-tbmpörali dbloi'e tranivcrbérat : quia liic quoque A câtà in Elios : quia cum ab original! culpa per ba-
M illie percutit, furoris fui fuper impium dolores ptifmum liberamur, jam nonparentum culpas, fed
dividic. Neque enim poena præfens, qua injufti quas ipfi commitcimus, habèmus. Quod tarnen in-
animam à pravis defideriis non immutat, ab ater- tclligi etiam aliter poteft : quia quifquis pravi pa-
nis fuppliciis libérât. Unde&pCrPfalmiftam dici- tends iniquitatem imitatur, etiam ex ejus delidto
'p/dl. ï».> tut : E luetfuperpeccatores-laqucos, ignis, fulphur dr conftringitur. Quifquis autem parentis iniquitafpiritus
procdlarum pars edicts eorum. Dicendo t- tem nön imitatur , nequaquam deli&o illiiis gravanim
laqueos , ignis, fulphur fpiritus procella- cur. Unde fit, ut iniquus filius^ iniqui patrisnon forum
, multos nimirum dolores intulit. Sed quia ab lum (lia quæ addidit, fed etiam patris peccata per-
eis dolodbus peccator, qui non corrigitur, ad æter- folvat -,^ cum vitiis patris, qüibus iratüm Dominum
xia fupplicia vocamr, eofdem dolorcsmon jam to-, "non ignorât, etiam fuam adhucmalitiam adjunge-
tum calicem, fed partem calicis dixit : quiavideli- re non formidat. Et juftum eft, tit qui'fub diftrido
t eorum pàflio lue quidem per dolores incipitur, judice vias parentis iniqui non timet imitari, coga-
C ap. En,
ReCvXXX.' ’
Tamquam pa-
Icæ ab irx ai-
'•igncni afpbr-
'tantur. a
Ted inliltionc perpétua confummatur. De quorum
adhuc fine fubjungitur::
Efunt fcutpalea ante faciem venti , drficutfa-
'*uilla quam turbo difpergit.
Iniquus cum in poteftate confpicitùr, Cum
valde in oppreflionibus 8c violentiis effrenatur, ab
infirmorum cogitationibus gravis nimiùm, 8c qua-
fi in hoc mundo radicatus aftimatur. Sed Cum* di-
ftridi judicis fentefitiavencrit, omnes iniqui quafi
palea aanteVenmmerant quia, ut ita dicam,
iræ 'flatu fubito leväntur ätque afportäntur ad ig-
nem , quos hîc in fuis quondam præjüdiciis quafi
duri ponderis b fuperjacentem molem indigen-
•tium lacryma movere non poterant. Et ad rapien-
tis judicii manus leves finit * qui per injuftitiam
tur in vita prafenti etiam culpas parentis iniqui per»
folvere. Unde & illic didum eft: t_Anima patris me a
eft, dr anima filii me a efi. Anima qua peccaverit, ipftt
morietur: quia in carne nonnumquam filii etiam ex
patris peccato perimuntur. Deleto autem origina-
lipeccato, ex parentum nequitiain anima non te-
nentur. Quid enim eft qubd parvuli filii1 plerum- 1
que k damonibus arripiuntur, nifi quod caro filii ex
patris poena multatur ? In femetipfo enim percuti-
tur pater iniquus, & percuflionis vim fentirecon-
temnit. Plerumque percutitur in filiis , ut acrius
uratur :*8c dolor patris camifiliorum redditur, qua-
tenus per filiorum pcenas mens patris iniqua pu-
niatut. Cum vero norfparvuli, fed jam provedio-
res filii ex parentum culpa feriuntur, quid aliud
•proximis graves fuerunt. Etficut favillei, quam tur- C apercé datur intelligi, llifi quod illorum etiâm poe-
0*difpergit. Ante omnipotentis Dei Octilos iniqui
"vita ravilla eft : qüia etfi apparet ad momentum
viridis, ab ejüs tarnen judicio .jam confumt-a cer-
. nitur : quia confiimtioni eft ætèrnæ deputata. Hand
favillam turbo difpergit : quia Deus c manifeftus
rveniet :Deus nofter, & non filebit. Ignis in confpeftu
I ejus d ardebit, & in-cfrcuitu ejus tempeftas 'valida.
Hujus enim tempèftatis turbine ab æterni confpe-
•dü judicis iniqui rapiuntun 8c quihic mentem de-
fiderio perverfo fblidäverant, ibi paleæ 8c favilla
videbuntur : quia eos ad æterna fupplicia türbo ra-
piens afportat-. Sequitur :
Deus fervabit ftLiis illitis dolorem patris : dr cum
reddiderit, tune feiet.
nas luunt, quorum fada fecuti fimt ? Unde 8c rede
dicitur : Tjftfue ad tertiam & quart am progeniem.
Quia enim ufque ad tertiam 8c quartam'progeniem,
earn quam imitantur filii parentum vitam poflunt
Videre, ufque ad eosultio extenditur, qui viderunt
quod male fequerentur.
m Et quia impiorum oculos culpa claudit, fed Vet,us
in extremum poena aperit, rede fubjungitur: Et
cum reddiderit, tunc. Jciet. Nefcit enimimpius ma- claudit
la qua fe c it, nifi cum pro eifdem mails puniri Pana’
jam cceperit. tJnde &,per Prophetam dicitur i
m Et tantummodo fola vexatio intelleffum dabit au- *
ditui. Tunc namque intelligit quod audivit, cum
D fe jam pro contcmtu vexari doluerit. Hinc per
C a p . LI.
■ Quï Deus pee’
•caca parentum
£xod. 34.. 7.
Ezccb.is. z. .
qerem.31.29.
£
De pcenit. tbft.
4.. ç.13.
'Quid eft.
57. Scriptum novimus. Jpui reddispeccatapatrum Balaam de femetipfo dicitur : Dixit homo , eu-Am.n
e inftlios ac nepotes , in tertiam & quartam genera- jus obturatus eft oculus : dixit auditor fermdnum
tionem. Et rurfufti feriptum eft : jpuid eft quod in- Dei, qui viftoncm Omnipotentis intuitus eft,n quica- »
ter vos parabolam vertitis in proverbium iftud in det : & ftc aperientur oculi ejus. Comilium quippe
terra Iftael , dicentes : -Patres comcderunt uvdm a- contra Ifraëlitas præbuit, Ted poft in poena vidit
cerbam, & dentes ftliorttm f obftupuerunt ?Vivo ego quid priùs ex culpa commilerit. Eledi autem quia
dicit Dominas Deus, f i eritvobis ultra parabola bac ne peccare debeant prævident ; eorum videlicet
in proverbium in ifracl. Ecce omnes anima , mca oculi ante cafum patent. Iniquus vero ppft cafum
funt -, ut anima pàtris, it A dr anima f i li i , me a eft. oculos aperit : quoniam poft culpam jam in pccna
i-Anima qua peccaverit , ipfta morietur. In utraqùe fua confpicit, quia malum debuit vitare, quod fecit,
igitur hac fententia düm diftimilis fenfus inveni- Decujus inutili jam tune 0 fcientiafiibinfercur: °
tur, auditoris animus ut dilcretionis viam fubtili- Vide bunt oculi ejus intérfeÇtionemJuam, dp defu- Pd*
ter requirat inftruitur. PecCatüm qüippe origina- rore Omnipotentis bibet.
le a parentibus tràhimus 8c nifi per gratiam ba- 59. Qui^ fi in hatf vita pofïtus, culpam fuam vi* Cap^,
ptifmatis g folvamur , etiam fl parentum peccata ^ dere voluilTet, de Omnipotentis poftmodun» fu- Pohfi*
portamus : quia unum adhuc videlicet cum illis fu- rore non biberet. Sed qui hîc avertit oculos" à re-
mus. Reddit ergo peccata parentum in filios, dum ïpedu criminis, illic declinare non valet fenten-
pro culpa parentis, ex originali peccato anima pol- tiam damnationis. Sæpe verb hi qüi fupplicia x-
luitur prolis. Et rurfiim non reddit parentum pec- terna non metuunt , prava agere pro temporal! '
* Vindoc. ante f adem veriti.
" Idem fuper jacentem tnàlam.
c In Ucic. olimmanifeflé.
aNorm. exardefeet.
• liderfa in filiis acnepotibus.
* Bellov. Norm. & plur. obftupefcurit.
* Turön. Norm. &c. folvatur. Gratianus Mro dCiitatO'lcgit, faïvA-
111 Norm, parentum'pcccatum fc. originale. EbroYe. Sag. & alii Norm, tnjcjuipatris imitator non folitm See.
k Norm. & Germ, cum,vi'tspatris.
lEbroic. & Ucrc. demanibus arripiuntur.
“ DcejJ tantummodo in Lyr- & Bigot.
n Norm. qui cadit, & fie aperiuntur oculi ejus.
* Ebroic.yJjMw/M ; quam ledtioncm pr*culiccdit. Vatic.
faltem percuftione pertimefcunt.Sed funt nonnul- A alios in æterna luce fine lapfii permanefe confti-
m,nn,ra,’<“ tu|t . ajjos jponCe jap{oS à ftatu fuæ cclfitudinis*
m æcernæ damnationis ultione proftravic. Nobif-
cum igitur injuftc nil agit, qui 8c fubtiliorem nobis
naturam juftè judicavit. Dicat ergo : Numquid
Deum quifpiam docebitftientiam ,.qui cxcelfosju-
dicat ? Qui enim fuper nos mira facit , con ft at
proculdubio quia dc nobis feienter omnia difpo-
nit. His itaque præmiffis , adjungitur , c ubi hu-
Ji} qui ita in iniquitate duruerunt, utnecinipfis
nietuant feriri quæ amant, dummodo quæ perverse
cogitaverint expleant. Unde hoc in loco de iniqui
obduratione fubjungitur :
Jpuid enim ad earn pertinet de domo fua poftfe ?
ant.ft numerus menftum ejus dimidietur ? ;
H I 60. Neque enim fic debemus accipere , ut ini-
F A 1., quns ifte poftea quàm damnatus æternis fuppliciis
■ merit, de domo fua , id eft de cognatis quos
Lffiïni malo- reliquent, minime cogitavit : cum per femetip-
MM ^ er^cas dicat, quia dives, qui in inferno fe-
« So pultus fuerat, de quinque fratribus quos reliquerat,
manus animus in requifitione fatigatur. Nam fub-
ditur:
Ifte moritur robuftus dr fanus , dives dr f e l i x , Verf.i
vifeera ejus plena funt adipe, & medullis ojfalllius 2U
irrigantur: alius verb moriturin amaritudine anima
etiam in fupplicio pofitus curam gerebat. Omnis
namque peccator prudens erit in poena, quiftulms B fu a ‘abfque ullis opibu.
ubi ta- fuit in culpa: quia ibi jam dolore conftri£tus, ad
" '■ *** rationem oculos aperit, quos hie voluptati deditus
claufit : 8c pcena terquente exigitur ut fapiat, qui
lijc excacante fe fuperbia defipiebat.Cui tarnen fua
fapientia jam tunc minime proderit: a quia hie ubi
operarijuxta fapientiam debuit, tempus amifit. Pro
fummo hie namque bono concupifcit germen generis
habere: domum familia 8c opibus replere, 8c
diuin hac carnis corruptione vivere. Sed fi fortaf-
61. Ifta cum ita fint, d quis omnipotentis Dei %
fecreta difeutiat, cur hac ita efle permittat ? Sed ^ ^ u T
eleftis 8c reprobis vita quidem difpar eft : carnis Fl
aut^m iu moite cortuptio diffar non eft. Unde 4 1 3 ? '
lubjungitur. ' I.- _ vita difpar, ac
Et tamen fimul in pulvere dormient, dr vermes eadcmC.auus
operient eos. I . ^ ; .jyerfiza.
Quid ergo mirum, fi profperitate vcl adverfi-
tate e prafentis faculi diffimiliter ad momentum c
fc aliquid ad ejus defiderium veniat, quod tamen currunt, qui per corruptionem carnis ad terrain fi-
obtinere non poftit nifi cum offenfione conditoris, militer redcunt i Ilia eft ertro folummodo vita co-
ejus animus ad paululum perturbatus cogitat, quia gitanda, in qua cum refurreftione carnis f ad filihoc
egerit hîc , unde offenfam fui conditoris in- nem diflimilem pertingitur retributionis. Qua eft
curratjmdomo Jn filiis, in vita percutitur. Sed fu-^_, enim iiiiquis falus aut robur , qui adeps 8c diviperbia
fua protinus inftigatus obdurefeit : 8c quam-
Jibet in domo ,> quamlibet in vita percuffionem fen-
tiat, nequaquam curat, dummodo qua cogitave-
rit expleat : 8c quoufque vivit, voluptates fuas per-
ficere non defiftit. Ecce enim domus ejus pro culpa
percutitur : fed quid ad eum pertinet de domo
fua poft fe ? Ecce pro ultione pravi operis ea qua
elfe potuit vita longitudo , breviatur : fed quid
fc ad eum pertinet, b Si numerus di-erum ejus dimidi
etar ? Et in hoc ergo fe peccator cöntra Deum
erigit,ubi Deus omnipotens ejus eredionem fran-
git : 8c nec illata percuflio mentem humiliât,
quam in deliberatione contra Dominum obftina-
tio obdurat. Et notandum , quàm gravis, culpæ
tia, dum totum hîc cum ccleritate relinquitur,
8c illic retributio ,, qua numquam relinqui pof-
fit , invenitur ? Sicut autem- hujus iniqui latiuia rniqui
tranfit ad poenam, ita afflidi innocentis poenatran- tranfitadpoe-
fit ad latitiam. Nec divitiæ ergo debent men-
tern extollere, nec inopia perturbare. Unde beams Sam'12 *
Job inter damna return, nulla admittit ad animum
damna cogitationum : fed ad eos qui fe in per-
cuflione defpiciunt, redarguendo fubjungit , di-
ccns :
Certe novi cagitationes veftras, & Je menti as con- verf. i 7.&
tra me iniquas. Dicitis anim : Tjbi eft domus princi- 28•
p is , dr ubi tabemaculaimpiorum?
- * . o . - - —r - 6$. Impium enim crediderant, g quern ablatis n
reams lit, & poenam pro culpa menti propbnerc, rebus, temporaUter deftru£tum videbant. Sed fan- ' . ^,UrT
& tamen nec prmenti metu fub jugo conditqrisu dus vir tanto eos alta confideratione diiudicat . . LV 1‘
cervicem,cordis incimare. Sed ecce cùm hæc au- quanto inter damna quæ pertulerat infrafta re- Jolrirf»«!,?,
annus, cordi noltro quaftio oritur, cur omnipo- ditudine ftabat. Quid enim ei foris return damna cluiaami,î‘s'
tens 8r mifpnrorc flmic in ^nr.m-. — r«..
Fttf.::
tens 8c mifericors Deus in tantam cacitatem ca-
dere rationem mentis humana permiferit ? N e verb
quifquam ultra quam debet occulta Dei judicia
difeutere prafumat, rede fubjungitur:
Numquid Deum quifpiam docebit ftientiam, qui
cxcelfos judicat ?
H ipu t 6i, Cum in his qua de nobis aguntur, ambi<n-
• mns, debemiis,alia qua nobis funtcerta, confpi-
[3'ïalrio- fCre 5 ^ eam de noftra nobis incertitudiile
Rnlcru- iu^rexerat, cogitatibnis querelam placarc. Ecce
enim quod eledos ad vitam flagella revocant, 8c
ocuerant, qui ilium non amiferat, quern interius non amiferaV
amabat ?
64. Hoc vero quod dicitur ; Simul in pulvere AHcgoricus
dormient, & vermes operient eos : fi quis forfitan fcnfus-
accipere per allegoriam velit , explere breviter
poftiimus, fi de iniquo hoc divite ea qua funt jam
dida , replicemus. Dicitur namque : Vifeera ejus
plena funt adipe, Sicut enim ex abundanti cibo a- ExcopiSfupecj
deps, ita ex abundantia rerum fuperbia nafeitur, bianafcuur.
qua impinguat mentem divicis , dum elevatur a-
' IBB n-1 . -, O ----------- 3 — —, nimus fuperbientis. .Superbia uquuiiupypce cuourudnis uquudaufi
« malis adibus reprobos nec flagella compefcunt, E quadam pinguedo eft craflitudinis. Unde quia
oommnninipnotYteMnitrii«s Dei jnuudliircmia fIuI,pne«r- nos .v,^a1l jd_e_ o__c_c_uAlta • - 1 V 1 . 2
June, & injufta non funt. Sed fi tendamus ocu-
lum mentis ad fuperiora , in illis afpicimus quia
de nobis quid jufte conquerinon habemus. Omnipotens
enim Deus angclorum mérita difeernens,
I * Ita Anglic. Norm. & plcï. In tribus tamen Reg. & Germ,
jcguur hoc proè/c, quos fequuntur offines cd. In BeUovac. inendosè
rusdintT ^nttmerUS > oiim tamcn in Utic. legebatur fi nume-
- Viudoc. ubi humanus oculus vel animus.
plerique ex abundantia peccata perpétrant, per
Prophetam dicitur : Prodiit quafi 'ex adipe iniqui- pfd. 7z. 7
tas eorum. Sequitur : Et medullis'ojfa illius irrigantur.
Amatores hujus faculi quafi ofla habent,
quando in hoç mundo fortitudinem dignicatunx
d Ebroïc. cum aliis Norm, quis finum omnipotentis,Dci fieretum.
Germ. quis in omnip. Dei fecreto difeutiat.
* Lyr. & Bigot, prifentis vite,. Utic. vit» prafentis ftculi.
f Utic, prxtcr liane leôionem habet, ad vitam.
£ Norm, quam a lotis rebus. Vindoe, quam luis rébus.