Nos er.o-o templum illius fumus, in quorum men- A
tibus habitarc dignatur. Sed ea qua: fub eo erant,
iinpJcbant remplum : quia quidquid dc illo modo
confprcitur, adhuc non eft ipfe , fed fub ipfo eft.
c-enif.g2.3«. Sic Jacob Angelum vidit, & vidifle fe Dominum
fatetur : quia cum minifteiia ejus confpicimus,
jam multum eft quod fuper nofmetipfos levamur.
Notandum verb quod dicitur: Imp lebant templum,
quoniam etfi Angelus apparet,infirma: tamen mentis
defiderio fatisfacit; ut fi adhuc majus.non poteft,
jam tamen minus quod videt admiretur. Ea ergo
qua: fub co funr§ implent templum ; quia fi-
cut diCtum eft, be cum mens in concernplarione
profeceric, non jam quod ipfe eft, fed id quod I
tub ipfo e ft, contcmplatur. In qua videlicet con-
templatione jam quictis interna: guftus contingi-
tur. Cujus quia quxdam quafi pars e ft, &; perfe-
Cta nunc effe non poteft , rede in Apocalypfi fcri-
Apoc.s.i. ptum eft : Factum efi filentium in c&lo, quafi me-
diahora. Cadum quippc eft animajufti, ftcutpcr
jfai.66. r. Prophetam Dominus dicit : Calttm m'thi fidesefi.
pfd.is.i. E t , Cali enarrant gloriam Dei. Cum ergo quies
■ contemplativse vita: agicur in mente, filentium fit
in ca:!o : quia terrcnorum aduum ftrepicus quiet
a cit a cogitatione , uc ad fecrctum intimum a au-
Nulla mentis rem animus apponat. Sed quia ha:c quies mentis
quies aut per- efie in hac vita perfeda non poteft , nequaquam '
tufna!3UC dlU" hora integra fadum in csdo filentium dicitur, fed
quafi media hora; utneque ipfa media horaplc-
ne fentiatur, cum pramittitur quafi, quia mox
ut fe animus fublcvare coeperit, be quietis intimae
lumine perfundi , redcunte citius cogitationum
ftrepitu , de femetipfo confunditur, be confufus
cxcatur. Vita igitur contcmplativa qua: illic hora
quafi media dicitur , apud Ezechielem Pro-
\ phetam non cubitus, fed palmus appellatur. Ec-
ce fratres cariflimi, dum uniufcujufque vita: cau-
b fas exprimere b cupimus, paulo latius per excef-
fum locuti fumus. Sed bonis mentibus, quibus
utraque eadem vita eft ad agendum amabilis, effe
non debet ad audiendum gravis. Sequitur :
lbidrn Et menjus efi Latitudinem adificii calamo uno, ]
altitudinem quoque calamo uno.
Latitudo fpi- iy. Omnipotens Deus qui nec in magnis tendi-
T'aritas tur> nec ^ minimis anguftatur, fie de rota fimul
Ecclefia. loquitur , ac fi de una anima loquatur.
Et fape quod ab eo de una anima dicitur, nil ob-
ftat fi de rota fimul Ecclefia intelligatur. Latitu-
do itaque «dificii ad caritatem pertinet, de qua
pfiU ns. 96. Pfalmifta dicit : Latum mandatum tuurn nimis.
* Vatic. & Gufianvil. auris animism apponat. Refclluntur ex mff. not
tris 3c Anglic.
b Ebroic. Sc pi. Norm, coepimus.
Nil enim latius, quarn otr.fies in fitiu amoris re-
cipere, & nullasodii angùftias fuftinere. Sic quip-
pe lata eft caricas, ut in amplitudirte dile&ionis
fuæ capere etiam inimicos poffit. Unde be præci-
pitur : Dilifite inimicos vefiros, bcnefacite iis qui Lnc_ (
oderunt vos. Confiderandum quoque nobis eft,
quia latitudo in æqualitate , altitudo verb in fu-
blimitate tenditur. Latitudo ergo pertinet ad caritatem
proximi, altitudo c ad intelligentiam Con- j
ditoris. Sed latitudo be altitudo ædificii uno ca-
Janio menfuratur ; qiiia videlicet unaquæquc anima
quantum lata fuerit in amore proximi , tan-
tùm be alta erit in cognitione Dei. Dum enim fe
per amorem d juxta dilatat, per cpgnitionem fe a
fuperius exaltat : be tantum fuper femetipfam ex-
celfa fit, quantum fe juxta fe in proximi amorem
tendit. Et quia ædificium quod inhabitat Deus,
ex angelica fimul be humana natura perficitur ;
per hoc quod angelica creatura furfum eft, be humana
adhuc deorfum, poteft per latitudinem at-
que altitudinem ædificii, utraque hæc creatura
fignificari ; quia ifta adhuc in imis degit, ilia verb in
fublimibus permanet. Sed uno calamo menfuratur
utraque, quiahumilitas hominurn quandoque
ad æqualitatem perducitur ' Angelorura. Unde
s feriptum eft : Ne que nubent, ne que nubcnttir, fed Mml
- erunt ficut ^fngeli Dei in calo. Et unde per Jo-
hannem dicitur : <JMenfura hominis qua efi 4«.
geli. Quia ufque ad illam altitudinem gloria: ho- *
mo perducitur , in qua folidatos fe Angeli lætan-
tur. Latitudo ergo ædificii tanta eft, quanta be altitudo;
quia elebti quiqucqui rnodo in irriis labo-
rant, quandoque illis beatiffimis fpiritibus non e-
runt inæquales.
Sed nos inter hæc redeamus ad mentem, ac
totis medullis cordis Deum d ilig am u sp ro x i-
mum. Dilatcmur in affe&u caritatis, ut exalte-
mur in gloria celfitudinis. Compatiamur per amorem
proximo , ut conjungamur per cognitionem
Deo. Condefcendamus fratribus minimis in terra,
ut coæquemur Angelis in cælo : quia vir qui fua
) imagine Redemtorem fignat, menfus eft latitudinem
ædificii calamo uno, altitudipem quoque calamo
uno. Nunc igitur metitur mores, penfat 0-
pera, cogitationes confiderat , ut fine fine poft-
modum retributionem reddat Jefus Chriftus Unigenitus
Patris : qui cum eo vivit be regnac in uni-
tate Spiritus fan&i, per omnia fecula feculorum.
Amen.
* Val-cl. cum Norm, ad intelligentiam contemplationis.
* Lyr. amorem jufii dilatat.
H o m i l i a I I I .
In trium Verßmm explicatione potijßmum defiribitur Ecclefia adificium ex omnibus fub utrocjue
Tcflamento jußis confirufium,
Mzech. 49. i. T T I r a cui calamus menfura: in manu effe de- E nobis janua fa&us eft regni cadeftis ? Sicut ipfe
verj.6. a y feribitur : a i t : Nemo venitad Patrcm, nifi per me. Sed cunj ^
Venit ad portam qua refpicicbat ad viam Often- eumdem virum lincis indutum figuram Domini
Oui clirift s tenere dixerimus , quxrendum nobis eft qua rapcTfcmet'ip
Quis verb alius porta: hujus appellatione figna- tione conveniat, ut idem Dominus be per virum
funyid nos tur ^ njfl ipfe Dominus ac Rcdcmror nofter, qui defignari valeat, be per portam , dum vir YcniaC
* Sic legend um Px mff. non, ut in editis liabetur, vir cujus calamus menjurt, in manu ejus defiribitur.
.. ..
1329 Liber II. Homilia III. 1330
ad portam ? Numquidnam ipfe venit a ad fe- A virtutibus innotefeit. De his quoque gradibus beametipfum
? An ita eft , quia be in Evangelio ipfe
teftatur, dicens: non intratper ofiium in ovile
ovinrn, fed afiendit aliunde, ille fur efi dr latro ?
Jjhii au tern intrat per ofiium , pafior efi ovium. Et
paulo poft dicit: Ego fium ofiium. Atque iterum
liibjungit : Ego fium pafior bonus. Si ergo paftór
intrat per oftium, be ipfe eft oftium , ipfe paftor;
ipfe proculdubio intrat per femecipfum. Ecce
dum Ezechielis fenfum enodare cupimus , de E-
vangelio etiam quaftionem b ligamus. Quxren-
dum nobis itaque eft qualiter be ipfe intret, be
per femetipfum intret. Dominus enim ac\Redemtus
Job loquitur, dicens : Perfengulos gradus meos pet, ilt 3?m
pronuntiabo ilium. Omnipotentem quippe Dominum
per fingulos gradus fuos pronuntiat, qui per
incrementa vircucum quæ accidie, ei Temper lau-
dem fuæ pietatis reddit. Si quidam gradus in cordis
afceijfione noneffent, Pfalmifta non dicerec ; 8} s>
i^dmbulabunt de. viriute in virtutem.
4. Nec mirum fi de virtute in virtutem gradus virtucum gra
funr, quando unaquæquc virtus quafi quibufdam «tas, iniiium
gradibus augetur, be fic per incrementa merico- pr°f^ " s' &
rum ad fumma perducitur. Aliud namquc funt ***C °*
virtutis exordia, aliud provenus, aliud perfe&io.
tor nofter, cum fonda Ecclefia quam redemic, fe- Si enim ipfa fides ad perfe&ionem fuam non quicundùm
carnem una fubftancia eft, Paulo attef- bufdam gradibus duceretur , fandi Apoftoli mirante
qui ait : t^fdimpleö ea qua defiuntpafiionum ® nimè dixiffent : c Adauge nobis fidem. Et qui-
- . Lue. 17. a
qui curari voluit filium c
Cbrifii in carne mea pro corpore ejus, quod eft Ec- dam venit ad Jefum
• cleßa. Hujus capitis corpus Ecclefia eft, be hujus
corporis caput Chriftus.1 De quo fuo capite ex-
ultat corpus, id eft fanda Ecclefia, cum per Pfal-
miftam dicit: Nunc autem exaltavit caput meum
fiuper inimicos meos. Quia enim qüandoque ipfa
etiam exaltanda eft, jam nunc caput fuum fuper
iniinicos fuos exaltatum gaudet in cxlis. Cum er- bus fides crefcTt, uno eodemque tempore ?s qui
fuum, fed requifitus an crederet, refpondit : Cre- Marc. 9.24.
do Domine, adjuva incrcdulitatem me am. Penfate
rogo, quod dicitur. Si credebat, cur incredulita-
tem dicebat ? Si verb incredulitatem habere fe no-
verat, quomodo credebat ? Sed quia per occultam
infpirationem gratiæ , meritorum fuorum gradigo
eledi quique ad vitam perveniunt, quia membra
ejus per emn intrant ad eum, ipfe per .fe intrat
ad fe. Ipfe enim in fuis membris eft qui intrat,
ipfe caput ad quod incrantia membra perveniunt.
Quod Ezechiel Propheta multipliciter inneedum
perfedè crediderat, fimul & credebat,
be incredulus erat.
y. Hos. nimirum gradus Dominus fub meffis no- dc i,iS
mine deferibit, ^dicens : Sic efi regnumDei, quemad- bus cxpiicatd
__ . . modum ^ f i jaciat homo, fernen in terram , & dor- ^™emis Para*
finuat, qui virum vejniffe dicic ad portam, & quæ q miat, & exfurgat node ac die, & fernen germinet Marc. 4.v.
eadem porta fit oftendit, dicens : £>ua rejpiciebat & crefeat, dum ne feit ille. TJltro enim, terrafrudi-
ad viam Orientalem. Ipfeetenim nobis eft via, qui ficat primum herbam c deinde fipicam , deinde ple- e
dixit : Ego fium via , veritas, d “ vita. Ipfe etiam num frumentum in fpica. Et cum p f i produxerit p
frudus , fiatim mittit falcem , quoniam adefitem-
pus mefisis. Semen homo jadat in terram , cum
cordi fuo bonam intentionem g infèrit. Et poft- g
quam fernen jadaverit, dormit ; quia in fpe boni
operis quiefeit. Node verb exfurgit ac die ;
b quia inter adverfa be profpera proficit. Er fe- h
men germinat be crefcit , dum nefeit ille : quia
be cùm adhuc metiri incrementa fua non valet,
Orientalis via, de quo feriptum eft : Ecce vir, O-
riens nomen ejus. Porta ergo viam Orientalem ref-
picit, quia ilium fignat qui nobis iter adortum fecit
luminis.
z. Poteft etiam portæ nomine , unufquifque
præflicator intelligi : quia quifquis nobis januajn
regni cælcftis ore fuo aperit, porta eft. Unde &
duodecim portæ vel in Johannis Apocalypfi, vel in
extrema hujus Propheta: vifione deferibuntur. Po- femel concepta virtus ad provedum ducitur. Ec
teft etiam portie nomine, Scripture facrx feien- ultro terra frudificat : quia prarvenience fe gratia
non inconvenienter intelligi : q u i dum nobis tia, mens hominis fpontanee ad frudum boni o-
intelledum aperit, cxleftis#regni januam pandit. Dperis*aflurgit. Sed hxc eadem terra primum hcr-
Poflumus porra- nomine be fidem accipere, quam bam , deinde fpicam, deinde plenum frumentum
primam contingimus, ut ad virtutum ædificia in-
tremus. Unde hîc aperce fubjungitur :
Et afiendit per gradus ejus.
3. Quid enim gradus funt hujus portæ, nifi mérita
virtutum ? Sivc enim in cognitione^Mediatoris
Dei be hominum hominis Jefu Clvrifti, feu in
feientia divini eloquii, feu in ipfa fide quam de
illo accepimus, quibufdam gradibus ad altiora incrementa
pervenimus. Nemo enim repentè fit
fummus, fed in bona converfatione à minimis quif-
que inchoat,ut ad magna perveniat. De his gradibus
per Pfalmiftam dicitur : Deus in gradibus
prodneit in fpica. Herbam quippe produccre,eft
inchoationis bona: adhuc tenericudinem habere.
Ad fpicam verb herba pervenit, cum fe virtus a-
nimo concepta, ad profe£tum boni operis pertra-
hit. Plenum autem frumentum in fpica frubtifi-
cat, quando jam intantum virtus proficit, uteffe
robufti be perfeiti operis poffit. At cum fe pro-
duxerit fruótus, ftatim mittit falcem ; quoniam
adeft tempus meffis. Omnipotens enim Deus
produóto fruflu falcem mittit , be meffem fuam
defecat,; quia cum unumquemque ad opera perfecta
perduxerit, ejus temporalem vitam per eejus
dignoficetur dum fiifeipict earn. Dum enim fan- mifläm fententiam incidit, uc granum fuum ad
ftam Ecciefiam Dominus fufeipic, in gradibus ejus cxleftia horrea perducat. Cum igitur defideria
dignofcicur, quia ejus gloriä per illius incrementa bona concipimus , fernen in terram mittimus,
declaratur. Quantum enim fanfta iicclefia afeen- Cum verb operari reCta incipimus, herba fumus.
dendo profecerit, tantum Deus hominibus ex ejus i Cum autem ad prove&um boni operis crefci-
* Longip. ad fimeiipfum per fimetipfitm, an non ita ejl ï
“ Laud. legamtts, non fcquendus.
c Plur. Riff. auge.
* Laud. Longip. Sc plcriquc, fi jaólet.
* Omiffum in Vacic.' Sc Guflanvil. deinde fpicam, rcvocavimus ex
oiff. Sc vet. cd. neenon ex Eyangelii textu. ,
/lta mff Laud. Longip. Norm. Scc. olm in cxcufis legatur; Et
cUm ex fe produxerit fruBus.
t Laud. miferit, làno fenfu.
b Laud. & Longip. quia in adverfa.
.. • Correftores Rom. ad hune locum allatum De pcerjit. dift. a. c. i î .
admonent deeflè in originali, cùm autejn ad profeàum boni operis cfef.
c'tmus, ad fpicam pervenimus. Extant tamen in omnibus mff noftriï.