peccata folvi non poffunt : ut quia ejus fer-
mo prxeurrebat prxfentiam Redcmtoris, ipfiim
quoque ejus baptifma c prxeedendo fieret umbra «
veritatis. Sequirur :
3. Shut feriptum ejl in libro fermonum ifaix Pro- Qü*d J
phetx : Vox clamantis in deferto, Parate viam Do-
mini, relias facite femitas ejus. Idem vero Johan- ifai. 45
nes Baptifta requifitus quis effet, refpondit, d i - ^ 4”'1
cens : Ego vox clamantis in deferto. Q u i, ^ ficut f
ante per nos di£lum eft, ideo vox à Propheta vo-
catus eft, quia verbum prxibat. Quid autem cla-
maret, aperitur cum fubditur : Parate viam Domini
, re bias facite femitas ejus. Omnis qui fidem re-
ctam & bona opera prxdicat, quid aliud quàm
venienti Domino ad corda audientium viam pa-
rat ? ut hxc vis gratix penetret, ut lumen veritatis
fimulrex &: facerdos exifteret, Lucas Evangelifta £ illuftret, ut re&as Deo femitas faciat, dum munprxdicationis
ejus tempora per regnum & facerdo
tium defignavit.
joiunnis ba- 2- Et venit in omnem regioncm Jordanis, prxdi-
pciGnate non cans baptijmum pcenitentix in remifsionem peccato-
remutebantur |g g | c un^ js legentibus liquet, quia Johannes non
peaa . folum baptifmum pcenitentix prxdicayit, verum
das in animo cogitationcs per fermonem bonx prxdicationis
format. O m n is v a lli s im p te b itu r , d r omn
i s mons d r collis h um ilia b itu r . S Quid hoe loco g
vallium nomine, nifi humiles ? quid montium &
collium, nifi fuperbi homines defignantur ? In ad-
ventu ergo Redemtoris, valles implctx, möntes
* In Corb. eft tertia, In cod. Reg. Succ. decima-fcxta. In Later,
quarta.
b In Later, habes, in baßlica. S. Salvatoris qtu appellatur Conflan-
tiniana. In Kalcndario Roman, ftatio eft ad S. Petrum.
| H *c non leguntur in Later, cod. Reg. Suec. C. Germ. & Bigot.
* C . Germ. & Gemet. Jturii.
* Bigot, prtcurrendo.
{ Bclvac. C. Germ. Longip. & duo pofterior.'Gemet. ficut *
dictum efl.
t Bclyac. qui hoc loco. . . . qui montium,
PfJ.ioi.to.
pfj. C*. *4-
rsdéfefljj, &
butnilibus luvero
& colles httiniliati fimt ; quia juxta ejus vo- A tus : &: Johannes qui Chriftus elfe credebatur, Pro
ecm: Omnis q u ife exultât, humiliabitur s Cr omnis phetaelfcinnotuit, implecum cftquodde Chrifto
qui fe humiliut, exaltibitur. Valfe'etenim impie- finis prascurfcr prædixit : Ilium eportet crefcere, me mit*. -
ta creicit ) mons aùtem fie collis humiliatus decref- autemminui. In æftimatione quippc populi fie Chri-
ett : quia nimirum in fide Mediatoris Dei & homi- ftus crevit, quia agnitus eft quod erat : & Johan-
numhomims Chrifti Jefu & Gentilitas plenitudi- nes-decrevit-, quia ceffavitdiciquodnonerat. Igi-
nem gratiæ accepit, S t Judæa per etrorem perfi- tut quoniam & idem Johannes ideo in fanftitate
d ix hoc unde tumebatperdidit. Omms enim val- perftidt, quia in cordis humilitate perduravit : 5c
lis împlebitür'; quia corda humilium facrz doftn- multi idcircoceciderunt, quia apud îemetipfos elanæ
cloquib virtutum gratiâ repiebuntur, juxta hoc ta cogitatione tumuerunt, dicatur redè : Omnis
quod feriptum eft ■. Jiÿtiemittit fontes .insmmuB- vallis imflebitur, ér omnis mens & collis humi-
bus. Et unde rurfum dicitur : E t c o ttv a lk s a bu n d a - H a b itu e : quia donum humiles accipiunt quodàfe
b u n tfrum en to . A montibus namqiieiaqua dilabiturt corda fuperbïentium repellunt. ,
quiafuperbas mentes » veritatis dodrina deferit.. 6 . Sequitur - „E t c ru n t p a v a i » , â n O » , é - aCpe- iniquorum &
Sed fontes m convallibus; furgUtit ijiquia men- ra i n v ia s f l a n s . Prava direfta finnt, cùm malo- imau^omn
tes humilium verbum prædicationis aecipiunt.Jam c rum corda per injuftitiam detorta, ad juftitia; ie-
videmusj jam convalles frumento àbundare con- guiam dmgnntur; Et afperain-vûêplanas immu- ’v I - 'J U -
fpicimüffl quia illorum ota pabulo yeritatis imple- tantur , cùmûmmites atque iracundæ mentes pet
ts funt, qui mites ac fimpiiees huiemundo defpi- infufionem fupcrnæ gratia: ad lenitatem manfuetudînis
redeunt. Qiiando enim vta'lmm vetit-itis ab
iracunda mente non rccipitur, quafi alperitas iti-
neris gieflumpergentisrepellit.;Sed cùm mens.ira-
cundaper aeceptam manfiietudinis gratiâm, cor-
reptionis vei exhortationis verbum rccipi:, iiii pla-
. , , nam viaui ptxdicator invenit, ubi priùs pt;e aliieritium
. Nam huiic efte Ghrmum putabat,Æcucpet tate itineris pergere, id eft prædicationis greffum
Evangelium dicitur : JEftimante autem p o p u lo d r co- ponerc non valebat.
g ita n t ib u s om n ib u s in cordibus f u i s d e J o h a n n e , n e c âsjftg. Sequitur : E t v id e b i t om n is caro fa lu p ar e V e i . ctóHnm mm' „
ni«- nm n .'. ___:_: ___ i r « viJcbit om
cabiles elfe videbantur.
4.1pfum quoque Johannem Baptiftam, quia b mira
fandicate prxditum populusviderat, ilium hune
elle fingularicer celfum ac lolidum montem cre-
debat, de quo feriptum eft : In novifsimo dierum
erit mons donius Domini prxparatus in vertice monforte
ipfe effet Chrißus, quem d r requirebam dicentes
: Numqnid Chriflus*es tu ? Sed nifi idem Johannes
apud fe vallis effet , repletus c gratix (piritu
non fuilfet. Qin ut hoc quod erat d oftenderet, dixie
: Venit fortior me poft me, cujus non fern dignus
folvere corrigiam calccamenti ejus. Et rurfum ait :
habet fponfam, fponfus eft: amicus autemfpon-
f i qui ftat d r audit eum, gaudio gaudet propter vo-
cem fponfi. Hoc autem gaudiurn meum imp le turn eft.
Dei, videlicet Chriftum in hac vita omnis homo judiciidie.
videre non potuit. Ubi ergo in hac fententia Pro-
.pheta prophetix oculum nifi f ad extremi judicii f
diem tendit ? Ubi cum apertis cxlis, miniftrantibus
Angelis, confedentibus Apoftolis , in fede majef-
tatis fux Chriftus apparuerit, omnes hunc be ele-
cfci be reprobi juicer videbunt: ut be jufti de mu-
nere retributionis fine fine gaudeanc, b e injufti in
Ilium oportet crefcere , me autem minui. Ecce cum ultione fupplicii in perpetuum gemanc. Nam quia
c pro mira operatione virtutum talis effet, utChri- ad hoc ifta fententia intendit , quod in extre-
ftus elfe crederetur, non folum Chriftum non efle Dmo examine ab omnicarne videbirur, rede fub-
ferelpondit, fed ctiam corrigiam calceamentiejus ‘ ’
folycre, id eft incamationis ejus myfterium per-
ferutari non fe dignum elfe perhibuit. Ejus elfe
3«aratione
-brifto cref-
fit immifponfiun
Ecclefiam credebant , qui hunc quia
Chriftus effet exiftimabant. Sed ait : <£>ui hab et
J p o n fam , Jponfits eft. Ac fi diceret : Ego fponfus
non fum, fed amicus fponfi fum. Ncc propter vo-
cem fuam, fed in voce fponfi fe gaudere perhibe-
bat : quia non ideo lxtabatur in corde, quoniam à
populis humiliter audiebatur loquens: fed quia ipfe
veritatis vocem audiebat intus, ut loqueretur fo-
ris. Quod bene gaudium impletum dicit : quia
quifquis de fua voce gaudet, plenum gaudium non
habet. A quo be fub^tur : Ilium oportet crefcere>me
autem m in u i. .
y. Qua in re quxrendum eft in quo crevit Chri-
ftus,in quo imminutus eft Johannes, nifi quod po-
pulus Johannis abftinentiam videns , remotum
hunc ab hominibus effe confpiciens, eum effe
Chriftum putabat : Chriftum verb cum publica-
nis comedentem, inter peccatores ambulantem in-
tuens , eum non Chriftüm , fed effe Prophecam
credebat. S.ed dum per acceffum temporis be Chriftus
qui Propheta effeputabatur, Chriftus eft agnijungitur
: Dicebat autem ad turbas, qux exibant ut
baptizsarentur ab eo : Genimina viperarum, quis o f
tendit vobis fugere à ventura ira ? Ventura enim
ira, eft animadverfio ultionis extremx : quam tunc
fugere peccacor non valet, qui nunc ad lamenta
pcenitentix non recurrit. Et notandum, quod ma- Ju&d cur gé-
lx fbboles malorum parentum aûiones imitantes, ^ linadlÿ c~
genimina viperarum vocantur : quia per hoc quodramm 1 *’
bonis invident, eofque perfequuntur, quod qui-
bufdam mala retribuunt, quod Ixfiones proximis
exquirunt, quoniam in g his omnibus priorum fuo- S
rum carnalium vias fequuntur, quafi venenati filii
de venenatis parentibus nati funt.
8. Sed quia jam peccavimus, quia ufu malx con- Non fufficit
E fuetudinis involuti fumus; dicat quid nobis facien- -
dum fit, ut fugere à ventura ira valeamus. Sequi- nîtemi*fiu*"
tur : Facite ergo frullus dignos pcenitentix. In qui- ûus ^anc*
bus verbis notandum eft, quod amicus fponfi non
folum fru£tu$ pcenitentix, fed dignos pcenitentix
admonet effe faciendos. Aliud namque eft pcenitentix
frudum facere, aliud dignum pcenitentix
frudum faccre. Ut enim fecundùm dignos pcenitentix
fructus loquamur, feiendum eft , quia
quifquis ilficita nulla commifit, huic jure concea
B.clvae. & Corb. veritas doBrina deferit.
b lidem cod. cum Carnur. & tertio Gemer. mira claritate.
c Bclvac. & Corb. Germ, gratia Jpiritus.
* Primus Carn. abfeonderet. Paulo poft Bclvac. Coib. Longip. venit
fortior me , cujus.
Tom. I.
* Bclvac. Corb. C. Germ, premijfa operatione.
f Belvac. ad extremum judicis diem. Longip. ad extremum judi-
* Ita mfl". Sc yet. cd. In reccnr. patrum fuorum.
D D D d d ij