iracundus a p'ræcfpicationis fuæ cxcitationerefre- A lerant : fed dignos fe fujfcrnis fedîbus confidentes»
«atur-, univerfa Deus aquis irrigate quia vim fui fer- 1----- 1 ....
monis in fingulis juxta morum diverfitatem format
, ut hoc in ejus eloquio quifque inveniat, per
quod vircutis neceffariæ germen ferat. Unde per
queindam fapientem de mannæ dulcedine dicitur
: Paratum fanent de calo pr.tfiitifii tllis fine la-
bore, omne deleclamentttm in Je habentem, atque om-
nis fiapoYis fiuavitatcm. Manna quippe omne dele-
&amentum atque omnis faporis in fe fuavitatem
habuit, quod videlicet in ore fpiritalium, juxta vo-
luntacem edentium, faporem dédit : quia divinus
fermo 8c omnibus Congruens, & à femctipfo non
diferepans, qualitati audientium condefcendit ;
æternitatis gloriam cum certitudine expectant :
cumque laborant foris adverfitate perfecutionis,
ad niunitam recurrunt intrinfecùs, arcem mentis*,
&: inde cundafub fe ire defpiciunt, inter quæ 8c
tranfire corporaliter etiam fcmetipfbs cernunt ;
minas non metuunt, quia 8c tormenta patiendo
contemnunt. Hinc enim per Salomonem dicitur:
Jufiusquafileoconfidens abfique teYrore crit. Hincab Prov.-.
eo itérant feriptum eft. Noncontrifiabit jufium, Prov.i
quidquid ei accident. Quia enim re£H quique in
alto intentionis fuæ vertice fiti funt, dum mortem
moriendo non fentiunt, miro modo eos reprobo-
rum jacula 8c feriunt, 8c non contingunt. In fu-
<juem;dum eleclus quifque ütiliter juxta modum B blimi ergo humiles funt pofiti : quia unde fe in
uiumintelligit, quafi acceptum manna in volun*
1 tarium faporemvertit. Et quialaborem boni opens
omnibus defpiciunt, inde contra omnia fecuriores
hunt.
zy.Quo contra re£tè fub Babylönis fpecie per y ET K
Prophetam mentireprobardicitur: Defiende ,fiede Re c. *r
in pulvert virgo filia a Babyknis, fiede in terra: non McnV*dca
efi fio Hum fill a chaldaordm. Hoc enim loco huma- Wm*
na mens virgo non incorrupta •, ut arbitror, dicitur, h>arcccflans,
fed infecunda. Et quia Babylon confufio interpre- faSefiL
tatur, reftè infecunda mens Babylon is filia voca- ter ruit. «
.tur j qua: ineo quöd néquaquam bona opera ger-
minat, dumnullo ordine refta: vitx componitur, *
quafi •L r t 'T J T-x ---- 11------ --c--o- Jniflul fdiUonLCcU ml Vaitrr-e generatun Sin autem vir-
gloria fequitur retfiburionis , poll aquarum
rigationem recle fubjungitur: Jpui ponit humiles
in fiublimi, dr metre rites erigit fiojpitate.
Vet. viii. 2-3- In fublimi humiles ponunt-ur : quia hi qui
Servos Dei ^ u n c Pro Dei am<>re defpeeti funt, tunc cum ’Deo
nunedefpeftos judices veniunt, fiouc hoc quod paulo ante jam
&sfflicios gio- diximus, eifdem humilibus Veritas pollicetur, di-
exc^iencUdlUin cens: Vos qui fecuti efiis we, in regeneratione cum
-Matth. 1 p. 28, f i fieri tFilius hominis in fiede majefiatis fiua ,fe debit
s & vos fiuper duodecim fedes, judicantes duode--
H H m.oerences Dominus fofpi-c go non infecunda dicitur, fed incorrupta, pofttäte
erigit : quia h i, qui ejus defideriisaccenfi,
profpera fugiunt, adverfa patiuntur , cruciatus
perfequentium tolerant, feque ipfi per lamenta
cafiigant, tanto fublimiorem tunc fofpitatem re-
cipiunt, quanto nunc cun&is mundi gaudiis devo^
te moriuntur. Hinc eft enim quod per Salomonem
dicitur : Cor quod novit amaritudinern anima fiua,
ingaudio ejus non mifiebitur extraneus. Humana
etenim mens amaritudinern animse fuæ feit, cum
æternæ patriæ defideriis accenfa -, peregrinationis
fuæ poenam flendo cognofcit fed in ejus gaudio
■ extraneus non mifeebitur, quia qui nunc àmæro-
ire compunction is alienus eft, tunc particeps ad læquam
ftatum falutis perdidit, ad confufionis ftue
cumulum appellatur quod fuit. Cui aptè per in-
ciepationem diciturdivina voce i Defiende. In alto
quippe humanus animus ftat, quando fupemis re-
tributionibus inhiat •: fed ab hoc ftatu defeendit ,
cum turpiter viClus fefe defluentibus mundi defideriis
ftibjichv Cui bene mox additur: Sede in
pulvere. Defcendens enim in pulvere refidet: quia
cadeftia deferens , terrenis cogitationibus afper^-
fus in infirmis vilefeit. Ubi adhuc ingeminando
fubjungitur: Sede in terra. Ac fi aperte exprobrans
dicat : Quia cxlefti converfatione noluiftite eri-
gere, fub temetipfoproftratus in terrenis aClibus
titiamconfolationis non eft. Hinc eft quod in E- E)humiliare. Unde & neceffario protinus additur:
fublimi fiint
Efkef. i. 6.
1. vangelio Veritas dicit : Amen amen dico vobis, quia
plorabitis & fiebitis vos, mundus autem gaudebit:
vos autem contrifiabimini, f id triftitia veftra ver*
tetur in gaudium. Et rurfum : Vos igitur nunc qui-
dem trijhtiam h abêtis , iterum autem videbo vos,
dr gaudebit cor vefirum, dr gaudium vefirum nemo
aufiereta vobis. e r g o Dominus moerentès
erigere dicitur, quia pro fe affliCtos temporaliter ,
vera falute confolatur. Quod tarnen de eleCtis
Dei etiam in hac vita nil obftat intelligi.
s M-1° fublimi quippe humiles ponuntur, quia
cum fe ex humilitate fubfternunt, altæ mentis ju-
dicio cunCta temporalia tranfeunt : cumque fe in-
Non efi folium filia Chaldaorum. Chaldæi namque
feroces interpretantur. Valde autem feroces funt,
quib voluntatesjproprias fequentes, nec fuis par-
e'ere mortibus feiunt. Ferocia funt terrena defi-
deria, quæ non folum contra præcepta condito-
ris, fed fæpe etiam contra perculfionum verbera,
durâm atque infenfibilem mentem reddunt. Sed
filia ferocium folium non habet, quia mens, quæ
ad amorem mundi ex pravis defideriis nafeitur,
atque eifdem defideriis obduratur, in eo quod fe
terrenis concupifcentiis fubjicit, fedem judiciia-
mittit : nullique apud fe folio præfidet, quia examine
diferetionis caret, 8c quafi à judicii fui fefin
o m n i b u s redæcogitationisex- E fione repellitur, quia per exteriores^concupifcenamine
hujus mundi gloriam tranfeendentes cal-
cant. Videamus humilem Paulum. Ecce difeipu-
hs dicit : Non enim nojmetipfis pradicamus, fid
J fium Chrifium Dominum nojhum, nos autem fer-
yosvefiros perChiifium. Videamus hunc humilem
m fublimi jam pofitum. Ait : An nefiitis, quia angelosjudicabimus
r’Et rurfum : Conrefiufiitavit &
confiedere nos ficcit in calefiibus. Fortalfe hunc ex-
terius tunc catena religabat | mente tarnen pofi-
tus in fublimibus fuerat, qui jam per fpci fuæ cer-
titudinem.m cæleftibus fedebat. SanCli itaque vi-
ri foris defpeCH funt, 8c velut indigni omnia to-
• Pleriquefilia Babylon, lta etiam vet. edit.
tias vagatur. Liquet enim, quod mens, quæ in-
tus confilii fedem perdiderit, foras fe per defide-
ria innumerabiliter fpargit. Etquiaagere intelle-
â:a dillimulat , cæcatur reftè, ut etiam nefciac
quod agat : 8c fæpe jufto judicio in fuaipfa volun-
tate relinquitur, fub ea quæ anxiè appétit laboriofa
mundi miniftcria relaxatur. Unde apte vsr. r.
illic fiibditur : Ji>uia ultra non vocaberis mollis dr ibid. 2.
tencra : tollc molam, dr mole fiarinam. Conftat ni-
mirum, quod teneræ fuæ filiæ parentes parcunt,
needuris atque fervilibus hanc operibus affligunt^
Omnipotens ergo Deus quafi tencram filiam vo-
* RcUovac. Val-d. & pene omnes j,«i voln(tattt propriai.
cat,
cât, qüando dileCtam Xiùiufcujufque animam à la- A ^ g i difisip'at cogitationes malignorum > nepofi Wjfi
boriofis hujus mundi fervitiis revocat; ne dum ex- fint implere manus eorum quod coopérant.
terioribus aCtibus afficitur, ab internis defideriis 2.7. Réproborum mentes perverfis cogitationi- C A p u t
obduretur, Sed Chaldæorum filia mollis & tenera busfempèr invigilant, fed plcrumque eis fiiperna XVII.
non vocatur 5 quia mens pravis defideriis dedita, difpenfatio obviât : 8c quamVis pravicatem confi- Maior™ r-
in eo a quod anxiè appétit hujus fæeuli labore re-> lii nec fraCti adverfitatibus corrigant, ne tarnen P"
linquitur, ut foras mundo veîut ancilla ferviat, contra bonos prævaleant, eorum vires réfrénât,
quæ intus Dcitm ut filia nequaquam amat. Ünde Quos contra miro judicio agitur, ut effeClu qui- confcicmi
dem prayi operis careant, & tarnen juftæ fenten-
tiæ judicis reos confcientia addîcat. Qubd ergo
mala cogitant, quid ipfi faciant oftendunt : quod
verb mala implere nequeunt , hi contra quos co-
gitaverant , defenduntur.. Unde 8c adhuc bene
pc cafîæ funt
cogitàtiônes,
nec minus rca
& molam tollere , ac farinam molerC jubetur.
Mola in gyrum ducitur, 8c farina pröfertur. U-
naquæque autem mundi hujus aftio möla eft, quæ
dum mültas curas • congerit, humanas mentes
quafi per gyrum vertit t atque ex fe veftit farinas
proiieit, quia fedufto cordé, femper minutiffimas B fubditur :
cogitationes gignit. Nonnumquam vero qui quietus
alicujus elle meriti creditur, pofitus in quali-
bet aftione denudatur, unde illic protinus ftibin-
fertur : Dénudât turpitudinem tuam, dificooperi humer
nm , revela b crura, tranfifiumina. In admini-
ftrationê quippe operis turpitudo denudatur, dum
vilis mens abjectaque in aftionis oftentatione co-
gnofeitur, quæ quieta priùs magna putabatur»
Humerum mens difeooperit, quando opus fuum
quod ignorabatur, oftendit. Crura révélât, quia
quibus defideriorum paflibus, lucris mundi in-
hiet, manifeftat. Fiumina etiam tranfit, quia ac-
$>ui comprehendit fiàpientes in afiutia eorum, & ^ir^‘
confilia pravorum difisipat.
z8. Sæpe enim.nonnulli humanâ fapientiâ infla- (g A p ù t
t i , dum defideriis fuis divina judicia contraire con- x V 1 1 1 -
fpiciunt, aftutis eis reluôtari machinationibus co- rEc-xh.
nantur : 8c quo ad votum fuum vim fupernæ dif- Dci confias
fp enn fationri s, inTt orq1u eanrt,’,. callidis. cog0i tart io, n. ib,u s in- f*isc nfa'mteumlafsn t- u‘rP.-
liltunt, lubtiliora conlüia exquirunt : led inde vo- inviti.
lunt&tem Dei peragunt , unde -hanc immutare
contendunt; atque omnipotentis Dei confilio dum
refiftere nituntur, obfequuntur : quia fæpe 8c hoc
ejus difpofitioni aptè militât, quod ei per humationes
hujus fæeuli, quæ quotidie ad terminum q num ftudium frivolè refultat. Sapientes ergo Don
Dcivcra
itia iniqiiodefluunt,
indefinenter appétit ; dumque alias re-
linquit, alias aflequitur, quafi femperc de Rumine
ad flümcn tendit. Hæc paucis per exceflum
diximus-, ut mens à folio fan£tæ intentionis ex-
eufla, quo jaccat, monftraremus : quia fi ad ea
quæ fuper ipfam finit, inhiare ceflaverit, fiib
ïemetipfam etiam indefinenter ruit. In alto autem
figitur, fi amorem temporalium deferens, ad
fpem mcommutabilis æternitatis ligatur.
z6. Bene ergo dicitur : Jsffii ponit humiles in fit*
blimi. Atque aptè fubjungitur ; Et marentes eri-
g ii fiçfipitate. Sæpe in hoc mundo etiam læti qui-
libet ere£ti funt, dum de ipfa gloria fuæ profpeminus
in ipfa eorum aftutia comprehendit, quando
ejus confiliis humanafadta etiam tune congruè
ferviunt, cùm refiftunt. Quod meliùs oftendimus,
fi paiica geftarum rerum ad medium exempla pro-
feramus.
zj). Jofeph fomnium viderat, quod fuo manipu- *1 l'x
lo fratrum ejus fe manipuli profternebant : fom- cmpHsfracrCuin
nium viderat, quod, fol 8c luna fe cum reliqüis Jefcph.
ftellis adorabant. Quæ quia purè fratribus retulit, Genef-t7- 7-
eorum corda protinus futuræ dôminationis invi-
dia pavorque pereuffit. Cumque ad fe hunc veni-.
re confpicerent, màlitia fæviente dixeruiit : Ecce
fiomniator ille venit, venite occidamus eum, dr viritatis
intmnefeunt. Sed mærentes Dominus fi)f- D deamus quid illi proderunt fimniafiua. Cûmc\ueÇc
pirate erigit : quia affli£tos fuos ad gloriam veræ
lætitiæ foliditate fuftollit. Sofpitate quippe , non
infàniâ ere£ti funt, qui in bonis aôtibus pofiti, fpe
in Deum firma gratulantur. Nonnulli enim, ficut
diximus, 8c iniquitates perpétrant, 8c gaude-
re non ceffant : de quibus per Salomonem dicitur:
£hù latantur cùm malefecerint, & exultant in rebus
pefisimis. Et rurfum : Sunt impii , qui ita fi-
curi fiunt , ac fijufiorum fafta habeant. Hi nimi-
rum non fbfpitate eriguntur, fed infaniâ,quifu-
perbiunt cùm affligi debuerant ; 8c inde mife-
riin exultatione defluunt, unde à bonis flentur.
ejus dominio fubjici metuunt, fomniatorem in pu-
teum deponunt, eumque Ifmahelitis tranfeunti-
bus vendunt : qui in Ægyptum duûus , fervituti
fubditus, luxuriæ accufatione damnatus, caftita*
tis merito adjutus , prophetiæ judicio d cre&us, d
omni Ægypto prælatus eft : per fupernam vero fa-
pientiam providus frumenta eongeffit, 8c futüro
periculo necefïitatis obviavit. Cumque in orbem
e famés irruiu, de alimentorum præparatione fol- e
licitus Jacob, filios fuos in Ægyptum mifit: qui
frumentorum difpenfationi præpofitum Jofeph
nefeientes inveniunt , atque ut mererentur ali-
Phreneticorum videlicet fenfibus fimilés , in>- £ menta percipere, eorum difpenfatorem compul
faniam qua prævalent, virtutem putant ; qui ex
morbo effe nefciunthoc, quod amplius fanis pof-
funt : 8c quafi creviffe fe viribus æftimant, dum
ad vitæ terminum per augmenta languoris appro-
pinquant. Qui, quia rationis fenfum non habent,
flentur, 8c rident ; 8c tanto in magna exultatione
fe dilatant, quanto 8c infenfibiles malum quod patiuntur
, ignorant. Sofpitate ergo Dominus mærentes
erigit : quia ele£torum mens non de præ-
fentis vitæ infania, fed de certitudine æternæ fa-
lutis.hilarefcit. Unde aptè mox de hac ipfa pravorum
deftructione fubjungitur :
* In mfs. Corb. Germ. & Colb. qutm anxiè.
k Compend. Bcllovac. Gcrm. & plerique revtla crus, & infra | crut
révélât.
fi funtpronisinterram cervicibusadorare. Penfe-
mus ergo geftx rei ordinem, penfemus quomodo
fapientes in ipfa fua aftutia vis divina comprehen-
dat. Ideo ab eis venditus fuerat Jofeph, ne ado-
raretur, fed ideo eftadoratus, quia venditus. A flute
namque aliquid agere aufi funt,utDei confilium
mutaretur; fed divino judicio, quod declinare co-
nati funt, renitendo fervierunt. Inde quippe coaffci
funt Dei voluntatem peragere, unde hanc moliti
funt aftute commutare.Sic divinum Confilium dum
devitatur, impletur : fic humana fapientia dum
reludatur , comprehenditur. Timuerunt fratres,
« M/T. Norm. Sc alii ad flumen tranfit.
a ed it. Germ, ereäus. InUtic. ereptus Sc ereefus.
e Gcmec. Utic. Val-d. St alii fames inborruit.
I
%