militer adorât, cujus etfi videre fubftantiam non
valet, jam tamen ejus potentiam per. illuminatio-
a nem fpiritus a miratur ? Et cum Moyfcs taberna-
culum ingreditur, ejus terga populus afpicit, Sc in
papilionum fuorum oftiis confiftit : quia cum fan-
<ftus quifque prxdicator alta de Deo loquitur, fu-
pernx habitations jam utcumque tabernaculum
ingreditur. Cujus prxdicationis infirmi quique ec-
b fi virtutem plenè penfare non poffunt, b tamen
velut terga afpiciunt : quia poftrema quæ prxva-
c lent, per intellekbum fequuncur. c Sed Sc in ipfis
quoque minimis quæ capere fufficiunt , jam de
fuis papilionibus quafi exeunt, atque in oftiis ft ant :
quia Sc habitacula carnis relinquere , Sc ad ilia
æternæ vitæ gaudia quæ audiunt, progredi cos.
jieir.jç. p. nantur. Hinc eft etiam quod Elias cum vocem
Domini fecum loquentis audiret, in fpeluncæ fux
oftio ftetifle dcfcribicur, Sc faciem velafle : quia
cum per contemplationis gratiam vox fupernæ in-
telligcncix fit in mente, totus homo jam intra fpe-
luncam non eft ; quia animam carnis' cura non
pofiidet, fed ftat in oftio ; quia mortalitatis an-
guftias exire medicatur.
AJ contempla- 18. Sed jam qui in oftio fpeluncæ confiftit, Sc
tionemevc- verba Dei in aure cordis percipit, necefle eft ut
rate faciem I faciem velet : quia dum per fupernam gratiam ad
voice. a altiora intelligenda ducimur, quanto fubtiliùs
levamur , tanto Temper per humilitatem nofmet-
* Ebroïc. & Lyran. rimatur.
b Longip. vel terga , hoc eft faltcm.
c Itamagno confcufu Laud. Longip. Yal-cl. Ebroïc. aliiq; mff. Editi
ipfos in intelleclu noftro premere debemus, ne
conemur plus fapere , quam oportet faperc, fed xom i
faperc ad fobrietatem : ne dum nimis invifibilia
difeutimus, aberremus; ne in ilia natura incorpo-
rea corporei luminis aliquid quxramus. Aurcm
enim intendere Sc faciem operire, eft c vocem in- c
terioris fubftantix audire per mentem, Sc tamen
ab omni fpecie corporea oculos cordis avcrterc:
ne quid fibi in ilia corporale animus fingat, qua:
ubique tota Sc ubique incircumfcripta eft. Nos
itaque, fratres cariftimi, qui jam per Redemto-
ris noftri mortem ac refiirrektionem , atque ad
cxlos afeenfionem, gaudia xterna didicimus, qui
in teftimonium divinitatis ejus apparuiffe exteriüs
civcs noftros Angelos illius feimus, concupifcamus
Regem, dcfidcremus cives quos cognovimus; atque
in hoc fanktx Ecclefix xdificio ftantes oculos
in porta teneamus : demus terga mentis huic
corruptioni vita: temporalis , intendamus cordis
faciem ad cxleftis patrix libertatem. Sed ecce
adhuc multa flint, qux nos de cura vitx corrupt!-
bilis premunt. Quia ergo perfekte exire non pof-
fumus, faltem in fpeluncx noftrx oftio ftemus,
exituri quandoque profpere per gratiam Rcdem-
toris noftri: Qui vivit Sc regnat cum Patre in imitate
Spiritus fankti Dcus, per omnia fccula fccu-
lorum. Amen.
tamen turn vet. turn recent, habent: fed in ipfis quoque que. minus capere.
* Solus Guflanvil. quanto fublimius.
* Norm, vocem fitperioris.
H o Mi ' L l A I I .
In duobus Cab. 40. Vcrjibus, quarto vide'icct ac quinto explicandis, de afliva & contemplative
vita fuse dijjcrit fanólus Do flor; plurima , fuo more , documenta moralia injpergit.
Humilitate
duce Grego-
Scrip cura: fa-
cræ inveftiga-
QuxàDeoac-
cipit Concio-
oator, fuis au-
diroribus deice.
Sacrz leflionis
militas.
b
i . 'X J E quidam me fortafle tacita cogitatione
>| reprehendant, quod Ezechielis Prophetx
tarn profunda myfteria à magnis expofitoribus in-
centata difeutere prxfiimo ; qua mente id faciam,
agnofeant. Non enim hoc temeritate aggredior,
fed humilitate. Scio enim, quia plerumque multa
in facro eloquio qux folus intelligere non potui
, coram fratribus meis pofitus intellcxi. Ex quo
intellcktu Sc hoc quoque intelligere ftudui, ut
feirem ex quorum mihi merito incellektus dare-
tur. Patet enim quia hoc mihi pro illis datur ,
quiblis a mihi prxfcntibus datur. Ex qua re , lar-
giente Deo, agitur ut Sc fenfus crefcat, Sc elatio
decrcfcat, dum propter vos difeo, quod inter vos
docco : quia ( verum fateor ) plerumque vobifeum
audio, quod dico. Quidquid ergo in hoc Propheta
minus intellcxero , mex cxcitatis eft : fi quid verb
intelligere apte potuero , ex divino munere vef-
trx venerationis eft. Sxpe autem per omnipoten-
tis Domini gratiam, in ejus eloquio quxdam in- ‘
telliguntur meliùs , cùm fermo Dei fecretius le-
gitur, atque animus culparum fuarum confcius,
dum recognofcit quod audierit, doloris fe jaculo
percutit, Sc compunótionis gladio transfigit, ut nihil
ei nifi flere libeat, b Sc fluentis fletuum maculas
lavare.' Inter qux etiam aliquando ad fublimiora
contemplanda rapitur, Sc in eorum defi-
derio fuavi fletu cruciatur. Dolet fe hie efle ani-
ma, ubi adhuc proftrata per infirmitatem jacet;
•‘-'atque illic adhuc non effe, ubi illuminata fortiter"
vigeat, Sc jam mentis oculum ad mortalitatis te-
nebras non reducat. Hinc itaque, hinc ardor naf
citur in mentc, lu&us oboritur ex ardore. Et quia
inhxrere cxleftibus necdum valet, fervore fuo,
ill lacrymis fefla requiefeit.. Sed aliud eft cum de
unius profectu res agitur, aliud cum de xdifica-
tione multorum. Ea itaque do£trinx fermone,
largiente De o, proferenda funt, qux vitam au-
dientium morefque componunt. Nunc ergo quid-
quid nos ad ftudium bonx operationis xdificet,
in Prophetx verbis , ficut ccepimus , exequa-
mur.
F ill hominis, vide oculis tuts , & auribus tuis
audi. , yn^'
tj 2,. Ad teftimonium fpiritalium rerum dedu&o, aw«s
quid eft quod cum dicitur, Vide octtlis, additur [PjJ
tuis y SC cum fubditur , t^iudi auribus, adjungi- quinium
tur tuis ? Sed feiendum quia oculi atque aures dep0“-
corporis adfunt etiam carnalibus , cifque funt in
ufu rerum qux corporaliter videntur. Oculi verb
atque aures cordis folummodo fpiritalium funt,
qui invifibilia per intellc&um vident, Sc laudem
• Ebroïc. mihi prafiantibus.
b Sic Icgendum exmff. Locum hunc corruperant cdirorcs ante Guf-
ûrnriZ. fenbendo, &fiuentcs fletuum maculas. Cui corruptclx uc jbcderemr
Guffanvil. inconfultis mff. pro fluentes Iegendiun putivit»
mcliori ûuc fenfu, fonte. Val-cl. habet, & fluente fletu.
Dei fine fono audiunt. Has omnipotens Domi-A ceffe eft ut proximis per prxdicationisofficium cr
nus aures quxrebat, cum diceret: £>m habet aures
audtendi, andiat. Quis namque in illo populo
cfle tunc potcrat, qui aures corporis non haberet i
Sed cum dicitur : £)ui habet aures audiendi, audi
at; aperte monftratur quod illas aures quxre-
r c t , quas omnes habere non poterant. Dicatur
ergo : Fill hominis , vide oculis tuis , & auribus
tuis audi. In priori autem a locutionum noftrarum
parte jam diximus cur Propheta, quoties ad vi-
denda fpiritalia ducitur, filius hominis appellatur.
Sed ne hoc mente cxceflcrit, breviter rcplico:
quia hac appcllatione memoratur Temper quid eft
infirmita- cx fcwi* inf.i rmicatc c, , ne extol,l ätur de. co.n. temJp la„tionis
umpat in voce *, Sc idcirco <alium vocet, quia jam
ipfe vocatus eft. Unde Sc fponfus quoque in Can-
ticis cantiGorum loquitur, dicens : habitas in -Cmt, & /im
hortis, d amici aufiultant, fac me audire. vocem d
tuam. In hortis enim fancta Ecclefia, in hortis
unaquxque anima habitat, c qax jam viriditate c
fpci eft Sc bonorum operum cantate repleca. Sicca
quippe fpes eft hujus feculi, quia omnia qux
hie amantur , cum feftinatione marce fcu ntSc
Petrus nos Apoftolus feftinare admonet, diceiis :
In hereditatem incorruptibilcm , incontaminatam , 1. Petr. 1. ^
immarcefiïhilem. Quæ ergo jam in hortis habitat,
oportet ut fponfiim fuum vocem fuam audire famagnitudine.
Et notandum, quia diverfa funt ut g» ciat, id eft f canticum bonx prxdicationis emit- f
dicatur, Oculis tuis vide, auribus tuis audi, Sc tamen
filius hominis vocetur. Sed per hxc verba
quid ei aliud aperte dicitur, nifi fpiritalia fpirita-
1» liter b afpice, Sc tamen carnalcs infirmitates tuas
memorare ?
taiio- 3- Hinc cft etiam , qubd plerumque qui plus
iigari in contemplatione rapitur , contingic ut ampliüs
mr- in tentatione fatigetur: ficut quibufdam fxpc con-
cingere bene proficientibus fblct, quorum mentem
dum aut compun£tio afficit, aut contempla-
tio fuper femetipfam rapit, ftatim etiam tentatio
fequiturv, ne de his ad qux rapta eft, extollatur.
Nam compunftione vel contemplatione ad Dcum
tat, in qua ille dcle&etur quern defiderat : quia
amici aufcultant, videlicet omnes electi, qui ut ad
cxleftem patriam revivifeant, verba vitx audire
delidcrant. Sed jam Propheta ea nobis § qux vi- g
det, aperiat. Scquitur :
Et ecce murus forinjecus in circuitu downs undi- Vcrfi s.
que.
5. Plerumque in facro eloquio ex proteftionis chriftus nobis
lux muniminc, murus dici ipfe incarnatus D o - tourus-
minus folet, ficut dc fandfca Ecclelia per Prophe-
tam dicitur : Pone tur in e a murus,'dr antemurale .ifiu. ze. 1:
Ipfe enim nobis murus eft, qui nos undique cuf-
todiendo circumdat. Antemurale autem muri Antemurale,
crigitur , fed tentationis fux pondéré réverbéra- C noftri Prophetx omnes fuerunt, qui priufquàm Pr0Pbctæ’.
tur ad femetipfam : quatenus tentatio aggraver,
ne contemplatio inflet ; Sc item contemplatio clever,
ne tentatio demergat. Si enim fic contcm-
platio attolleret, ut tentatio funditus deefTet, in
m fpi- fuperbiam animus caderet. Et fi fic tentatio pre-
n& meret, ut contemplatio non elcvarct, c plenè in
Wpcnfa- culpam laberetur. Sed mira difpenfationç, in quo-
; in bonis dam medio anima libratur, ut neque in bonis fu-
fj perbiat, neque in malis cadat. Unde Sc per bea-
tum Job de Domino dicitur : Et aquas apfendit
menfurâ. Aquas quippe Deo menfurâ appendere,
' eft inter profpera Sc adverfa, inter dona Sc tenta-
tiones, inter fumma Sc infima animarum fenfum
Dominus appareret in carne, ad conftruendam fi-
dem prophetando miffi funt. In fancta ergo Ec-
clcfia Dominus murus nobis, Sc Prophetx ejus antemurale
funt pofiti : quia ad nos, quos ipfe perfekte
protegit, etiam Prophetarum verba in fidèi
conftruktione venerunt. Unde Sc bene prius murus,
Sc poft antemurale ponitùr : quia vocati cx
Gentibus , nifi prius Dominum cognofccremùs ,
Prophetarum illius dicta minime fufeepiffemus.
Et notandum quod ifte murus fpiritalis xdificii
efle forinfecus dicitur. Murus quippe qui ad mu-
nitionem xdificii conftruitur, non interiùs, fed extends
poni folet. Quid ergo nçcefïarium fuit uc
, in humilitate cuftodire. Sic Elias ignem de çxIoD dicerctur forinfecus , cùm numquam poni mu-
& depofuerat, aquas cxlo ligaverat, Sc tamen pavo-
•7-6’s re un'us mulicris territus, per deferta fugiebac.
' Apparet fugienti Angclus , cibum prxbct, quia
longum iter reftat prxdicit, Sc tamen timorem dc
corde non excutit : quia in Prophetx mente magna
crat cuftodia fortitudinis, ilia infirmitas timo-
ris. Sequitur :
h Pone cor tuum in omnia qua ego ojlendam tibi :
quia ut ojlendantur tibi, adduclus es hue. Annuntia
omnia qua tu vides , domui lfrael.
|dintdii- 4. Pone cortuum. A c fi dicatur : Confidera. £>uia
IM™*' ut ojlendantur tibi, adduffus es hue : dr annuntia
' „ omnia qua vides. Id eft, ideo adductus cs, uc virus
incrinfecùs foleat ? quia necefTe eft , ut exte-
rius pofitus , ea qux incus funt, defendat. Sed in
hoc verbo quid apercé nift ipfa Dominica incarna-
tio demonftratur > Mucus enim nobis incus eft Murus nobis
Deus : murus verb foris eft Deus homo. Unde ei incus Dcus,
per quemdam Prophetam dicitur : Exijli in falu- mcQ's eus °'
tem fopuli tui , ut falvós facias chrijlos tuos. Ifte H^bac. j. 13.
ctenim murus incarnatus, videlicet Dominus, murus
nobis non effet, fi forinfecus non fuiffet : quia
incus nos non protegeret, fi exteriüs non appare-
rct. Sed neque hoc negligenter prxtcrcundum
eft, qubd idem murus pofitus dicitur in circuitu
domûs undique. Domus quippe Dei non fblum
deas : &: ideo vides, ut annunties : quia quifquis E Angeli fankti , de quibus Pfalmifta ait : Domine Pfil.
fpiritalia videndo proficit, oportet ut hxc loqucn-
do etiam aliis propinet. Videc quippe ut annun-
tiet, qui in co quod in fe proficit, etiam de pro-
fedu proximi prxdicando curam gerit.. Unde Sc
I*2-27. alibi feriptum eft : Jpni audit, dicat: Veni: Cui
enim jam vox vocantis Dei efficitur in cordc, nc-
• Hoc eft, homiliarum, feu homeliarum, qua: Gra:cè idem ftgnifi-
cant, quod fcrmoncs auc locutiones Latinè.
bEbroïc. Lyr. accipe.
c Ita mff. omnes Anglic. Norm. & alii, aut plane, quod habent pau-
ciorcs. Recentiores cd. pratulcrunt pene, quod fenfum a Gregorio internum
’era-tic.
* Jd. omnes neglcftis m£C(nam leftio noftra eft omniumNörm.Laud.
dilexi decorem domus tua , dr locum tabernaculi
gloria tua : fed etiam nos fumus , quorum -mentes
inhabitare dignatur. Et murus ifte undique Surfum Ange,
in circuitu domus eft ; quia Unigenitus Patris ,
qui furfumeft firmitas Angclorum, ipfe dcorfum minesrede-
faktus eft redemtio hominum. Illis forcitudo nc mic-
V.al-cl. Longip. ) habent, arnica aufiulta. Qux Ic&io à textu Grxco & ab
omnibus ejus verfionibus reprobarur ; imo ab iplbmec Greg, nam pau-
lopoftleeitur : quia amici aufcultant videlicet omnes eledii.
* Sueff qui jam viriditate érfperie bonorum operum repleta eft. Noftra
leftio eft mff. Anglic. & fere omnium.
f Laud, cantum.
l Laud. & Longip. qua, didicit.