* a
b
■ Pfal. SS. 3S.
«P/Srf. xo.2. zs.
Idem tcftisno
bis (juxrcndus
vinitatis ei US potentiam Confiderare a nefciebant. A fos fubtili inquifirione difcutimuS, ut fi quo modo
» ' / * » ■ ____ _nt___ Et cùm ignorarent homines , b in morte tamen '______ «nApm ITOPÄ
mediator Dei 8c hominum noverat quod cum
ipfo operabatur Pater. Quod fortaffe etiam ad
vocem ejus corporis referri valet. Sanda nam-
que Ecclefia idcirco adverfa vitæ præfentis cole-
rat , ut hanc fuperna gratia ad præmia æterna per-
^ducat. Carnis fuæ mortem delpicit, quia refur-
•redionis intendit gloriæ. Et tranntoriafunt quæ pa-
ticur, perpétua quæ præftolatur. De quibus nimi-
rum bonis perpetuis dubietatem non h abet' quia
fidcle jam teftimonium Redemcoris fui gloriam te*
rtrf.zu
C a p u t
X X V .
V h t .XIV.
Non ab ho-
minibus quæ-
rendum tefti—
monium.
Matth. 6. 22.
yerf. 22.
C A P U '
XXVI.
Quod pccca-
tum in nobis
flagcllis fuis
puniacDcus
incertum.
poffimus, caufam perçu ffionis noftræ inveftigare
valeamus. Quæ dum plerumquc nos later, fit nobis
oneri cæciras noftra, i8C de eo quod patimur, plus
dolemus. Quifquis verb aim collega fuo ad judicium
acccdit, 8c quod fentit dicit, 8c quidquid con-
tradicicur, agnofeit : 8c quo voluerit, pulfat, 8c
novit unde pulfatur. Qui autem divina animadver-
fione percutitur, dum novit quidem quia vapulat,
lcd cur vapulet ignorât, quali dicit ipfe quod fentit
, fed quid contra fe dicatur, nelcit : quia ipfe
quidemingemifeit inverbere, fedDeusaperce non
42,9 Liber XIII. in CaputXVII. Bead Job. 430
rum minime ignorât. Peffe£ta enim vita eft mor-A 37. Cor ênim fi liib difeiplina effet, fuperiora
net. Carnisquippeejusrefurredionem mente con- ^ déclarât, pro qua eumferiatultionc. Itaque nunc
fpicit, atque ad fpem fortiter convalefcit: quia quod
in fuo vider jam fadum capite, fperat in ejus quoque
corpore, quod videlicet ipfa eft, abfque dubietate
fecutmum. Quam fcilicet Ecclefiam Pfalmifta
confpiciens in perpétua perfectione manfuram ,
ftib appellatione lunæ deferibit, dicens : Luna per-
fetfa in aternum. Quam quia ad refurredionis
Ipern Dominica refurredio roborat, rede fubjun-
xic : Et teßis in calo Jadis ; quia ut de fua re-
furredione non trépider, jam eum in cælo, qui re-
furrexit à mortuis, teftem habet. Fidelis itaque po-
pulus cum adverfa patitur, cum duris tribulationi- q
bus fatigatur, ad fpem fequentis gloriæ mentem
erigat, 8C de Redemcoris lui refurredione confi-
dens, dicat cEcce enim in c&lo teßis meus, dr confettis
meus in excelfis. Qui redè confcius dicitur,
quia natui-am noftram non folùm creando novit,
fed etiam aflumendo. Scire enim ejus, eft noftra
firicepilfe. Unde etiam per Pfalmiftam dicitur : Ip-
ß enim feit figmentum noßrum. Quid enim mirum
li figmentum noftrum dicatur Ipecialiter feire, dum
confier nihil elle quod nelciat ? Sed figmentum
noftrum feire ejus, eft hoc in feipfo ex pietate fuf-
cepilTe.
2,8. Quæ tamen vox cum beato Job congruere
• nobis etiam fingulis poteft. Omnis enim , qui ex £)
eo quod agit, humanaslaudes appétit, teftem in
terra quærit. Qm autem de adibus fuis omnipo-
tenti Deo placere feftinat , c teftem fe in cælo
habere confiderat. Et fæpe contingit, ut ipfa quoque
in nobis bona opera ab incaùtis hominibus re-
prehendantur. Sed qui teftem in cælo habet, re-
prehenliones hominum metuere non debet. Unde
adhuc fubditur :
Verboß amici mei : ad Dcumftillat oculus meus.
• 19. Quid enim per oculum, nifi cordis intentio
defignatur ? ficut feriptum eft : Sifuerit oculus tuus
fimplex , totum corpus tutim lucidum erit. Quia cum
dicitur : Clique tttinam ß c judicareturvircumDeo.
quomodo judicaturfilius hominis cum collega fuo. Ac
li aperce diceretur 4 Sicut in omni quod dico, au-
dior, fie omne quod de me dicitur , audirem.
Quod tamen in hac vita fieri nüllatenus poteft :
quia ma^pa eft interpofitio oculis cordis noftri ad
contemplandam fubtilitatem D e i, ipfa videlicet
infirmicas noftra. Sed tunc ad purum intuebimur
eum , à quo nunc fubtiliter intuemur a cum hac
infirmitate depofita, ad contemplationis internæ
gratiam venerimus, de qua Paulus dicit : Tunc cog-
nofiam ficut dr cognitus fum. Unde beatus Job vi-
dens eamdem cognitionem pleniflimè hie perfici
nullatenus poffe, de cæcitate quidem vitæ præfentis
gémit, fed tamen fe de ejus brevitate confola-
tur, dicens ;
Ecee enim breves anni tranfiunt : & fimitam, per ^
quam non revertar, ambulo.
31. Omne quod tranfit, breve eft, etiam fi tar- C ap..
diùs terminari videamr. In mortis autem femita, XXVII
per quam non revertimur, ambulamus : non quod vitamifei
ad vitam carnis minime refurgendo reducimur,
fed quod ad labores hujus vitæ mortalis , vel ad mur.
conquircnda laboribus præmia iterum non veni-
mus.
Spiritus meus attenuabitur, pibty.vèj,
31. Attenuatur fpiritus timoré judicii : quia e~ C apui
ledorum mentes quo ampliùs extremo judicio XXVII
propinquare le fentiunt , eo ad difeutiendas fe-
metipfas terribiliùs contremifcunt, fi quas in
fe carnales umquam cogicationes inveniunt, pce- vium>'
nitentiæ ardore confumunt : nec cogitationes fuas
dilatari carnali voluptate permittunt, quia eo le-
metiplos dijudicantes fubtiliùs feriunt, quo di-
ftri£tum judieem præftolantur vicinum. Unde fit,
ut propinquum fibi femper exitum fufpiccntur.
Nam reproborum mentes idcirco multa nequi-
ter agunt, quia hîc fe vivere diutiùs arbitrantur.
bonaintentionequid agitur, ejus intentionis a£tio E Juftorum ergo attenuatur fpiritus, fed cralfefcit
apud Déum minimè fulcatur. Cüm ergo verbofi
amici funt , id eft cüm &c ipfi derogant qui in
fide lociantur, ad Deum necefle eft ut oculus (billet
, quatenus noftra intentio tota in amoris intimi
compunftione defluat, &: tanto fubtilius fe ad
interiora erigat, quanto &: per exteriora opprobria
repulfa, intus redire cogitur , ne foras evanefcat.
Sequitur:
i^Ttque utinam fie judicaretur vir cum Deo, quo-
modo judicaturfilius hominis cum collega JuoJ
r 30. Peccatores quidem nos efle femper agnofei-
mus ; led tamen fiepe in flagello pofiti, pro quo
magis peccato flageUemur, ignoramus s &: nofip-
* Turon. non poterant.
b Locum huncira reftitnimus exmfs. Turon. Vindoc. Norm, feptem,
Anglic. & vet. edit. In Gilot. Rom. Sixti V. & aliis rccencioribus ob-
fcuriiQiihe, ne dicam, corrupdliime, legitur : & cum ignorarent homiiniquorum.
Quo enim per elationem tument, eo
attenuationem fpiritus non habent. Jufti verb
dum brevitatem fuae vita: confiderant , elationis
& immunditije culpas declinant. Unde 8c fubditur
:D
ies mei breviabuntur, dr Jblum mihi Jiipercfi
fepulcrum.
33. Qiu enim confiderat qualis erit in morte, C ap*!
femper fit timidus in operatione : atque unde in XX$
oculis fuis jam quafi non vivit, inde veraciter in
oculis fui conditoris vivit. Nil quod tranfeat ap-
petit, cunftis prxfentis vita: defidcriis contradi- ciii»nt?^
cit;/& pene mortuum fe confiderat, quia moritu-inu[lf“^
nés, in morte tamen mediatoris jDei & hominum noverat qui. eum ipfi
operabatur pater. Ita tamenolim.lcgebaturinUtic.
c Turon. tejlem f i in chlo habere defiderat.
- tis imitatio , quam dum jufti Ibllicitè peraeunt,
culparum laqueos evadunc. Unde feriptum eft:
jn omnibus operibus tuis memorare novifsima tua,
dr in aternum non peccabis. Unde & beatus Job
quia dies fuos confiderat breviari , & folum fibi
fuperefTe fepulcrum penfat, apte fubjungit :
CfcruT
XX X.
Non peccavi, dr in amaritudinibus moratur oculus
meus.
34. Ac fi apertè dicat : Culpam non feci, 8c flagella
fufeepi. Sed hac in re animum mover, quia
in mulris fe hujus hiftoriæ locis peccafTe confite-
tur, qua ratione peccafle fe nunc abneget ? Sed
ad hæc ratio celeriter occurrit, quia nec tantùm
C a p u t appeteret, adipilcendis bonis tranfeuntibus non in- XXX III
hiaret. Quorum igitur cor fub dilciplina non eft, Difcipiin* Cx-
re£Ie de illis dicitur : Propterea non exaltabuntun penes ab in-
Quia dum in infimis voluptatibus dimilfi, terre- ieftianunT^T
na bona femper defiderant, cor ad fuperna gau- quam fublc-
dia numquanj levant. Exaltarentur quippe , fi vantur-
mentem ad fpem patriae ca:leftis erigerent. Sed
a qui per difeiplinam cuftodire vitam mi.nime ftu-
dent, femper per defideria in imis jacent 5 & quod
eft gravius, jacendo fe erigunt,quia dc rebus tran- a
fitoriis extolluntur. Extolli autem poflunt , fed
exaltari nequeunc, quia inde profundius in imo
funt, unde apud fe alciores fiunt. Cor itaque ,
peccavic ut flagella mererecur, nec tamen elfe fi- g quod fine difciplïna eft , exaltari non valet -, quia
ne peccato potuit. Nam quia non pro corrigenda
culpa, fed pro gratia augenda percufllis elr, judex
ipfe teftatur , qui laudat & ferit. Ec rurfum
quia fine peccato non fuerit, nec ipfe negat qui
à judice laudatur, atque ideo laudatur, quia non
negat. Sed credo quod melius hæc verba difeuti-
jysJxvi. mus, fi dicta ex voce capitis fentiamus. Redemtor
etenim noftcr ad redemtionem noftram veniens,
& non peccavit, & amaritudinem pertulit ; quia
pcenarn culpæ noftræ fine culpa fufeepit, de cujus
Voce fubditur :
Verfis- Libera me, dr pone me juxta le, dr cujufivis mams
pugnet contra me.
C jp u r Ipfe etenim non peccavit in cogitatione,
[Jk XI. vel opere : ipfe in amaritudine moratus eft per
Clmfius I paffionem : ipfe libérants eft per refurre&ionem :
ä S o . iuxta Pattem pofitus eft per afeenfionem ;
nanjibera- quia profedus in cælum fedet à dextris Dei. Et
Iftn cn <Iuia Poft afeenfionis ejus gloriam Judæa in difei-
m’ pulomm ejus perfecutione commota eft, rede nunc 1 dicitur : Et cujufivis manus pugnet contra me. Tunc
quippe in membris illius furor perfequentium fæ-
viit, tunc contra fideiium vitam flatnma crudelita-
tis exarfit. Sed quo irent iniqui, aut quid agerenc,
dum is, quern perfequebantur in terra, jam fede-
bat in cælo? De quibus adhuc fubditur:
Cor eorum longe fecifii à difiiplina.
c :____________n . t?
humana mens ficut male elevata in infimis premi-
tur, fic bene prefla in fublinfibus levatur. Sequitur:
Pudam polliceturfociis, dr oculi filiorum ejus de- Verf. ,. ~
ficient.
38. Poftquam de multitudine iniquorum, id eft C a p u t
de antiqui hoftis corpore, beatus Job fententiam XX X IV ,
protulit, mox ad ipfum eorum principem, id eft ca- Rtc. xn.
put omnium perditorum , fententiam verrit, atque ünumeoipus
a plurali numero ad lingularem redit. Ita quippe & iniqui.
unum corpus funt diabolus 8c ômnes iniqui, ut pie- Vet- XVI1*-
rumque nomine capitis cenfeatur corpus, 8c nomi-
/,ne corporis appelletur caput. Nam capitis nomine
^ cenfetur corpus, cùm de perverib homine dicitur :
- Ex yobisunus diabolus eft. Et rurfum nomine cor- Johan, g. 7rj
poris appellatur caput, cùmde ipfoapoftata angelo
dicitur: Inimicus homo hoc fecit. Ifte igitur princeps Matth. 13.22^
omnium perverlbrum alios Ibcios habet, atque alios
filios. Qiu namque funt ejus focii, nifi illi apoftatæ Ej11* fo««, Arw,
angeli, qui cum eo. de cæleftis patriæ féde c e c i d e - ’
runt > Vel quos alios filios habet, nifi pe rverlbsho- homines,
mines, qui de ejus prava pcifuafione in malitiæ o-
peratione generantur ? Unde etiam Veritatis voce
infidelibus dicitur: Vos ex pâtre diabolo eftis. Johan. 8.4+2
39- Perverfus itaque ifte au<ftor erroris prædam Quam p«-
fociis pollicetiu-, quia ipalignis fpiritibus ptavo-ucSm?.”SP°^
mb- _ rum _p_ro_m__it_ci_c _a_n_im_a_s_ i_n _e_or_um_ fine rapiendas. Et
C jp 11 t 3 6* Si enim difeiplinx cuftodiam noflent,'&r ne-D oculi filiorum ejus deficient. Quia dum intencioncs
^KXII. quaquam Redemtbris noftri precepta concemne- 1 ’ ./* . • -* ' *'
re«pj ipfa eos carnis fua: mortalitas ad amorem vi-
efle tx imniortalis excitaflet. Hoc ipfum namque in
P H 1* hac vita corruptioni nos efle fubjedos , jam de
HJtcndr difciplinx eft. ^Eftu enim 8c frigore, fame
bay fitique rnrbaii, morbis affici, quandoque etiam
extingui, quid funth.Tc aliud, quam flagella pec-
I cati > Sed funt nonnulli, qui 8c flagella tolerant,
& tamen mentem ad flagellantis metum mini-
me reformant. Unde rede nunc dicitur : Cor eo-
H rum Ionge fecifti a difiiplina. Quia eefi corpus lub
difeiplina eft, cor fub difeiplina non eft : dum 8c
hominum ad Ibla terrena fperanda excitât, hoc il-
los amare facit, quod diu tenere non polfunt. N e-
qué enim valet amoris pravi intentio permanere
quando 8c hoc quod amat,ipfumque qui âmat confiât
fub celeritate deficerc. Polfunt quoque & per
focios fbrtalfe intelligi crudeliflimi quique 8c omnï
malitia jam repleci : per filios vero hi, qui adhuc de-
ceptoriis promiflionibus illuli, b augendæ pravita-
ti nutriuntur : ut illos jam velut ex merito malitiæ
diabolus quafi lbcios*habeat, qui jam non habenc
in perditione quo crefcant : iftos autem quafi filios,
quos promilfionibus ladat, ut ad pejorac proficiant. ‘
flagellamr quifque , & tamen ad humilitatem „ Sed oculi filiorum ejus deficient/quia pravorum
mentis non reducitur. Neque ita hoc dicitur, ac ^ intentiones cadunt , cum omne quod hie appe
fi omnipotens & mifericors Deus longé cor hominis
à difeiplina faciat : fed quod fponte delapfum,
ibi remanereubi cecidit, judicando permitcat ; ficut
eiinoratione quoque dicimus: Et ne nos in-
ducas in tentationem ; id eft , induci minimè per-
mittas. Sequitur :
Propterea non exaltabuntur.
Corrupmm hunc locum refonnavlmus ope mfs. Germ. Anglic,
i uron. Vindoc. Bellov. Norman. &c. & vet. edit.Barbarum fonac quod
«gitur m recenttoribus -Jed qui per difeiplinam cuftodire vitam minimi
7 " . * f i* ex deftderto m imis jacent, & . quod eft gravius , jacendo
jo erigunt, quia de rebus tranfttoriis extolluntur ; extolli poftunt fid exaltunt,
deferunt ; 8c illic, quod doleanr, fine fine
patiuntur. Sequitur :
P o fu it m e q u a fi in p r o v e r b i urn v u lg i / d d r e x em -V c r f. a
p lu m fu m coram e is .
40. Hæc beatus Job dicat ex fe, dicac ex vocibus C a p u t
omnium eledorum. Omnis quippe , qui llagello1 X X X V .
percutitur, quafi in proverbium ponitur vulgi : quia De cicöomm
° ^ flageUisftuIca
tari nequeunl. .. unde f i apudfi nequiores fiunt.
b Vindoc. Bellov. Norm. Germ. Sec. augenda pravitatt,
« Germ. Bellovac. Sag. Sc alii Norm, aadunt, opera.
d Utic. & alii Norm. <5 * exemplumfuum coram eis. Huius left, qifl-
lam ell fundamentum in tcxcu hebt.
vulgi opinio..