Tora vitæ Hic
ociolî, fa Item
1ero laborcdunvm
ea plenitudo roboris folidatur. Nona au-A quia antiqui patres ufque ad adventum Domini,
titudioeiQ
confecuti.
ccmfene'&us intclligitur, in qua fol velut ab-al- quantumlibec juftè vixerint, du£ti ad regnum non
to axe defeendit ; quia ea ætas à calore juventutis funt, nili ille defeenderet qui paradifi clauftra ho-
'deficit. Undecïmavero hora ea eft ætas, quæ de- minibus interpofitione fuæ mortis aperiret : eorum
crépita, vel veterana dicitur.3 Unde Græci valde hoc ipfum murmuraiTe eft, quod 8c re£tè pro perci-
feniores, non ylpwniç, , fed <zsfècrCvrnPQtç appellant, piendo regno vixerunt, &: tamen diu c ad petei-
ut plus quàm fencs efie infinuent, quos prove&io- piendum regnum dilati fiinf. Quos enim poft per-
res vocant. Quia ergo ad vitam bonam alius in a&am juftitiam inferni loca quamvis tranquilla
pueritia, alius in adolefccntia, alius in juventute, fufeeperunt, eis profe&ô 8c laborafte fuit in vinea,
alius in fenedute, alius in décrépira ætate perdu- 8 c murmuraiTe. Quali ergo poft murmurationem
citur, quali diverfis h oris operarii ad vineam vo- denarium accipiunt, qui poft longa inferni tempo-
cantur. Mores ergo veftros, fratres carilfimi, afpi- ra ad gaudia regni pervenerunt. Nos autem qui
cite, 8 c , li jam Dei operarii eftis , videte. Penfet ad undecimam venimus, poft laborem non mur-
unufquifque quid agat, & conlideret li in Domi- muramus, 8c denarium accipimus : quia poft Me-
ni vinea laborer. Qui enim in hac vita, ea quæ fua g diatoris adventum, in hoc mundo fvenientes, ad ,
funt quærit, adhuc ad Dominicam vineam non ve- regnum ducimur mox ut de corpore eximus, 8c
nit. IÜi namque Domino laborant, qui non fua, illud line mora percipimus , quod antiqui patres
fed luçra Dominica cogitant , qui zelo caritatis , cum magna pcrcipere dilatione merucrunt.Unde
ftudio pietatis inferviunt, animabus lucrandis invi- 8c idem paterfamilias dicit: V o lo d r h u i c n o v i f s i -
gilant,perducerc 8c alios fecum ad vitam feftinant. mo dare f t c u t & t ib î . Et quia ipla regni perceptio A
Nam qui libi vivit, qui carnis fuæ voluptatibus pafi ejus eft bonitas voluntatis , re&c fubjungit : g A u t «
citur, reftè otiofus redarguitur, quiafrudum di- n o n l i c e t m ih i q u o d v o lo fa c e t e Z’Stulta enim quæf- "
vini operis non fedatur. tio eft hominis contra benignitatem Dei. ^ Non
3. Qui verb 8c ufque ad ætatem ultimam Deo querendum quippe elfet, li non dat quod non de-
vivere neglexerit, quafi ufque ad undecimam otio- bet , fed li non daret quod deberet. Unde apte
fus ftetit. Unde redè ufque ad undecimam torpen- fubditur : An oculus tuus nequam efty quia ego bonus
tibus dicitur? £>uid hic ftatis îota die otiofi lA c li fum ? Nemo autem fe de opéré, nemo de tempo-
apertè diedtur : Et li Deo vivere in pueritia 8c ju- reextollat,cùmhac expletafentdîitiafubfequcnter
yentute noluiftis, faltem in ultima ætate refipifci-C Veritas clamet : Sic erunt novifsimi primi, dr pri-
te, 8c ad vitæ vias cùm jam laboraturi multùm non mi novifsimi. Ecce enim etli jam feimus quæ vel
mio donandi,
?,c fi à pueritia
defudaffemus.
eftis, vel ferb Venice. Et tales ergo paterfamilias
voçat, 8c plerumque ante remunerantur : quia
priùs ad regnum de corpore exeunt, quàm hi qui
jam à pueritia vocati elfe videbantur. An non ad
undecimam horam venit latro , qui etli non ha-
buic per ætatem, habuit tamen ferb per pcenam,
qui Deum in cruce confelTus eft , 8 c pene cum
voce fententiæ fpiritum exhalavit vitæ ? A novif-
fimo autem reddere denarium paterfamilias coe-
pit : quia ad paradifi requiem priùs latronem,
quàm Petrum l' perduxit. Quanti patres ante Legem
, quanti Tub Lege fuerunt, 8c tamen hi qui
quanta bona egimus, adhuc fupernus judex qua
fubtilitateh.ee cxaminet, ignoramus. Et quidem
gaudendum cuique fummopere eft in regno Dei
elfe vel ultimum.
j. Sed poft hx c terribile eft valde quod fequi-
tur : cMulti enim funt vocati , pauci verb elctfi :
quia 8c ad lidem plures veniunt, 8c ad cxleftc regnum
pauci perducuntur. Ecce enim ad hodier-
nam feftivitatem quam multi convenimus , Ec-
c l c ü x parietes implcmus : fed tamen quis feiat
quam pauci funt qui in illo eleäorum Dei gre-
ge numerentur ? Ecce enim vox omnium Chri-
E le tftip i
Qu«.
in Domini adventu vocati funt, ad cælorum re- Dftum clamat, fed vita omnium non clamat. Plerignum
fine aliqua tarditate pervenerunt. Eumdem
ergo denarium accipiunt qui laboraverunt ad undecimam,
c quern expectavcrunt toco dcliderio qui
laboraverunt ad primam : quia æqualcm vitæ æter-
næ retributionem lortiti funt cum hi s qui à mundi
initio vocati fuerant, hi qui in mundi fine ad Do-
minum venerunt.LJnde &: hi qui in labore præcef-
ferant, murmurantes dicunt: Hi novifsimi una hora
feccrunty & pares illos nobis fecifti , qui portavi-
muspondus diei, & aflus /’Pondus enim diei 8c æf-
tus portaveruntd h i, quos à mundi initio quia diu
hîc contigit vivere, necefle fuit etiam longiora
carnis tentamenta tolerare. Unicuiquc enim pon
que Deum vocibus fequuntur, moribus fugiunt.
Hinc etenim Paulus d ic it: J£ui confitentur fe nojje
Deum, faefis autem negant. Hinc Jacobus ait: Fi~
des fine operibus1 mortua eft. Hinc per Pfalmiftam
Dominus dicit: o<j'nnuntiavi dr locutus fum, mul-
tiplicati Junt Juper numerum. Vocante enim Domino
fuper numerum multiplicantur fideles ; quia
nonnumquam etiam hi ad fidem veniunt, qui ad
ele&orum numerum non pertingnnt. k Hie enim
fidelibus per confeflionem admixti funt, fed propter
vitam reprobam illic nuincrari in forte fide-
lium non merentur. Hoc ovile fan&x Ecclefia: hce-
dos cum agnis recipit : fed atteftante Evangelio
p p U i
dus diei 8c æftus ferre, eft per longioris vitæ tem- £ cùm judex venerit, bonos à malis feparat, ficut
Qua ratione
murmuraiTe
dicuncur , qi
tamen poftea
pora carnis liiæ calore fatigari.
4. Sed quæri poteft, quomodo murmuraiTe di-
fti fu n t, qui faltem fero ad regnum vocantur >
Cælorum etenim regnum nullus murmurans ac-
cipit : nullus qui accipit, murmurarc poteft. Sed
paftor fegregat oves ab hcedis. Nequc etenim pof- t
funt qui hîc carnis fua: voluptatlbusferviunt, U- ’
lie in ovium grege numerari. Illic eos a forte hu- "
milium judex leparar, qui le hîc in fuperbiatcor-
nibus exaltant. Regnum cælorum pcrcipere ne-
* Eicufi, Grach
b Turon. C . Germ. Carnut. Gemet. Bigot, vocavit.
c C- Germ. Turon. Bel vac. quod expetiaverunt.
d Sic reftituimus liunc locum ermfl-. & vet. cd. In recent, auteiq
Icgitur, hi qui a mundi initio laboraverunt ; & quia diu Sic.
* Corb. a percipiendo regno.
1 Gemet. Sc Bigot, vementis ; (c. Mediator!!,
t Bel vac. Gemet. Sc fcgim4us Carnot, an non lieu.
11 Ita legendum expotioribus mff. Corb. Germ, altero Corb. St A.
In vet. cd-. corrupta eft leftio j in recent, impedita & perplexa ; conque-
rendum quippe effet, non f i non daret quod non deberet , fed.
1 C. Germ. Corb. Turon. Bclvac. Bigot. & Longip. olio/a eft; contra
Grxci textus & Vulgatæ fidem, ubi Icgitur , mortua eft ; t«. In
Bibliis Max. hæc varia Leftio annotatur tamquam ex Vatabl.
k Vitiosé in recent, hinc enim -, uc patet ex antithefi vocum, hie,
St Ulu; Sc nuuumc ex, mÆ Çorb. Germ. Çcmct, Sec.
queunt, qui hic 8c in cælcftifidc politi, toto deli- A teft. Quid mihi moras facitis ? Date locum
S’on roSe a-
rciiies ncc
derio terram quarrunt.
6 . Et multos tales intra Eccleliam, fracres carif-
limi , cernitis: fed eos nec imitari, a nec delpera-
llcipfls dcfpe- re debetis. Quid enim fit hodie afpicimus : fed
^emus. 3 quid eras futurus lit unufquifque, nefeimus. Ple-
b rumque 8c b qui poft nos venire cernitur, per agi-
litatem nos boni operis antecedit: 8c vix eum eras
hub« »rum fequimur, quem hodie prseire videbamur. Certe
taointro aiiqu» cum Stephanus pro fide moreretur , Saulus lapi-
|rte funt e c- <jantjum yeftimenta fervabat. Omnium ergo la
devorare me liceat. Cumque hunc fratres ut lignum
libi crucis imprimer et admonerent, ref-
pondebar vitturc qua poterat, dicens : Volo me
fignarc, fed non pofl’um, quia à dracone premor.
Spumæ oris ejus faciem meam liniunt, guttur
meum ejus ore luffocatur. Ecce ab eo brachia mca
comprimuntur, qui jam 8c caput meum in fuo ore
ablbrbuic. Cumque hoc ille pallcns & tremens 8c
moriens d ic k e t, cceperunt fratres vehementiùs
orationibus inlifterc, 8c oppreffum draconispræpidantium
manibus ipfelapidavir, qui ad lapidan- fentia fuis precibus adjuvare. Tunc repenrè libe-
dum c omnes exertos reddidic : & tamen eum- ratus,maghis,coepitvocibtisciamare,dicens!Deo
dem ipfum in fanfta Ecclefia laboribus anteceffit, 3 gratias; ecce difcelfit, ecce exiit, ante oratiories
quem perfeqhendo martyrem' fecit. Duo ergo -veftrasfugit draco qui me acceperat. h Mox au-
funt quæ fbllicitè penfare debémus. Quia enim temferviturumfeDeo.&effemonachumdevo-
lmiiti.vocati, fed pauci qlefti funt, primum eftjut vit ; atque à tempore illo nuncufque febribuspre-
de fe,quifque minime præfumat : quia etfijam ad mitur, doloribus fàtigaturl Morti quidem (iibtra-
fidem vocatus eft, utrum perenni regno dignus fic ftus eft, fed adhuc pleniùs vitæ feftitutus non eft.
nefeit. Secundum vero eft , ut unufquifque prbxi- Quia enim longis i c diuturnis iniquitatibus pteflus
mum, quem fortaffe jacere inyitifecpnfpicit, def- eft, longo languore fatigatur, & durum cor ignis
perare non audeat : quia divinæ mifcricordiæ di- pürgationis durit» concremat : quia divina difpen-
vitias ignorât, ^ fatipne agitur, ut prolix'iora vitia xgritudo pro-
Jmi mit' y-ReiDjfratresquænujîercontigitreferOjUtvfivos lixior exurat. Qnisillum umquam fervari adcon-
D Pcccatores ex,corde elfe eonfpicitis, omnipotentis verfionem crederet l Qnis tantam Dei mifericor-
 iirgtii-Dci mifericordiam ampiiùs ametis. Præfenti anno diam confidcrare fiiffieiat ; Ecce juvenis pravus
t *0- in mpnafterio mèô, guod juxta beatorum many- C dracohem vidit in morte, cui feryivit in vita : nec
_ rum Johannis 8c Pauli Ecclcfiam fitum eft, frater
quidam ad converfionem venit : devote fuiceptus
eft , fed ipfe dcvotiits eft converfatus. Hunc ad
a tnonaftcrium frater d ,fous corpore, non corde fe-
cutus pft.Nam vaide converfionis vitam 8c habitum
deteftans, in monafterio uthofpes habitabat, 8c
monachorum vitam moribus fugiens, recedere à
monafterii habitatione non poterat ; quia vel quid
vidit u t vitam funditus perderct,. fed uc cuifervie-
rat feiret, feiendo tefiftetet, ipfomque reffftendo
fopetaret! & eum a quo prius non videns tenebatur,
Vidit poftea ne teneretut. Qua: ergo lingua narrate
vifeera divinx miferiebrdia: fumciac ? Quis fpi- -
ricus tanta: pietatis divitias non obftupefcat! Has
divina: pietatis divitias confidcravit Pfalmifta, cum
diceret: i^ C j jiito r m en s t i b l p fa lU m , q u ia tu D e u s p fii.s t. is .
agetet, vel unde .viverec, non habebat. Erat ejus fu f e tp to r m eus e s , D e n s m e u s m ifé r ie o rd ia meee. Ec-
pravitas cuniftis onerofa, fed hune omnes æquani- ce perpendens in quibus laboribus humana fit vita
miter pro .fratris ejus amore tolerabant. Nam fu- conftituta , Deum appellavit adjutorem : 8 c quia
perbus& liibricus, fi qua poft bocfeculum feque-D à tribulatione præfenti in requiem æternam nos
feturvita nefeiebat : irridebat veto fi quisilli hanc fofeipit, appellac etiam fufeeptorem. Sedcônfide-
prædicate voluiflet. Itaque cum habitu feculari rans quàdmalanoftraafpicit & portât, culpas n o t
., viyebae m monafterio, verbis levis, ' motibus infta- tras tolérât, & tamen nos pet * poenitentiaih ad
f bilis, mente tumidus, vefte1 compofitus, aftione præmia refervat, n'oluit Deum mifericordem di-
dilfipatus. Menfeautem Julionuperelapfo, hujus cere ,,fed hunc ipfammifericordiamvocavit, diquam
noftis, pcftilentix clade perculfus e ft: qui ad
extremum veniens, urgeri ccepic ut animam red-
dcrer. Et ultima jam corporis parte pra:mortua,
vitalis virtus in lolo pe£tore 8c lingua remanferat.
Frances aderant, ejufque exitum, inquantum Deo
lar^iente potcrant, oratione tuebantur. At ille fucens:
D e u s m eu s m ifir ico rd ia m ea. Revoccmus er- ibidem.
go ante oculos mala qua: fecimus : penfemns ex
quanta Dei benignitate toleramur: confideremus
qux funt pietatis ejus vifeera, iH non folüm culpas
indulgeat, fedca:lefte regnum poenitentibus etiam
poft culpas promittat. Atque ex omnibus medullis
bito ad devorandum fe draconcm venire confpi- E cordis dicamus finguli , dicamus omnes : Deus
ciens, magnis vocibus coepit clamare, dicens : Ec- meus miférieordia mea : k qui vivis 8c régnas tri-
ce , draconi ad devorandum datus fum , g qui nus in unitate, &: unus in trinkate, per innnita fe-
propter veftram præfcntiam devorare me non po- cula lèculorum. Amen.
* Excufi, reluâamibus mff. nec defficere.
b C. Germ. Turon. Carnuc. Belvac. poft nos venerit.
c Corb. exhortâtes. Excufi , expeditos. Sequimur C. Germ. Turon.
Carn. &c.
d Vocacur Theodorus in Diatogis.
* C. Germ. Gemet. {ecundus Carn. nutibus. Alter Carn. moribus.
{ Editores legendum pucarunc , incompofitus, invitis mif. Anglic.
C. Germ. Gemet, &c.
* Al. fed propter.
•nprimo Carn. poft, acceperat ,< fiibjicitur : pro peccat.
converti paratus fum , & fecular
relinquere. Mox.
1 Secundus Carn,
k In Corb. Gert
Gemet. cui in units
rum. Anten.
patientiam.
. qui cum pâtre Spiritu fanclo vivit. In priore
te & trinitate honor & imperium in fecula fecttlo-■
» a s »