rx inhxrent : animalia autem "ventre à terra fuf- A rufalem jubentnr deferibere ; quia prxdicando ter-
oenfa funt, appetitu tamcn gulx ad terrain iem- renis cordibus curant fummopere quanta fit fuper-
per inclinantur. Rcptilia itaque funt intra parie- nx pacis vifio demonftrare. Cui bene etiam dicitur :
tcm | quando cogitationcs volvuntur in mente, Etordinabis adverfus earn obfidionem, & adificabis
qua: à terrenis dcfidcriis numquam levantur. Ani- munitiones. Sandi cnim prxdicatores obfidionem
malia quoque funt intra parictcm , quando &: fi circa latcrem, in quo Jerufalcm civitas deferipta
qua jamjufta, fi quahonefta cogitantur, appeten- e ft, ordinant, quando terrenx menti, fed jam fu
-ohfs.s.
dis tamcn lucris temporalibus lionoribufquc defer
viunt: ßc per femetipfa quidem jam quafi a terra
fufpenfafunt, fed aahuc per ambitum quafi per
gulx defiderium fefc ad ima fubmittunt. Unde ßc
bene fubditur: Et univerfa idol a domus ifrdel def
t cla erant in f art etc. Scriptum quippe e ft: Et ava-
ritia , a tu eft idolorum ftrvitus. Rede ergo poft
pernam patriam requirenti, quanta cam in hujus
vita: tempore vitiorum impugnet adverfitas dc-
monftrant. Cum enim unumquddque peccatum
quomodo menti infidictur oftenditurquad obfi-
dio circa Jerufalcm civitatem voce predicatoris
ordinatur. Scd quia non folum infinuant quomodo
mentem infidiancia vitia expugnent, fed etiam quoanimalia,
idola dcl'cribuntur : quia etfi honefta ac- ® modo cuftodit* virtutes roborent , roftè fubjun
gitur : Et adificabis munitiones. Munitiones quippe
fandus prxdicator xdificat, quando qux virtutes
quibus vitiis obvient, infmuarc non ccftat. Et
quiavirtutibus crefcentibus plerumque bclla ten-
tationis augentur, redè adhuc additur : Et comfor-<
tabis aggerem : (fi dab is contra earn caftra, (fi pones
arietes in gyro. Aggerem namque comportât, quando
priedicator quilque molcm crefcentis tentatio-
nis indicat. Et contra Jcrufalem caftra erigic, quando
redæ* intention! audientium , d hoftis càllidi
circumventioncs quafi incomprehenfibiles infidias
prardicit. Atque in gyro arietes ponit, quando tentione
quafi à terra fe erigunt , ambitionc tarnen
ilihonefta femetipfos ad terram deponunt. Bene
autem dicitur : DepUta erant} quia dum exterio-
rum rcrum intrinfccùs fpecies attrahuntur, in corde
quafi depingitur quidquid fidis imaginibus co-
gitatur.
v * t . v. 8. Notandum itaque eft, quia priùs foramen in
Reitoris ani- parictc , ac deindc oftium cernituu, ßc tunc de-
rriurn occulta abominatio demonftratur : quia ni-
piacuiis pu mirum uniufcujufquc peccaci priùs figna forinfe-
ieverua*. CUSj (feinde janua apertx iniquitatis oftenditur:
& tunc demum omne malum quod intus latct, a- 4 . . .
peritur. Idcirco ergo (blent etiam (andi doctorcs q tationum aculeos in hac vita nos undique cir-
a graviter minuta difeutere, a ut ab extremis exterio- cumdantcs , ßc virtutum mumm perforantes in-
ribus ad occulta poflînt majora petvenirc. V erba notefeit.
afperx increpationis m ovent, ut fpinas mortifère io. Ubi bene additur : Et tu fume tibi fartaginem
cogitationis eradicent : & hæc cum agunt, carita- ferream, (fi pones earn murum ferreum inter te (fi inter
tis amorc fxviunt , non inflatione clationis intu- civitatem. Per fartaginem namque frixura, per fer-
mefeunr. lÜbri enim pro ipfis parati funt , quos rum verb fortitudo oftenditur. Quid autem ita ma-
quafi ufquc ad mortem fxvientes affligunt. Ser- giftri atque dodoris mentem , quam zelus Domi-
vant in cogitationc quod diligunt, fumunt infpc- nifrigit ßc excruciat ? Unde ßc Paulus hujus farta-
cie quod perfequuntur. Bona predicates infi- ginis incendcbatur frixura, cum diccrct : Jftuis in-
nuant , mala autem cavcntcs prenuntiant, non firmatur, dr ego non infirmât ?& quis fcandali&atur,
Quiàcorrc- ut Eliu dcfidcrantcs cxbrant. Erga commüfos fibi & ego non uror ? Et quia quifquis zclo Dei con-
ptione cellar, ica nonnumquam in corrcptionc fervent, ac fi de tra peccantes acccnditur, forti in perpetuum cufto-
ÿ B j j j l tranquillitate nihil habeant : fed ita in diledio- dia munitur, nc ex negleda prxdicationis ®i-
nc tranquilli funt, ac fi nullus cos fervor accen- D minis cura damnetur, redè dicitur : Pones earn mti-
dat. Valde enim metuunt, ne fi à pravorum cor- rum ferreum inter te & inter civitatem. Sartago
reptionc ceflaverint, ipfi pro corum damnatione enim ferrea , murus ferreus inter Prophetam ßc
b puniantur ; &r cum ad verba invedionis b inflam- civitatem ponitur : quia cum nui*c fortem zejum
mantur, inviti quidem ad hxc veniunt, fed tamcn
hxc defenfionem fibi apud diftriftum judi-
ccm prxparant.
Corripiendo- 9. Unde & eidem rurfus c Ezechicli dicitur :
rum & crudi- jp;/; hominis, fume tibi laterem, dr pones eum coendorum
ad , 1 r -l • £ r r -Z, poenitentiam ram te , & dejcribes in eo civitatem JertiJalcm , cr
& pieraremdc- ordinubis adverjus earn obfidionem , dr adiftcabis
ordo*cntmmc munitiones, dr com fortabis aggerem, & dabis con-
£zecb.4..t.&c. tra cam caftra, dr fones arietes in gyro. Et tu fume
tibi fartaginem ferream, dr fones earn murum fer-
Quij&j
Cus air
ncccfc
£ztct.e
doftores exhibent , eumdem zclum poftmodum
inter fc & auditorcs fuos fortem munitionem tc-
nent: nc tunc ad vindi&am deftituti fint, fi nunc
fucrint in corrcptionc diffoluti. Hanc fartaginem
Propheta idem, ut inter fe &: auditorcs fuos murum
fumeret, audiebat, cum ei divina vox prx-
mittcret, dicens : Si tu annuntiaveris impio > & 1
ille non fieri t converfus ab imfictate ftth, & a vlA
fuaimpia, iffe quidem c in impietate fiia morietnr,
tu, autem anirnam tuam liberafti. Hanc fartaginem
re um inter te dr inter civitatem. Cujus cnim Eze- E inter fc & difcipulos murum ' Paulus pofucrat
chiel, nifi magiftrorum (pecicm tenet ? cui dicitur:
Sume tibi laterem, dr pones eum coram te , dr deftri-
bes in co civitatem Jcrufalem. Dodtores quippe
fanfti fibi laterem fumunt, quando terrenum cor
auditorum, ut doccant, apprehendunt. Quern latcrem
coram feponunt, quia totaillud follicitudi-
nis intentione cuftodiunt. In quo & civitatem Jecum
dicebat : (jMundus fum d fanguine omnium '
veftrum: non enim fubterfugi, qnominus annuntiarem
omne confilium Dei vobis. Nunc ergo doctores nè-
cefle eft ut appetant f zeli ardoribus frigi, ne co-
gantur pöft de torpore negligentix igne gchennx
cruciari. •
ii. Scd aliud eft gquod injuftis ßc fubditis, aliud \
* Ita mff. Anglic. Norm. Baluz. Colb. Vindoc. Turoi). &c. In vet,
edir.Parif.»/ ab extremis error thus, ln recent, vulgatis, ui ab exlemis er-
roribus. Prsefcrenda mlT. leftio, in qua allulum videtur ad ca qua: pr*-
cenerunt: notandum itaque efi qttia prius foramen (fyc.
k Vindoc. & Pratel. fe inflammant.
c InTuron. & nonnullis vecuft. mff.Jezechieli. Ac infra, Jezechiel.
4 Hlc io diverfa abeunt mlT. Longip. habet: boftes callidot circumfpt-
Hans quafi dye. Turon. quando retie, intehtioni audientium patefacit, &
quafi incomprehenfibiles Infidias pradicit. BaluZi.Colb., & Norm, hofiis
citllidi drcumjpetlas dr quafi incomprehenfibiles jjpc.'ln vet. edit- P*’
rif. & Baffl. incircnmfpe'Has dr quafi dire.
• Sic Vindoc. Baluz. .'.Colb. Norm. At crcufi, in iniquitqte.
f Vindoc. & Ebroi'c. aliique Norm, zoli fetv'oribus.
* Turon. quod juft is dr fub ditit. . . quod injufiis dr non fubditit.
quod
817 Liber X X V I . in Càput X X X V . beati Job. 818
«io- quod juftis &: non fubdicis debemus. Ad illorum A cardinc ci compaginata, concordant ? Hiftnanx, a
Rendus, nos çorreptionem atque cuftodiam reddéndarum
, rationum debet timor accendere :a ad iftorum verb
venerationem ipfa confiderata xquitas inclinare.
Sed arrogantes viri, quia hujusformam diferetio-
nisignorant, hoc juftis &non fubditis exhibent,
quod à bonis prxdicatoribus fieri & injuftis & fubditis
vident. Qui cùm ad rcrvorem inveftionis in-
juftè proliliunt, etiam per verba maledittionis ex-
çedunt. Quia cnim nequaquam proximos ficut fe
diligunt, proximis oprarc non definunt, quod ip-
li fibimetb evenire pertimefeunt. Unde Eliu ocres
verba noftracalia judicant, qiulia foris fonanc : Humâtu»
divina verb judicia taliaea audiuntj qualia ex inti-
mis proferuntur. Apud homines cor ex verbis, apud
Dcum verb verba penfantur ex corde. Beatus ergo
Job dum hoc ait extcriùs quod interiùs Dominus
dixit j omne quod locutus eft, tanto juftc extends
intulit, quanto pie ab interna fententia nön rccef-
fit. Quamvis prophctico fpiritu replötus , in co
quod alt .: Proponat aquitatem contra me, dr ferve-Job i*. 7.
niet ad viftoriam judicium me um, intueri Rcdem-
t0fis noftri præfentiam potuit. Ipfe enim qui eft
cultum odium in manifeftatione malcdidionis ex- g virtus Pàtris &: (apientia, etiam ejus xquitas non
fudans, ait : Pater mi, probeturjob ufque ad ftnem ; inconvcnientcr accipitur. Unde feriptum eft : (Out t.cor. x.30.
ne definas ab homine iniquitatis. Hominem ini- f t fins eft nobis à Deo fapientia, dr juftitia >drlan-
quitatis vocat, quem Deus juftum prx omnibus ttiftcatio. Quam fcilicct xquitatem, quia Deus ini-
fuperna atteftatione denuntiat. Et quia multa ad- quis fugientibus incarnatam oftendendo contra
huefub hac indifcrctione fubjunda funt, brevi- pofuit > cos protinus ab iniquitate rcvocavit h titer
ea xftimo tranfeurrenda. Dida cnim qux gra- manum genus in eo judicio antiquum adverfarium
vicatc carent, intenta expofitione non indigent, vicit, quo xquitatem Dei adverfantem fuis itihciibus
in venir. Sequitur *
Dixifti enim, Non tibi placet quod, reflum eft ; yerf S;
vel quid tibi proderit, f t ego peccavero.
16. Si tota libri (eries attenditur , nihil horum C ap X Î
beatus Job dixilfe monftratur. Scd arrogantes viri, Aut falfa lo-
ficut &c fuperiùs diximus , habere hoc proprium T untur. auc
(bient , ut dum in nimia invedione prodeunt, " vcra '
Sequicur :
^ u i addidit fuper peccata fua blafphemiam.
/II, iz. Accufat eum & pro peccatis flagella meruif-
fe, & poft flagella peccalfe. Longe vero aliter Do-
|dllf" minus judicat, qui ßc fruftra flagellatum infinuat,
JIC‘i0. ßc bona duplicia poft flagella retribuir. Pcena c-
mur.nim debetur culpx . .. .. . — . . . ,, .n.vo.n* premium. Beatus er&g o c s UL UU111 inuiia. 111VCC.CIU11C proacunt,
Job Gne culpa locutus oftenditur, quem poft lo- ^ etiam invehendo mentiantur : & cùm non pofliint couvcnicntu.
cutionem prxmia fubfequuntur. Eliuicaquc, quia
pro Domini defenfionibus loquens, de bcato Job
aliud quam Dominus fentit, quafi dum pro verita-
te verba multiplicat, a veritate difcordat. Sequi-
Inter nos interim conftringatur, dr tune ad judi
® III. (lum f rovocet fermonibus fiiis Dcum.
juftè reprehendere qux funt, reprehendant men-
tiendo, qux non funt. Scquitur :
Itaque ego refpondebo fermonibus tuis, dr amicis Verf.
tuis tecum.
Didis fiiperioribus quafi bcati Job culpabilia
verba narravit, atque ex eis fibi materiam loquen-
„ di propofuit : fed verbis fubfequentibus forti acuuùm
ij- Ac fi diceret : Ex noftra aflertione cognof- mine difeutit hoc, quod fibi ad dicendi materiam
cac 5 cIuia nequaquam divinx examinationi fuffi- fallaciter finxit. Et forces quidem funt fententix
j ciat. Et quia arrogantes viri non (blùm ftudent in- qux fequuntur , fed beati Job perfonx non con-
| epta dicerc, fed etiam mulcai verfus quifequicur, gruunt : tantoque eum increpationis hujus tela
I bene dcillo frequenter infertur. non feriunt, quanto contra eum injufte mittimtur.
m.i. Igitur Eli» hac rurfum locutus eft. D Sequitur-:
IX- I4- Omnis qui multa loquitur, in locutione fua Suffice calum, dr intuere, dr contemplate athera yerf. ht
temper incipere ftudet : quatenus inchoationc ipfa quod altior te fit. Si peccaveris, quid ei nocebis : dr
fufpenfos audicores faciat, ut eo attendus taceant, f i multiplicata fuerint iniquitates tua , quid faciès
quo quafi novum audirc ajiquid expedant. Eliu vc- contra eum ?Porrofi juftè egeris quid donabis ei, aut -
ro alia finiens, alia inceffanter exorditur , ut inv
men fa loquacitas per fubjunda femper inicia con-
tinuetur. Sequitur:
Nttmquid aqua tibi videtur tua cogitatio , ut di-
ceres : Juftior ftim Deo ?
iy. Quia beatus Job juftiorem fc Deo non dixe-
rit, omnis qui textum hiltorix legit, agnofeit, fed
. ait: Proponat aquitatem contra me , dr perveniet ad
vicloriam judicium meum. Vitam fuam videlicet
quid de manu tua accipiet
■ 1 7 . Quamvis beato Job feienti majora, ncqua- C a p u t
quam dici iftadebuerint : vcra tamcn (lint quæ di- x 11
cuntur,quod videlicet Deo ncc peccata noftra no- rec. viii*
ceant, nec bene gefta concurrant. Unde fubfecu- veftigia Dei
tus, adjunxit : Homini qui ftmilis tui eft, nocebit^trf f 3mïx‘
impie tas tua : dr Jilium hominis adjuvabit juftitia
tua. Sèd inter hxc illud eft (olcrter incuendum,
quod ait : Suffice calum, dr intuere , dr contemplate
athera quod altior te fit. Hxc cnim dicens, nimi-
rum colligic, ut confiderarc debeat quanto minus
Deo adione (ua aut profit aut noceat, qui altitu-
dini cxli atque xtheris prodcfTc vcl noccrc non
poflit. Quamvis in cælo vel æthere pofîïmus fu-
pernas poteft^ces accipcre, divinis (emper obtuti-
penfans, & caufas perculfionis ignorans , ut fxpe
jam didum eft, pro diluendis peccacis fc credidit
& non pro augendis meritis flagcllari: &c idcirco
judicium fuumadvidoriam pervenire confifus eft,
quia culpam in fc, pro qua dcbuilfct pcrcuti, non
jnvenit. Quod quidem dc illo & Dominus ad dia-
uolum dixit: Commovifti me adverfus eum, ut affti-
__ bus inhærentes , ut cùm angelicos (piritus longe
gerem eum fruftra. Quidergo hæc lequendo pccca- àdhuc à nobis diftarc confpicimus, ipfi creatori at-
Vltj qui verbis iftis divinx de fe ßc occultx fen- que dominatori fpiricuumc quàm longe diftamus c
tcntiæ etiam nefeiendo confenfit ? Aut quid obeft, infcriùs , agnofeamus : corpoream tamcn cxli x-
“ i reditudine veritatis humano judicio verba no- therifque materiam hoc loco fentire nil obftat.
ra mpcrficicccnus diferepant, quando in cordis Nam fi vigilancer exteriora confpicimus, per ipfa yET, vnr,
i o"|?OC‘ PrattI- * pleriquc Norm, iftorum vero venerations. mefeunt.
f1. j. 0 "• Pratel. & alii à Guflanv. appellati fie habent. Ipfc tarnen c Bxcufi, quanto diftamus. UaiJL Cum Kcencioiibm hanc prætulit ledionem , invenire perti-
Tom. I%
F F f