L I B E R T R I G E S I M U S .
Expoßtionem ocîo ’vcrßuuwi ultinwrum Capitis 38. & totidon Capitis $<f. compleóliiur
Vbi de Evangelü pradicatione prafertim plurima pie ac erudite S.Dotfor edijjcrit.
V. & K .t .
Cur Jbb à Deo
■dc toe tantif
) E a t us Job taliautrumne fecerit Domino Aetiam aperta narravit. Quid eft enim apertius
> interrogate, requiritur, qualia utique fa- quàm : Ego & Eater ttnum fumus ? Quid apertiùs JÜ«,
queinterroga- ccrc non poteft liomo : ut dum fe ifta facere non dicere , quàm : ^întequam abraham Jierct, eroUM\
w$. pofte deprehendit, ad eum réfugiât, quern folum fum ? Sed quip, auditorum mente«; infidelitatis ca- "
talia quia facere pollic intelligit, atque ante ocu- Jigo replevcrat quad cmiffum folis radium nebulös
la interjaccns abfeondebat.
3. Ad hanc namque elevationem vocis cum pro- v
tinus aquarum impetus operuit, quia contra ilium v
mox fævicns populorum turba furrexit. Scriptum f3
judicis fui magis potens appareat, fi fua vc-
riùs infirma cognofcat. Quod ergo miré à Domino
fieri non ignoratur, de codivina job voce requiritur
; diciturque ei :
9ot 38. rerf. Numquid elevabis in nebula vocem mam, & im- quippe eft : Fropierca ergo, quareba'nt eum Jud d rt
5+' f eius «<l»*rum operier te ? ß a inicrficere, quia non folum folvebat fabbatum ,fed a ,c vj
C a p . I. z - Voccm quippe fuam in nebula Dominus elc- & patrem fuum dicebat Deum, aqnalem f e faciensi
In nebula ver- vat, quando per prædicatorum fuorum linguas •' ad Deo. De hoc aquarum irnpetu per Prophetam cla- "
b^ r f u m in ' ca1’§in° k C0I'^a infidelium exhortationem format :. mat : 1 Circumdedcrunt ficut aqua tota-die, circum- pßii
S i r . eumque aquarum impetus operit , dum bene a- dederum me fimul. Et rurfum : Salvum me fac Deus, PM
nuntiatur. gentia membra ejus, turba refiftentium populorum f quoniam intraverunt aqua ufque ad animam me am. * ]
qcrtm.zo.* Premic- Hinc cft cnim quod fcriptum eft »Fatfum Quas profe&o aquas in femetipfo ante mortem
efiverbum Domini adjererniam dite ns : sta in atrio in fuis autem & poft afeenfionem pertulit. Hinc
b domtis Domini, h loqueus ad omnes civi tales Juda, eft enim quod &: de fuperioribus clamat ; Saule
de quibus vent un t , ui adorent in domo Domini, uni- Saule, quid me perfequeris ? Ecce jam cælum com ^
ibid. 7- verfos fermones quos ego mandavi tibi. Et paulö ~ feenderat, & tarnen adhuc eum Saulus aquarum
poft: Et audieruut facerdotcs & propheu & omnis ^ S infidelium irnpetu perfequens, & tumidior cetc-
popultis Jerewia'm loquentem verba hxc in domo Domini.
Cumque complevtjfet Jeremias loquens, appre-
henderunt eum facordotes Ç? propheu & omnis po-
pulus , dicens : CMurte mortalur, quare propheta-
. v it in nomine Domini ? Ecce in nebula Dominus
vocefn lcvavit, quia obfeuras mentes fuperbien-
tium dire&o Propheta corripuit. Ecce aquarum
impetus eum protinus operuit ; quia ab infurgen-
tibus populis., & caufa fuæ correptionis inftigatis,
ipfe in Jeremia cun eta pertulit , qui correptionis
ris unda tangebat. Ipfe quippe eft qui perbonos
re&a loquitur, ipfe qui in bonorum pallione lacc-
ratur. Utcrgo mirifica Dominus caritatis unitate,
monftrarct fe efl'e qui indignis auditoribus per fan-
£torum fuorum ora prardicat, a it: Numquid elevabis
in nebula .vocem tuam ? Ut verb oftenderct fe
efle qui in fanttis fuis omnia adverfa pateretur,.
fubdidit: Et impetus aquarum operiet ter’fubaudis, ut
me, quern h iniqui omnes neque per prxdicantcs
fandos loquentem intelligunt, neque per morienverba
mandavit. Per femedpfum quoque Domi- tes patientem vident. Narrat ergo Dominus quod
nus in nebula vocem levavit ,'quando D ab hominibus quando prxfentem patitur, ut dolor affli&i hominis mife
etiam aflumto corpore exhibens, multa fuis per-
fecutoribus, fed figuris amigmatum velata pr^di-
cavit. c In nebula voccm levavit, quia veritatem
fuam non fecuturis infidelibus quafi per ealiginem
fonuit. Unde & bene in libris Regum fcriptum eft:
affli£ti mi-
tigetur, ac fi Uli apertè dicat : Mea fubtiliter pen-
fa, &: tua æquanimiter tempera. Multo enim minus
eft te vulnera, quàm me humana tolerare.
4. Adhuc tamen verba hæc fubtiliùs per fera- Ad J
tari pofliimus, fi inter dona cæleftia noftra follicitè fP.iM
Nebula impl'evit domum Domini , & non poterant corda penfamus. Jam quidem * fideles fumus,jam3 j
facerdotcs mini f rare proptcrnebulam. Exigentibus quæ auefimus, fupernacredimus,jam quæ credi- |
enim mericis, dum fuperbi Judæorum pontificcs mus , amamus. Sed dum quibufdam fupervacuis
divina niyfteria per parabolas audiunt, facerdotcs curis- premimur, obdufta confufione calio-amus;
in domo Domini quafi propter nebulam miniftra- p &: cùm nobis etiam talibus mira quædam°Domi-
re nequiverunt. Qui & in Tcftamento veteridum nus de fe fentienda infinuat, quafi in nebula vofenfus
myfticos licteræ vclaminè coopertos inter
obfeuras allegoriarum caligincs inveftigare defi-
piciunt, debitum fideifuæ minifterium proptcrnebulam
perdiderunt. Qmbus &: nunc in nebula
doiftrinæ fuæ vocem Dominus promût, cùm de fe
* MIT. Val-cl. trigefimum librum moral, rcliquofque continens,
ad caligoßt corda ; fit etiam habet Corb. Germ.
fc Corb. Germ. Vindoc. Pratel. aliique Norm. Val-cl. & alter Laud,
qui priori déficiente, nobis, fùppeditat rcliquos moral, libros & lo.
queris. _
c Pratel../» nebula autem.
A Pratel. occidere.
• Tcxtum hune mancum ac mutilum in Gilot. Vatic. Guflànv. led
integrum repertum in mff. Anglic. & noftris pcrfccimus. Nclnpc in
cem levât. Dum k caliginofis noftris mentibus fc-
metipfum loquitur, velut inncbula is qui non cer-
nitur, auditur. Summafuntnamque quæ deillo co-
gnofeimus, fed tamen adhuc eum in fecrcta infpi-
ratione qua inftruimur, non videmus. Qui igicur
pradi&is edit, tantum legitu , circumdedcrunt r. ijm
f Val-cl .quoniam intmerut
* Dceft infidelium , in Pra
h Vindoc. Ebroi'c. & alii f
1 Vindoc. Pratel. Utic. fide fideles fum....
^ Corb Germ. Val-cl. & Laud, dum calgofis. I idem prartcrea cum
Vindoc. Pratel. & al. Norm, habent , mentibus femet pfum loquitur>
expunQa particula per, qua: eft in vulgaris aiiis Me & paulo infra.
*
cordibus noftris prjebct quidem locutionem-, fed A armis verb, id eft miraculis femedpfos tuentur;
occultat fpeciem, velut in nebula format vocem. ut &■ quantum fint audiendi, fonent perimpettfhi
Sed ecce jam verba Dei intrinfcciis afcmetipfum jaculorum, &: quantum fint reverendi, clarefcanc
loquentis audimus, jamque amori ejus qua conti- per arma miraculorum. Dicitur ergo ad bcatum VaTt
nuationc, quo ftudio inh^rerc debeamus agnofei- Job : Numquid mittes fulgura, & ibunt, dr revermus,
& tamen ab interne confiderationis culmine tentia dicenttibi, Adfumus ? fubaudis, ut mihi,
ad confueta noftra ex ipfamortalitatis h 11 jusmuta- Vadunt enim fulgura, cum prxdicatores miracubilitate
rclabimur, b &c imminentium peccatorum lis corufcanr, & fuperna reverentia auditorum cormale
fcdula importunicate tentamur. Cum ergo, da transfigunt. Revcrtcutia verb dicunt, Adfuca:
cis noftris mentibus fubtilia de femetipfo infi- mus, cum nonfibi, fed Dei viribus tribuunt,quidnuat,
in nebula vocem levat. quid fe fortiter egiftc cognofcunt. k Quid eft ergo k
j. Cum verb tentatione vitiorum ipfe dc Deo Deo dicere , Adfumus ? Quoddam namque in hoc
[mbit'; nofter intellc&us copprimitur, quafi aquarum im- verbo obfequium declaratur. Revertentes itaque
Iriui- Pecu 'n vocc flla Deus operitur. Tot enim fuper prardicatores fan&os dicere eft, adfumus, illi lau-
Idciis ilium aquas mittimus, d quot poft infpirationem B dem tribuere gratia:^ a quo fc accepiffc fentiunt
ejus gratis, cogitationes illicitas in corde verfamus. vidoriam pugnx; ne fibi tribuant quod operantur.
d Nec tamen nosevel oppreflos deferit : narïi illico
• ad mentem redit, tentationum nebulas difeutit,
imbrem compuniftionis infundit, & fubtilis intelli-
,nc gentiæ folem reducit; atque fie oftendit quantum
!um nos diligit, qui nos nec cùm refpuitur relinquit : ut
faltem fie erudita humana confcientia ad fe tenta-
tiones erubefeat admittere, quam Redemtor fuus
& vagantem non ceffat amare. Hoc in nobis per
femetipfum tolérât, hoc ab infidelibus per fuos
f quotidic prædicarores portât. { Ejus enim donum
Et ire quidem fulgura operando poffunt, fed rc-
verti fuperbiendo non poffunt.
7. Videamus itaque fulgur vadens; claudo cui- id pr*ftitic
dam aic Petrus: o drgentum & aurum non eßmihi3 ^c"us-
quod autem habeo , hoc tibi do : Jn nomine Jeju
Chrifii Nazarent für ge & ambula. Et apprehenfa
ejus manu dextern al levavit eum, & protinus con-
f ilid a u funt bafcs ejus & plantet, & exiliens ß c tit ,
& ambulabat. Sed cum de hoc facto Judxoruin
fuiffet turba commota, 1 videamus nunc fulgur 1
fuborta in nobis tentatione repellitur, & tamen q rediens, quod ait : Kiri Jfrdèliu, quid admiramini ibid, iz:
ab infundendo intrinfecùs munere nequaquam noftra
infirmitate revocatur. Ejus publicè verba ref-
puuntur, &: tamen ab croganda gratiæ largitate
nulla infidelium iniquitate compefcitur. Nam cùm
pravi homines prædicamenta defpiciunt, adjungit
etiam miracula, quæ venerentur. Unde poftedi-
tam vocem, poft inundantium aquarum impetum,
apte fubjungitur :
Numquid S mittes fulgura, dr ibunt, & reverten-
tia dicent t ib i, Adfumus ?
6. Fulgura quippe ex nubibus exeunt,b ficut mira
opera ex fan£tis prædicatoribus oftenduntur. Qui,
C . ut fæpe diximus, idcirco nubes vocari folent, quia
&c corufcant miraculis, & verbis pluunt. Et quiaD
in hoc, aut nos quid intuemini, quafi nofira virtute
aut potefiate fecerimus hunc ambulare ? Deus Abraham
, Deus lfaac, Deus Jacob, Deus patrum nofiro-
rum glorificavit filium fuum Je fum. Et paulo poft:
Cujus nos tefies fum us, & infide nominis ejus hunc,
m quern vidifiis dr nofiis, confirmavit nomen ejus, m
& fides qua per eum efi, a dedit integram fanitatem n
ifiarn in confpeffu omnium0vefirüm. Ivit ergo ful- o
gur, cum’Petrus miraculurn fecit; rediit, cum non
fibi tribuit, fed au£tori quod fecit. Vadunt fulgura
, cum prardicatores fanfti mira opera often-
dunt; fed revertendo dicunt, adfumus, cum in eo
quod faciunt, ad potentiam au£toris recurrunt.
8. Qiiod tamen intelligi & aliter poteft. Ful- Pradicatorcs
. ^ ^ I.n A f. n . . . ad nllklfnmin. I"“"-humana corda, poftquam per prardicationem roo- gura etenim, ficut fuperius di£Vum efi, fan&i viri adPub,lcuni0;
* - ta non fuerint, iftis miraculorum fulgoribus con- ...... . ~ r----------- -
If'turbantur, Propheta atteftante didicimus, qui ait:
Fulgura multiplicabis, dr conturbab.is eos. Ac fi di-
ceret: Dum verba priedicationis tux non audiunt,
per prardicantiunv miracula conturbantur. Unde
• alias fcriptum eft : Jn lumine jacula iua ibunt, in
' fplendore ' fulgoris armorum tuorum. Jacula Dei in
lumine ire, eft verba ejus aperta veritate rcfonarc.
Sed quia fiepe homines verba vita: etiam intcllecta
defpiciunt, adjunguntur etiam miracula. Underlie
fubdidit : In fplendore fulgoris armorum tuorum.
„ - . , perationis miC.
mittuntur &: eunt, cùm à fecrcto concernplationis fi, ad fccrctum
ad publicum operationis exeunt. Mittuntur & va_ ^is rcdu'ctK>-
dunt, cùm ex abfeondito fpeculationis intimæ in rent,
adivæ vitæ latitudinem dilfunduntur. Sed revertentes
dicunt D e o, adfumus, quia poft opera ex-
teriora quæ peragunt, fern per ad finum contem-
plationis recurrunt : üt illic ardoris fui flammam
reficiant, & quafi ex ta£tu fupemæ ejaritatis ignef-
cant. Citiùs enim p inter ipfa licet bona, exteriora p
opera frigefeerent, nifi intentione follicita ad con-
templationis ignem inceffantcr redirent. Unde bc-
Fulgor quippe armorum, eft claritas miraculorum. £ ne per Salomonen! dicitur: Ad locum, de quo Ecck. 1. 7.
Armis namque nos tuemur, jaculis adverfa deftrui-
exeunt fiumina, revertuntur, ut iterum fluant. Ipfi
mus. Arma ergo cum jaculis, funt miracula cum
quippe illic flumina, qui hîc fulgura funt vocati.
pnedicamcntis. Sanfti enim prædicatorcs verbis
qQuia enim corda audientium rigant,flumina : quia q
fuis quafi quibufdam jaculis adverfarios feriunc :
verb accendunt, fulgura memorantur. Dc quibus
* Ediri, per femetipfum. Non admittunt per, mlT. Vindoc. Coth.
Germ. Laud. Val-cl. & alii fuperius laudati.
Edit. Bafil. 1^14. Parif. if i8 . & 1571. Vaticana, Guflanyill. &
imminentium peccatorum mole fedula import. Hallucinationem corrcxi-
m«s cx mlf Anolic. Norm. Corb. Germ. Laud. &c. necnon ex vet:
cd't- Parif. ,495.
* Vindoc. Pratel. Utic. fupprimitur.
Corb. Germ. Turon. Norm. Laud. Val-cl. Longip. ita habent,
non,pofi injiparationem, utlegitur in edit, recent, corrupriflimc.
Val-d. uel opprefius, fcilicet Deus, qui fuperius dicitur, opertus.
a-cguur tamen in aiiis niiT- vel opprejjos. Corb. Germ, habet utr. left.
Vindoc. Ecce ejus donum.
2 Turon. & Corb. Germ, minis, quod etiam legitur in noonuilis edit.
11 Ita Turon. Corb. Germ, pleriquc Norm. Laud. Val-d. & vet.
vulgati; à quibus déficientes recent, habent, cùm mira.
* Laud. & Val-cl. fulguris ; & ita infra.
Ie Pratel. quid efi enim.
1 Corb. German. Pratel. & Utic. Videamus nunc fulgur rediens.
Ait : v ir i.
■ Vindoc. .& pier. Norm, quem videtis.
■ Vindoc. dedit illi integram.
0 Laud, nofirum.
p Corb. Germ. Laud. Val-cl. pier. Norm, in ipfa.
q Sic raff, omnes. Ac ediri : quia enim • • • • rigant flumina dicuntur;
quia verb accendunt fulgura vocantur.