audet quoducgligit agerc, cum defierit bona lo- A juftitiam poteft; quamvis örnatüs virtutum altitu-
qui qujE operari contcmfit, doccre fubjedos inci- dine minimè efle videatur. Spes verb, fides, Sc ca-
pit prava qua: agic : ut jufto omnipotentis Dei ju- ritas, non noftra mcenia, fed munitiones funt: qua:
dicio, in bono iam neclinguamhabeat, qui-habe- fi habere negligimus , hoftilibus infidiis patemus.
re bonam vicam recufat : a quatenus cum mens De Jüdjca ergo, quia prophetiam atque dodri-
ejus rerrenarum rerum amore incenditur, de ter- nam, vel miraculorum figna abftulit, moenia pra:-
renis rebus temper loquatur. Unde in Evangelio cipitavit. .Quia verb fpem, fidem, atque carita-
Matih. 12.34. Veritas dicit : Ex ahundantia cordis os loquitur: Bo-
■ Luc. a. 4-s. nus f jamû fa j,ono thefauro profert botta, & malus homo
demalo thefauro profert mala. Hinc etiam Johan*-
i. Johan. 4. ■ }. nes ait ; Ipfi de mundo funt, ideo de mundo loquuntur.
Bene ergo dicitur :~Commutans labium veracium, d*
dottrinam fenum auferens : quia hi qui priùs cælef-
tia prædicando veraces erant, dum temporalia ditem
propter ejus duritiam auferri permifit, munitiones
ejus diflipare ftuduit. Redus verb ordo fer-
vatus' eft, ut prius mcenia, Sc poft munitiones dif-
fipata: dicerentur ; quia cum peccatrix anima re-
linquitur, prius ab ea virtutum dona, qua: ad ma-
nifeftationem fpiritus data funt , Sc poftmodum
fp e i, fidei atque caritatis fundamenta deftruuni>
Jiaentes., b ad terrena corruunt, labium veracium B tur. Quæ cunda Dominus à perfidisfeblata, Gencomfnutatur,
&: fenum dodrina tollitur; quia diligentes
temporalia , priorum fuorum præcepta
minimè fequuntur, ut locum rcgiminis, quafi ad
frudum voluptatistcneant,non adufum laboris.
Jùdæiçhrif- 14. Quod tamen apertiùs de Judæis valet intel-
tum qucm Jjgi} qui ante incarnationem Domini veraces fue-
xawnr11 »cga- runt j ffljjlj hune venturum efle credidèrunt, at-
* runt pr’cfcn- que nuntiaverunt : fed poftquam in carne apparuit,
tcm- hune elfe negaverunt. Labium itaque veracium
tilitati tribuit, atque ex his qua: infidelibus abftulit,
mentes fidelium ornavit. i Unde fcriptum eft : ;
Et fpeciei domus dividere fpolia. Cum enim virtu- pfal.gj,,.
turn fpolia a Judafis abftulit, domui cordis Genti-
lium, quam per fidem inhabitare dignatus eft, fpe-
ciem donorum dedit. Quod videlicet geftum eft,
cum verba Dei, Sc Judxorum populus ad folamlit-
teram qux occidit, acciperet; Sc converfa Gentili-
tas per fpiritum qui vivificat, penetraret. Undemox
muta turn eft : quia quern venturum dixerant,ne- q fubditur;
gaverunt præfentem.Et dodrinafenum ablata eft;
c quia nequaquam c ea crcdendo fccuti funt, quæ
Aula. 4. s. patres fuos prædixiffe meminerunt. Unde etiam
Eliaveniente promittitur, quod reducat corda fi-
liorum ad patres eorum ; ut dodrina fenum quæ
nunc à Judæorum corde ablata eft, tunc miferantc
Domino redeat,quandohocintelligere de Domino
coeperint filii, quod prædicaverunt patres. Sin verb
fenes eofdem quoque Judæos accipimus, qui fua-
dente perfidia, Veritatis verbo contraire conati
funt : dodrina fenum ablata eft , poftquam hanc
d Ecclefia ex Gentibus videlicet juvencula accepit,
'P/4. Z1S. 100. quæ per Pfalmiftam dicit : d Super feniores intellexi.
Qui revilat profunda de tenebris, dr producit in
lucem umbram mortis. , 1.
z6* Cum enim quoque myftica de ocdultis pro-
phetarum verbis a credentibus agnofcuntur, quid C a pu
aliud quam profunda de tenebris revelantur ; Un- XVII.
de ipfa quoque Veritas difcipulis ift parabolis lo- Rsc. |
quens, ait : Jpuod dico vobis in tenebris, diäte in
lumine. Cum enim myfticos allegoriarum k nor vit,&in
dos per explanationem folvimus , in lumine dici- cemural,m
mus quod in tenebris aüdivimus. Umbra autem vitirtlsim
mortis erat Legis duritia, qua: unumquemque pec- Matth, u
cantem morte corporis1 puniri fanciebat. Sed poft- ^
quam Redemtor nofter afperitatem legalis fandio- 1
Quam quia operando tenuit , qualiter fuper fe- Dnis per manfuetudinem temperavit, ncc jam pro
C a p u t
XVI.
fudæi propter
infidelitatem
dcfpeâi. Gcnniores
intellexerit, oftendit, dum protinus fubdit,
dicens : Jpuia mandata tua exquifivi. Quia enim
ftuduit operando implerequod didicit, accepit in-
telligere quod doceret. Unde adhuc apte fubditur :
Effundit defpetfionem fuper principe» , e & eos
qui opprefsi fuerant, relevant. '
ay. Cùm enim Judæorum populus in Legis man-
dato permaneret, Sc cunda Gentilitas nulla Dei
præcepta cognofceret, Sc iUi per fidem principaculpa
mortem carnis inferri conftituit, fed mors fpiritus
quantum timenda effet indieavit,in lucem pro-
cul dubio umbram mortis produxit. Ifta enim mors y£T. n
in qua caro feparatur ab anima, umbra illius mortis,
eft, in qua anima feparatur a Deo. In lucem ergo
umbra mortis producitur, cum, incelleda morte
fpiritus, mors carnis minime timetur. Quod taxmen
Sc aliter intelligi poteft. Principes etenimnon
immerito vocantur, qui magno confilii judiciofuis
ri videbantur, ifti in profundo prefli jacuerunt cogitationibus femper principantur , omnefque
per infidelitatem. Sed cùm incarnationis Domi- ftultos motus poteftate fapientiæ comprimunt. Sed
nicæ myfterium Judæa negavit, Gentilitas credi- fæpe contingit, ut in occulto animus de ipfa fua
dit, Sc principes in defpedionem ceciderunt, Sc ^ fapientia in elationis faftum fublevetur , Sc fub
hi qui opprefli in culpa perfidiæ fuerant, in veræ fi- eis viti» corruat, de quibus fe vidorem fuiffe gaudei
libertatem levatifunt. Huncvero Ifraëlitarum debat. Rede ergo dicitur : Effundit defpedionem
cafum longé ante Jeremias intuens ait : Fadus eft fuper principes. Sed quia nonnumquam h i, qui in
Dominus velut inimicus, pr.ecipitavit i fa e l, £ pra- vitiis jacere videntur, ad poenicentiæ lamenta cur-rrunt,
feque contra culpas, quibus fubjacebant,
erigunt, apte fubjungitur : Et eos qui opprefsi fuerant
, relevant. Nonnulli enim fuperno illuftrati
munere, afpiciunt in quanta peccatorum fuorum
turpitudine jacent, fadorum maculas lacrymis lavant,
Sc fub fe poftmodum carnis fuæ motüs dc-
primunt, à quibus ante premebantur.
1 Bcllovac. Utic. & alii Norm, pneipitavit mama ejus ; dee ft omnia.,
t Vindoc. in ornamtnto funt.
h Plurimi, quaetfi qua pan hale.it.
' Utic. & alii Norm, unde & fcriptum eft' : fpedes dom'ts dividers
fpolia.
k Guflan v.modos.
I y indoc. punirifentiebat, lcd minime probantur.
cipitavit omnia mcenia ejus, difsipavit munitiones
ejns.Niczmz autem in urbibus S pro ornamento funt,
munitiones verb in defenfionem. Et alia funt dona
quæ nos muniunt, alia quæ ornant. Prophetica
quippe dodrina, genera linguarum, curationum vir-
tus, quafi quædam mcenia mentis funt. b Quæ etfi
quifque non habeat, ftare munitus per fidem Sc
• In iifdem Vindoc. rerrenarum rerum amaritu'dini inten dit. Ebroïc.
ambri inten dit.
B Turon. ad terrena currunt.
.* Vindoc. ea credenda fecuti fient.
d Bigot- Sag. & aliiNorm. cum Vindoc. fiuperfines intellexi.
* Lyr. & Big. relevât. Itâ quoque nunc in Utic. anticjua manu cafti-
gato. Turon. Ejfundet defpecl... . & eos qui opprejfi fient elevans.
w
laD« ftV' 0 ^9^ nimirum magna omnipotentis Dei A tufacis fignum, ut videamus & credamus tibi i quid
Ms. s.
a- d i ^ t i o n e agitur, ut videlicet in hac vita om- operaris i Bcne itaque dicitur ; Palpabunt quafi in
r incerta, nia habeantur incerta, Sc nullus ex habita caftita- , tenebris, & non in luce. Qui enim inter rot aperce
fuperbiat : quia effundit defpedionem fiuperprin- ta miracula trépidât, quafi in tenebris palpat : quia
cipes. Nullus ex vitiorum fuorum depreffione def- quod tangit, non videt. Omnis verb qui errat,
peret : quia eos, qui opprefsi fuerant, relevât. Et nunc hue, nunc illuc ducitur. Et quia aliquando
quoruam cum hæc aguntur, ex occultis Dei con- oftendebantur credere, cùmdicerenc : Nifieffet hic Johan. 9. Sî:
filiis fuper unumquemque fententia aperta produci- a Deo, non poteratfacere quid quam : aliquando verb
tur, rede fubjungitur : Et révélât profunda de tene- hune à Deo elfe negabant, cùm defpicientes dice-
^ris' T, c* 1 - , rent ; Nonne hic cftfabriftlius ? nonnez mater ejus di- Matth, i j . ss.
Linoccul- 2.8. I rotunda enim de tenebris Dominus reve- citur CMaria, & fratres ejus Jacobus, &Tofeph , &
fe j£ US B r i“Uan aperCamJ fententiam cx occultis fuis Simon, & Judas : & forores ejus nonne omnes afud
Letur. confilus indicat ; uc de unoquoque quæ fentiat, B nos funt ? redè fubjungitur , Et errare eos faciet
oftendat. Quia enim videt nunc creator omnia, quafi ebrios. Videbant quippe eum Sc fufeirare vbt. ïiv.
I Sc ipfe m confiliis non videtur , redè da illo per mortuos, Sc tamen effe mortalem. Quis non cre-
Pfalmiftam dicitur : Pofiuit tenebras latibu fum fiuum. deret Deum, quem confpiciebant füfcitare mor-
Sed quafi de iftis tenebris ad lumen exit, quando tuum ? Scd rurfum cùm hune mortalem confpice-
quid de umufeujufque adibus fentiat, oftendit. Et rent, defpiciebant credere hiinc effe immorralem
quia cum is qui peccatorum fuorum pondéré pre- Deum. Per hoc ergo qubd omnipotens Deus talem
mebatur,ad reditudinis ftatum ducitur, priùs ipfam fe eorum oculis exhibuit, qui poffet Sc divina often-
mortem confpicit,,inqua& deficere confueverat, dere, Sc humana pari, errare eos quafi ebrios fe-
& hanc confiderare nefeiebat, rede addicur : Et ,cit:uc eorum fiiperbia, quæ incafnacionis ejus my-
producit in lucem umbram mortis. Umbra enim fterium defpicere maluitquàm fequi, Sc contrahu-
mortis eft prava opetatio, quæ de imitatione an- manitatem ejus fê extolleret, d Sc intus lucenrem 4
tiqui hoftis, quafi de corporis lineamentis exprimi- Deiratis ejus potentiam *miraretur. Quæ cunda,
tur. De quo etiam fub cujufdam fignificatione di- ç. quia beati Job oculis præfentia per prophetiæ fpiri-
citur ; Et nomen idi mors. Et plerumque ejus ma- cum fada funt, redè fubjungitur :
• omnia. . Jobi3.r*rfX
31. In illo enim quæ fecutura erant, videbat C a p u t
affiftentia, cui, nëc futura veniunt, nec præterita x x
difeedunt : fed cunda fimul ante ejus oculos af- rec. «1’
fiftunt. Et quia ea ipfa quæ ventura erant, alia ef- J°b Prophet;»
fe vidit inoperibus , alia in didis, redè fubjun-
gitur : Et vidit oculus meus, & audivit auris mea. indem
Sed utilicatem dida non habent, fi intelledu ca-
rent. Unde apte fubditur : Et intellexi fingula. Cùm ibidem
enim aliquid oftenditur, vel auditur, fi iutelledus
non tribuitur, prophetia minimè eft. Vidit nam- Gentf.41.»
que Pharao per fbmnium quæ erant Ægyptoven- &c.
tura : fed quia nequivit intelligere quôd vidit,
ligna cogitatio mentes hominum latet, atque per
hoc qubd nefeitur, amplius prævalet. Umbra ergo
mortis in lucem producitur , dum Sandorum
menribus maligna operatio antiqui hoftis, ut def-
truipoffit, aperitur. Sequitur:
isjj cQui multiplicat gentes , dr perdit cas ; & fiub-
verfas in integrum reftituit.
».p u t Intelligi fortafTe valet, quoniam gentes Do-
VIII. minus multiplicat & perdit, quianafcunturaquo-
lr. xin. tidie morituri ; Sc fubverfas in integrum reftituit,
quia refurgent qui fuerint mortui. Quod tamen
meliuj accipimus, fi hoc qualiter in earum mente
agitur, fentiamus. Multiplicat enim gentes & perdit:
quia e.is Sc per foecunditatem fobolis extendit, L>pr0pheta non fuit. Afpexit Balthafar rex 1
_ _ _ artlCU- Dan. 3. k
Sc tamen in propria infidelitate derelinquit. Sed ‘ - .. . .
fubverfas in integrum reftituit: quia quas in infide-
litatis cafu reliquerat, quandoque ad fidei ftatum
reducit. Quibus videlicet in mentis integritate sef-
titutis, antiquus ille populus, qui fidelis Deo efle
videbatur, reprobatus, corde repulfus eftrut fua
perfidia deceptus, contra ipfiim poft infurgeret,
quem ante prjedicavit. Sequitur;
<Qgi immutat corprincipumpopuli terra: dr dec/-
pit eos, ut frufbra incedant per invium. Palpabunt
quafi in tenebris, dr non in luce: & errare eos faciet
quafi ebrios.
los manus feribentis in pariere, fed propheta non c
fuit: quiaintclledumreiquam viderat, non accepit.
Ut igitiir beatus Job prophetiæ fpiritum fe habere
teftetur, non folùm vidifle fe Sc audifle , fed
etiam intellexiffe omnia aflerit. De quo intelledu
quia non extollitur, fubjunda ejus verba teftantur
cùm ait :
1 Secundum feientiam vejbram dr ego novi, £ nee in- J r
ferior veftri fium.
3i.Quibus videlicet didis innotuit, quanta: hu- C a pu t
militatis fu it, qui fe eis inferiorem g negat, quo- X X I
rum longé vitam fände vivendo tranfeenderat. Hocaccepc®
Nam Sc fecundùm eorum feientiam fe nofle con- Wononoain,
firmat, quifeierido cæleftia, eorum terrenas cogi- t“raUIt* . ,
CJaput n 3°.Cor enim principum terra: immutatumeft,
■ a x . “ “ .miudara fummi facerdotes & feniores po- renenas
■ »enim pufi fill coiiabantur fuo confilio obfiftere , quem ^ rationes per prophetia» quoque fpiritum tranfibat.
10 er' Pnus venturum efle pradicabant. Cumque ejus Sequitur ;
Bnanaqui.' nomen perfequendo molirentur extinguere , de-
liddiwn Cef^ Pua ma^ a j incedere per invium frufträ co- fdemem!'3 na^ancur : crudelitati eorum patere via non
poterat contra audorem omnium, miracula cerne-
b hant,b virtute terrebantur: fed credere renüentes,
WÊn’ *■ 30‘ adhuc figna quxrebant, cum dicerent: .Quod ergo
* Norm. & plur. quia nafeuntur quotidie & moriuntur, &c.
Bcllov. & Norman, virtutes mirabantm , terrebantur, fed credere
renüentes adhuc figna requirebant.
c Vindoc. mater ejus A l aria, & fratres ejus Jacobus & Johannes. Simon
ér Judas. & forores Scc. V c l , nonne h,c eft faber filius Marie ,
Sb ït r u K fb‘. t JudA W m Ê S P'fcumjuntt i & firnes ejus h k ne- inNoxm* fratres ejus Jacob &c. J
Sed tamen ad Omnipotentem loquar, & difputare Kerf, j ,
cum Deo cupio.
33. Cum Omnipotente loquimur, dum ejus mi- C a p u t
fcricordiam deprecamur: cum eo verb difputa- X X I I .
mus , dum nos illius juftitia: conjungentes, fada Rec. ii«.
noftra fubtili indagatione difcucimus. Vel certe ^ Deoin
D preccnunc
_ - famiiiaris eft,
i Bellov. & Norm. & inter lucentem Deitatis ejus potentiam &c. cum iplo poft»
* Vindoc. Sag. & aliiNorm. articulum manus. modumjudbr
f Sag. Big. Lyr. nec inferior vobis fum. Ita quoque nunc extat in cabit.
Utic. antiqua manu correöo.
t Vindoc. »o» negat. Lectio hare repugnat textui Job , tue inferior
veftri fum.
A a iij