itius Joqucns , ejufquc internis oculos -aperiens, A cat, dum torpentia. excitât, inquiéta frenat, fri- p,
cxteriùs claudens, potentiàm fox majeftatis oftcn-
derat-: jam de eo Ananue dixerat , Vas ele&ionis
mihi -efi-: jam ad tertium cæium fuper fe raptus
Fuerat : -jam in paradifum dudus arcana verba,
quæ dicere non poflet, audierat ; 8c tarnen ad-
huc timidus dicit : Caftigo cor fus mam, in fer-
■ vituiem redigo i ne forte aliis pradkans, ipfe reprebus
eficiar. Ecce arridenti fibi divinæ gratiæ 8c
jam credit per fpem, 8c necdum tarnen credit per
'fecuritatem. Nam quia bene hæc verba Redem-
t-oris noftri vocibus congruunt etiam fobjunda
■ teftantur, cùm dicitur : Et lux vultus mei non ca-
debat in terram. Quid namque terra , nifi peccagida
accendit , accenfa moderatur, emollit rigiv tcscow
d a, fluxa reftringit : ex ipfa hac diverfitate co-
gitationum , quaü quidam ilium exercitiis cir-
cumftati Sive certè quafi rex fedet circumftante
exercitu ; quia prxfidentem illum mentibus ele-
dorum circumftat turba virtutum. Qui, etiam moc-
rentium confolacor eft, ex ea ptomillione qua diä
t , Beati qui lugent , quohiam ipfi confolabuntur : Math.
Et rurfus, Iterum videbo vos, & gaudebit coY veffibn.
trum ; dr gaudium vefirum nemo tollet à vobis. Ea
verö quæ de fandæ Ecclefiæ capite diximus, nil
obliat, fi ad vocem quoque ejufdem Ecclefiæ refe-
ramus. In ea quippeordo dodorum quafi rex præ- idem
torvocatur, cuiprima fententia didum eft : Ter- B fidet, quem, fidelium fuorum turba circumftat. EcciciL.
ra es , & in terram ibis | Lux ergo vultus Domini
in terram nequaquam cadit, quia vifionis ejus
claritas peccatoribus non apparct. Scriptum nam-
jfii.2s.1p. que eft ‘.Tollatur impius, ne vide at gloriam Dei.
'Quad enim lux in terram caderet, fi in extremo
b juScio veniens, b claritatem majeftatis fuæ peccatoribus
aperiret.
infimiis fortia io. Quod fi hæc verba ex fandæ Ecclefiæ voce
non prardican- fofeipimus, non incongrue intelligere poterimus,
lucem vultus ejus in terram non cadere, quia oc-
c cupatis in terrenis adionibus, cvetat fummacontemplationis
Quæ fcilicet multitudo fidelium rede quoque ex-
ercitus dicitur : quia in procindu bonorum operum
indefinenter quotidie contra tentationum bella
præparatur. Corda quoque meerentium fandavst.».
Ecclefia confolatur,c aumpræfentis peregrinatio- c
nis ærumnâ afflidas mentes eledorum penfat, 8c
lias æternæ patriæ f promiffione lætificat. Confide- f
rat etiam, quöd cogitationes fidelium divino fint
timoré pereuftæ : 8c quos de Deo confpicit diftri-
da audifte ut timeant , agit quoque quatenus
8c manfuetudinem pietatis ejus audiant ut præ-
fuæ myfteria prædicare. Dici enim ç fumant.
Verf. 2S.
C ap. H
d infirmis fortia prohibet, ne dum incapabilia au-
diunt, prxdicationis verbis quibus fublevari dc-
buerant, opprimantur. Luxquippe ipfa corporea,
quæ oculos fanos irradiat, infirmes obfeurat : 8c
dum lippientibus oculis claritaci Solls intenditur,
plerumque eis cæcitas ex luce generatur. Sanda
itaque Ecclefia oppreffa perfecutionis tempore,
memor autem præteritæ diferetionis fuæ, dicat :
Lux vultus mei non cadebat in terram. Sed quia
éx ejus capite hæc verba intelligere coepimus,
in ipfo adhuc quod fequiçur exequamur. Nam fub-
ditur:
Si voluijfem ire ad eos, fedebam primus.
13. Sic namque fanda Ecclefia fidelibus fuis de spem n&
pietate & iuftitia Redemtoris,in prxdicationis ferie
s . .r' • ' •- V R I incarne«* fpem mifcet & metum : quatenus nee ïncaute de ^0^»
mifericordia confidant, nee defperatè juftitiam ti-
meant. Nam verbis fui capitis formidantes refovet,
diccns: Nolite timere pujtllus grex ; quia complacuit mus.
Patri vejfro dare vobis regnum. Atque iterum præ- Luc'n-il
fomentes terret cùm dicit : Vigilate & orate, ut non
intretis in tentationem. Rurfum formidantes refovet,
dicens : Gaudete quia nomina veftrafcriptafunt
in calo. Sed in femetipfis præfumentes deterret,
cùm ait : Vi deb amfatanamjicutfulgtirde ulo caden- jbihtM
tern. Formidantes refovet, cùm dicit: Oves me a vo-phM,
n.Quia in corde reproborum prioriloco adionesD cem meam audiunt» & ego cognofio cas, & fequuntur
camis font, 8c pofteriori adiones animæ : in eorum
in carnaliuni proculdubio cogitationibus Chriftus non primus,
uîrimu^fedcT, ultimus fedet. Sed eledi quique quia ea præ
in corde jufto- omnibus quæ æterna font, cogitant; 8c pofteriori
rum primus. cur£} ac minima, fi qua font temporalia dilponunt,
jiiatih. 6. }3. quibus & magiftra voce Veritatis dicitur : Jpuarite
primum regnum Dei dr jujlitiam cjus, dr hac omnia
adjicientur vobis} in eorum corde Dominus primus
fedet. Ubi apte præmittitur : Si voluijfem ire
Ephef. t. $. ad eos. Quia enim, ficut feriptum eft, omnia ope-
ratur fecundùm confilium voluntatis fuæ ; non fe-
cundùm noftrum meritum, fed quia ipfe ita vult,
me, dr ego vitam xternam do eis : d “ non peribunt in
aternum, dr non rapiet eas quifquam de manu mea.
Sed in femetipfis præfumentes deterret, dicens:
Dabuntßgna magna drprodigia, ita ut in errorem in-
ducantur ,fi fieripotefi, etiam elefti. Formidantes refovet
, dicens : £)ui perfeveraverit ufque inßnem, Mn. \
bicßtlvuserit. Præfumentes deterret, dicens : Curn uc.n.
veneritfilius hominis, putas invenietßdem in terra ?
ë Metucntes refovet, cùm latroni dicit : Hodie me- I
cum eris in paradifo. Sed terpet præfumentes, dum s
Judasex Apoftolatus gloria intartarumlabitur.De
quoper fententiæ dennitionem dicitur : Duodec'mföaaJ
C a p . V.
vifitatione foa nos Dominus illuftrat. Itaque 8c £ vos elegi, dr unus ex vobis diabolus eß. Formidan
cùm vult venit ; 8c cùm venerit, primus fedet : quia a,:~
8c adventus ejus in corde noftro gratuitus eft ; 8c
appetitus ejus defiderii, in cogitatione noftra, x -
qualis ceteris defideriis non eft. Sequitur :
Cumque ßderem quafi rex circumfiante exercitu,
eram tarnen meerentium confilator.
12,. Quafi rex Dominus fedet in corde ; quia
circumftrepentes régit animorum motus in nofiis
fèdenscjua- tra cogitatione. In mente quippe quam inhabi-
* tus Laud, ér firvituti redigo.
h Al. majeflatem claritatis. '
* Norm. vitat fumma. Ita etiam Germ. & i “* Laud.
* i. Laud, inßmis.
* Laud. Germ.& Norm, dum per prtfentis peregrinationit irnmnam.
Çorb. Germ, dum in pnfentis peregriruttionis prumn*.
I Turon. conjoUuonc.
tern refovet, cùm dicit: Si dimiferit viruxorempms-
fuam, dr re ce de ns ab eo duxeritvirum a Iterum, num-
quid revertetur ^ ad earn ultra ?Numquid non conta- I»
min ata, dr polluta erit mulierilla ? Tu autemforni-
cata es cum amatoribusi tuis multis : tamen reverte- »
re adme, dicit Dominus. Sed præfumentem deterret,
cùm dicit : Jpiid clamas fuper contritione tua
infanabilis efi dolortuus. Formidantem refovet, dicens
: Ergo faltem amodo voca me : pater meus, dux^-n
* Idem codex cum duob. Laud. Val-cl. & Norm, metum relewt-
tur. . . . terretur pnfumens. Corb. Germ. & Germ, metuens refove*
m r.. . . terretur pnfumens.
b Corb. Germ. Norm. Bcllovac. Laud, ita habent cum vet. cd.
Gilot. In Vatic.,& Guffanv. legitur adeum.
» Dceft fuis in 1. Laud. Corb. Qerm. Norm, ac aliis.
• 'virginiMtis
•virginitatis mea tu es. Sed prxfumentem deterret, A prarerat, obicem fe ad impetum Dei irafeentis op-
” " * .............. ~ ponens, aiti^yfut dimitte eisbancnoxam, autfinon ibid.32.-1.
facts,, dele me de libro tuo, quern firipfifti. Penfemus
ergo quibus vifeeribus eumdem populum amavit,
pro cujus vita de libro vitx deleri fo petiit. Sed
tarnen ifte, qui tanto ejus populi amorc conftringi-
for, coptra ejus culpas penfemus quanto zelo re-
£litudinis accendatur. Mox enim^ut petitionc pri- £
ma, ne delerentur, culpa* veniam obtinuit, ad eumdem
populum veniens ? ait : Ponat vir gladium m . 32.27,
dicens, Pater tuus <^4morrhaus, dr mater tua a cbe-
a taa. Formidantem refovet, cùm tait : Revertere
averfatrix ifiael dr non aver tarn façiçmmeamà vobis,
.quia fajt&us ego fkm, dicit Dominus : dr non ira-
fiar inperpetuum $P.d præfumc^teni dcterret,tçùni
Proph.et.am foumab intejcelfione prphibet,.diçen?;:
b Non .ajfnm.as pr/> çis l.aufôm dr oyaiionew , b ~.qmn
non ex.audim In tempore flamoxis eorum ad me in
tempore affittfiovis; qpa fifieterint c.or.am pteM-ogfic’s
dr Samuel, non efi anime mea adp.0pyl.um if- ëfuum, fuper fémurfuum. J te dr redite de porta uf-
tum. Saii&a itaque E-P.clefia auditorum fuorum que adportamper medium cajhorum, dr occidat unuf
nientem 8C de mifpriçprdiîe .b.enignitate fubleyat, quifqüe fratrem, dr amicum, drproximumJùum.Ceci-
8c de judiciLdiftiitftipiI.epcr^urhat.rquatenusinprîE- derunique in die illo quafi viginti triamillia homi-
dicatione fua dum .fien.e utrnmque permifeet 9 ele- B num. Ecce qui vitam omnium etiam cum fua morte
£li ejus nec de exhibitajuftitia præ,fumant, neede petiit,paucorum vitam gladio extinxit. Intus arfir
præcerica iniquitate defpcrPtit.
14. S.ed liQc qupd ait : Çmn federem quafirex.cir-
cunifiante exerci tu, era mfamen ,m<rre,ntium confolator:
I feiendum npbis eft,.quod yalde leftprem æaificare
I etiam juxta hiftoriam.ppteft , fi perpçndat quomo-
do bonis reôtpribuspeEmixta fit & regendiau£tori-
tas, 8c benignitas.çpnfplandi. Ait enim iÇumque feigné
ampris : foris accenfos eft zelo feveritatis. Tanta
fuit pietas, ut fe pro illis coram Domino morti
offerre non dubitaret : tanta feveritas, ut eos quos
divinitus feriri timuerat, ipfe judicii gladio ferirct.
Sic amavit.eps quibus præfuit, ut pro eis nec fibi
parceret : 8c tamen delinquentes fie perfecutus eft,
quos amavit, ut eos etiam Domino parcente proderem
quafi rexeitcumfianîe exercitu s ecce auiftpri- .fterneret. Utrobique legatus fortis, utrobique me
........-r-’ -t— ^diator admirabilis : caufam populi apud Deum precibuSjÇaufam
Dei apud populum gladiis allegavit.
Intus amans, divinæ iræ fupplicando obftitic : foris
fæviens, culpam feriendo confumfit. Succurritcitasregiminis
'.Eramtamen mercntlum confolatprsc. ecce
minifterium pietatis. Difciplmaenfin yçl.piife-
ricordia multùm deftituitur, [fi.una fine altera te-
ncatur. Sed circa fobditos fuos inefie re£toribus débet
A 8c juftè.Cpnfolans mifericordia, 8c pièfiæviens „ tiùs omnibus, oftenfa morte paucorum. Et idcirco
nnXJ ügjr „nin-nki.c ^ omnipotais Deus fideiem famulum fuum dtiùs
. exaudivit agentern pro populo : quia vidit quidfu-
per populum aélurus eflfet ipfc pro Deo. In regimi-
ne ergo populi utrùmque Moyfes mifeuit : ut nec
difeiplina deeffet mifericordiæ, nec mifericordia di-
fciplinæ. Unde hîc quoque juxta utramque virtu-
tem dicitur : Cumque federem quafi rex circumfiante
exercitu, eram tamen mçerentium.confiolator. Sedere
quippc circumftante exercitu, vigor eft ac difeiplina
.regiminis : meerentium vero corda confolari, minifterium
pietatis. Seçl quia inter hæc neceffe eft, uc
expofitionis fermo ad fpiritalem intelligentiam re-
currat; fancta Ecclefia ab adverfariis fuis extremis
. difeiplina. Hinc eft quod femiyivi illius vulneribus,
qui a Samaritano in ftabulum ductus e ft, 8c vinum
adhibetur 8c oleum: ut perviruyn mordeantur vul-
nera, per oleum foveantur : quatenus unufquifque
qui.fanandis vulneribus prseeft, in vino morfomdi-
ftriftionis adhibeat, in oleo mollitiem pietatis: per
vinum mundentur putridajper oleum fananda foveantur.
Mifcenda eftergp Jenitas cum feveritate,
faciendumque quoddam exutraque temperamen-
rum: ut neque multa.afperitate exulcerentur fub-
diti, ncquc.nimia.benignitate .folvantur. Hoc ni-
mirum.ilia tabernaculi area figrijficat, fh qua cum
tabulis virga fimul , ac manna.eft : quia(cum Scripturæ
facræ;fciçntia;eft fo,bonire£tpris;pe(ftore, fi pjtemporibus prefifa, reminifeitur tranfacli jura re?ieft
virga diftriiftionis, fit 8c manna dulcedinis. Hinc
eciam Dayid ^ait.: Vhga -tua & , baculusfuus dp fa
me conjblata fimt- \Yirga,et€nim pcrcutimur , 8c
baculo foftentamur. ;Si .ergo, eft diftri.ftio.yirgx,
qua: feriat; fit 8c, confolatio, ba.c11^ > - quJcfuftepter.
c.Sic itaque amor r fed non emolliens: e fit. vigor, fed
non exafperans: fit.zelus, fed. non immoderate, fie-
.viens: fit.pietas,;fed n.on,plusq,uam ex.pe;diat par-
cens. Intueri Jfo.ec in Moyfipeftore mifepepyaiam
cum fe veritate. foeiatam. Videamus amantempie,
.& aiftride fxviencem. Gertè cum Ifraefiticus po-
pulus ante D ei oculos pene: inveniabilem contra-
xifletofFeiifam,.fia.ut, ejus redoraudiret: Deficenminis
: reminifeitur 8c quanta afflidis exhibuerit
bepefieja pietatis. Cujus videlicet difeiplina 8c mi-
.fericordia tunc; a levibus irridetur. Unde 8c fub-
• dipur:
JNmc.mt.m fierident-mo juniores tempore. fib 30. verf.ii
. iy. Qmnes hxretici ,xtati.univerfalis Ecclefia: C ap. VI.
'“.cpmparati, juniores tempore congruè vocantur: vet. viz.
quia ipfi ab ea, non autem ipfa egreffa eft abillis. omn-sktrcci
Unde rede quoque per Johannem dicitur : no- d Ecclefia fuac
. bis^ exierunt, .fed non er ant ex nobis: nam fifuijfent iu^°rcs-
ex nobis , permanfijfent utique nobifium. Juniores
ergo tempore fan dam Ecclefiam irrident ,N cum hi
qui ab ea egreffi font, dodrinx ejus verba defpide,
peccavit.popuius tuus :,ac fi ci divina ypx dice- ^ eiunt, de quibus adhuc fubditur :
ret : Qmintali peccato l^ipfu$ çft,, jam meus non eft; Quorum non. dignabar patres ponere cum canibus ibidem
atque fubjungeret ; Dimitte me\ ,. ut irafiatur Juror gngis mei.
meus contra cos, dr deleam eos, faciamque te in gen- 1 Quis eft grex fandæ Ecclefiæ , nifi multitudo i
tem magnams foe femel 8c iterum pro populo cui fidelium ? k Vel qui alii hujus gregis canes vocan- fc
* Germ. Utic. Bccccr.fls, Corb.' Gcrnj. cetbm.
In vulgatis}quia non exaudi/im cla>portmj_oruni,in tempore. Jphxil-
inw mff. Turon. Vindoc, Bellov. duob; Laud, omnibus Norm. Germ.
«Cork Germ.
ftioncm”1' & Turon- ecce a“s‘ Laud, habet utramque le*
> duobus Germ, x* Laud. Vindoc. Turon. Norm. & jufi\confu~
.* Al. fit rigor. In Germt Bellov. Corb. Germ. Turon. yindoc. &c< Tom. / .
legitur, fit vigor.
f Dceft, itt. in Germ. xe Laud. Corb. Germ. & aliis non paucis.'
»Deeft, fuum, in Germ. Corb. Germ.- & pleriftjue.
h Turon..' & Germ, computati. Sic legebatur -in Corb. Germ, ante*
quam Iccunda manus emendaflè:, & Icripfiflct tprnparati.
* Turon. quid eß grex.
k Vindoc, yel quifujus gregis cunes vocantur, nifi prxdicatores fanât,
qui eorumdem fidelium eußodes extiierunt , ■ & magnos ut ita dicam latra-
tus ÔCÇ. ‘
S f