vcrfa dijpergunt, eumque in rupibus vallibus A e proximo > ficut Ifaias longe poft Futura pra:-tum<
squarrunc. In futuro ergo eorwn mentem prophe- nuntiat , dicens: Ecce v ir g o c o n c ip i c t , & p a r i e t ^ \ ^
t h e fpiritus ex parte tetigerat , & ex parte non tan- f i t urn , d r v o c a b i tU r nomen e ju s Em m a n u e l. De^'1?-'*
-o-ebat, quandoeum, quem tollendum noverant, quo rurfus ait : P a r v u lu s n a tu s e f i n o b is , d r f l i t i s ibid,c,
non inveniendum'quaerebant. Ex parte itaqueta- d a tu s e f t n o b is : & f a l i u s e f t p r in c i p a l s f u p e r htt-
£ti funt, atque ex parte non tadi; quia Sc feie- me rum e j u s , d r v o ca b itu rn om en e j u s , a dm ir a b ilis ,
bant quod colli poflet nefeiebant quöd inve- c o n f tlia r iu s , D e u s , f o r t i s , p a te r f u t i i r i f e c u l i , p r in c
ep s p a d s . M u lt ip lic a b itu r e ju s Im p e r ium , d r p a d s
n on e r i t f t n i s . f Qui etiam de Ezechia rege pro- Iiid c
phetije fpiritu tadus e vicino, quia cum de infir- t
mitate fua furgeret prxdixit, Sc quot annis poft in-
firmitatem viveret, nuntiavit.
15. Aliquando verb prophetia: fpiritus prophe- jp|l| j
tis deeft, nec Temper eorum mentibus prxfto eft, 1
quatenus cum hunc non habent, Te hunc agnof-!
niri non poflet. Idem quoque Elifæus per prophe
tiæ Tpiritum de future ex parte tadus eft, & ex
parte non tadus , cùm Régi Ifraël diceret : Percute
jaculo terram. Et cùm pereufsiftet tribus vici-
bus, dr ftetiftfet, iratus c(l contra enm vir Dei, dr
ait : Si percufsijfes quinquies, ant ftexies ,five fte-
pties j percafsift'es Syriam a ufqùe ad confttmtionem :
nunc autem tribus vicibus percuties eam. b Qui itaque
noverat, quia tories percuteret Syriam, quo- ® cant ex dono habere cùm habent. Undc Elifæus
ties pereuffiffet terram ; fed cùm ei diceret, P er cute
terram ; quoties eam pereuffurus effet ignota-
bat, ( quippe quia. &: indignatus eft terram tertio
fuiffe pereuffam ; ) profedo conftat quia de futuro
ex parte tadus fuerat, Sc ex parte non tadus,
qui Syriam percuti prædixit, fed terram ampliùs
percuri voluit. Sic Samuel cùm c ad unguendum
David à Domino mitteretur, refpondit : J%uo-
modo v a d am ? A u d t e t en im S a u l , d r in te rfteie t m e.
Qui Sc David unxic, nec tamen à Saüle occifus
eft. Ex parte ergo de futuro tadus prophetæ animus
fuerat, Sc ex parte non tadus , qui Sc uncum
flentem Sunamitem mulierem a fuis pedibus
per Giezi puerum avelli prohibcrct, dixit: D im it- +.Ä(. j
te illam , a n im a en im e ju s in am a r itu d in e e f t , &
D om in u s ce la v i t a m e , d r n on in d i c a v i t m ib i . Sic ibih.
quoque cum cum Jofaphat de futuris requircret I
6c prophetia: ci fpiritus deeflet, pfaltem fecit ap-
plicari, üt prophetia:. ad hunc fpiritus per laudem
pfalmodix defeenderet, atque ejus animum de
venturis repleret. Vox enim pfalmodix cüm per
intentionem cordis agitur, per hanc omnipoten-
ti Doniino ad cor iter paratur, ut intentse menti
vel prophetia: myfteria, vej compundionis gratiäm
Alios proplie-
tas proxima
guendum David in regno noverat, Sc quia à Sail- £ infundat. Undc feriptum eft : Sacriftcium laudis ho- pyj/,^
’ * ----~n'— — : J — 3--~ ■-------noriftcabit me, drilLic iter eft quo oftendam illi ftlutare
Dei. Quod enim Latine falutare, hoc He-
braïcè Je fus dicitur. In facrificio igitur laudis S fit g
Jcfu itçr oftenfionis : quia dum per pfalmodiam
compundio ^ effunditur, via nobis in corde fit, i>
per quam ad Jcfum in fine pervenitur, ficut ipfe
de fua oftenfione loquitur , dicens : £>ui diligitpba.
me, diligetur d Patre meo : & ego diligam eum,
& manifeftabo ei meipfum. Hinc quoque leriptum
eft : Cantate Domino, pftilmum dicite nomini ejus,
iter facite ei qui ajfcendit fuper occafttm , Dominas
nomen eft ei. Ipfe etenim fuper occafum afeendir,
le non effet occidendus ignorabat.
13. Sciendum quoque eft , quod prophetæ qui-
r—* dem è proximo tanguntur, atque è longinquomilonlinqua!
10S ninie tanguntur : alii vero è longinquo, &c non
“ tanguntur è proximo alii autem &c è longinquo,
& e proximo, prophetiæ fpiritu tanguntur. Nam
quidam tanguntur, è proximo, &: non è longin-
i. Reg. q. is . quo , ficut Samuel periffe afinas noverat, eafque
2°- inventas effe nuntiavit, &c Saiil Regem futurum
i . Reg. i s . iz . prædicit : David quoque quia in ejus regno fuc-
cederet, nuntiat ; fed quia pater Regis æterni fu-
turus fit, non prædicit. Quidam verb tanguntur
è longinquo , & non tanguntur è proximo, ficut D qui mortem' refurgendo calcavit. Cui dum canpfiil.
10.9.1
idem David incarnandum Dei Unigenitum noverat
, de Judxa dicens : Homo d faclus eft in ea,
& ip f t fundavit eam K-Altifsimus. Atque hunc ad
cxlos afeenfurum,- &C ad Patris dexteram feflurum
intelligit , dicens : Dixit Dominus Domino meo,
f t de a dextris meis. Et tamen multa qux e vicino
acla funt, minime prxvidit. Ut enim pauca de
I multis loquar, fervum Miphibofeth cfibi contra
: fuum dominum mentientem non intellexit; &C
j. Amafe promittens, dicit: Hac fa d at mibi Deus,
& hac addat, f t non magifter militia fueris coram
me omni tempore pro Joab : videlicet quid feque-
,.retur ig nor ans i quia Amafa idem non folinn printamus,
iter facimus , ut ad noftrum cor veniat,
ôc fui nos amoris gratia accendat. Quia autem pro-
phecis prophetiæ fpiritus non femper adeft, etiam
vir Dei indicat, qui contra Samariam miffus, ma-
la quæ ei ventura erant, nuntiavit: qui tamen pro-
hibitus à Domino in via comedere, * prophetæ fal- iW *;
fi perfuafione deceptus eft : quem fallax fermo non 1
deciperct, fi prophetiæ fpiritum præfentem ha-
buiflet.
16. Sciendum quoque eft, quod aliquando pro- Propbs-,
phetæ fan£ti dum confuluntur , ex magno ufu™m
pioplietandi quædam ex fuo fpiritu proferunt,& vi
fe hæc ex prophetiæ fpiritu dicere fufpicantur : fed J®“1
cipatum militix pro Joab. non fufeiperet, fed et- quia fan£ri funt, per fandum Spiritum citiuscor-'
iam per Joab poft paululum vitam finiret. Et ^ reiSti, ab eo qua: vera funt audiunt, Sc femetipfos
quia falfa dixerint, reprehendunt..ibid. c. 7. v.,3. cùm templum Deo conftruerc voluit, quid è vi
Nathan etccino
fequerctur nefeiens, prophetam alterum re-
Quidam turn quifivit.
è longinquo I^> Quidam verb Sc c longinquo, tanguntur Sc
nim prophetam fanttum virum fuiffe quis nefeiat ?
Qui David regem Sc de culpa aperte reprehendit,
Sc qua: ei pro culpa eadem eflent Ventura nuntia-
* SuelT. Longip. Val-cl. ufque ad confimmationem.
£ Sucflf. qui urique ; quod macis placer«, nifi itaque legeretur in
Corb. German. & aliis fere omnibus codicibus, manu exaratis & edi-
tis.
. ‘ Ed it i, ad ungen dum.'
* Val-cl. natus eft.
* lta C.Germ. Norm. &c. ubi in editislegitur Sibamcontra, quod
nomen eft lervi Miphibofeth.
1 SuelT. Sc Longip. Qui etiam Ezechit regi prophetit fpiritu tatlu e
vicino.' GulTanvil. mutata lcft. tum mff. tum editorum , tattm fß
^quia ..- . Jurgere prtdixit. . . . ' ~ •
t C. Gcrni. Sueff. Longip. Val-cl. injefit. Antecedentia, Domi-
no ad cor iter paratur; & conlcquentia, iter facimus, ut ad cor nojlrinn
veniat, probant Ieftionem nouram elfe potiorcm.
h Longip. & SucÆ infùnditur. Legimus, effunditur, in C . Germ* &
antiquioribus.
1 Editi renitentibus mlT. prophett falfa perfuafiont.
vit :
vit : quem tamen dum idem David quia templum
Dco vcllet conftruere, rcquififfet, illico refpondit:
Omncrquod eft in corde tuo, vade & fac, quia Do~
minus tecum eft. De quo illic ftatim fûbditur : Fa-
*' tfum eft autem in node ilia , & ecce fermo Domini
ad Nathan, dicens : Vade (V loquere ad fervum
meum David : Hac dicit Dominus Deus : Numquid
tu adifteabis mihi dornum ad habitandum ? Neque
enim habitavi in domo ex die qua eduxi ftlios if-
rael de terra Mgypti ufque in diem banc. Et pauu.
if. lù poft : Cùm completi fuerint dies tui, dr dormie-
ris cum patribus tuts , fuftitabo ftmen tuum poft
te, quodegredictur de utero tuo, dr ftrmabo regnum
ejus : ipft adifteabit domum nomini meo. Ecce Nathan
propheta , qui friùs Regi dixerat : Vade
(V fac s ipfe poftmodum per prophetiæ fpiritum
edoftus, hoc fieri non poffe denuntians, SC Régis
confiliis Sc fuis fermonibuç contradixit : quia
a quod ex fuo fpiritu dixerat, falfum fuiffe a de-
prehendit.
L vcri 17 . Qua in re inter prophetas veros ac falfos ifta
édifiai- diftantia eft : quia prophetæ veri fi quid aliquando
per fuum fpiritum dicunt, hoc ab àuditorum
mentibus per Spiritum fanftum eruditi citiùs cor-
rigunt. Prophetæ autem falfi Sc falfa denuntiant,
Sc alieni-à fan cto Spiritu in fua falfitatc perdurant.
-
18. Confideratis igitur prophetiæ temporibus Sc
modis, intueri libet qualiter omnipotens Dens ad
prove£tum hominum fuæ iræ moderamina difpen-
fat. Ifraëliticus quippe populus conditori fuo de-
liquerat, Sc idcirco Regi Babylonio in captivi-
ij.rr. tare ferviebat ; cum quo tamen Ezechicl propheta
in captivitatem mittitur , quem divina gratia ita
*fibi placabilem fecerat, ut per eum ventura quæ-
que prædiccret, Sc afflidti populi mentem confo-
lari dignarctur. Confideremus ergo, fi poffumus,
quanta eft difpcnfacio füpernæ pictatis : quia fie ■
iratus eft populo fuo Dominus , ut tamen omni-
modo non irafeeretur. Nam fi iratus non effet, in
captivitatem populum minime tradidiffet : Sc fi
omnimodo iratus effet, electos fuos in captivitatem
cum illo non mitteret. Sed agit liæc divina
mifericordia, ut cx^una eademque re, ex qua car-
nalibus dat flagellum , ex ea fpiritualibus virtu-
tis præftct incrcmentum. Cumquc illos per tribu-
lationem purgat, iftos ex focietate tribulantium
ad majora promerenda excitât. Et fie injuftis irafei- !
tur,ut tamen corum corda per juftorum confbrtium
confoletur î ne fi omni modo déférât, nullus poft
culpas ad veniam redeat. Tcnendo igitur repellit,
“ Val-cl. Longip. Lyran. reprehendit.
“ Val-cl. ut eorum.
c Guflanvil. retrahit, contra m it fidem , Sc renitentib. aliis editi*.
k Sc rcpellendj tenet, quando cum his quos diju-
dicat, fiimil in tribulatioriem mittic quos amat.
Quis ifta tantæ pietatis vifeera penfare fufficiat î
Quod Sc culpas popùli Dominus fine vindibta non
delcrit, Sc tamen delinquentem populum à fe fun-
ditus non repellit. Sic cùm Moyfes ad repromif- m m . c. 13.
fionis terram exploratores duodecim mififl’ét, ex
quibus cùm deeem poftmodum defperationem populo
faccrent, idem populus in ira murmuratio-
nis accenfus , fedudum fe à Domino cfle con- W .
queftus eft, b ut ejus cadavera jacerent in deferto ; É
cui omnipotens Deus iratus, dixit qubd nullus .
eorum in terram repromiffionis intrarèt : quo ter-
rore compundi, pravè fe egiffe cognoverunt, fe-
fe in lacrymis afflixerunt, Sc accindi armis, pro-
tinus cceperunt contra hottes afcenderc, ut repromiffionis
terram poft lacrymas intrare potuif- Ibii Vt M a ,
fent. Qiuibus per Moyfcn Dominus dicit : D i e e i s , veut. i . f t .
N o l i t e a ften d er e , n e q u e p u g n e t is » n on en im f u m
v o b if tum } n e c a d a tis coram in im i c i s v e f t r i s . Qua
in re penfandum eft, fi cum ipfîs non erat, cur
eos ne caderent, âfeendere prohibebat ? Si autem
cum ipfis erat, quid eft quod ait : N o n en im f u m
v o b if tum ? Sed mira difpenfatione difeiplinæ ac
, mifericordiæ, S i cùm ipfis erat, S c cum ipfis non
' erat. Cum ipfis non erat ut vinccrent, fed tamen
cum ipfis erat, ne ab hoftibiis périrent. O inef- Culpas inftfabilia
pietatis vifeera 1 Culpas infequitur, Sc ta- <lultur > Pcc*
■ 1 . T r r - v * « caotcsprotc- men peccantes protegit. lratum fe mdicat, S c ta- git,
men ab hoftibus défendit. Sic plerumque parvu-
lo filio delinquenti irafeitur- mater , reprehendit,
increpat, verberat : fed fi hunc in præceps ire con-
fpexerit, ubi in mortis periculum ruât, marium
c tendit Sç retinct Sc quæ fie irata verberaverat ac fi c
non diligeret, fie diligendo rctinet, ac fi irata non
verberaflet:
^ 19. Hæc in fola præfatione collôquentes, navi-
,gii noftri quafi intra portum exercitium fecimus ,
ut ad indaganda prophetiæ myfteria, velut inim-
menfitatem pelagi, poft vela pandamus. Quod tamen
non in noftra virtute præfumimus, fed in eo
qui linguas infantium facit difertas : quia f p i r i t u s Sap> t. 7,
D om in i r e p le v it orbem te rrarum , d r h o c q u o d con ti-
n e to r n n ia , f t i e n t ia m h a b e tv o c is . Omnipotens enim
Deus, fermo Patris omnipotentis eft : S c qui de
illo loqui concupifcimus , muti in illo nullo modo
crimus. Dabit verba utilia omnipotens Verbum,
quod pro nobis incarnatum vivit S c régnât cum
Pâtre in unitate Spiritus fandi Deus, per omnia
fecula feculorum, Amen.
Paulo infra cum prioribus editis , diligenter , pro diligendo ; ut Je*
gitur in C . Germ. Corb. Sueff Norm. &c.
Tom. 1. F F f f