dat quidem m tympano, fed non laudat in choro. A cijudicavimus exponcndum. Pofliint enim, * ficut * H)m_
Ec funt nonnulli, qui dum plus fapcre , quam ne- di&um eft, firmanienti nomine cselcftcs potefta-
cefleeft , ftudent, a proximorum pace refiliunt, tes intelligi. Et poteft firmamenti nomine, incar-
dumeosveluthebetes ftultofque contemnunt. Un- natus Unigenitus , per hoc quod in eum natura
Mire. p. 4p. de per fe Veritas admonet, uicens : Habete in vo- noftra ad a:tcrnitatem firmata e ft, defignari. Prius
bis faly & pacem habete inter vos : ut quifquis ha- . ergo quid fentimus de Angelis, & poftmodumdc
berefal fapientia: ftudet, curct neccffe eft, qua- Domino Angelorum, loquamur. Eccc enim dici-
tenus a pace concordise numquam recedat. Quod tur: Cum fieret vox fuperfirmamentum, fiabant,dr
veto de his duabus virtutibus diximus, hoc de ce- fuhmittebant alas fuas. Quo in loco , hoc primo
teris omnibus fentiehdum eft. Unde Paulus terri- feiendum eft , quia fubmittere, non ab inferiori
Hebr. iz. 14. bilitcr admonet, diccns: a Pacemfequimini cum om- ad fuperiora tendere, fed a fuperiori ad inferiora
3 nib us , dr fanttimoniam , fine qua nemo videbit alas'deponere, debet intelligi,,propter hoc quod
Deum. g pra:miflum eft : Cum jlarent > demittebantur pennd
owTti?" 9‘ QiPa autem nil fine concordia Deo placcat, eorum. Quxrcndum itaque nobis eft, qua: fit vox
Maih*,.™). ipfa per fe Veritas demonftrat, dicens: Si offers mu- qua: fuper firmamentum fit. Sed eamdem vocem
b nus tuum b ad altare, & ibi recordatns fueris quia melius intellidmus, fi ab imis ad fuperiora gradien-
c frater tuus c habet aliquid adverfum te , relinque tes, quafi quibufdam paflibus afeeridamus. Sicut
ibi munus tuum ad altare, & vqde prius reconcilia- auditqs corporis excitatur voce , ita fenfus menri
fratri tuo , dr tunc veniens offeres munus tuum.
Ecce a difeordantibus acciperc non vult facrifi-
cium, holocauftum fufeipere recufat. Hinc ergo
perpendite, quantum fit malum difeordia:, propter
quod & illud abjicitur, per quod culpa laxa-
tur. Quia verb clefti femper in caritate conjun&i
funt, &: hare eadem eorum caritas fonum laudis {
tis excitatur intelle£tu, qui de interioribus agitur.
Vox ergo eft in mente, quafi quidam fonus intel-
ligentiæ. Sed feiendum eft, quia noftris fenfibusali-
quando vox carnis loquitur , aliquando vox anima:
, aliquando vox firmamenti, aliquando vox
qua: fuper firmamentum eft.
13. Ponamus enim ante oculos, quod quifpiam Vox
fit læfus à proximo, qui ex humana ratione cogitât
ut vicem læfioni reddat, malum pro malo Rétribuât
: huic vox carnis loquitur in mente ; quia
cùm divina mandata præcipiant bene nos facere huaiki
his qui nos oderunt, quifquis malefacere fe odienreddit
au&ori., malignis verb fpiritibus, id eft an-
tiquis fuis hoftibus poenam incutit timoris ; redte
nunc de pennatis animalibus dicitur : Cum ambu-
larent> quafiJonus crat multitudinis, ut fonituscafi
trorum.
inEcdefiawraf- ip . d Libet autem ab exortu fandtx Ecclefiæ fidei tibus cogitat, in ejus animo vox carnis fonat. Mulms,
diverfi oculos ufque ad finem mundi tendere, & hæc ea- ta terrena quotidie agimus, poft hare ad oratio-
orinantiUIn dem caftra quomodo ambulent, videre. c Caftra nemredimus. Accenaiturad compunftionem ani-
1 ’ c enim multitudines appedlantur exercitus, cùm in mus , fed carum return quas çgimus , imagines
procindu pergunt, aut in certo quolibet loco in verfantur in mente , & intentionem compundio-
itinere demorantur. Caftris ergo via eft vita præ- nis præpediunt in oratione : & quod volentes foris
fentis feculi, omnibus concorditer viventibus San- egimus, hoc interiùs patimur inviti, ut quædam
dis. Alia autem funt caftra prædicantium, qui hue D cogitationum phantafinata mentem per imagines,
illucque pro colligendis animabus in landi operis corporeas difpergant, ne ftridè totam in oratione
procindu laborant. Alia caftra contincntium, at- fc colligat. Hæc quoque vox carnis eft.
que ab hoc mundo recedentium, qui contra ma- 14- Cum verb & ifta fubigimus, atque abocu- Voi&s
lignorum Ipirituum bella quotidie in corde fe pra:- lis mentis cundas corporeas imagines effugamus,
parant. Alia caftra bonorum conjngatorum , qui ipfam in nobifmetipfis naturam- anima: quærentes,
viventes in amore omnipotentis Dei concorditer,
qualis fit qua: carnem vivificare poteft, fed femet-
fie viciftim fibi carnis debitum folvunt, ut tarnen
ipfam ftringere in bonis cogitationibus, ficut de-
quid Deo de bonis operibus debeant, nullatenus
fiderat, non poteft: invenimus quemdam intellc-
oblivifeantur. Sed & fi qua ut homines delinquunt,
dualem fpiritum per creatoris potentiam viven-
hæc inceflanter piis adibus redimunt. Quia ergo
tem, corpus quod fuftinet, vivificantcm, fed tarnen
diftindi fidelium ordines ab exortu fandæ Ecclefiæ
oblivioni fubditum, mutabilitati fubjedum,
ufque ad finem mundi concorditer viventes, con- E quem fiepe timor afficit, lætitia extollit. Ipfc ita-
Ibidem
In Dei con-
templacione
tra poteftates aëreas dimicant, caftra ambulant :
& fit quafi quidam caftrorum fonitus , quia in eis
ad laudem omnipotentis Dei &: virtutum gladii &
arma miraculorum fbnant. De fandis verb animalibus
adhuc fubditur : |
Cumque fiarenty demittebantur penna eorum.
ii. Stant fanda animalia, quando ea qua: Dei iciupuicionc _ . - . ? _ 2
Sanftifibivi- lunt, mtenta contemplatione confiderant. Sedco-
leicunt. rum penna: deponuntur, quia dum alta Dei judicia
afpiciunt , fuæ eis virtutes vilefeunt. Quod a-
pertè exponitut, cùm ftatim fubditur :
Verf. 2s. Nam cum fieret vox fuper firmamentum quod erat
fùper caput eorum , fiabant, dr fubmittebant alas
nosalloquan- f UAS' 1 , . < •
wr. ix. Firmamentum fuperius fub intelledu duplique
intelledus animx vox ejus eft, quia fonat
quod eft: qux tarnen adhuc vox fub firmamento
eft.
15. Sed tranfeendentes animam, vocem defir-VoxM
mamento quxrimus, cum ilia fandorum Angelo-"
rum innumera multitudo in omnipotentis Domini
confpedu qualis fit, inveftigamus, qua: fit in
cis fine fine feftivitas vifionis Domini, qua: laeticia JJjjJj
fine defedu , qui amoris ardor non crucians, fed at«« *
deledans; quantum in cis fit defiderium vifionis
Dei cum fatietate, & quanta fatietas cum defide-
rio. In quibus nec defiderium pcenam generat, nec
fatietas faftidium parit. Quomodo inhxrendo bea-
titudini fint beati: quomodo contemplando femper
aternitatem, fint aterni: quomodo conjun-
* Vulgati, contradicéntibus mfT pacem feclumini.
“ Longip. cum Norxp. pi. ante altare.
* * C . Germ. & Val-cl. deluptit adverfum te. Pugnai
tra textum Grxcum U verfioncr. 1
t Vatic, mendosè, debet.- Praivit cd. PariH iji8. & 1J7X. Emendan-
:ur ex mfs. Anglic. & noftris.
•C . Germ. Longip. Val-cI. caflra enim multitudinis.
Qx verb lumini, fafti fîiit lux : quomodo alpicien^ A culm Dei judîcia fccürrünt, quomodo alii ex vir-
tes femper incommutabilem, mutaçi fint in incom- rutibus ad infernum per elacionem corruunt : alii
mutabilrtaterii.Sedculn iftà dé Angelis cogitamus, ex viciis correÊti, ad carlum per humiliratem le-
adhuc vox de firmamento eft , non fuper firma* vantur. Unde nos ad humilitacem revocahsPro-
mentum. pheta terrer & admonet y dicens : Veniîe, & xii- pf.l, s:.i
16. Tranfeat ergo animus, &ab ipfis tranfeen* dete of era Domini, tjnàm urribilis in confiliis fn-
datomiîe quodcreàtum eft. In folo creatoris fui fc r flio s homimim. Quis énim digne confiderare
lumine fidei oculos figat, quod unus vivificétom- valeat, quantus fuper nos terror fir confiliorum
nia, qui cfeavit, Deus : quod ubique eft, & ubi- Dei, quando & alter ex virtutibus in finem tendit
que totuseft:iquodincircumfcriptus& incompre- ad vicia, & alter ex virils in virtutibus conçlu-
henfibilis fentiri poteft, ic videri non poteft; : quod dit finem î Quia juxta Salomonis vocem : SCffljfe ri:i,
nufquam deeft , Su tamen ab iniquorum cogitation jufii atijut fipiintcs , dr of era eorum in manu Dei. b
nibus longé eft : quod nec ibi deeft, übi longé Nec tamen f iit homo, utrum amore, vel oiio dignus
eft; quia ubi non eftpergratiam,âdeftpervindi- f it , fed omnia in futuro fervaniur incerta. Ec: M Pm .
ftam : % ô d omnia tangit, nec tamen æqualicer B videtur hominihusretfa, &novifsimum
omniarangit. Quædam enim tangit ut fint, nec ta- ejus dtteit ad mortem. Hæc itaque occulti judicii
men ut vivant Sc fentiant, ficut funt cunSainfen- profunda cogfrare, quid eft aliud quàm alas de-
fibilia, Quædam tangit ut fine, vivant, 8c fentiant, . jjonère, id eft de nulla jam virtute confideré, fed
nec tamen ut difeernant, ficut funt brutaanima- lub magno timoré trepidate î Sive enim omnipo-
lia. Quædam tangit ut fint, vivatii, & fentiant, tentis Dei naturam confiderent, file ejus judicia
& difeernant, fibut eft humana & angelica nacu- perpendant , trépidant, pertimefeunt. Eis ergo
ta. Et cùm ipfe numquam fibimetipfi fit diflimilis, quafi alas deponere, eft virtutes quas habent, hu-
diffimiliter tamen tangit diffimilia. Qupd ubique miliare.
præfens eft , 8c inveniri vix poteft: quod ftantem ij . Sic Abraham alas depofuir, qui quando lo- Humilim
fequimur, 8c apprehendere non vàlemus. Pona- qui cumDeocoepit, pulvercm 8c cineremfe efle Ablal*.
mus ergo ante ocülôsmentis, quæ ilia natura fit cognovit, diccns : Loaudr ad Dominum meum, cùm amr. ,s
quæ tenet omnia, implet omnia, circumpleétitur fim pulvis & cinis | Sic Moyfes alas depofuit, qui. Moft.
omnia, fupcrexcedit omnia, fuftinet oinnia. Nec _ eruditus omni feientia Ægyptiorum, mox ut ver- a s . ■ /. . . .
alia ex parte fiiftinet,’ arque alia fupcrexcedit:
neque alia ex parte implet, atque aliahircumple-
ditur : fèd circumpledendo implet , implcndo
circumplectinir , fuftinéndo fupctfcxcedit, fuper-
excedendo fuftinet. Hujus naturæ potentiam cùm
ba Dotin'ni audivit, verba fe non habere depre-
hendit, dicens : ohfècroDomine, non fum eloquens
ah heri & nudiufiertius. Ex quo enim loco tus es ad
fervum tuum, impeditioris & tardions lingua fum.
Ac fi apertè diceret : Poftquàm à te verbà vicæ außcculto*
judicio-
(Dci con
fttidüs in ca cogitat animus, Vox fuper firmamen- dio , confufum me in verbis prioribus a^nofeo.
tiltn ?nnià rinc inr^ll^/îhm rnnrîhît nm tls An- Sj[c Ifaias , cujus VÎta Dolnino ad prædlC^ndum liai*.
placueratj.cùm eumdem Dominum contcmplatus,
carbone de aitari in ore taftus eft, ait : K e mihi Jfai. s. s.
quia tacui, quia vir poilu tus labiis ego fum.% Ecce
ad fuperiora fublcvatus, fibimetipfi de labiorum
pollutione difplicuit. Nifi enim cæleftis munditia:
. . , . alta confpiceret,- efle fe judicabilem xion invenifvirtutes
quas habënt ; & tanro fiunt apud fe humi- p fet. Sic loquente Domino jeremias clamat: a, a, ferem. ,. *
lés, qnanto eis illud altum eft quod fuper Angelos Domine Deus, ecce nefiio loqui, quia puer ego fum. J“ «™*-
fonat. Fortafle enim doftores funt : fed cùm coe- Juxta enim ea verba quæ audiebat, verba Ye non
perint tacita mente cogitare quæ fit ineffabilis Dei haberé cognoverat. Sic Daniel fublimem vifionem &an- »■ 27,
fapientia, quæ mentes homimim fine ft repi tu ver- videns, per plurimos dies elanguit & ægrotavit : DanieI‘3,
borum dbcét, & quomodo hæc eadem fapientia quia hi qui in virtutibus fortes funt, cùm altiora
fi auditorum mentes non doceat j vox docentium Dei confpiciunt, in fua fibimet æftimatione infirmiatque
imbecilles fiunt. Sic beatus Job, de quo Job.
Dominus amicis illius dixit : Non efiis locuti co- 7^.4*- 7.
ram me reftum, ficut fervns meus Job > cùm verba
Dei colloqueiitis audiret, réfpondit, dicens: In- tbid.s-
quia prophetiæ fuæ oculo fimul omnia divinitatis fipienter locutus fum , & qua ultra modum exce-
myfteria penetrare non poffunt, quoniam ficut ait derent fcientiam meam. Et paulo poft : idcirco ip- Jèid-
Apoftolus : Ex parte cognofcimus, & ex parti prophe- fe me reprehendo, & ago poenitentiam in favilla &
tamus ; in illa immenfitate fecrctorum vident, quia E cinere. Qui, enim quantum ad homines fapienter
paruin eftomne quod vident, atque ex ipfa im- loquutus fuerat, loquentem fibi Deum audiens,
infipienter fè locutum fuifle reprehendit ; quia in
contemplatione veræ fàpientiæ fua ei fapientia vi-
luit. Ad vocem ergo defuper venientem animalia
alas deponunt ; quia virtutem Dei five in natura
fua contemplari requiramus, five in ocCulds judi-
ciis inveftigare cogitemus, pro eo quod ejus alta
nobis impenetrabilia funt, noftra nobis fi qua inef*
fc bona credebantur, vilcücunt. Et qui in quan-
tulacumque feientia volarcc credebamur t invifi- c
tum fit : quia ejus intellè&üm concipit, qui & Angelorum
lènfum fua incomprehenübilitatc tranf-
cendit.
17. Cùm ergo voxfiiper firmamentum fit, ftant
s animalia, &: fubmittunt alas fuas : quia Sanûorum
mentes cùm creatoris fui potentiam intenta contemplatione
confiderant, vilefeunt eorum animo
Vacuè laborat j fua eis doftrina protinus vilefeit ;
quia neque qui plantât eft aliquid, neque qui ri-
gat , fed qui incrcmèntum dat Deus. Fortafle
Prophetæ funt : fed cùm tacita mente confiderant,
rcicnfa 8 altitudine luminis confiderant, quam minus
fit illud quod intent^ oculo quafi per rimasvi-
derunt. Deponant ergo alas fuas, cum vox fuper
firmamentum f it , id eft hurailientur in eo quod
apprehendunt cum fuperna confpiciunt, quae ab
cis comprehendi non poflfunt.
18. Sa:pe etiam San&orum cogitationibus ipfa
ynx habent bona blandiuntur, ut eorum mentes
in aliqua fui fiducia elevent: fed protinus ad oc-
* Norm. 6c Longip. amplitudine.
k Sueff. funt fiulti atque fapientts.
e Longipont. videbamUr.