vcns proculdubio terrain (omet : quia verb perfe-, .
•cntorum minas minime formidat, clangorcni tuba:
fbn.tre non reputat. Tuba enim, quæ difcri-
inen belli dcnnntiat, quid eft aliud quàm vox fe-
cularium potcftatuni, qua: contemta rcliftentibus
mortis certamen parat ?
Bxcmp'ium 67- Hæc à priiicipibus {acerdotum tuba fonue-
ApoKoiorum. rat, cum flagellatos Apoftolos de Deo loqui pro-
jia. s. +0. -hibebant, ficut feriptum eft ; Cafis denuntiaverunt,
' ne loquerentur in nomine jefu. Sed vidcamus quo-
modo equum Dei clangor tuba: non terrcat. Ait
jbid. 29. Petrus: Obcdire oportet Deo magis quam horninibus.
M i. 4. zv. Qui aliis quöquc perfequeritibus dicit : Non enim
• pcjfhmus qtt.e vidimus dr audivimus , non loqui.
» a Equus ergo Dei clangorcm tuba: non metuit ;
quia prædicator egregius ddpe£lis poteftatibus fe-
culi, nullos minarum fonicus pertimefeit.
paufCrt'm S" 68. Videamusalium equum Dei quomodo terrain
Ibrbcat, quomodo nulliss cum tubæ terror
Aa- '+•v- **■ attingat. Scriptum eft : Supervenerunt quidam ab
*0.20.21. .jäntiochia dr Iconio Jtidxi, dr pcrfiiafis tttrbis, lapidantes
Paulum traxernnt extra civitatem, afli-
mantes eum mortuum ejfe. Circumdantibus autem
4um dißiptdis, furgens intravit civitatem : de po-
fftero die profcflus eft cum Barnaba in Derben. Cum-
que evangclucajfent civitati Mi, & doculjfent mutlos,
reverfifunt Lyßrum dr Iconium & Antiochiamy
confirmantes animas difeipulorum. Perpendamus
ergo qua: hunc poflent equum mina: compcfcere,
quando eum ab intentione fua non valet mors ipfa
prohibere. Eccc lapidibus obruitur, ncc tarnen à
veritatis fermonc removetur. Occidi poteft, fu-
perari non poteft : velut extin&us extra urbem
projicitur, led intra urbem die alio illæfus prædi-
cator invenitur. O quam fortis huic viro ineft in-
firmitas i o quàm vidrix poena 10 quam domina-
* trix patientia ! b Ad agendum repulfione provoca-
tur, ad prædicandam falutem plagis erigitur, ad
propcllendam laboris laffitudinem peenä refove-
tur. Quæ ergo hunc adverfitas fuperet, quem pee-
na fovet ? Sed equus ifte Dei Sc pharetræ fagittas
c dclpicit,c quia malitiæ confilia contemnit : vibra-
tam haftam luperat, quia Sc contra apertæ perle-
cutionisvulnera pectus firmat : oppofitum elypeum |
rumpit, quia difputationem reliftentium ratioci-
nando fubigit : terram forbet, quia peccatorcs in
fuum corpus exhortando convertit : clangorem
buccinæ fonare non reputat, quiavocem quamli-
bet terribilis prohibitionis calcat. Minus eft autem
quod dicitur, quia fortis perfeverat in laboribus :
adhuc, quod majuseft, exultât in adverfis. Undc
feqüitur :
Verf.is; yfyi audierit buccinam, d ic it, Vah.
C aput 6$. Quibus profeblö verbis Sc illud oftenditur,
X XXIII. quod hoc loco à Domino de cquo irrationabili nil
£mäi Immi <^catur* Nequc enim vah dicere brutum animal
nence ■ ccnami- poteft : led dum allen tut dicere, quod omnmo j
nc, licet mortis dicere non valet, innuitur quem defignet. Vah J
damu °de fo- <lulPPeA fermo exultationis eft. Equus érgo audita
turo tamen buccinä, vah dicit; quia fortis quifque prædicator
g g i 8 au~ cüm certamen paffionis fibi propinquarc d confide-
rat, de exercitio virtutis exultât : nec terretur pu-
gnæ periculo , quia victoriæ lætatur triumpho.
• Ita plerique mfT.
Vet. edit, acrecentiorcs, ad arguenium. Placet magis, ad agendum,
ut habeut mff. Ebro'ic. aliique Norman, duo Germ. Vinaoc.
.Val-cl. &c«
* Laudun. quia mala vite, confilia contemnit. Duo Germ, paulo ante
Cc habent : fed equus Dei efi & f har}
i Equo itaque eft vah dicere, * prædicatGrem fan-
ftum de ventura palîione gaudere. Sed fî prædicator
fortis gloriam paflionis appétit, li dilcrimen VlT 1
mortis liibire pro Domino lætus qtiærit : quid eft
quod ipli fortiflimo prædicatori, qui ex robufto
corde virtutem f traxit in nomine , Petro Veritas r
dixit : Cum fenucris, ex tendes manus tuas, dr alius faute
cingcty dr ducct quo non vis. Quomodo de paf-
hone gaudet, qui cinftus ab alio, ire quo ducitur
non,volet ? Sed li penfamus qualiter animus appro-
pinquante paflione &c mortis mecu quatitur, & tamen
de venturo regni præmio lætatur, intelligi-
mus quomodo gloriofi certaminis fubire pcricu-
lum volcns nolit ; quia Sc in morte confiderat quod
j tolerans paveat, Sc in fru&u mortis alpicit quod
appetens quarrat.
70. Vidcamus Paul turn quomodo amet quod re- Panic,
fugit: quomodo réfugiât quod amat. Ait enim : 3U0li"
Defidcrium ha be ns dijfblvi, & cumChrifio efie. Ec, ^
Oflihi vivcrc Chrifius efi, & mori lucrum. Et ta- ‘‘ty
men dicit : Jfhii fumas in hoc habitaculo, inçemifci- \ p'
mus gravati ; eo quod nolumtis exfpoliari, fed fu-
pervefiiri, ut abforbeatur quod mortale efi a vita.
Ecce &: mori deliderat, Sc tamen came exfpoliari
formidat. Cur hoc ? Quia etfi viftoria in perpe-
tuumlætificat, ipfa nihilominus ad præféns poena
perturbât : Sc quamvis vincat amor fubfequentis
muncris, tangit tamen non fine mocrorc animum
■. pulfus doloris. Sicut enim vir fortis, cum vicino
"'jam belli certamine armis accingitur, Sc palpitat
Sc feftinat, tremit Sc fævit; quafi pavere pcrpal-
lorem ccrnitur, fed per iram vehementer urgetur:
ica vir lanftus, cùm paftioni fe propinquare confpi-.
cit, Sc naturæ fuæ infirmitate concUtitur, & Ipei
fuæ loliditatc roboratur ; Sc de vicina morte trépidât
, Sc tamen quod moriendo veriùs vivat, exultât.
Ad regnum quippc non poteft nili interpofira
morte tranfire : Sc idcirco confidendo quafi ambi-
git, Sc quafi ambigendo confidit; Sc gaudens metuit
, Sc metuens gaudec : quia feie quod ad bra-
vium quictis non perveniat, nifi hoc quod inter-
jacer, cum laborc tranlcendat. Sic nos, cùm mor-
bos à corpore repellere cupimus, trilles quidem
amarum purgationis poculum fumimus : certi autem
de fubfequenti falute gaudemus. Quia enim
pervenire corpus aliter ad falutem non valet, in
potu libet etiam quod tædet. Cumque amaritu-
dini inelfe vitam animus confpicit, moerore turba-
tus hilarefeit. Dicatur ergo : Ubi audierit buccinam
, dicit y Vah : quia prædicator fortis cognito
certaminis nuntio, etfi ut homo g ad-vim perfecu- g
tionis trépidât , per fpei tamen certitudinem ad
præmium remunerationis exultât. Sed nequaquam
ad hoc paffionis bellum inconcull’us exifteret, nifi
eamdem paffionem intenta cogicatione meditando
præveniret. Malum namque quod confilio præve-
nitur, deccrcanti contra fe animo ex ratione lubji-
citur : quia tanto quifque minùs adverfitate vinci-
tur, quanto contra illam præfciendo paratus invenitur.
Sæpc enim grave timoris pondus ufi^leviga-
tur : fæpe mors ipfa ficut inopinata perturbât, ita
deliberatione præventa lætificat. Unde Sc reâ:è de
hoc cquo fubjungitur :
* Laudun. defiderat.
* Turon. pier. Norm. Laud. Val-cl. Germ, duo, Pradicatorifantlo de.
1 Ita mfl". Corb. Germ. Norm.Turon. Vindoc. & Laud. Germ, lrabct
traxit, nomine, <&c. Editi verô, traxit nominis.
* Editi turn vet. turn recent, cum duob. Germ, ad vim pcrcttlfionis,
meliùs, perfccHtionis, in Ebroïc. aliitque Norm. Vindoc. Laud. Ac.
Liber XXXI. in Caput XXXIX. Bead Job.
Procul odoratur bellum. A cens: Et multi fequentur eorum luxurias, per quos ibid v z,
71. Ac li apertius dicatur : Idcirco a quodlibet via veritatis blafphemaiur.
75. Igicur quia fan&us quifque pra:dicator atque r Bc. xm.
in perlecutionis b e l lo dux fidei, qualcm f e poffic Fidelibus ac-
exhibere narravimus; mine fub hujus equi fpecie ou^^prxdi-
unumqucmque Chrifti militem defcribamüs: ut Sc catoribus &
MlJjn certamen exfuperat, quia mentem ccrtamini ante
|pa certamerPparat. Bellum qiiippe procul odorari,
eft adverfa quæquc longé adhuc pofita cogitando
prxnofccre, nc fortalfe valeant improvifa fupera-
re. Hoc bellum procul odorari 4ifcipulos Paulus
admonebat , cùm diceret : Vofmetipfos tentate f i
i-t- efiis in fide y ipfi vos probate. Ac fi apertè præci-
perct, dicens : Pcrlecutionum certamina ad mentem
reducite, Sc cordis veftri intima atque occulta
penfantes, quales inter fupplicia exiftere valea-
tis, invenite. Hoc bellum fan&i viri procul odoconfideratjhac
tamen voce Dominica, fi jam bene ^
vivere cceperit, expreffum fe elfe cognolcat : qua-
tenus hinc colligat quantum Deo notus fit, fi ad
majora pervenerit, quern fignanter Deus eloqui
nec in minimis prætermittit. Singula itaque quse d e
cquo di£ta funt repetentes, intimemus quomodo
rantur, quando Sc in pace univcrfalisEcclefiæ po- R miles Dei à ptimævaconverfationc proficiat • qiior
.: ...1 m-------- ---fiti, vcl hærctico rum Ib—ella , vel imminenti—a awb in- o 1 \ - J „ . U -
fidclibus perlecutionum tormenta confpiciunt. Qui
dum rcâc vivunt, fæpe pro bonis malarecipiunt,
decraclionum contumclias æquanimiccr ferunt ; ut
fi perfecutionis occafio fuppetat, tanto illos fortio-
res aperti holies inveniant, quanto eos Sc intra Ec-
clefiam falforum fratrum jacula non expugnant.
Nam qui à ftatu patientiæ ante linguarum vulncra
modo à minimis ad majora fuccrelcat, vel quibus
gradibus ab infimis ad fuperna perveniat. Dicatur
ergo:
Numquid prdbebis equo fortitudincm : attt circum- Verf rç.
dabis coüo ejus hinnitum ?
74. Unicuique animæ, gcui Dominus mifericor- C a p ut
diter præfidet, ante omnia fidei fortitudiném præ- XXXV .
bet, de qua Petrus ait: K^idverfarius vefier diabo- Militem Dei
lus, ficut leo rugiens, circuit qturens quem devoret, jy™um armct
cui refifiite fortes in fide. Huic autem fortitudini s?
hinnitus jungitur, dum fit quod feriptum ëft : Cor- Rom• 10■ l0>
de creditur ad jufiitiam, ore autem con f efi io f it ad
b corruit, ipfe fibi teftis eft, quia contra b manifeftæ
perfecutionis gladios non fubliftit. Quia ergo vir
Dei exercitatus præfcntibus contra ventura , Sc
exercitatus minimis contra majora nititur : rede
dc equo Dei didum eft, quod bellum procul odo- Q falutem. Sequitur
ratur. Sequitur :
Exhortationem ducum, dr ululatum exercitus. '
■ put 72.. Duces adverfæ partis, funt erroris audores,_
HIV. de quibus per Pfalmiftam dicitur : Effufa eft* con-
Kndum tentio fiuper principes eorum, d dr fiduxerunt eos va-
K TuSjd »d eorum, dr errare fe cit eos in in v io , dr non in
pip • ’’bl via. De quibus per femetipfam Veritas dicit : Ca-
■ in’ :tis f i caco ducatum c prabet, ambo in foveam i ca-
Kr. 40. dunt. Hos autem duces exercitus fequitur, pra-
H cd vorum fcilicet turba, quæ. iniquis eorum præcep-
H'Yf fionibus famulatur. Notandum quoque, quod duces
exhortari, exercitum verb dicit ululare: quia
videlicet hi, qui infidelibus velhæreticis præfunt,
Numquid fufiitabis eum quafi locufias ? y-erp 20.
75. Unufquifque qui Deum fequitur, in ipfo C aput
fuo exordio ut locufta fufeitatur ; quia etfi in qui- XX X V I.
bufdam adionibus locuftarum more flexis poplici- vet. x x v n r .
bus rerræ inhæret, in quibufdam tamen expanfis ^mcTinndui.
àlis fcfe in aëra fufpendit. Converfionum quippe gentU.’ U"
initia , bonis moribus malifque permixta funt ;
dum Sc nova jam per intentionem agitur, Sc vêtus
adhuc vita ex ufu retinetur. Tanto autem minùs
b permixtis interim malis lædiraur , quanto i,
contra ilia quotidie fine ceflatione pugnamus. Nec
fuos nos jam culpa vindicat, cujus pravo ufui f nof- »
tra follicitè mens refultat. Minùs itaque nobis inprava
quæteneri præcipiunt, quafi cxrationeper- D choantibus terrena opera officiunt ; quia in nobis
fuadent. Turba verb eis fubdita, quia fine judi-
cio corum voces fequitur, dum per confufionis
inlàniam perftrepit, beftiali mente ululare perhi-
betur. Lupis quippe propriè ululatus convenir. Et
quia catcrvæ reproborum contra vitam morefque
fidelium lôla rapacitjate inhianc, quafi per ulula-
l ' :i,i1, tum clamant. Equus ergo Dei exhortationem ducum
, Sc ululatum exercitus procul odoratur, dum
fandus quifque prædicator longé ante confiderat,
quid vcl audores errorum contra eledos valeant
præciperc; vel turba eis fubdita quàm poflit immadiutiùs
demorari prohibentur. Proinde quoniam
in ipfo noftræ converfionis initio infirma quædam
pie de nobis Dominus tolérât, ut nos quandoque
ad cæleftia ex perfedionc pcrducat, quafi locuftas
nos in exordio fufeitat : quia etfi in volatu virtutis
fublevat, non tamen de terreni operis cafu delpe-
rat. Sequitur :
Gloria narium ejus terror. ’ ibidem
7 6. Pro eo quod non vifa res odore deprehendi- C aput
tur,non immérité narium nomine , fpei noftræ X X X V I I .
cogitationes exprimuntur : quibus venturum judi- inchoantes înmerinfanirc.
Hanc exhortationem.iloum odo-F dum, quod erfî oculis adhuc nou ccrnimus
rabatur Paulus, cùm diceret : Per dulcès firmones ï a m L îir n p n I n r r o n H a t a r T t n / t A m n c n m n î . _
dr benedittiones fiducunt corda innocentium. Hunc
ï ,iJ- ululatum exercitus odorabatur, dicens : Intrabunt
; poft difeefeionem meam lupi graves in vos. Exhor-
I tationem ducum odoratus eft Petrus ,• cùm de qui-
h uufdam difcipulos admoncret, dicens : In avaritia
j fillis verbis de vobis negotiabuntur. Ululatum quoque
exercitus odorabatur, cùm præmitteret, di-
* Vindoc. quodlibet bellum.
f « ^ or™* Regii , duo Gçrnl. Editi rcro etiam vetuftiores,.
itmfeju percujfionis. Leftioncm noftram optimam efle perfuadent fu-
petiora : ut f i perfecutionis occafio fuppetat, &c.
‘ Ex Hebr. textu & Grarca tranflat. legendum foret, contemtio. Sed
P opter unanimem, turn exeuforum, ram manu exaratorum , ( f i
ort>- Germ, excipias in quo fecunda manu legitur, contemptio J codi-
nnlr C0^'en^m » priorem leftionem rctinuimus, quam aliunde à non-
“tiis uiutpatam feimus in Pfàlmorum expofitione.
' .Vtndoc. Laud. Çorb. Germ. Y aI-cl. Pratcl. Utic. feduxerunt eos
jam tamen fperando prarvidemus. Omnis autem *"
qui bene vivere incipit, audiensquod per extremum
judicium jufti ad regnum vocentur, hilarefeit
: fed quia quxdam mala adhuc k ex reliquiis
fibi indie confiderat, hoc ipfum judicium, de quo
exultare inchoat , appropinquare formidat. Vitam
quippe fuam bonis malifque permixtam con-
Ipicit, Sc cogitationcs fuas aliquo modo Ipe Sc tiin
invio, &c.
* Laud & duo Germ, przftet.
f Duo Germ. & Val-cl. cadent.
* Vindoc. mifericorditer Don.inus prtfidens.
h Pratel. permixti interim malts.
* Al. noftra follicita mens. Priorem left, habent Turon. Laud. Jfc
Corb. Germ.
k Fortafle melids in Pratel. ex reliquis, & in Germ, ex reliquo. Ve-
rdm cum in aliis legatur, ex reliquiis, quod ctiam habent editi omnes
nihil mutandum in textu judicayunus.