}T>2 Sanfti Gregorii Moralium 1140
50. Sciendum quoque eft , quöd aliter haec A bricæ robufta celfitudo^non figicur, qua: nequaprapofitos
, atque aliter fubditos tentât. Prælato
nam que in cogitationibus fuggerit quia folo vita*
merito fuper ceteros excrevit ; &c fi qua ab eo
bene aliquanao gefta funt, hæc importune cjus
animo objicit ; & cùm hune Deo fingulariter pla-
cuifie infinuat, quo faciiiùs fuggefta perfuadeat,
ipfam ad teftimonium poteftatis traditæ rctribu-
tiônem voeat , diccns quia nifi omnipotens Deus
te his hominibus meliorcm cerneret, omnes hos
fub tuo regimine non dediflet : ejufque mox men-
tem erigit, viles atque inutiles eoS qui fubjèûi
. funt, oftendit : ita ut nullum jam quafi dignum
refpiciat, cui æquanimiter.ldquatur. Unde &: mox
quam per fundamenti fortitudinem in petra foli-
datur. Soli ergo ruinæ crcfcit quod xdificant ; <_
quia ante molem fabricæ, humilitatis fundami- »rata
na non procurant. Quos bene ab intimis prodimus jjfif
fi paucis in exterioribus oftendamus.
yx. Cun&is namque fuperba apud fê cogitatio- 1
ne tumentibus ineft clamor in locutione, amari- b
tudo in fiientio, diflblutio in hilaritate, furor in
triftitia , c inhoneftas in a&ione, honeftas in imagine,
erettio in inceflu, rancor in refponfione. Horum
mens femper eft ad irrogandas contumclias
valida, ad tolerandas infirma : ad obediendum pi-
gra, ad lacèffendos verb alios importuna : ad ea
mentis tranquillitas in iram vertitur : quia dum B 9 uæ facere & debet & ptævalet, ignava ; ad ea
cunftos delpicit, dum fenfiim vitamque omnium
autem qua: facere nec débet, nec prævalct, ^parafa.
fine moderaminc reprehendit, tanto effrenatiùs
Hæc in eo quod fponte non appétit, nulla
fe in iracundiam dilatât, quanto eos qui fibi com-
milli funt, elfe fibimet indignos putat.
yi. At contra cùm fubje&orum cor fuperbia in-
- ftigat, hoc fummopere nititur agere, ut Ilia a£ta
confiderare funditus negligant, & femper tacitis
cogitationibus re&oris, fui judices fiant : qui dum
in illoquodreprehenderedebeant, importuhè ref-
piciunt, in femetipfis quod corrigant numquam 'ficutflos ƒ£■ »/'.Audiant & ifti, quod ; quibufdam poil g
vident. Unde & tanto atrociùs percunt, quanto miracula dicitur : Nefcio vos unde fin s , difeedite à M
à fe oculos avertunt : quia in hujus vita: itinere q me h omnes operarii iniqtiitatis. Audiant illi iDivitu pjü.
ofFendentcs corruunt, dum alibi intendunt. Et f i affluant, nolite cor apponere. Audiant ifti, quia
quidem peccatores fe affermit,, nec tamen tan- fatuæ virgines, quæ cum vacuis vafeulis veniunt,
exhortatione fleditur, ad hoc autem quod laten-
ter defiderat , quærit ut cogatur : quia dum mc-
tuit ex defiderio fuo vilefeere , optât vim in ipfa
fua voluntate tolerare.
y$. Igitur quia humanos animos aliter têntari ex
rebus carnalibus, atque aliter ex fpirituaübüs dixi-
mus, audiant illi : O m n is caro f e n u m , & gloria ejus J
tùm, ut tarn noxiæ in regimine perfonæ n trade-
rentur. Et dum cjus fada defpiciunt, dum præ-
cepta contemnunt, ad tantam ufque b infaniam
devolvuntur, ut Deum res humanas curare non
æftiment : quia ei qui quafi jure reprehenditur, ef-
fe fe commiffos dolent. Sicque dum contra redo-
rem fuperbiunt, etiam contra judicia conditoris
ab internis nuptiis cxcluduntur. Rur-fum, quia aliter
tentari prælatos, atque aliter fubditos præfati
fumus, audiant illi quod per quemdam fapientem
dicitur : Ducem te confiituerunt ? noli extolli, Jèd
efio in illis quafi unus ex eis. Audiant ifti : obedi-
te prapofitis veftris, dr fubjacete eis : ipfi enim per-
vigilant quafi rationem reddituri pro animabus veintumefeunt
: &: dum paftoris fui-vitam dijudicant, firis. Audiant illi cùm de accepta poteftate ^
ipfam quoque fapientiam omnia difponentis impu- riantur, hoc quod Abrahx voce ardenti diviti di-
gnant. Sæpe autem redoris fui didis protervè ob- citur : lMemento fili, quia re cep ifti bona in vita tua. lk.i
viant, & eamdem vocis fuperbiam libertatem vo- Audiant ifti cùm contra redores fuos in querelas
cant. Sic quippe cîatio fe quafi pro libertatis redi- D profiliunt, hoc quod murmuranti populo Moyfi
tudine objicit, ficut fæpe fe &c timor pro humi- & Aaron vocibus refpondetur : Nec contra nos eft^i
litate fupponit. Nam ficut plerique reticent ex timoré
, & tarnen taccre fe æftimant ex humilitate ;
ita nonnulli loquuntur per impatientiam elationis ,
& tamen loqui fe crcdunt per libertatem reditu-
dinis. Aliquando autem fubditi proterva qux fen-
tiunt, nequaquam produnt ; &c hi quorum loqua-
citas vix compcfcitur, nonnumquam ex fola ama-
l'itudine intimi rancoris obmutefcunt. Qui per dolorem
mentis , procacitatis fuæ verba fubtrahen-
tes, cùm male löqui foleant, pejùs tacent : quia
cùm peccantes aliquid de corredione audiunç, inmurrnur
veftrum, fed contra Dominum. Nos enh
quid fumus ?. Audiant illi : Turbabuntur in confpc-
ttu ejus 1 patris orphanorum, & judicis viduarum.
Audiant ifti , quid contra contumaciam fubdito-
rum dicitur : Jhti refiftit poteftati, Dei ordinationi
refifiit. Audiant fimul omnes: Deus fiuperbis refif
t i t , humilibus autem dat gratiam. Audiant om- pm\
nes : Immundus eft apud Deum opmis qui exaltat
cor fuum. Audiant omnes : k uid fiuperbis tern liM
& cinis ? Contra hujus Ianguoris peftem audia- i
mus cundi, quod magiftra Veritas docct, didignantes
etiam refponfionis verba fufpendunt. £ cens : Diftite à me , quia mitis fum & humilis
Cum his quando afpcrè agitur, farpe ad qucrelx corde.
. vocein de hac ipfa afperitate profiliunt. Cum verb
eos magiftri fui blandè præVeniunt, de hac ipfa
humilitate qua prævcnti funt, graviùs indignan-
tur ; & tanto eorum mens vaftiùs accenditur, quanto
çonfideratiùsc infirma judicatur. Hi nimirum,
quia humilitatem, qua: virtutum mater eft, ncf^
ciunt, ufum laboris fui ! perdunt, etiamfi qua bona
funt, quæ operari vidcantur : quia furgentis fab
In pler. m ff. vefamum.
« Turon. V indoc. Laud, infirmât!.,
** Vindoc. produnt.
* Laud, inhone fias in imagine , ereBit.
f Viudoc. & Norm. femper parata.
y4* Ad hoc namque Unigenitus Dei filius for- j
mam infirmitatis noftræ fufeepit, ad hoc invifibi- J
lis, non folùm vifibilis, fed etiam defpedus appa- tfft,
ruit, ad hoc contumeliarum ludibria, 1 irrifionum h,,m'
opprobria , paflionumque tormenta toleravit, ut
fuperbum non effe hominem doceret humilis Deus.
Quanta ergo humilitatis virtus eft , propter quam
folam vcraciter cdocendam is qui fine æftimatio-
( Gcmet. &Cori>. Germ, quibufdam miracula faàentibus.
h D edi omnes ,in Gemet. Pratel. Utic. & Corb. Germ. ■
* In Germ. & in edit, tam vet. quam recent, patres...........& judicn.
Cujus left ion is nullum fiindamentuiu eft aut in Vulgaw auc in text»
Hcbr. In Vindoc. Pratel. Utic. patris. . . . judicis.
k Vindoc. 8t duo Germ, quid fuperbit.
1 in pl. mflf. illufionum probra.
1141 lib e r X X X IV . in Caput X L I Beati Job.
ne magnus eft, ufque ad paffioncm fadus eft nar- A ^ ^ . . .
vus;Quia enim originem» perditioni n o ftrÆ ^ * * * * , f f i r i t « -
perbia præbuic diabofi, inftrumentum redemtionïs m m 'volT . “ “ m >■ > "
noftrx inventa eft hnmüitas Dei. Hoftis nuiDDe 7 Z b / L ‘ T ? IUe
nofter magnus infer omnia cbnditus videri funer qui ur, diccns ; N u llum prattim f i t , ^ ^
cmnia vofuit elatus. RedemmtlTem n o K ï V o f T S J Z m t l ü T * 7 ~ T
gnns manens b fupcr omnia _ fier; ■ omnja ^ ; f Ifte m ^ f c l S u n r ia f '
enatus eft parvus. ne . ^ ‘“cmons iuis prænunaatj
«. Sed meliùs & elationis,caufam detegimus, & g m d t b i t . IIIc nihil ‘ “ T *'
, ftmdamenta hurnditatis apetimus. fi. br?evi co’m- fet, quàm^
memorattone perftnngimus quid mortis auâor, B xquafia mentis tumore tranftenlf ? ’ " '
qutd v.tx conitot dicat. IUe\amque ait : U « ’ o linm homln “ a ^ n e ac
m O Ê t m H aUtcm P« Prophetam dicit : & contra potentiam conditoris eri^re ’(;cut f
R e flé ta e f t m a lt s amma mea , à - tm a mea in fe rn o eifdcm per Pfalmiftam die;mr . T r a n i ï L ’Z f r .
a f f r o f t n q u a v i t . l [ l c dicit : S u fra a f tr a c a ü e / a l ta h o f o f i s i j m
f t lm m m e m : Ifte humane gencri à paradifi fedi- a n h i a s , i n i q u i u u m ^ e x c e lfo Z u ï Z / î L l l
bus expulfo dicit y E s te -uemo c i ta , & h a b ita h o Iputa, adpalmas, adcolaphos, ad fpineam coro
tn m ed io tu t . Ilic dicit : Sedebo tn mon te teftamen- nam, ad erueem ad lanrram a r n i î l ^
t i , m la te r ib tt s y f q i t i l o m s Ifte dicit : B m f u m veniens , membra fua admonet, d i c e a s ■ s i a id s M
T n^ „ h T ’ 0t l n h P Km hom,n tt>n ' à - a b - m i h im im f t r a s .m e r e a u a m r . •> '
j e l h o p le b t s . Ille dicit w ^ îfe en d am f u p e r a lt i tu d i - ^ *6 . Quia igitur Redpmmr j
nem n u b ium , f t mi l i s e t c y ü n f s im o : Ifte, cbm i n humiliu^ &Lcvia*an ifte rex Schmfuperbf
' " * * "® r‘ ». aP«té cognofeimus.auàd evidenrilmL 2 2 5 ^ . form a D e i e f f e t , n o n rap in.am a rbitratus e f t effe f e
xq u alem D e o , f e d f im e t ip ju m e x in a n i v i t , fo rm am
f i r v i accipicns-, &c per membra fua loquitur , di-
cens : D om in e q u is f tm i l i s t i b i ? Ulc per membra
fua loquitur , dicens : N e f c io D om in um , & i f r a e l
non d d im it tam : Ifte per femetipfum dicit : S i d i -
xero q u ia n on n o v i e u m , ero f im i l t s v o b is m e n d a x :
rum apertê cognofcimus, quod evidentiflimum S Z
reproborum fignum, fuperbta eft, at contra hu- -, etc-
inilicas electorum. Cùm ergo quam quifque ha-r,’™“ ’ 11““ "-
beat, cognolcitur : fub quo rege militet inveni-
tur. Unufquifque enim quafi quemdam titulum
portât opens, quo facilè oftendat tub cujus ferviat
o g a f u n t f l u m m a d r ego f e c i ea : Ifte dicit : N o n nos Leviathan iftius menfb/vel 'iriia^acif ndlo * * * ' ' *
foJTum a m e t f f i f a c e r e q u td q u am , & rurfum : t a - faUerenc, apertum fignum Dominm n,,n
W B m m f m È m W È Ê Ê Ê Ê m Ille rcsna hcndi valeant demonlravit, dicens 1 n C e e l l r î l
. omnia oftendens, dicit: T ib i dabo p oteftatem h a n c fh p e r univerCos f ilio s ruo erhi* O,,; î r
u n iv er fam & .g lo riam iUorum t j a L i tradisa i L m
tamen cejare in omnibus nequaquam pofliint •
quia eorum fuperbia diu latere non fuftinens, cùm
ex alia tegttur, ex alia aftione denudatur. Qui ve-
, ro îub rege humilitatis militant, femper pàvïdi
' atque ex omni latere circurnfpefti, adverfum ia'
cnla elationis pugnant, & quafi contra venientes
lttus iolum magis in fuo corpore oculum cufto-
diunt, dumm femetipfis principaUter humUita-
tem tuentur.
.funt, cui volo do ilia : Ifte dicit : Calicem quidem
me um bibetis, Jedere autem ad dexter am, vel
adfiniftram meam, non eft meum dare vobis , fe d -
qui busfaratum eft a Patre meo. Ille dicit: Eritis
ficut dii , feientes bonum d r malum : Ifte dicit: ^
Non efl veftrum nojfe tempora vel momenta, qua
Pater pofuit in fua poteftate. Ille ut voluntas divi-
na defpici, & ut pomt propria fuaderi , dicit :
Cur pracepit vobis Deus ut non comederetis ex omni
ligno paradifi ? Et paulö poft : Seit enim Deus,
a s m Pr*atcI‘ Gcmct- duo Germ. & vet. edit. Parif. & Barthol. perditionss nofirt f t prtbuit fuperbia.
. De hoc Joqucndi modo Gregorio familiari vide fupra 1. iy. n. to.
L itf .n. id .lib .30. n. €2.8cS9.
c Vindoc. & Pratel. ecce venio {J* habit»,
•Pratel. non dimitto.