ivi Præfatio generalis,
iv. Abfit tarnen ut debit* P. Guflanvillæo laudi ob édita S. Gregorii Opera
küf&Ro- detfadum quidquam velimus. A t arduum e ra t, ne dicamus impoflibile ,
mani Edit»- dodum ilium Prelbyterum, nemine ferè juvante, in tenui fortuna, tantæ molis
i« excufan- 0perj fuf£cere> Aliorum quoque qui Guflanvillæum præcefl’erunt editorum
n«£cu gloriam obfcurare non eft animus, m axime Romanorum : imo vero eos à T h o -
Gngir.f.i. m;g jamefii fcriptoris heterodoxi maledidis Se crintinationibus vindicare,
hfe ôperæ pretium judicavimüs.
Suas Jamefius vindieias Gregorianas orditur ab illis verbis Epiftolæ ad
S. Leandtum, quæ legitur anteMoralium Libres : Secularem habitum content-,
nere melius putavi, quæ fie emendat ex Anglicanis vc&.feculan habitu contegi
melius puta-vi.• Q u od fie Jamefius correxerit, non vituperamus, ita enim le-
gendum ex manu.eXaratis codicibus fatemur. At quis ejus impudentiam non
* g r è fèrat dum ad tantilla fic exclamat : Hem Romanos Correäores, vel profa-
nos petites córruptorés hbromm. Hgunt nobifium non fide Romana,hoc efi, opti-
mâ & antiquâ,fid fide Punicâ,perfide, federate cunäa immutando. Quafi ve-
rà ledionis^ hujus audores fint Romani editores, quæ videlicet reperitur in ve-
tuftioribus edit. Bafileenfi an. 1514. Se Parifienfi an. 1518. Libro 2.8. Moral, c. 1.
f r b . t . t . legitur, mendo ty p o g r ap h ic : Vidi fervum meumjob, pro vidifli ; ad qiiæ
protetvè Jamefius : Eft corrupties, inquit, textus, ut fieri dmat à Romanis,
Nemo non videt mendum hoc inconfultô irrepfifle, neque conjicere licet quid
êâüfæ fuiflèt Romanis Editoribus legendi, vidi potiùs quàm yidifii.
N o n infieiamur tarnen Romanain editione plurimalegi fecùs ac debeant,
quod pro more temporum illorum turn apud orthodoxos, turn apud hæreti-
cdS receptiflimo, itegledtis nafs. codicibus, piurimùm conjeduris indulgeretur.
v. Cùm itaque multa defiderari liqueat, five ad integritatem, five ad perfedio-
ri'H l l nemëditiônisà Guffanvillæo accuratæ(licet omnium præftantiiïima cenfeatur)
liZ m“ . ’ aiemendârtda ex mfs. codicibus ; notis, ubi neceffariæ vifæ funt, illuftranda ;
cod. opc. g^növ|s typjs edenda Gregorii M agni Opera tandem nos accinximus : adhibitifque
plurimis è noftra potiflimùm Congregatione fociis, Dodoris eximii
feripta omnia contulimus ad innumeros pene optimæ fidei codices manu exa-
fatos.
Hoc loco de mfs.librorum audoritate ac fide differere fuperfedemus, quas
ipfisêgregiè nuper afferuit nofter Johannes Mabilloriius in Supplement Libri
de re Diplomatica, cap. 13. Eorum quoque utilitatem impense laudat D o d if-
T'm.ir. fimus J. Sirmondus è Societate Jefu in Antirrhetico adversùs P. Aurelium.
T uB 'L ' Cë ttè nonnifi adhibita veteram illorum codicum face fpes ulla eft emendan-
*• >■ r*i- di SS. Patrum Opera, in quibus caftigandis quanta diligentia, quantus requi-
,e t ‘ ratur labor optime edocet Erafinus m Epift. ad 'Waramum Cântuarienfem
Archiepifcopum \Vnum illud, inquit, ut wre dicam & audaäer, minoris
arbitrer Hieronymo fuos confiitijfe tibros conditos ,quàm nobis refiitutos, & paucio-
nbits •vigttik apud ilium natos fuijfe, quàm apud nos renatos. Hunc laborem
infra comparât Herculeo his verbis : Nec enim tantumdem laboris ex ant latum
arbitrer in paucis edomandis monfiris, opaanf mihi in tollendis tot mendarum
millibus.
vr. Porro quibus ufifuerimusmfs.hacinPræfationerecenferenoneftopus.cùm
in fingulis admonitionibus præviis ad quodlibet Operum fandiflimi D o d o r is ,
torts. quibus cum veteribus codicibus collatum fit, commemorare figillatim nobis
curæ fuerit. Quos autem è noftra Congregatione adjutoreshabuerimus in hac
librorum excuforum cum manu exaratis collatione publicare noftri non eft
inftituti. Afleverare fufficiat ad id operis deledos fuifle dodos diligentefque
viros, quorum nonnulli jam editis libris in republica litteraria lat funt noti.
Præfatio generalis.
Unum dumtaxàt jam è vivis fublatum, dum R om a Procuratoris officio pro
noftra Congregatione fungeretur, proprio nomine defignabimus D . Ciau-
dium Eftiennot, qui in recenfendis Vatican* bibliothecas mis. maximè Regiftri
Epiftolarum ftrenuam nobis navavit operam. E x amicis qui hoc in labore
improbo fuppetias nobis tulerunt, præcipuc appellandus eft virreligiofiflimus
D. Johannes Baptifta de N oyville, Monafterii Vallis-claræ, in Pago Laudu-
nenfi, Ordinis Ciftercienfis ardioris 6c fancHoris Obfervantiæ Præpofitus,
qui non folùm varias plurimorum codicum lediones à fe excerptas ad nos mi-
fit, fed pene integros propria deferiptos manu communicavit nobifeum. Infu-
per Indices turn locorum S. Scripturæ, turn rerum memorabiliurn & Sen-
tentiarum copiofiflimos in I. Tomum &c in Librum Sacramentorum conte-
xuit ; alios autem incoeptos abfolvere non permifit infirma valetudo.
Magnam vetçrum codicumfuppelledilemnobis fuppeditaveruntbibliothecæ
noftræ, & aliæ plurimæ, præfertim Parifienfes, Regia, Colbertina, Vidorina ,
Telleriana. Mfs. bibliothecæ Regiæ copiam habuimus favente illuftriffimo A b bate
de Louvois ejufdem P ræ fed o ,q u i IlluftriflimiPatrai Archiepifcopi Du-
cifque Remenfis veftigiis infiftens, erga litteratos omnes propenfum fe bene-
ficumque probat. Colbertina femper nobis patuit juflu Se benignitate Illuftrif-
fimi Rotomagenfis Archiepifcopi, cui multa alia nos debere ultro confitemur.
Codices nobis indicarunt & officiofiflimè fubminiftrarunt in Regia bibliotheca
Cl. viri Clementius & Boivinius : in Colbertina Baluzius, Se quiipû fuc-
ceflit in hujus bibliothecæ Præfedura Quercetanus.
Tanta veterum librorum copia ditati, accedencibus etiam vetuftioribus
editionibus, nihil 'antiquiùs * habuimus, ad Auguftini mentem, quàm Gre°r>-
rii Magni fenfus Se ipfamet verba ab omni aut librariorum interpolatione, Se
allucinatione, aut Typographorum corruptelis repurgata repræfentare. Ub i
tarnen à priùs receptis ledionibus recedere noscoëgitmfs. confenfus ferè una-
nimis ( quod fæpe fadum) lediones rejedas in brevibus notis fubjecimus, 8c
mfs. codices à quibus reprobantur, indicavimus. Quandoque nulla in textu
mutatione fada, varias lediones infra columnas adferipfintus. Sic reftitutum
magno labore, majorique fide Gregorium Magnum tibi offerimus, pie ac
Chriftiane Ledor. Si enim h o c b titulo infigniendum putavit fuas Gregorianas
vindieias Thomas Jamefius, etfi v ix centefimam fadarum à nobis refti-
tutionum partem contineant ; quàm potiori jure noviflimæ huic editioni de-
betur.
Præter notas,quibus aut variæ lediones exhibentur, aut reftitutionum fada rum
redditur ratio, alias adtexuimus ad loca illuftranda, fed breves, ne plus
onerarc textum, quant ornare videremur. In Dialogos tarnen, in Epiftolas,
Sein Librunt Sacramentorum ampliores,aut elucubravimus,aut ab aliis jam
elucubratas collegimus. Qua ratione ita fadum admonere non prætermifi-
mus in Præfationibus ad fingula fandiflimi Dodoris Opera præviis. Nunc vero
quo ordine illafuerunt à nobis difpofita docendum.
Sandi Gregorii Magni Opera quatuor in Tomos diftribuimus. Priori T okio
continentur Exegetica in facram Scripturam ; fcilicet Moralium in Job libri
triginta quinque, Homiliarum in Ezechielem Prophetam libri duo, 8c to-
tidem Homiliarum in Evangelia. His quidem Exegeticis accenièri potuiC-
lent Commentarius in Librum 1. Regum,Expofitiones in Cantica, Se in lèptem
I Auguft. 1. Je Doéfcrinâ Chrift. c. ia
divinas nojfe dtfiderant.
4. Codicibus emeu dandis prirnitus debet invigilare folertia eorumt qui Scriptural
b Infcribitur. Jamefii opus : VindkU
Petrum & Jacobum, Choüet
Gregoriandtyfeu reftitutus inmmeris pene locis Gregorius Magnus, Gcncvx,apud
VII.
Quos bene-.'
fattores ex*»
perti fimus.
VII.
Quid hac in
editione à
nobis prxfti.
tum.
VIII.
"Totius operis
diftriou-
tio in quatuor
tomos,