Sandi Gregorii in Ezechielera
EH IB nec adverfa coanguftent, nec A ex re agitur, ut fe ad femetipfos eolligant &
1 B B 1 1 1 B cranficoria apud feB opprobrium fus infirmicacs erubef-
— I M perveniat, per'atrium .cant arque exipfa fua confufione c roborat. eon-
I B B l W m Sunt etenim multi I ■ jam tra adverfa patrentiam ojrponant, & ex tnbula-
?n feptem gradibus aditum ports extetioris in- none proficiant I qur prius in otio ex rpfa fua fe-
traverant fuxta quemdam fuperns difpenfationis cuntate torpebant. Ec veraciter elTc tales, mci-
modum, per timotem Dei humiles,per pietatis piunt.qoales feeflepnusman.;ter putaverunt. H.
mifitc Ij.-
fflilictitui
liquando j
CUtiuL
*Q\u curis fe-
'cularibus illîftudium
mifericordes, per fcienciam difcreti, per
mentis fortitudinem liberi, per confilium cauti,
per intcllcdum providi , per fapicntufm maturi;
fed adhuc quibufdam neceflitatibus obligati, hu-
jus mundi curis inferviunt.: Ec unde jam ex manna
parte excuffcrunt animum, ibi adhuc tenen-
tur inviti. Cumque fupcrimpofita tcrrenx occupations
portant onera, minus in prxceptis cxlefitaque
cum a portis exterioribus ufque ad iqfc-
riorem portam per boni ftudii atrium ^ differun-
tur, hoc ipfum in eis atrium centum cubitis men-
furatur; quia dilatione Ec exercitationc fanda qUo-
tidie ad perfedionem proficiunt. c Per quotidia-
na enim defideria in mente proficere, quafi cen,-
tum eft cubitis interius atrium menfurari. Idcir-
co ergo a portis ufque ad portam centum funt
rendus eft dinam
patriam non vacat , ipfa in eis fua aliquo
, modo defideria languefeunt : b quia nimirum curis
temporalibus prxpeditum vera gaudia, qua: co-
enovit, amare non tantum licct, quantum libet.
Hi plerumque à jugo mundi colla mentis cxcu-
tiunt, omnia deferunt, terrenx curæ pondéra de-
ponunt, atque ut ad cxlcfte defiderium latius a-
nimi finum laxent, vitam remotam petunt, &in
fandis precibus intenti, facris meditationibus de-
diti, qiiotidianp fe fletu afficiunt, & vetuftatem
cordis igné amcMs confiant, atque ad cxlcfte gau-
dium accendendb fe innovant. Hi plerumque in
ipfo fuo defiderio accenfi, exire jam de carne con-
cupifcunt, atque ad vitam præfentem redire poft
detum nolunt. Sed tamen differuntur, ut dilatus
amor ex ipfa fua dilatione proficiat , EC ardenti
defiderio quafi quod negatur, crefcat. Sic inregio-
ne Gerafenorum qui liberatusà legione dxmonum
fucrat, jam cum Domino ire volebat, fed tamen
ei dicitur : Revertere in domum tuant , (fi narra
quanta fecerit tibi Dominus. Sic fponfa in Canti-
cis canticorum fandis defideriis anxia loquitur ,
dicens : In leffulo meo fer noEles qu.efivi quem di-
U gît anima mea. Jfht.tft'vi ilium , (fi non inveni.
In lectulo enim diledum quærit, quando in iplo
fuo otio & vacatione quam appétit, jam videre
anima Dominum concupifcit, jam ad cum exire
defiderat, jam carere præfentis vitæ tenebris anlatio
vivendi, per quam quotidic in virtutibus crcf-
citur, ut ad interiorcm aditum perfc&iùs perve-
niatur. Sequitur :
Et eduxit me ad v'tam Auflralem , & eue porta
qua refpiciebat ad Auftntm : & menfus eflfrontem
ejus, & vcftibulum ejus juxta menfuras fuperiores :
& fenepas ejus, & meßibula in circuitu, ficutfe-
neflras ceteras , quinquaginta cubitorum longitudi-
nem, & latituàinem vigintiquinqtie cubitorum. Et
in gradibus feptem afiendebatur ad eam : & rveßi-
bulum ante fores ejus.
13. Cun&a hæc in Oricntis & Aquilonis porta ]
jam dicta funt, & congruum non e ft, ut ea qua: '
femel ac fecundo exponentes diximus, fæpiùs rc- i
plicemus. Notandum tamen nobis eft, quia in fpi- 1
ritali rdificio alter aditus ad Orientem , alius ad
Aquilonem, atque alius ad Auftrum patet. Sicut
enim Aquilonis fi igore pcccatores, ira per Auftra-
lem viam ferventes fpiritu defignantur : qui ca-
lore fandi Spiritus accenfi, velut in meridiana lu-
ce virtutibus f excrefcunt. Pateat itaque porta ad
Orientem , ut hi qui fiicramcnta fidei bene incho-
averunt, & in nulla poftmodum vitiorum profun-
ditate demerfi funt, ad gaudia fecreta perveniant.
Pateat porta ad Aquilonem, ut hi qui poft inchoa-
tionem caloris 8c luminis in peccatorum fuorum
frigore & obfcuritate dilapfi funt , per compun-
dionem pcenitcntia: ad veniam redeant, qux fît
helac. Scd quærit ilium , Sc non invenit. ; quiaD interns tetriburionis vera lætitia cognofcant. _Pa-
«uàm longe
^bfint à per-
fcftione pluri-
m i, qui eam
adeptos fc
•blandiuncur.
Eam tamen,
fi pro fua infirquamvis
magno amore defiderat, adhuc tamcn ei
non conceditur viderc quem amat.
12.. Talcs itaque Sandorum mentes quid aliud
in hoc defiderio faciunt, nifi quod jam a portis
exterioribus per atrium interius ad porcam cur-
runt ?Quibus fxpe evenit, ut cum fevidcrint magno
cxlcftis gratis munere compundos, jam fe
perfedos exiftiment , & obedientes putent ; fed
quia nullus eft qui dura prxeipiat: patientes effe
fe credant, fed quia nemo eos per contumelias &
adverfitates pulfat. Et plerumque contingit, ut
Ipiritale minifterium vel inviti fufeipiarit, atque
ad gubernationem fidclium deducantur. Qui cum
liiagnis tribulationtbus fuerint hinc .inde pulfa- -
ti, turbati mente, fefe imperfedos inveniunt,qui 1
non pulfati, perfedos fe effe crediderunt. Qua
teat porta ad Meridiem , ut hi S qui fandis defi- *
deriis in virtutibus fervent, per fpiritalcm intel-
ledum quotidie interni gaudii myfteria penetrent.
Inter haxautem quæri poteft, cùm. quatuor hujus
mundi partes fine, cur in hoc ædificio b exterioris. l
atrii non quatuor, fed très pSrtæ efle memoran-
tur ? Quod redè quærendum fucrat, fi Propheta
non fpiritale, fcdcorporale ædificium vidiffet. San-
da enim Ecclefia, id eft fpiritale ædificium, ut ad
fccreta gaudia pertingat, très folummodo portas
habet, videlicet fidem, fpcm, atque caritatcm:
unam ad Orientem, aliam ad Aquilonem, tertiam
ad Meridiem. Porta quippe ad Orientem eft fi-
des, quia per ipfam lux vera nafeitur in mente.
Porta *ad Aquilonem fpes ; quia unufquifque in
peccatis pofitus, fi de venia 1 defperaverit mife-
* Excufi , & dum anhelare, invitis m£f.
k Ita plerique mflT. In Laud, quia ammo.. . fnpedito. . . qui cognovit.
Conferm,c Guff, mutaco cognovit,m cognovemnt. Vatic. & al. pri-
fediti. . . qui cognovemnt. ■
c Sucff. tevocati.
d Excufi contra mff. omnium Anglic. &« Gallic, fidem iabent, defe-
runtur; & infra dileHione , pro dilatione . magno fcnfds detrimento :
fclc enim fignificatur fideles a flam perfeftionis differri, ut fux in-
fitmitatis confcii, humiUcntur: qua dilatione fit ut per quotidiana dtfideria
proficiant. • .
* febroïc. é* dum quotidiàna defideria in mente proficiunt , quafi
etntum cubitit interius atrium menfuratur.
. f Longip; «?er«»/wr.
* Laud. Sucff. Longip. qui poft accepta lucis initium , JanSis &c.
*• Sucff. h i exteriores non quatuor, fed très.
* Ita mff. Anglic. Norm. & pcnc oiuncs, ac potiores. la vulga[iS
legitur, defperavtrit, funditus périt.
13 % Liber 11. Homilia V 11. i $ 6
g a B S S M B B S a « ^ eft ut A dicitur, m & ' m am per luam miauitarcm „ Ômn=S enim qui ad vies d,. qui fuam iniquicatem cxcinaus eft, perfpem j :__ i- « , 1 ^ dV"
» miiericordiac revivifeat. Porta ad Meridiem caritas
, quia igné amoris ardet. In meridiana etenim
parte fol in altum ducitur, quia per carka-
rem lumen fidei in Dci & proxi mi diieâione lit-
bievatur. Tribus igicur portis ad interius atrium
tenditur, quia per fidem, Ipem , arque caritatem
ad gaudia lecrcca pervenicur. Aiia quoque qusl-
tio ontur , eut porta atrii interioris pofita contra
portam Orientis & Aquilonis dicitur, & quod ad
Auftralem portam pateat, tàcetur. Sed quia per
Orientem inchoantes , per Aquilonem iapfos diximus
defignari ,-dignum fuit ut -vel de inchoantiaditum
tendimus, &: ex dextro & ex finiftro Ia- adverfis d
tere habere paimam debemus. Quod enim hinc ciendam‘
Ec inde dicitur, latus utrumque fignatur. A dextro
igitur paimam habet is , quem profpera non
extollunt: a finiftro paimam habet is, quem ad-
verla non dejiciunt. Quafi ex utraque parte por-
taoat Paulus paimam cum diceret: Per armttjuf 2: cer. a. -j
titia a dextris & a fintßris , per gloriam & igno-
btlitatem , per infimiam (fi- bonam famam : ut ß -
dutfores, & veraces. Non hunc adverfa franae-
bant, non profpera in mentis tumorem fubleva^
banc. Hinc inde ergo geftabat paimam , quia 8C
m adverfitate fortis, & in profperitate humilis perquatenus
ex ipfis nos certos faceréc, de quibus
dubitari potuerat. Hoc autèm de porta Auftrali
dicendum non erat j quia eos ad gaudia interna
pertingere, qui' fcrvorc fpiritus in virtutibus permanent,
nullus ignorât. c [ U fus quippe eftlacri
eloquii, ea de quibus dubitari poterat apertè di-
cere, & ea quæ confiant tacere : ficut per Pfal-
miftam dicitur : Irritaverunt (JWoyfen in cafiris,
t^Aaron fanftum Domini. Aaron quippe, exigente
populo, idolum fecerat ; Sc re&c poterat de vita
ejus dubitari. Moyfes ergo fandus non dicitur,
quia fan&us elfe ab omnibus fpitur ; Ec Aaron ûn-
V , porcare pair____ _
niftro latere ignorât. Ut ergo hinc & inde palma
geftteettuurr iinn ff rrnonnrti^e,. anndpeffflfe» ff/e.mm pn enrr noftris —m, enti-
bus debet Ec in adverfis fiducia, & in prolperis timor
: ne aut advcrfa in defpcrationem pertrahanr,
aut profpera animum in fui fiduciam extollant»
Hmc eft quod idem egregius prædicator dicebat :
Scio (fi humiliari, fcio (fi abundarc : tibique (fi in Phil.+. te*
omnibus infitutus fum. Et fatiari & cfurire , &
abundare (fi penuriam pati : omnia pojfum in eo
qui me confortât. ■ - . r
16. Numquidnam , fratres , ars eft aliqua, hu- Ars j,
n. • • • - . . . . . miliari Ec abundare, fatiari Ec efurire, abundare to^dSad^
ctum Domini nommât , ut nobis de vita illius Q Ec penuriam pati : ut pro mao-no fe ifta feire tan- d^ce£Klj'
dubietatem tolîat. ] Sequitur : tus prædicator infinuet ? Ars omnino, &c mira dif-
Et ula u palma cram, un a hinc, & altera inde ciptinæ feientia, quæ toco nobis cordis eft adnifu
tn fronte ejus. v . difeenda. Quem enim penuria fua.non frangic,
14. Quid hoc e ft, quod pnus in fronnbus pi- a gratiamm adione non retrahit, in rerum tem-
dura palmarum , nunc autem cælatæ paîmæ in poralium defiderium non accendic feit humilia-
fronteefle memorantur ? In cxlatura quippe lapi- ri. Hoc enim loco Apoftolus humiliari, dicit pedum
foris opera efle videntur. Sed, ficut jam fu- nuriam pati. Nam ftatim è contrario fubjungic ♦
perms diximus, pidura palmarum eft oftenfio fi- Scio (fi abundare. Qui enim acceptis rebus non
gnorum. Nunc vëro cxlatura palmarum dicitur, cxtollitur, qui eas ad ufum vanæ aloriæ non in-
ut bonorum operum demonftratio defîgnetur. Ip- torquet, qui folus non poflidet quod accepic fed
fis enim fummis prædicatoribus dicitur : videant hoc cum indigentibus mifcricorditer dividit Ycit
opera veftra bon a, & glorifcent Patrem veftrum qui abundare. Qui acceptis alimencis non ad ingur-
in calis eft. Qm igitur in vita fua.imprcfTa elle gitationem ventris uticur, fed ad reparacionem
far.daopefa dëmonftrant, palmas in fronte cæla- virtutis , nec plus carni tribuit , quàm neceflicas
tas habent ; quia quanta illos in pofterum vidoria D petit, feit fatiari. Qui. alimentomm inopiam fine
fequatur, jam nunc in fandis fuis operibus often- murmuratione tolérât ^ nec pro neceflitate vidus
dunt. Vel certè quia fidem per Oricntis, fpem agit aliquid unde anima peccati laqueum incur-
per Aquilonis, caritatem verb per Âuftralem por- r a t , feit efurire. Quem ergo nec m abundantia
tam diximus defignari; notandum nobis eft, quia fuperbia elevat, nec in neceffitate cupiditas irri-
in Orientis porta pidura palmarum, à in Aquilo- tat , novit abundare, novit penuriam pati. Qui
nis verb & Meridiei,cxlatura efié perhibetur ; quia cùm ftàtim fubderct, Omnia pojfum ; ne elâtioms
cohtingit fæpe, ut hi qui adhuc inchoantes flint, efle verba credcrcmus, adjunxit f in quo, In eo f
needum fe in operibus folidis ac magnis exer- qui me confortât. Ecce in altum ramus prodiir,
ccant : hi verb qui poft iniquirates ad vircutes re- fed quia in radice fe tenuit, in viriditate perman-
deunt, plerumque ut culpas fixas ante omnipotent fit. In altum enim furgens arefcer.ee, fi fe à radi-
tis Dei oculos tegere valeant, in magnis operi- ce divififlet. Sibi enim nihil tribuit, quia omnia
bus cxercentur. Et qui jam fervore fpiritus ip vir- fe poffe non in fc ; fed in eo qui fe confortât, fa-
tutibus excreverunt, c quafi Meridies in fandis tetur. Hinc Ec inde ergo prædicator egregius pal-
adibus inardefeunt. In Oricntis ergo porta pidu- .£ mam habet, quem nec abundantia in fiiperbiain,
ra eft , in Aquilonis vet o Ec Meridiei, cxlatura : ncc inopia ad avaritiam pertrahit.
17. Difcamus itaque, fratres, non folùm in prof- Quomocio ik-
peris, fed in adverfis quoque gratias agere. Pater tis & adverfij
enim nobis ex pictate fua fàdus eft Conditor nof- jul^s uwn~
ter, nofque adoptivos filios adhereditatem regni
quiafignum vidoriæ quod in inchoantibus oftendi-
tur, hoc in revertentibus atque ferventibus jam
fblidiùs Ec robuftiùs tenetur.
iy. Notandum quoque magnoperc eft , quod
“ Laud. & Sucff. ad mifericordiam revivifiât.
• Gcmcc. & alii c Norm, per confejfienem.
c Inclula uncinis reftitûimus ex mff. Laud, & Longip. Abfunt
3 Norm. • > :
ä Sciücct portis, JJbi emendandi vulgaci qui habcat, in utquilone
verb & meridie.
? Loncip. & Val-cl. quafi in meridie.
f Dccîl in quo,-in omnibus cd. Legitur in mff. Laud. Val-cl. Gc-
mec. ac aiiis Norm.