I
a » n r n o ^ny p \r\iv nnin
; ton n to iiato» " nus a n s i t a ' t o j S 1 '^ ]É,? | ^ **
 ' S t ' f m v â V i r t l n r a * û J fO T f rsxrp P i «H®»
« «mV m ' j t ó O T i w w ™ ÿl
r i M Â W V » ! " ? ’! ? *«®n * ! i ^ P P i " ® ?
mn ton’ ® « n ta r a ’’ raa t-tonm ] a n § f « H ’to-È$Jî| B " ?
» , * n s « h ' * * * f w n T O V * ' . m « 8 * »
» soi’i I io#ra» Vi M iintom M wy® imsw : my, *-*VJ» 7
'° lô'dà» im» t« n iW to f r a s * S I 1 S M « p f g S
tî s iarQl’ sn'aJaDns '3 : j É S g S t o tm jE M l'totoÿ'ïü’Wto
ris»'?® sera rui'im? n’sT np to n;i Mittag t^Vl^ ™ s ’Qifi n ; ’.’
i, „n toiiuvn’i'o y -oa ; î w «ram »reraH t^ovn; '\ipa.JJJto
i P ^ A f . 1 [UD'iVtoa ;a Fraai snpovntwn »ip.to tof
■3f e w ö Ä f r a » ’° * nï"in , : i , ? r
10 tw a O T s i nV i r^WB «K Ä I » » ? 3 °v
top’sJ sann s ’toêp ’aura a n s [’7®i? oy ’ïnotoonnin1? [isViia’iira
h myraWiimto pian s 1? p i ’y [iinn s-»1? tosntt ’ ’B ’ay to 3n s 1? : «'toto
m’imtoilaya S V !«®
: t c o t o t o p 'W ^ O 10 sT.i’ r a 1n ? a n s i n i ’4 l« t o j
■ ! sto riaa a y rsni® «to H H «S p u jpnn•>$V F '4? W ^îaan tn
-nVft rato jftiWB ]o Maya paip; to i ito44 o y tonipn on’n®yya ’ann;
I f ü ‘ ruyn to : >«toy to p'sa sas? s;aaa ’aura a n s paaa oy w »WJ
I cayi'sni® to ip y n sVt-pp®nnDp’iana p n ç o i n n s i ü Ä « ^
toiKip® nnD.pipa a? Vp®'i[ln’n®yaa ’ann; toisip® snnp pnop
mns snp’tp ’^ a pnpp o y j h A # j f f i i's'r j îQnna P ' 4? p ip ;
• t~iobv to s ’n s sm ip i rvra t-to sno’pi ypto 144?, *r’ P ® nnB to*ù
■ p iân a yp ffl® to ip a n »V pjof» punn s!j Pf®’ * ’*» w n »V
liato panna ippa’aaiioip;stoinionay l7Knto’l l^n'naâ-pa? iwann’.«77
tnSnnan’àn'nna's n ’ paao in Tnn’.î-itopian o y ’inoV jîà'n nn?
yrarftltoSfl iso toV rtoi FinpnV stoi h y & t o i Fi’noto sto nnayP
ilnri’ aD’pto f-tïia ’âàa iin'paaà tnnanp sniato sn ien jn’alnp a n s
■ ' .......... " ' 'iS’nspsnitoii’aaçprai'Da: ninyï
p an tn p r l’ pan lin tnpy to i- ,s ’Ptoin’ | y toioyn toi : tnpto to
s to p sto n i ïnn'SV nn m’Vp
îopi îyn tnpy i;pni. n’py. tniio n'i
; p’nnp pnto
im y p j ip a p B n p p i i n T O 1''.1? ? r~i-
K ia ip ’i'psa un ■f’fî y y nrj .toT»
mm i[’n mnal® to r i ’i tnnisa
inni pan tn"iiO'n ’1. n t’.n’P ’nsp
iai t V'Vp nioo1? npsi n o s ’i : p’nnp
[’ton npnn iDpi Wto' L~l ■
n nn sasy Vtopni tnto topf1 sapy
: n i P J t n p 7 ’ ! o n p (p
E X O D U S C a p . XX.
Targ. Tonathan B .U z ie l Hierofolymitanum7
Non incurvabitis vos illis $ neque colctis coratn cis. : quoniam ego Do. f
minus Dcusvefter , Dtus zelotcs & u lto r , & vindicans me cum zdo,
recordans peccata patrum improborum fuper filios rebelles , fuperge.
neracionem tertiam, 9c fuper generationem quartam , erga ofores
mcos. Et fervans benignitatem Se bonitatem in mille generationes, ;
erga diligences me juftos, & eosqui fervant mandata mea & legem me.
am. Popule mi domus Ifrael, non jurabitunus ex vobis per nomen,
fermonis Domini Dci veftri fruffra : quoniam non innocen<em habet
Dominas in die judicii magni, omnem qui juravem per nomen ejus
fruftra. Popule mi domus Ifrael,, recordamini diei Sabbathi ad fanfti. ;
ficandumeum. Sex diebus operabimini & facietis omne opus ve- i
ftrum : Die autem feptimo Sabbathum e ft, & quiés coram Domino }o
Dco veftro, non facietis omne opus,vos,& filii veftri, & filix veftrx.fer-l
vi veftri, Je ancill* veftrx,8e peregrini veftri qui funt inurbibusveflris.
Quoniam fex diebus creavit Dominus coelum 8f terram, & mare , & |ij
quicquid eft in illis, & quievit die feptimo : propterea benedixit
Dominus diei Sabbathi, & fanâificavic ipfum. Popule mi domus h
ifrael, eftote admoniti unufquifque de honore patris fui & de honore
matris fux : eb ut multiplicentur dies veftri fuper terram , quam Do-
minus Deus vefterdac vobis. Popule mi filii Ifrae l, nefitishomici- -j
dx, ne fitis focii aut participes cum homicidis -, neque videbitur iq con-
gregationibus Ifraelitarum populus homicidarum, ne furgant filii veflri
poft vos , 8e difeant etiam ipfi ut fint cum homicidis j quoniam pro.
pter peccata homicidarum gladius exit in mundum. Popule mi filü j)
Ifrael non eritis adultérin ncc focii nec confortes cum adulteris, neque
videbitur in congregationibus Ifraelitarum populus adulcerorum, uc non
furgant filii veftri poft vos, 8e difeant etiam ipfi ut fint cum adulteris;
quoniam propter peccata adulceri mors exit in mundum. Popule mi i
filii Ifrael, noneritis fores, neque focii neque confortes cum furibus,
neque videbitur in congregationibus Ifraelitarum’populus forum, uc non
furgant filii veftri poft vos, Se difeant ipfi etiam ut fint cum furibus
î quoniam propter peccata forum famés exit in mundum- Popule i
mi filii Ifrael, non teftabimini i.i focios Veftrosteftimoniafalfitatis, ne-
que eritis focii aut confortes cum iis qui teftantur ceftimonia falfitatis,
neque apparcbic in congregationibus Ifrael populus teftantiumteftimoni.
um falfura, ut non furgant filii veftri poft vos. Se difeant .etiam ipfi
effe cum teftantibus teftiraonia falfitatis ; quoniam propter peçcata tefti-
moniorum falfitatis nubes afeendunt, 8e pluvia non defeendu, & fuis
venit fuper mundum, Popule mi filii Ifrael, non eritis concupifcen-1
te s , neque focii aut confortes cum concupifcentibus, neque vide-
buntur in congregationibus Ifraelitarum populus concupifcentium, uc
non forganc filii veftri poft vos , & difeant etiam ipfi effe cum
concupifcentibus ; neque concupifcct aliquis veftrum uxorem focii
foi, neque fervum ejus, neque ancillam ejus, neque bovem ejus, neque
afinum ejus , neque quippiam quod fit focii foi : quoniam propter
peccata concupifcentium regnum involat in opes homînuin , &
aceipit cas, 8e divites opum pauperes rcdduntur,& captivicas venit fuper
mundum. Et totus populus vide-HMÉMj
bant tonitrua, Se quomodo con-
verterentur dum audiebant unum-
quodque, Se quomodo exibant è
medio lampadum, 8e vocem tub*
quomodo .refufçitaret mortuos, 8e
montem fomantera ; 8e videbant
univerfus populus, Se retrocedeban c,
procul. Et dixerunt Mofi jJ-oquere ’
ne fermô fiat rurfus à facie Domini ne moriamur.
Hier. i*. E t univerfus pofu w
videbant tonitrua & faces, ®*}i8
cens tuba, & montem funmtn i :
videbat inqtutm populus, & hr-
rebantur, & fiabant fibi proed
Se ftabant duodccim milliaribus
u nobifeum 8c obediemus : &
s J \ j j :: ^ kï' ^ Ù ^ *■ »
8 t ^ . 1 " % } % ■ / > ; ^
9 . çS 'kj ^«-ASA o Ll> f y ^ *** tßfci
IO **. «t *» - ' “ * - • ,** ** • le"
ji A y y ^ßJ^yyy ^àyy y y y
, i o ù y j i A y ' y p o ^ j v é M i *0 ^ ^ * y S A b *
A jjp \ o ! v r f ^ * * A o 4 “ ' j
i> l_yiixà.’.’!\4 er-a>oi A y '-toto y y *
j 4 y jçyl j û^ a■ &$££%**y i ' i s &ù j * aJ * lÿ S 'o y - ■ w * y 1** j j
I 5 •* *#'. ** r* , & • 'B • , r* • , .
16 ,1 J j_ÿiAtXÂj y t s A
Ls > j A -y - i f c i% j-y oT^*j V jîsgs®
1 j^ J \ d jd ^ J j j j,y ol d jd j fjjSzy ol i s A
i9 i L !d=^ i s A A A ' A i M ^ M y ^ s À W j d i . I a S ' ” *
Nec adorationm exhibebis iû, ufa {|
rultum pruflabis eis : ego enim fura
Dns Dens turn, Deus\elifer, fit-
nient peccatum patrum fuper fihUi
fuper tertiam & fuper quartam ge-
nerationem odhbabentibusme: Bt »
fattens beneficcntiam millibus M-
gentibus me, & eußodientibus man-
data mea. 'Non affurnes nomen Dit 1
tut invanum t. non enim immuner, |
pràflabit eitm qui affumpfent nm
et us in variUrtt.'Mcmoria habemb t
ceffationis,adfan{iificandiieii■ M f
fex diebus operaberis,& facies omt
'opus tuum. At die feptimo ccfM1
eritDomino Deotuo: non facits ni \
lum opuSytu & filius tnus, & F I
tua, (ervus tuns, & and lia tua, Ô
quadrupes tua, & peregrines1««,
qui in port U tuts. Quia fex item
fecit DominuS ccelum,& terrant f t
re,& omne quod in eis : & <Iltie!t‘
in flit ni t die feptimo : quapr opter te
nedixit Dominus diei ccfationtiß
fandifleavit cum- Honore
patron tuum ac matrem tuai» •
longé fmt dies tua. fuper terra ipm
Dominus Deus unes daltibi- W
faciès [anguinem - Non f acte s aat
r iu m i t L facies furtWfJ't1.
fieabiris contra focium tw tfF
monium mendacii. Non CBWan L
domum focii lui, non ÇOitcujtije
tixorCm focii tué, fcrvuin e\«
ancillam ejus, wvem f f t A
mm ÿ g ,& ,lm W f m l
!ès}& flamtnas, & vocef?.fb. ' ütta
«f «/« , .fei « g
’ iiîfi orétrratquo *( u
. Ï W . v a « ; ’ , ,
t o n i Q ü E X O D U S . C a p . XXI.
P a l t o i to n y n t à t oe $ m q a a a s i n a w
U é t o i n ' ! î 'a in n x t o [ y y [la ’a s t o r r n t o l S t o t o l l W t o ^7i?'
(inyaai Tg; 1937 wnfa* any n®oi yrno j’Vo i?’3.n tsa»
s'o®:P D,t o t ’n ’p n [ in s to « 7® ’. S a k a o ’n « a y? m a n 1? « i o « ; a o « 'i
sinyi «®D® min. *iuppÿ t'ayyn tà ton®; to 'ay vb : joay ntoto
j j n r a y y p t o t o * * n h m v i
i jn t o t o ' ' t o B j î f e ’D®^ I ' t o r a
l 'M y n : t o ’® ? p n ç 3: r y J
to® n : l i s t o n a n s ' t o a i
]ón’ t o t o 1 I « ' 1?? ' t o t o
ft ’M i1? |n ? y i3 [ a a s r en ia a s v 25
Qjino sayr1 Kto® Dn» r?'?D 'ütoi
o i s t o y iN t o - s r v a y ’» n y a
insi ’ t o s y n a j in s i ^ ; r n 'n l
^ft’naia ’33 toy [’®a®Di I’P’iH
ijnn o«1?! 'naya'toy S H !'3?n
; ’(to to' to!
’ ic n y )’® a® n n s ;a to o ( s r â b ib r a a t a i
|viayn î^îft ania [toni toto 1303
snpy« naaa n a n s naia : [laV
^niiftyn’ toy nan 'nni 'a®1? Tayn
ftaa yiw [pi ypy ;a y®l’P toy: n;i
’B iy to a n p si w a ® ’ 3.®«y n t iw
: yp’am ’Hi ’rara nV®K jan
Nift ’p®V 3’ayn [’pas naia « 1
tons n ans fjra j’a’an jinn’, yan
Nna’Bs spa» fty kb’S toyc® nypi
t-î’yna jinsi raton toi : ran;
jipD n M 1? 'a n y « t ó n i y a V !’a ” y i
s to s;i®ya into’naintol’'.p’toa
I B ; ’toy.3n’;Ty’annn
a
ons nJpn'5 : [in’any i i d i i '3 s;p;n nra 1’3'n [’to; D’DBoon H 7N1
naft pte; snyto® 'toto' nto; !’4® n’ö toi®; ra snay7 W iw a a [iayn
*11(3®.’ na snro’s ’30 [w pis; tolnto toy; I fp r a [’s a s :jpa jmn
n’ft Tton; «irai* Fl’1? 1C1’ to'ay l’s o s :n'ayri’nnpspiBni sin
ipn’ psi nas d s i : ’nmtoi pis; sin; npiaift snn snpai sn's ipa 1s ppa
inwni : J j f fB P piB’s s y ’jan'.vnnps n; ytan n; s iç ’rn «T?? to’.3
rato s®7 nvft nypaiyy sni®3 jinpo a n iwmj nny1? A f r f ray’anp’i
stoi’ ip nto nay nto ’.33 synas s4’?'. «vwura; pyjan a w snrna
rnupBoa pis’n s i ina si sm ’?! n’1333 n; to*3®; ra rap Mai' a n s i ’ai
Myo’Dai t-inffl’n®3 [y®a [nissp’yi Mp’®a i’33nn®p3 ’spyia njna y
a iy sp’n nna®n s i [’s nyi as iseoa jynisi snpian nniaai storai
>]to rnpiaii i®3 n’i n ’i I3nis n?Ji »nias nn; pns;; nn; yan snpm
itoiy Pl’ni®3 3391393
T a r g . J o n a t h a n iJ . U z I E L . iJierofolymttamm
Et dixit Mofes populo ; Ne timeacis, quoniam ut ttntaret vos
nifeftata eft vobis gloria Domini , & ut fit timor ejus coram facie
veftra , ut non peccetis. Ec lhbat populus duodecim milliaribus pros
c u l : Mofes aucem acceflit ad fummicatem caliginis, in qua erat gloria
diviner majeftatis Dei. Et dixie Dominus Mofi j Sic dices filiis
Ifrael; Vos vidiftis quod ex ccelis loquutus fim vobifeum. Popule
mi domus Ifrael, non facietis ad adoranauiii fimilitudinem folis, 8c
lunar, & ftellarum & planetarum,-
aut angelorum qui ininiftiint coram
me : deos argenteos nec dem
Hierof. 14 Altäre fixuht
terra facietis nomini meo, & 0] e-
retis fuper ipfum holocaufta veftr t
& oblationes fanttitatum veftt a
rum , oves veftras & boves ve-
ftros: in omni loco in quo mem)-
rabitis nomen meum fanftum, (er-
tno mem apparebit vobis, & bene.
dieet vos. z y Quodfi alt are la-
pideum feceritü nomini meo, »0«
tedificabitis fculptos : quoniam ex
ferro f it gl/edim , ft jeceris ferré
ipfum prophanabis ipfum. x6 Vos
autem facerdotes filii Aaron , qui
ftatis & miniftratif fuper dorfo
altaris mei, non ibitis per gradus
ad alt are meum, nereveleturtur-
revelctur turpitudo tua fuper
os aureos facietis vobis. Altäre
lapideutn facies noinini
facrificabis fuper ipfo holocaufta
tua & oblationes fanftieatis tux
ex grege tuo 8c ex bobus tuis
in omni loco in quo habitare fa-
ciam divinam meam majeftatem, &
cu coles coram me , ibi iiiittam
fuper te benedifiionem meam, &
benedicafntibi. Quod fi altare la-
pideum feceris nomini meo , nor
ardificabis ipfos fculptos : quia fi
extuleris ferrum , ex quo fit gladius,
fuper lapidem, prophana
bis ipfum. Vos verb facerdotes
qui ftacis ad miniftrandum coram
me , non afeendetjs per gradus ad
air are meum, fed per pontes : ui
ipfo.
S E C T.| X V I I I .
r C A P . X X I .
lS c i aütetn'funt ördines judiciorum.qusordinabiscorain illis. Quan.
do emericis propter fortum fuum in fervum filium Ifrae l, fex annis
fervicc: & in introitu feptimi exibit liber & gratis. S i folus ingreffus
f i t , folus exjbic : quod fi habeat uxorem filiam Ifrael , exibit uxor
ejus cum eo. Si dominus ejus dederjt illi uxorem ancillam, &
pepererit illi filios aut filias : uxor & filii ejus erunt domini fui ,
8e ipfe exibit folus. Quod fi narret & dicat fervus; Diligo dominum
meum, uxorem meam & liberos meos : non egrediar ad liberta-
tem. Adducat cum dominus ejus in confpcöum judicum, & accipi-
at ab dlis pot eft a tern , ut applicet cum ad oftium quod eft apud po-
ftes : & perforabit dominus ejus aurem ipfius dexcram fubulä, eric-
que fervus ille ei ferviens ufque ad Jubilxum. Et cum vendiderit
aliquis filius Ifrael filiam foam parvulam in ancillam, non exibit fe-
cundurn egrefttonem fervorum Chanansorura, qui exeunt in liberta-
tem propter dentem aut oculum : fed annis remiffionis, & cum fignis,
8c in Jubilxo, 8c in morte domini fui, & redettlptione argentii Si
non inveniat gratiam coram domino foo , qui emit earn , turn
redimet earn pater ipfius: viro alteri non eft ei poteftas vendendi earn :
propcetea quod vafa domini, poteftas feilten ejus, fuper ipfam fnnt.
V c r f io T E 1 C A c n m In t e r p r e t a t io n e L A T I A ,
cX-wL c-wJUwIcXa ol c«vjuwj l*a£=o *
/\^| ^.IJs (X*M pjS o! * (XjjS Lka fj>.j Ixuj,
^ ^'^(Xj(Xj U , (^x l^i|
J ^ * UbJj cXaa3"\J J bjSU l^kXJO <XaA5'\j * LcUj
^■ ol y iS£
Lgfe*.*« ^ < X jo j X J p j L u ^ 1
ftj ^4^1» /\kJj ^ j| OÎ
( j j ^ ) L u | j * * p X * * o l ^ iS"ÜÏM b y * ^ 1 u y *
j^Vo-aäA ö S ^v.A(Xaj 0^AwJl \^I
LamiJj (XaI cXjIxj^Î * o^i> ^1
o! ^ (XacXj cX^lcXÓ,^és=>1*^I \ £fj^^ <X-'1
5 /■ " p >Àau!a b cX l j o l (tykR*fj£==>\ J * J C>1 o l
y£b\>\ f ^ l w » d l ( y * A?A
A b J ^ ß ( \ j j \ < \ L ô ù j ^ 3 o l o t 1 ^ 1 p è s a l ó - o y
^ 1 o ^ y u i Kj J ï j -A tX v g jZ J 1 ^ 1 <X*mI
J^,j) cXaÉs» Aj A.^1 ol ^X^IcXä ^ cX/ yfrrs] * OD o l O^X^
* Ol?bJ ^ e X c o l LX/mjo /\J AjIXaJ J^j! ^X*^=>
mcatiS,quia caufa tentandi voSfjc-
Deiis, & ut fit . timor ejus ante
iem veftram, ut non peccetis.
Stctit igitur populus a longé : Moth
verb appropinquavit ad caligi-
m ubi erat gloria Dei. Dixit que
Dominus ad Mofhch, Sic dices filiis
Ifrael ; Vos vidiflis qubd è ctclo lo
s fum vobifeum. Non itaqu
etis me cum deum argenti, d
n auri non fatietis vobis• Alten
a facies mibi, & immola-
bis fuper Hind bolocaufla tua <&■ pa-
cifica tua, oves tuas & boves tuos
ni loco quo mentionem fecep,
is met, veniam ad te,& bene-
iicam tibi.Quod fi alt are [apidi
"eCeris mihi, non adificabis eos e
:ifos : quia fi gladium tuum mot
•is fuper illnd,turn profanâfii illud
Neque afcendcs per parationcm pe
dibits f i. 'e. gradusj fuper altan
meum, qubd non denudatns fit pu-
dor tu us fuper illud.
H C A D . X X I . '
o£c autem font judicia qua
declarabis coram eis. Cum eme 1 ‘ 1
Ebraum, fex annis fervi
feptimo cgied/etiir ad überteuern
gratis. Si per feipfum veil,
per feipfum egredietur : fi pof-
feß'or lixoris erat ipfe, tgredictm
cum co. Sin hems ejus
uxorem, & pepererit e>
filios aut filias iuxor & filii ejus
erunt hero fuo, ipfe veto egredietur
per feipfum. Si verb dicendo di-
it fervus, Diligo herum meum,
uxorem meam, & liberos meos,
egrediar i n libertatem : Tunc
adducet cum berui ejus ad judiccm-
adducet praterea eum ad ofliitm.
vel ad Qtperliminare, peiforabity
hems ejus aurem ejus fabula, M
it fervus ei in aterrum. Quum 7
item vendiderit quifpiam filiam
f tarn in ancillam, non egrediet ur f
cuudnmegreffumfctVOtiim. Sin m,
la fiicrit in oculisheri fui, qui fi!
1?» defponfave'rat cam,turn liberdbit
‘sun : populo aliéna potçfia
donabitur vendendi earn, cu
fidiqm egerit in tarn.