VocantiDeo
nemo refirtic,
rclincjucnci
obviât nemo.
Exod. 4. zu
& 7- f i
întulic . ad ætemæ mortis fupplicia pervenit, & pe-A ftinatione permutatur, ut tantum fe poftmodum
jus de peccato pcenituit quàm peccavit. præceptis Dominicis flendo fubjiciat , quantum
15. Dicatur ergo : Si incluferit hominem,nullus eft lùperbiendo priùs contra Dominum cervicem cor-
qni aperiat : quia ficut nemo ©bfiftit largitari vo- dis erigebat. Videas namque , quod terra cordis
cantis , ira nullus obviât juftitiæ relinquentis. In- humani, aquâ divini muncris infusa , tpoft liben-
cludcre itaque D e i, eft claufis non aperire. Unde ter injurias toleret, quas priùs ^ vehementer irro- f
&■ ad Moyfen dicitur de Pharaone : Ego obdurabo gabat: poft etiam fua tribuat, quæ prius & aliéna
cor ejus. Obdurare quippe per juftitiam dicitur rapiebat : poft carnem abftinendo cruciet, quæ
Deus, quando cor'reprobum per gratiam non e- priùs fatietate carnis per mortifera turpitudinum
mollit. Recludit itaque hominem, quem in fuo- oble&amcnta defluebat : poft etiam ■ perfecutores
rum operam tenebris relinquit.a Quafi enim ape- diKgat, quæ priùs diligere etiam fc amantes nole-
rire hanc mclufionem Ifaac primogenito filio vo- bat. Cùm igitur mens humana divino munere in- y
lu it, cùm hunc fratri præponere bcnédicendo co- fufa, contra hoc quod confueverat, agere coepe-
natus eft. Sed filium, quem pater voluit, Domi- B rit, terra fubverfa eft ; quia deorfum miffa eft, quæ
nus reprobavit; Sc quem Dominus voluit pater priùs eminebat, Sc ftirfum elevata eft facies, quæ
etiam nolendo beuedixit : ut qui jam primogenita
fratri pro efea vendiderat , primogenitorum bc-
nediciionem non acciperet, quam ex cupidine gu-
læ rcliquiflet : qui terrena ambiens , fugitiva fe-
quens, hereditäre cupiens benedi&ionem, repro-
batuseft. Non enim invenit b poenitentiæ locum ,
quamquam cum lacrymis inquififfet earn : quia
’videlicet fru&um non habent lamenta , quæ ftu-
dent cum gemitu defiderare peritura. Aperire itaque
Ifaac nec filio potuit, quem Deus omnipotens
jufto judicio infuæ carcerc malitiæ inclufit. Sequitur.
Terf. a: Si continuent aquas, omnia ßccabnntur : ß emic
ferit eas,fiibvertent terram.
C AP.X.. 14. c Si aqua, feientia prædicationis accipitur,
R « c . Vi. ficut feriptum eft : ^fquaprofunda, verba ex ore vidfa?
0*1'1*' ri d « redundant fontfapientia : cùm aqua
prius in profunda premebatur.
16. Libet in hujus rei exemplo , unum è multis Quod»
ad medium , Paulum vocare ; qui cum acceptis fiafe*
contra Chriftum epiftolis , Damafcum pergeret,
fan&i Spiritus gratia in itinere infufus, ab ilia ilia
protinus crudelitate mutatus eft ; & poftmodum
plagas pro Chrifto accepit, quas veniebat inferre
Chriftianis: &: qui prius carnaliter vivens, in mortem
conabatur San&os Domini tradere, gaudet
poftmodum pro vita San&orum g fine carnis facri-
ficium immolare. Ilia: crudelitatis ejus frigid« co- if pm..
C gitationes verf« funt in ardorem pietatis : & qui
priùs fuit blafphemus &: perfecutor, humilis poft
•fa£tus eft , piufquc prædicator. Qm lucrum ma- Ac7 9 i;
ximum putavit, fe in difeipulis Chriftum occide- Philip. 1.
r e , jam vitam fiiam Chriftum æftimat, Sc mori
lucrum. Emifsâ ergo aqua terra fubyerfa eft : quia
continetur, cun&a ficcantur : quiafi feientia præ- -Pauli mens, mox ut lan&i Spiritus gratiam accepit,
dicatorum fubtrahitur , eorum qui viridefeere in ftatum fuæ immobilitatis atque crudelitatis im-
fpe æterna poterant, corda protinus arefiunt ; ut mutavit. Quod contra per Prophetam Dominus
in defperata ficcitate remaneant, dum fugiciva contra Ephraim quericur , dicens : Ephraim fac- ofiey.t,
diligentes, nefeiunt fperare manfura. Sin verb a- tus eft Jubcinericius pants , qui non reverfatur. Pa-
quæ nomine fanfti Spiritus gratia defignatur, ficut nis namque fubcinericius fuper fe cinerem portans,
Veritatis voce in Evangelio dicitur : Jjhii credit in partem mundiorem deorfum premit, parcemque
me y ßcut dicit Scriftura , flumina de ventre ejus fiiperiorem tanto fordidiorem habet j quanto in
fiuent aqua viva : ubi ftatim Evangelifta fubjun- ^ e a cinerem tolerat. Mens itaque, quæ terrena co-
xit : Hoc autem dixit de Spiritu, quem accepturi e- gita t, quid fuper fc aliud , quàm cineris molem
y portât ? Sed fi reverlari voluerit, mundam facicm,
quam deorfum prefferat, fuperiùs reducit, cùm
cinerem quem portabat, excuflerit. Si igitur ter-
renarum cogitationum cinerem à mente cxcutirant
credentes in eum : congruus in his fermonibus
intellectus patet, qtribus ait : Si continuent aquas,
cmnia ficcabuntur : quia fi fan&i Spiritus gratia ab
audientis mente fubtrahitur , arefeit protinus in-
’Afflantc gratia,
cor terrena
fàpiens fubvertellefhis,
qui jam per fpem c viridefeere in au- mus , quafi panem fubcinericium reverfamus : ut
diente videbatur. Quod autem non aquam, (ed ilia noftra intentio jam poftponi debeat , quam
aquas memorat, pluralitatis appellatione, ad fep- prius cogitationis infima: cinis premebat; & mun-
tiformem donorum fpiritalium -gratiam recurrit : da facies ad fuperiora veniat, ut re&a noftra inquia
quafi tot aquis unufquifque infunditur, quot tentio mole jam terreni defiderii non prematur.
donis repletur. De quibus apte fubjungitur : Si Quod nequaquam agere poflumus, nifi fanfti Spi-
emiferit eas , fubvertent terram. ritus gratia perfundamur: quia videlicet omnipory.
Quid enim terra, nifi peccatsor accipitur, cui £ tens Deusfi aquas emiferit, fubvertent terram. Se-
per fententiam di<ftum e f t : Terra es, & in terram quitur:
ibis?Manet itaque terra immobilis, cùmpræcep-
tis Dominicis peccator obedire contemnit ; cùm
cervicem fuperbiae erigit, atque à veritatis Imnine
oculos mentis claudit. Sed quia feriptum eft : Pci^
ydpud ipßm eft fortitudo & fapientia,
i j . Paulo fuperius dictum fuerat : Jpud ipfum CAP.XI
eft fapientia & fortitudo : nunc autem dicitur : vît. vnkf
ylpud ipßum eft fortitudo & fapientia. Quia enim
des ejusftetcrunt, & mota eft terra : quia cùm veritas omnipotens Deus cùm pietatis fuæ myfterio homo f|||^
in cordefigitur, mentis immobilitasagitaturj fi fan- fa£tus eft , priùs manfuetudinis doftrinam protu- tur, qui®
fti Spiritus gratia fuperno munere juxta vocem præ- lit, & poftmodum in judicio, quanta: fit fortitudicantis
infunditur, ftatim terra fubvertitur : quia dinis oftendit, reftè fuperiùs fapientia ante forpeccatricis
mentis duritia ab immobilitatis fuæ ob- titudinem memoratur, cùm de Patris Unigenito
* Ita reftituimus cx m(f. & vet. edit. In poflerioribus , quafi enim ape-
t hanc inclufionem cum Ifaac primogenito filio voluitf hie vitiosc redunb
Turon. patientia locum.
H Turon. f i aquas fdentiam pndicatitnis accipimus. Sag. & plur.
Norm .fi aquA fdentiam pndicationis accipimus.
A Al. torrens inundans.
* Vindoc. virefeere. .
^Norman, dementer. |
I lidem çod. 8ç yindoc. vùam fu t earns immolate«
dicitui-: yfpud'ipfnm tfifitpientia é ■ fortitudo. Quia \ deducitur, quia illo pel- laborem tendit, unde per
vero ad judicandutn vetupns, m teirore-fu* virtu- mentis teftitudinem fugere debuit. -
tis apparebit, & repulfis reprobis, elettis fuis in
regno perpetuo, qualitcrfit fapientia Patrisindi-
oabit, refte in fubfequenti fententia apud ipfum
eife prius fortitudo, & poft fapientia dicitur. In
verbis itaque prioribus ,.quibus ait: ^pud ipfum
efi fapientia efi fortitudo: aperce indicat, quia hoc
quodmanfuetus edocuit qualiter credcndum fue-
rit, in judicii virrute rerribilis oftendet. In verbis
verb fubfequentibus, quibus ait: eslpud ipfum efi
fortitudo (fi fapientia, luce clarius demonftrat,
quod prius in judicio per virtutem reprobos def-
truit, Sc poftmodum eledlorum mentibus secerni
20. Bene autem fubditur: Etjudicesinfiuporem. v , Tl
Omnesenim, qui examinandis atiorum moribus R-EC-rn[:
prsefunt, reäe judices vocantur. Sed cum is qui
a pr«eft , fubjeftorum vitam nequaquam lollici- necinWgilant,
te difeutit, nec quem qualiter corrigat agnofeir, fiuPor-
in ftuporem judex dedu&us e ft: quia qui judicare
male acta debuit, nequaquam ca qua: judicanda
lunt;deprehenit. Sequitur:
Balteum regum difolvit, & pracMt fune reties mr. to. '
eorum. .
21. Qui membrorum fuorum motus bene rege- C a p u t
re fount, non immerito reges vocantur. Sed cum XIII.
regni perfeab lumine infidget, Sed quia ante ex- de ipfa c im t in Ä d a Ä X
tremi diem lU d lC ll. lurlirarp. n n n t i f lip n c r n ln c f l i f - D m m o „ . _____ ________ c._______ HS
■
rumque omnipotens Deus ejus fuperbiam defe- c^ac>oncm
tens hanc in immunditiam operis cadere permit- S “ *
tit. Kcgum itaque balteum diflolvit, quando in his
qui bene regerc fua membra videbantur, propter
clationis culpam, caftitatis in eis, cingulum deftruit.
Quid verb in fune accipitur, nifi peccatum ? Sicut
judicii, judicare quotidie occultis dif-
pofitionibus fa<fta mortalium non defiftit, ad hoc
quod nunc agitur reditur, cùm fubditur :
Ip fe novit dr decipientem,dr eum qui decipitur.
cyfdducit conftliarios in ftultumßnem dr judices in
ftuporem.
18. Cùm omnis qui proximum fuunj decipere peFSalomonem dicitur':
conatur, lmquus Iit,&uuquisVeritasdicar: Non pium.&funibuspeecatorumfuorumLjhilgitur.Yx
Rf. vu. mv* eu0Sy dlfee“ tte a mè °wnes qui operamini tnt- quia in rembus carnis deleftatio principatur diftri-
Dds imqiio- quttatem : qualiter hoc -in loco dicitur, quia Do- <ftus confeientiarum judex, qui re-rum balteum dif
f°lvit,funeprarcingit renes eorum^quammrs'diflb-
netu cognofeere dicitur ahquando approbare : luto caftitatis cingulo, fcilicet eorummembris dem
l M & .lclt.ltuquura. ‘3ula cognofeendo judicat (neque leftatio peccati cfominetur : utquosin occulto fu-
■ ’ - eniminiquumquempiamjudicaflet, ft nequaquam C perbia inquinar, quàm lint deteftabiles etiamin
cognolceret, ) & tarnen miquum nefeit, quia ejus publico oftendat. Sequitur :
fafta non approbat. Et novit ergo, quia deprehen- - - ' • ■ -
dit : Sc non novit, quia hunc in fua: {apientia: Ipecie
non recognofcit : ficut de veraci quolibet viro di-
citur, quia falfitatem nefeiat : non quia cùm vel ab
aliis falfiim dicitur, hoc reprehendere ignorât; fed
eamdem ipfam fallaciam & feit in examine, ÔC nefeit
in amore, ut videlicet ipfe hanc non agat, quam
<a£tam ab aliis damnat. Et fit plcrumque, ut non-
nulli infidiis vacantes, alienæ vitæ perverfitatis fuæ
laqueos tendant : & cùm quis nefeiens, eifdem la-
queis capi confpicitur, utrum hæc divinitus vide-
antur, fortafle dnbitatur ; miranturquehomiries, fi
Ducit facerdotcs inglorios, dr optimates fupplan* Verf. 191
it. Magna facerdotis gloria eft, reftitudo fub- C a p u t
ditorum. Unde bene cgr,egius prædicator difeipu- XIV.
lis dicit : ^u,e enim eft noftra fpes, aut gaudium, aut R-E c.
corona gloria ? nonne vos ante Dominum? Sed cùm fa- fe .
cerdotes vitam difcipulorum negligunt, & nullum dïôiimnc.
de eorum provedibus ante Dominum fru&um fc- S1? gum, aut
quid aliud quàm ïnglorii dicuntur ! quia ante
diftridum judicem nimirum gloriam tune non inye- mi.i requimne,'
niunt, quam modo in fubditorum fuorum moribus iDgl) S
prædicatioms ftudio nonexquirunt. Bene autem di- z*
vitaccipuntem, çr eum qui decipitur. Novit enim : B : qcu i_a_ cuù m -rnentem
decipientem : quja plerumque anteriora ejus con-
fpicit, & hunc jufto judicio cadere etiam in alia
pcccata permittit.Novit decipientem: quia in manu
fuorum opcrum dimifiùm hunc ut ad -pejora pro-
ruat deferit, ficut feriptum eft : Jt>ui nocet, noce at
adhuci dr qui in fordàbus eft, fordefeat adhuc. Novit
quoque & eum qui decipitur : quia fæpe com-
mktunt homines mala quæ fciunt, & idcirco per-
mittuntur decipi, utcadant in mala etiam duæ nefeiunt.
Quod tarnen deceptis aliquando ad purga-
tionem, aliquando verb ad ultionis initium fieri
folet.
regentiunfjufto judicio deferit, hæc b internum re- b
tribùtionispræmium non requirit ; & in eo fupplan-
tatur, quo rallitur, ut pro æterna gloriâ de principa-
tu temporali gratuletur. Supplantantur igitur optimates
, c quis dum vera cælcftis patriæ præmia *
negligunt, in fuis h îc voluptatibus cadunt. Sequitur:
‘
Commutant labium veracium , dr doftrinam fe- y‘rf- x*‘
num auferens.
23. Cùm facerdos non agit bona quæ loquitur, e i C a p u t
etiam fermo fubtrahitur, ne loqui audeat quod non X V. ,
operatur, ficut per Prophetam dicitur -.Peccatoriau- Dcu‘ vcritar'*
to , w j, •. n- ■ n j s- _ tem dixit Deus : Jpuare tu enarras juftitias mens, dr entibus trij
conf f i mos ^ftultumßnem, E ajfumisteftamentu^meum peros tuum ? * Unde, eti-
(q u ibo- Cum etiam bonum quodlibet non bona intentió- am deprecatur, dicens : Et ne auf eras de oremeo ver-
Boncfjna ne^ac*unts ad temporalis mimeris retributio-
1 nc l~ ncm tendunt. Si enim ipfe fummi Patris Unigenitus,
quia per hoc quod faftus eft homo , æterna
nuntiavit, magni confilii angelus eft vocatus : rettè
confiliarios prædicatores accipimus, qui fuis audi-
toribus confilium vitæ præbent. Sed cùirç prædicator
quifque ideo æterna prædicat, ut temporale
lucra confequatur ; profedb in ftultum hnem
* turon. quipotefi.
* ^ ,ndoc-in aternum retribution,! premium non requiritur.
*• 1 Norn>- & pleriquc, quia dm futuu ctlefin'pairia premia.
Tom. I.
bum veritatis ufquequaque. Perpendit namque , Pfid. 4p. ur.
qubd omnipotens Deus, veritatis verbum facien- p^ ‘ llS’
tibus tribuit, Sc non faci'entibus tollit. Qm ergo
hoe c de ore fuo non auferri petiit, quid aliud quam «
gratiam bon« operationis quadïvit ? Ac fi aperte di-
ceret: A bono oper.e errare me non finas, ne dtyn
amitto ordinem bene vivendi, re£titudinem per-
damloquendi. Et plerumque doótor, qui docerc Vit.?«
d Corruptè ut credimusin Vindoc. undo etiam Predicator dicit..
. _r lidem yindoc. mendojv, de cordcfuo.
A a ij