rgo per mortemfunditusoblivioni traditurquid- A commutabiliter folget, tantopenetrahiliter videtj
quidvivendocogitatur, quafi quædam umbra mor
tis oblivio eft. Sicut enim agit mors intervenions,
non elfe quod fuit in vita , ita interveniens agit
oblivio, non efte quod fuit in memoria. Reftè ita-
que umbra cjus dicitur : quia velut de ipfa expri-
mitur, dum vim illius fopiendo fenius imitatur.
Dcus autem quia mala hominum nec cogitata ignorât,
nec perpetrata oblivifcitur, nifiabejusocu-
lis poenitendo deleantur , congruè didtum eft :
Non funt tcnebra, dr non efi umbra mortis , ut ab-
fcondantur ibi qui operantur iniquitatem. Ac ft di-
Gmnis muta-
bilicacis Dcus
eft expers.
Sc neque occulta nefeit, quia cundta pénétrât, ne-
que pénétrera oblivifcitur , quia incommutabilis
durât. Proinde quoçiês indignum aliquid corde
concipimus, totics in luce peccamus : quia ipfa nobis
Sc non fibi prefentibus præfto eft, Sc perverse
gradientes in ipfam impingimus, à qua per me-
ritum longé fumus. Cum verb nos videri non crc-
dimus, in foie claufos oculos tenemus. Ilium videlicet
nobis abfeondimus, noil nos illi. Nunc ergo
dum poflumus, à conlpedtu æterni judicis Sc
, , m „ male cogitata , e Sc pejus perpetrata deleamus : <
ceret: Idcirco ejus judicio nullus abfeonditur, quia revocemus ante oculos cordis quidquid perversè
nullatenus poteft aut non videre quod facimus, B egimus per nequitiam prxfumtionis. Nihil fibino-
aut oblivifei quod videt. ftra blandiatur infirmitas, atque in his qua; reco-
9 - Quamvis intelligi * tenebre , vel umbra lit, femetipfam delicate non palpet , fed quanto
mortis, etiam aliter poflunt. Omnis namque im- fibi mali fit confeia, tanto in fo benigniùs fit feve-
mutatio velut quædam mortis imitatio eft. Id enim ra : proponat contra fe futurum judicium, Sc quæ-
quod mutât, quafi ab eo quod' crat interficit : ut que in fe fentit diftri&è-ferienda per fententiam
definat efte quod fuit , Sc incipiat efte quod non judicis , hæc in fe pie feriat per pcenitentiam con-
foie* Lumen igitur verurn, creator videlicet nof- verfionis. Unde apte poftquam viol'enti hujus pcetcr,
quia nulla mutabilitatis vicilficudine tenebref-
cit: nullis nature fuæ defedtibus obumbratur, fed
ejus efte fine mutabilitate fulgerc eft, tenebre vel
umbra mortis dicitur ei non inefle. Unde alias fcri-
y*c)b. r. 17. ptum eft : t^fpud quem non eftfranftnutatio, nec vina
deforipta eft, fcquitur :
Neque enim ultra in. hominis poteftate eft, ut ve- rt,fj
niat ad Deum in judicium. * •
12.. Verfiis ifte tanto majore difputatione indi- qJ
^et, quanto hoc quod dicit, finegligitur, acriùs
cifsitudinis obumbratio. Et unde furfus Paulus A- Q dolet. Hie nimirum non illud- judicium defigna- rec,
poftolus dicit: Jpui fetus habet immortalitatem, dr tur, quod per x tern am retributionem punit, fed Dci
quod mente conceptum f' per converfationem di- £
luit. Ad illud quippe venire non defiderat, quif- «w
quis fe per illud damnari formidat. Dum ergo di- cap
citur ; Neque enim ultra in hominis poteftate efi\
ut venia t ad Deum in judicium } profedto often-
ditur efte quoddam judicium , quod quandoque
etiam a damnatis ac reprobis defideretur. Et quod
lucem habitat inuccefeibilem. Scd cum cundli no-
verimus, quod Sc humana anima Sc angelici {pi—
ritus fint b immortales inftituti, cur ab Apoftolo fo-
Ihs Deus immortalitatem habere perhibetur, nifi
quia folus Deus verè non moritur , qui Iblus numquam
mutatur î
10. Humana quippe anima in lapfum non ca-
Non angcli.
deret, fi mutabilis nonfuiftet; quæ à paradifi quo- eft illud, nifi hoc, de quo Paulus Apoftolusdicit:
que gaudiis expuifa, fi mutabilis non effet, ad vi- Si nofmetipfos dijudicaremus , non utique judicare-
tarn c numquam rediret, In hoc ipfo verb quod ad mur ? Sc de quo per Prophetam dicitur : Non efiip)
vitam redire nititur, defedfos fuos cogitur alter- judicium in grefsibus eorum : Sc de quo David ait: ]
nante femper mutabilitate tolerarc. Quia ergo ex Honor régis judicium diligit : videlicet qui jam Pß l
nihilo eft condita, ex fe nihilominus infra fe tendit, D Deum honorât ex fide , follicitè judicet quid ei
nifi ad boni defiderii ftatum, artificis fui manu te- debeat in operationc. Unde rurfum feriptum eft :
neatur. Ex eo itaque quod creatura eft, deorfum Judicare coram Domino , dr expefta eum. Coram Do-
ire habet. Virtute namque propria in prxeeps poffe minofcilicetjudicatur, qui corde Dominum con- '
fe ire confiderat, fed ad creatorem fuum amoris fpicit, Sc a&us fuos fub ejus prxfentia, follicita in-
mànu fe retinet, ne cadat, quoufque ad immuta- quifitione difeernit. Quem tanto g quis fecuriùscx- I
bilitatem tranfeat ; Sc eo verè immortaliter, quo pe«ftat, quanto quotidie vitam fuam fufpedus exa-
immutabiliter vivat. ^ ^ minât. Qui enim ad extremum ejus judicium veil.
Ipfi quoqueangelici fpiritusmutabilesex na- nit, non jamcoramillo, fed ab illojudicatur.De
tura funt conditi, quatenus aut fua fponte cade- hoc quoque mentis judicio oblivifeenti animx per
rent, aut ex arbitrio ftarent. Sed quia humiliter Prophetam Dominus dicit : Re due me in memo- jfii.it,
elegerunt ei inhxrere, à quo creati funt, d hanc riam, ut judicemur femul : narra f i quid babes, ut '
ipfam in fe mutabilitatem fuam ftandi jam immu- -gjufiificeris.
tabilitate viccrunt : ut hoc ipfum merito tranfeen- 13. Debet enim uniufcujufque mens S c caufas
derent, quod naturæ fuæ ordine mutabilitati fub- fuas apud Dominum, &. caufas Domini contra fe
follicita inquifitiorie b difeutere : debet cautè pen- h
fore > vel quæ ab eo bona perceperit, vel quæ mala
bonis illius perversè vivendorefponderit. Quod ele-
fli qu idem quotidie facere omnino non cefthnt. Un- ,
de Bene Salomon ait : C o g ita tio n e s ju fio rum , ju d ic is .
efte potuiffent. Quia ergo folius divinxnaturx eft
umbras ignorantix mutabilitatifque non perpeti,
dicatur. re£te , Non funt tenebra, dr non eft umbra
mortis , ut abfeondantur ibi qui operantur iniquita-
tem. Lux enim xterna, qua: Deus eft, quanto in-
* Prat, tentbn ejus,
* Vindoc. & Pratel. immortales eonftituti.
c Vindoc. Baluz. Colb. minime rediret.
4 H îc Guflanv. admonct in mf Vaticano i. addi fcqucntia i Accelerant
ex vifione re ctoris fui in fe if fis fine defeciuperfijlere. Ex eo ta-
men ers fiandi ars mira confiât, quo dum feiunt quid de propria pofitio-
ne pofiunt, confiderant rectoris fui gubemationi quid debeànt. Et quanto
faâltUs fentiunt fe pojfe mutabiliter labi, tanto fe ad amorem retiens
fui arcliits ne labantur adfiringunt. Pofitione propria ad pneeps
pojfe fe ire cognofount, fed ad creatorem fuum amoris manu fe retissent,
ne cadant. Hanc ipfam. Hoc additamen turn cell à ftylo Gregoriaao non
abhorreat, niillis in codicibus lire manu exaratis, five excufis compar
a ; nc in ipfis quidem Romanis cdicis.
' Mendosé in Guilanv. & ptius perpetrata. Opponuntur hîc tnolum,
Sc pejus ; cogitatio mala, Sc actio pejor. Superiils etiam legitur. curat,
pro, durât. : ° -
J Pratel. Sc alii, per conwerfionem ; quod etiam legitur in ret. edit. Pa*
rtf. & Bafil. ^ ^6
* Baluz. quis ftcurus. Quod optimè refpondet altai membro,
fettus examinât. At in aliis mfT. legitur fe curias.
1 Ttuon. difeutere. Debet autem penfare. ■
Accedunt enim ad fecretarium judicis intra finum A & cum indifeufla mens relinquitur , in quodam
cordis: confiderant quam diftriète quandoque fc- feiiio torporis fopitur: quia fui ncgligens, proposât,
qui diu patienter expe&at : metuunt in his, fitum roblir infenfibiliter perdehs, à forma prio-
quæ fe egiffc meminerunt, & puniunt flendo, quod ris fortitudinis dum nefeit, fenefeit. Unde Sc per
perpetrafle fe intelligunt : riment fubtilia Dei judicia,
eciam de his, quæ in femetipfis intelligere for-
tafle non poflimt. Vident enim videri divinitus,
quod ipfi in fe per humanitatem noir vident : con-
fpiciunt diftriftum judicem, qui quo tardiùs venit,
eo feverius percutit. Sanftorum etiam patrum refi-
Prophetam fub Ephraim fpecie dicitur ; Corne- ofetp.p,
d e r u n t a l i c n i irobur e j u s , d “ n e f i i v i t : f e d d f ç a n i
ejfu fef u n t i n e o , d r ip fe ig n o ra v it . Cum verb fo-
metipfam quærit, Sc fubtiliter pcfcnitendo fo dif*
cutit ; ab ipfa hac vetüftate fua Iota laçrymis,
- t ^ moerore incenfa renovatur , Sc quæ jam pene
dereconventumcumeoparitercontemplantur,eo- Jnveterata c frixerat, per fubminiftrata interni a- c
rumque vel exempla, vel dicta fe contemfifle re- moris ftudia novum calet. Unde Paulus Apof-
prehendunt, atque in hoc fecreto interioris judicii, tolus ufu mortalis vitæ veterafeentes difcipulos
ipfa mentis fuæ exccutione conftridi, poenitendo admonet, dicens : R e n o v am in i f p i r i t u m en tis v e - 'Ephef.+. 2Î:
feriunt, quod fuperbiendo commiferunt. Ibi nam- ftra.
que adverfuin fe quidquid fe impugnat, enume- B iy,Sed ad hæe agenda valde exempla patrum & R.c ot.
rant : ibi ante oculos foos omne quod defleant, coa- lacri eloquii ptæccptanos adjuvant. Si enim fan-Uc ^oc
cervant : ibi quidquid peritam didrifti judicis de- - ftorum operainfpicimus, & divinis juflionibus au- So«“ ,“™-
cerm poflic, intuentur : ibi tôt patiuntur fupplicia, rem pratbemus, alia nos contemplata, alia audita pi.ss.Praum,
quotpati timenti nec deed in hoc judicio mente fuccendunt, & cor nodrum torpore non condrin- “
concepto omne miniderium, quod punite reos fuos gitur, dum imitatione provocatur. ünde benc ad “P“'
1 P1“ *“ uebeat. Nam confcienria aceufat, ratio U o y ( e n S i à m v : I S n i sm a l tm f em p 'r a r d e b i t .q u em m , . * .» .
10° }jU .cac 5 tlmor.;1Sac » dolor excruciat. Quod ju- n u t r ie t fa c e rd o s y f u b j i c i e n s ma n e l i r n a p e r f in m lo s
diçium eo ccrtius punit, quo interius fævit: quia ^/>/>Altare quippe Dei, eft cor noftrum, in quo
videlicet ab extenoribus non accedit. Unufquifque jubetur ignis femper atdere : quia necefle eft ex illo
enim cum caufani hujus examinis contra fe aggredi ad Dominum caritatis flammam d indefinenter af- i
coeperit, ipfe eft a a£tor, qui exhibet : ipfe rcu$, qui cendere. Cui per firigulos dies facerdos ligna fubji-
exhibetur : odir fe, qualem fuifle fe meminit; Sc ip-: ciat, ne extinguatur. Omnis enim Chrifti fide præ-
le qui eft, per femetipfum infequitur ilium qui fuit; dims, membrüm utique fummi facerdotis effectus
atqueabipfohomineadverfusfemetipfum fit quæ- _ eft, ficut cundis fidelibus Petrus Apoftolus dicit: n om r iv e m / im m n —— -------- dam rixa in animo, parturiens pacem cumT -D» eo.L - i . . „ ‘ . _ ..
Hanc cordis rixam Dominus requirebat, cum per
Prophetam diceret: ^ H tt cn d i d r a u f c u l ta v i , nemo
quod bonum e f t lo q u i tu r , nullus e f t q u i a ga tpoenften-
tiam fu p e r peccato f u o , d i c e n s : J ^ r iid f e c i r'lfta cor-
Vos autem g e n u s e l e l lu m , reg ale f a c e r d o t iu m ., Et fi-
cut Johannes Apoftolus dicit: FeciJH n o s D eo noftro Apoc
regnitm e d r fa c e rd o te s . Sacerdos ergo in altari ignem c
nutriens, quotidie ligna fubjiciat, id eft ndclis
quifque, ne in eo caricatis flarnma deficiac, in eorb
dis humani rixâ b placatuseft, cum Prophetæ fuo de fuo tam exempla præcedentium, quàm facræ
de Achab rege femetipfum reprehendente lo- Scripture teftimonia teftimonia'comrerere foongerere non nondefiftat.defiftat. Nam
9. queretur, dicens : Vidifti t^ichab humiliatum co
ram me ? Jpuia igitur humiliatus eft mei caufa, non
indticam malum in diebus ejus.
m i4. Quia ergo nunc in poteftate eft , internum
c- mentis noftre contra nos lubire judicium , reco-
gnofeendo accufemus nofmetipfos, Sc quales fui-
mus peenitendo torqueamus : non ceflemus dum
quafi qua;dam fomenta igni dare, eft g in excita-
tione caritatis vel exempla patrum, vel preccpta
Dominica miniftrare. Quia etenim interna novitas
noftra, ipfo quotidie hujus vita: converfatione ve-
tcrafoit, ignis ifte adhibitis lignis nutriendus eft ;
ut dum per ufum fo noftrze vetuftatis extenuat,
per patrum teftimonia Sc exempla revivifeat. Et
hcet judicare quod fecimus., àudiamus cautè quodD bene illic pnccipitur, ut mane ligna per dies Gn-
Mcitm.i JT«y«K enim hltm in hominispoteßnte eß, gulos congerantur. Haw quippe non hunt, nifi
utveniat ad Deum in judicium. Reproborum namque
efte proprium folet, femper prava agere, Sc
numquam quæ egerint, retra&are. Omne enim
quodfaciunt, cæca mente pertranfeunt, factum-
que fuum nifi cùm puniti fuerint, non agnofeunt.
cum nox cæcitatis extinguitur. Vel certè , quia
mane prima pars diei eft , poftpofitis cogitationi-
bus vire præfentis , hoc primo loco quifque fide-
lium cogitet, ut quod in fe jamjamque quafi deficit
, quibus valet nifibus ftudium caritatis inflam-
At contra eledorum eft, aftus fuos quotidie ab ipfo met. Ignis enim ifte in altari Domini , id eft in
cogitationis fonte difeutere, Sc omne quod turbi- corde noftro eftius extinguitur, nifi folerter.adhibi-
uum pronuit, ab intimis exficcare. Sicut enim non tis exemplis patrum Sc Dominicis teftimoniis refentimus
quomodocrefcimt membra, proficit corpus,
mutatur Ipecies, nigredo capillorum albefcit
m canis ( ha:c quippe omnia nobis nefeientibus
aguntur in nobis : ) ita mens noftra per momenta
.
paretur.
16. Bene autem illic fubjungitur : Ft impoftto ita caritati?
holocauftodefuper ado leb it adipes paciftcorum. Nam igncfucccnfi,
vivpnrl- • r --- — r s r B g H i quifquis in lfco iiggnneemm nhuunncc ccaarriittaattiiss aacccceennüdiitt,, lfeo-- DhocIoocfauftum
uplo ciuarum ulu a femeripfa permutatur, p metipfum utique holocauftum defuper imp onit : Levit.
cc non agnofoimus , nifi vigilanti cuftodia ad intc- ^ quia omne vitium, quod in fe malè vivebat, exu-
def^0^ a re^“^ntes> pr°ve<ftus noftros quotidie rie. Cùm enim cogitationum fuarum interna con-
M Br penfomus. Hoc ipfum enim in hac fiderat, Sc vitam reprobam per immutationis glaa
i vita confifterc, quafi ad vetuftatem ire eft, dium maètat -, in ara fe fui,cordis impofuit, Sc ig;
* Librarii vitioin Turon. legiti t, auBor. Lcgendum eft enim, aElor,
“‘ opponitur, reo. '
lrtEbr°^‘ Pratel: Utic- Tuton- Balu*- Colb. ita lcgimus', non, pla-
vcji- ’•ut babctur lu omnibus edit, etiam vet. unâ exeeptâ Parifienfi
h ition. Ex attentâ lcdUone textds liquet corruptam efle lediioncm fïcuiormu.
* Turon. & alii à Guflfanv. vil i , friguerat.
d Guflànv. Gjlot. Sc al. recent, indefinenter accendere. Emendantur cx
mlT. Norm. Vindoc. See. quos icquuntut vet. edit.
* Nonnulli ed. ©* faceraotium.
f Pratel. ac Vindoc. congregate.
a t broie. Sc Pratel. in exercitationem.
D D d iij