132-3 Sancti Gregorn in Ezechielem 1524
cadant, nobis adjutorium ut furgamus poft ca- A extcriorc a&ione quiefcere, foli defiderio condifum.
Quanta Clui- 6. Si Verb per domum Dei hoc loco Tola redemiftuspto
nobis torum hominum mulritudo fignatur; undique
jjR jjl paffus no|I)js p)ominus &c per circuitum murus eft ; quia
ur nos perfe&è cuftodire't, omnia qux docuit, of-
•4s . 1. /. tendit, ficut feriptum eft : ^u£ coepitjefas facere
dr docere. Quia cnim vocare nos ad cxleftcm pa-
triam venit, nimirum dcfpicere nos bona tranfito-
ria docuit, Sc mala temporalia non timere. Unde
Sc opprobria non defpexit, injurias pertulit,
mortem non timuit, crucis patibulum non refugit;
$ohan. s. is. & cùm hunc voluiflent rapere, Sc regem confti-
tucre, ftatim fugit : quid nobis aliud his exemples
toris inhxrere, ut nil jam c agere libcat, fed cal-
catis curis omnibus, ad videndam faciem fui Créa-;
toris animus inardefcat : itaut <jam noverit carnis
corruptibilis pondus cum mcerore portare , totif-
que aefideriis appetere illis hymnidicis Angelo-
rum choris interefte, admifeeri cxlcftibus civibus,
de xterna in confpe&u Dei incorruptionc gaude-
re. In palmo itaque manus &C digiti tenduntur.
Sed parum quid de menfura cubiti per palmum
contingitur, quia quantolibet amorc animus ar-
deat, quantalibet virtutc fe in Deum d cogiratio-
ne tetendit, non jam quod amet perfc&è videt,
fed adhuc inchoat videre quod amat : quia ficut
innuens, nifi ut debeamus hujus mundi &; adver- j^fortiffimus prædicator dicit : Videmus mine per fpe■
fa nonmetuere, & profpcravitarc ? quia plus pic-
rumque ejus bona occupant animum , quàm mala
perturbant. Ante paffionem veto fuam contu-
mclias audivit, ncc tarnen contumelias reddidit:
traditorem fuum diu tacitus pertulit, eique fi&e
falutanti dare ofculum non recufavit : fufeepit
mortem, ne mori timeremus : oftendit refurre-
ctioncm, ut nos refurgere poft'e crederemus. Poft
paffionçm quoque fuam de his qui fe crucifixe-
rant, ad fidei gratiam vocavit, donum pro iniqui-
tate reddidit. Qui ergo nos exemplo fuo de omnibus
inftruxit, murus nobis per circuitum &c undique
fa&us eft. Sequitur :
Et in manu •viri calamus men fur £ fex cubitorum
dr palmo.
culum in anigmate, tunc antem facie ad facivm. Et,
Nunc cognofco ex parte, tunc autem cognofiam ficut
dr cognitus fum. De feptimo ergo cubito palmum
tangimus, quia in hac vita pofiti, cóntemplationis
intimx fola initia deguftamus. A&iva enim vita
quia perfe&è teneri poteft, Sc fexto die homo eft
conditus 3 qui bona debet operari, fex cubitos calamus
habet.
$. Bene has utrafque vitas dux ilia: muliercs fi-
gnaverunt, Martha videlicet & Maria : quarum
una fatagebat circa frequens minifterium , alia
verb fedebat ad pedes Domini, & audiebat verba
de ore ejus. Cumque contra fororem Martha
quereretur quod fe adjuvare negligeret, refpon-
dit Dominus, dicCns : LMartha, occuparis dr fatagiila.
Sacra scriptu- 7 * * Pr^terita le&ione jam diximus , quia per git circa mttlta > porro unnm efi necejftrium. CMa-
ra morum re- calamum Scriptura facra fignatur.*Qui Calamus ria autem optimum partem elegit, qua non aufere-
* Horn. ftp.
menfurx eftc dicitur : quia in ipfa omnem vitse tur ab ea. Ecce ,pars Marrhx non reprehenditur,
noftrx aftionem metimur , ut fcilicet videamus fed Maria: laudatur. Neque enim bonam partem
vcl quantum proficimus, vel quantum longe a elcgiffe Mariam dicit , fed optimam, ut etiam
profc&u diftamus. Nam fxpe aliquid agentes , pars Martha: indicaretur bona. Quare autem pars
jam cujufdam meriti efle nos credimus : fed cum Marfa: fit optima, fubinfertur cum dicitur : Jpua
ad verba Dei recurrimus , prxeepta fublimia au- non auferetur ab ea. Aftiva etenim vita cum cor-
dimus, ibi cognofcimusa quantum a perfeftione
minus habeamus. Calamus ergo menfurx eft;
t a , aftiva &
contcmplatiquia
per manuS fcribentium vita menfuratur au-
ditorum. Qui^ calamus in manu viri elfe dicitur :
five quiafacrum eloquium in poteftate eft Media- ^
toris Dei &: hominum, hominis Chrifti Jefu : feu
certè quia hoc quod leribi voluit, operando com-
plcvit. Idem verb calamus fex cubitorum & pal-
_ mo efife deferibitur. Duæ etenim vitæ funt, in qui-
bus eos omnipotens Deus per facrum eloquium
erudit : a&iva videlicet , & contcmplativa. Et
' per fex cubitos quid aliud quàm a&iva vita expri-
mitur ? quia^fexto die perfecit Deus omnia opera
fua. Palmus verb , qui fuper fex cubitos efle
dicitur , jam de feptimo eft, fed tamcn cubitus
non eft. Aftiva ergo vita fignatur per fex cubitos,
contcmplativa per palmum : quia Ûlam opere per-
ficimus, de ifta verb etiàm b cùm contcndimus ,
vix parum aliquid attingere valemus.
pore deficit. Quis enim in xterna patria panem
efurienti porrigat, ubi nemo efurit i Quis potum
tribuat fitienti, ubi nemo fitit ? Quis mortuum fe-
peliat, ubi nemo moritur ? Cum prxfenti ergo
feculo vita aufertur adtiva : contcmplativa autem
hie incipitur , ut in cxlefti patria perficiatur :
quia amoris ignis qui hie ardere inchoat, cbm ip-
fum quern amat, viderit , in amore ipfius am-
plius ignefeet. Contemplativa ergo vita minime
aufertur : quia fubtra&a prxfentis feculi luce per-
ficitur.
.10. Has utrafque vitas , * ficut & ante nos di- /
dum e ft, dux bcati Jacob mulieres fignaVerunt, *
Lia videlicet & Rachel. Lia quippe intqrpretatur /
laboriofa : c Rachel verb ovis, vel vifum princi- f
pium. Adiva autem vita laboriofa eft ; quia de- “
fudat in opere : contemplativa verb fimplex ad <
folum videndum principium anhelat , videlicet
ipfiim qui ait : Ego principium, propter quod dr lo~
, 'AQivx vit«
çiScia.
8. Adiva enim vita eft, panem efurienti tribue- ^ quor vobis. Beatus autem Jacob Rachel quidem
mti
St ’«ontemplare,
verbum lapientix nefeientem docere, erran-
tem corrigere, ad humilitatis viam fuperbientem
proximum revocare, infirmantis curam gerere,
qux fingulis quibufque expédiant difpenfare , &
commims nobis qualitcr fiibfiftere valeant provi-
derc. Contemplativa verb vita eft, caritatem quidem
Dei & proximi tota mente retinerc, fed ab
concupicrat, fed in node accepit Liam : quia videlicet
omnisqui ad Dominum convertitur,con-
templativam vitam defiderat, quietem xternx
patrix appetit: fed prius neceffe eft ut in node
vitx prxfcntis operetur bona qux poteft, f defu-
det in labore, id eft Liam accipiat, ut poft ad videndum
principium in Rachel amplexibus requief-
• Val-cl. quantum a i perfeBitnem i Abcft, cogitatiom, à Laud. Ebroïc. Sagiçnfî.i
b Omncs edici, cum cor tendimus. Sequimur niff. Norm. Val-cJ* Sc * Val-cl. -JUchel verb quics vel ovis.
jplur. I Val-cl. ér in labort ashvam, id eft Liam accipiat.
• Longip, baitn Meat.
w m Liber II. Homilia II. 132 6
eat. Eraf autem Rachel videns, fed fterilis : Lia A 13. Sed notandum , qu°d idem victus Angelus Dou.tr c ..
3 r-er° a I -CC* ^ecun“ ^: .a pulchra & in- nervum femoris Jacob g tetigit, eumque marcef- templacionciri
fecunda : quia contemplativa vita fpeciofa in ani- ecte ftatim fecit, atque ab eo tempore Jacob uho
b mo eft 1 led dum b qmefeete in filentio appetit, claudicavit pede : quia fcilicet omnipotens Deus Ä
filios non générât ex ptædicatmne. Videt & non. cùm jam per defiderium & inrelleaum cognofci- 6
i quiensfuæ ftudinmdiligit, mi- tu t , omnem m nobis voluptatem carnis arefacit.
nus fe m aliorum coUeftione fuccendit : & quan- Et qui priùü quafi duobus pedibus innitentes, Sc
turn imrorfus: confpicit, apetite alus praidicando Denm videbamur quzrere, Sc feculum tenere
non fufficit. Lia vero lippa1 Sc fecunda eft j quia poft agnitionem * fuavitatis Dei unus in nobis pes h
aftiva vita dum occupatur m opere, minus videt : fanus remanet, atque alius claudicat ; quia needfe
fed dum modo per verbum, modo per excmplum eft ut debilitato amore feculi, folus convalefcat
ad imitationem fuam proximos accendit, multos in nobis amor Dei. Si ergo tenemus Angelum
in bono opere filios générât. Et fi in contempla- B uno claudicamus pede ; quia dum crefeit in nobis
tione mentem tendcre non valet, ex eo tarnen fortitudo 1 amoris intimi, infirmatur proculdubio j
a quod agitextcrius,gignerefequacesJ valet. Re- fortitudo carnis. Omnis quippe qui uno pede clau-
de ergo in menfura calami prius lex cubiti, Sc dicat, Ibli illi pedi innititur, quem fanum habet :
poftmodum palmus dicitur : quia ante activa a- quia cui defiderium terrenum jam arefaftum fue-
gicur, ut ad contcmplativain poftmodum venia- ric, in folo pede amoris Dei rota virtutc fe fufti-
tur‘ _. j _ nec- Ec in ipfo fla t , quia pedem amoris feculi
vi- ii. Sed lcienduin eft, quia ficut bonusordovi- quern ponere in terra confiievcrat, jam à terra
vendi e ft, ut ab aftiva in contemplativam tenda- fufpenfum portât. Et nos ergo fi ad parentes pro-
tur ; ira plcrumque utiliter a/ contcmplativa am- prios, id eft ad fpiritales patres redimus , tenea-
mus ad a£tivam refledtitur, ut per hoc quod con- mus in via Angelum , ut fuavitatc intima appre-
templativa mentem accenderic, perfeaiùsaftiva hendamus Deum. Contemplativx etenim 'vitx Contcmpi«*,.
teneatur. Debet ergo nos activa ad contcmplati- amabilis valdc dulcedo eft , qux fuper fêmeti- nisdulcedo
yarn tranfinittere, & aliquando tarnen ex eo quod q pfam animam rapic, k cæleftia aperit, terrena au- *
c intiorfus mente confpeximus , c contemplativa tem debere effe contemtui oftendit, & fpirita-
melius ad aûivam revocare. Unde & idem Jacob lia mentis oculis patefacit, corporalia abfcondit.
poft Rachélis amplexus ad Lix rediit; quia & poft Unde bene Ecclefia in Canticis canticorum di-
yifum principium, laboriola vita boni operisnon cit: l Ego dormio , dr cor meum •uigilat. Vio-ilanti cant. s. 2.
eft funditus deferenda. etenim corde dormit, quia per hoc quod interiùs 1 '
i^.( Eft autem in^ contemplativa vita magna contemplando proficit, m ab inquieto foris opere m
quiefeit.
14. Sed inter hæc feiendumeft, quiaquamdiu Ncmoîn hac
1 mentis contentio, cum fefe ad cxleftia erigit,
cum in rebus fpiritalibus animum tendit , cum
tranfgredi nititur omne quod corporaliter videtur,
cum fefe anguftat, ut dilatetur. Et aliquando quidem
vincit, & rcludantcs tenebras fux excitatis
exfuperat, ut de incircumfcripto lumine quiddam
furtim &c tenuitet attingat : fed tamen ad femetiin
hac mortali carne vivitur, nullus ira in contern- v"a Dcu.m
p ia d o n is v ir tn rp n rn f i r ir n r in infix inm I adonis virtute proficic , ut in ipfo jam ilnivc-ijrnc-unnmv ip umyi cç.
feripto luminis radio mentis oculos infigat. Neque
enim omnipotens Deus jam in fiia claritate
. confpicitur, fed quiddam fub ilia fpeculatur anipfam
protmusreverberatarevertitur,atqueabeaD ma, unde n refota proficiat, Sc póft ad vifionis «
luce, ad quam ïefpirando tranfiit, ad fux exei- ejus gloriam pertingat. Sic namquc Ifaiascum fe
tatis tenebras fufpirando rediit. Quod bene facra Dominum vidifle fatcretur , diceiis : quo V«.
hiftona defignat, qux beatum Jacob cum Angelo mortuus cß rex Ozius, nidi Hominum fidentemfu-
f luctatum narrat, i Cum enim ad parentes pro- per foiium excclpwi & elevatum, protinus adjunxit:
.,4. prios rediret, in via Angelum invenit, cum quo Et eo qtu fub eo cram, implebant templum. Quan-
m iuctamine magnum ccrramen habuit. Is enim do Ozias rex liipcrbus ac prxfuniror moritur,
qui certat in luftamine, aliquando fuperiorem fe, Dominus videtur.; quia cum mundihujus elatio i
aliquando veto eum eum quo contenderit, infe- deliderio mentis occiditur , tunc ipfa mens Dei
riorem invenit. Defignat ergo Angelus Dominum,
& Jacob qui cum Angelo contendir, tiniuf-
cujufque perfe&i viri, & in contemplationé'pofiti
animam exprimit. Quæ videlicet anima cùm con-
templariDeum nititur, velutin quodam certami-
nc pbfîta, modo quafi exfuperat, quia intelligendo
gloriam contemplatur. Et notandum, quöd Do-
minus fuper folium cxcelfum Si. elevatum fedet.
Quid namque eft ejus folium , nifi creatura angelica
vel humana, cui per intelledum quern de-
dit , prxfidet ? Quod videlicet folium excelfum Sc
elevatum dicitur ; quia Sc natura humana ad cxtando
& fentiendo de incircumfciiptolumine aliquid Ieftem gloriam elevata proficit, & creaturaange-
deguftat : modo vero fiiccumbit, quia & deguf- E'Iîm Ami Ähine LrMV.v.'k.^ _r_i:
iterum deficit. Qiiafi ergo vincitur Angelus
, quando intelle&u intimo apprehenditur
Deus.
N * In cd. Vatic. & Guflanvil. hie infertum Icgitur: quia nimirum mens,
cum contemplando otia appetit, plus videt, fed minus filios Deo general:
cum vero ad laborem Je pr&dicationis dirigit, minus videt, fid amplius
pant. Rachel See- Hare in mffi noftris & in vet. cd. ignota funt, atque
baud dubie pro affumento habenda.
b Lbroi'c. & Lyr.' crefiere.
* Laud. & Sueff. quia quietis fue, fttsdio intenta , minus See.
* In Vatic. & Guflanvil. valet. Poft Lit. ergo complexum ad Rache-
lem Jacob pervtnit, quia pcrfcBus quifque ante active, vitt ad fecundi-
latem jungitur , <& poft contemplative ad requiem copulatur. ReSt'e. Qux
tnmfl. non cohtincri fatetur Guflanvil. Sane in nullis reperimus ncc in
v«. cxcuns.
'lic a dum multis fpititibus cadentibus jam folida-
ta eft in cxlo ne cadat, inde elevata eft, unde Sc
confirmata. Templum verb ejus , hoc eft quod
folium; quia xternus Rex ibi'habitat, ubifeder.
* SucfT. ad àftivam melius contemplativam i
- f Poft verba hxc in Laud. & SucfT. Icriptuin
ur cum Angelo, uno claudicaturpede, cum enim.
* Plur. tentât. .
k Laud. Sc SuelT. fuavitatis intime.
J^Laud. amoris Dei. Norm. Sc Val-cl. ibidem, infirmamur. , . porti«
k Anglic, confcntientibus Norm, celeftia appetit,
1 Laud, era' dormivi.
m Vatic. He Guflänvil. k prav.
* Norm. & Val-cl. refiiia.
Ebroïc. & Lyr.
re Jacob luBa-