$ A \ U C H . Cap. Ij
V e r Ho V U L G . L A T .
I Qui in avibus coeli ludunt,- Qui argentum thefaun-
* zant, & aurum, in qdo confidunt homines, & non eft
finis acquificionis eorum ? qui argentum fabricant & fo-
j» lieiti funt, nec eft inventio operum illorum? Exterminât!
Tunt, & ad inferos defcendernnt, & alii loco
io eorum fuerexerunt. Juvenes viderunt lumen, & habi-
taverunfc fuper terrain : viam auterh difciplinx ignorait
verunt, Neque intellexerunt femitas ejus ,^neque fili
eorum fufceperunt earn, à facie ipforum longe fada eft :
,a Non eft audita in terra Chanaan, neque vifa eft it
Theman, Filii quoque Agar, qui exquirunt prudenti-
am qu* de terra eft, negotiators Merrh*. 8c Theman
9e fabulatores, 8c exquifitores prudenti* & intelligentix.
viam autem fapienti* nefcierunt, neque commemorati
t4 funt femitas ejus. Q Ifrael, quàm magna eft domus Dei.
ij & ingens locus poflcflionis ejus 1 Magnus eft, 8c non ha
bet finem : excelfus & immenfus. lbi fuerunt gigantes
nominati illi, qui ab initio fuerunt, ftaturâ raagnâ,
l7 fcientes belluni. Non hos elegit Dominus, neque vi-
,8 art» difciplin* invenerunt : proptereà pcrierunt. Et
quoniam non habuerunt fapientiam, interférant pro-
pter fuam infipicntiam. Quisafcèndit in coelum, & ac
cepit cam, 8C eduxit eam de nubibus ? Quis transfre-
tavit marc, 8c invenit illam? & attulit illam fuper
aurum clcdum .?
V e r f io G R Æ C A L X X . I n t e r p . C u n ji T r a n f l a t io n e L A T I N A .
o î M Tttf hfvtait T £ *3 ùpyvexov s w
fU'wTiii T3 agoodo» V «»9p«T«/, x, inïçi tIa©*
fKTrKrtm &fi]5» ^ °Oti ei t 3 àgyvvar -n x jiîw m
xj ix ïsr» ’JZ&ftrit ?
' qtfJltf xttACn£ , X, £ * u (/) i r i n i **t ‘ ivrSjr. Niomdp
bv x) V fi T«< , ÔJ'âl' ö
OùJ'è TfiCtii *t/]»f , i j 'i ilTihiCotTo àvrnf. ei $•?
ivJ£y àmi <? SJ'ï di/]«v tröfft» iftunSntar. OvJi ùnêSn î#
i» Qcupdvt O ost» yt^Ajap oi Ufaur-nt
$ Qvriffiv ei 4«' t «< yrtt, ei iunrofoi rii< M«pp<*t, £ Qta/xir,
£ ei ftt/3e\$j#i, >£ ei ô*£»7J|Taî tmj ewitnmt, (*) oJbr $ ff»~
f i cts ix i j ' i inriSnrctt r i f 7flCnt *\nn<. vSl 'hr&ih,
iç lAtyuf i otK& n 8 t* -, $ ® Teer®- •f jflnfftoi
îtwî; , ty ix rtAJbrir, «34«A3r ^ eiptijyHnt.
’Exh(a) ei y ly tr iu oiötejwtsoi, (f*) * V «PX«<
•^ó(/4vo/iuu«y»0Ht, èhr+n*v*i TrlKtpw. Où tktsî c/^»A*Ç«Ie
ô -d-*3«, i j 'i êJ'Ji' JitrHjMf mWaat x«»i ivoAtflo n«£$s
t3 f«H fpoiiHir/t, £*»tovTo J i i 9 <iß*fd*y *vl£v. | Tif
itiCu eif * igj!»3r, ^ <A«Cct ivlU», >»7iCiC**tv »tfllw
ln r p*ffA«y î Tij J'/Wb vi^s» tf i«Acej>i{, ^ «vpit itfltà,
3^ tiret iv rie 1*Atxm -,
MS. A. O OÏTi^SJ-lr t»!
W . U V
i in avibus coeli ludunt, e5f argentum tbc-l
irantj täf aurum, tu tjuo confidunt homi-
»t*, & non eft finis aequifitionis eorum ?
3 ui en im argentum fabricant ; &foliciti funt,
nec eft inventio operumHierum. Exterminate
fnnt,& ad inferos defcendernnt: & alii loco eorum
exurrexerunt. Juvenes viderunt lumen,&
babitaveruntfuper terram: viam autemfchn-
ignoraverunt, Neque intellexerunt femitas
: neque fufceperunt eam filii eorum : i viA
ipforum longe (f)faß i funt. Jfcq-, audita eß in
Cbanaan : neqyvifa eft in Tb aman: Filii q,oq-,
Agar exquirentes prudentiS,(g) qui fuper terri,
negotiattrres Men an, & Thaman, & fabulato-
,et exquifttörcs intelligentia:via autemfapii
tmia nefcierunt:neqj commemorati funt femitas
ejus. 0 Ifrael, quam magna efl domus Del: &
ingens locus poßejfionis ejus: Magnus efi,& non
habet finem ; excelfus, & immenfus. < lbi fut-r
runt gigantes nominati, qui ab initio fuerunt
ftatura magna, fcientes bellum. Non boselegit
Deus : neque viam feiend a dédit eis: & per-
ierunt,Eb qubdnon haberent prudenttam: per-
ierunt propter temerit.atem fuam. £>uis afeen
in c tel um , & aecepit eam, & deduxi,
de nubibus ? Quis transfretavit. marc, A
•nit illam, (bj & aferet eam auro eie (lo i
’o o l a o i o . l i O Q i S a a .O O l ^ . ^ e ü a t ISLS&ao . r * ^ . k j c o U s a * .) r ^ | o * Qai volucribui coeli ffludunt, &irge«t, r
\ \ I ^ V » • • r V- 1 thefauris repönunt, aurümque cui fidunt
^ . \ rs J.2LSOÛJ ^ A .») * , t . i n S . j_HjQ.ro A s .A o • ) i Ua.Lfi uO loX x I j
homines, nec eft ipfis divitiarum terminus
Qui pecuniam acquirunt & -folicitudinem
de ea fufcipiuqt, nec .eft numerus crperi-
bus ipforum ; Exterminati funt 5 & ad inferos
defeenderunt, furrexeruntque alii loco
ipforum. Viderant juvenes lucem, 8c ha>
bitlrunt in terra, viam autem intelligent
21
.\sa.jjCs- o£smjo aXa-uL} * •soailf.:-\ sly I_u. lVi .oiSsâj ç-.X»n*.o
jLaasoj (.jojo}.]_o’rsu .o ,)joiaj o)^> j-seuXx * .^ o o u aX i. o a a s
• - I I . V. ’ * . , 1. ^ ^ n I I . ; fapienti* non noverunt.. Semitas ejusnon
cm- , ' , 0 } J o v o o L . x a o . o i a t a V ) . . , ; R S } . o iU X j o * . c i i a & j s J JQo * : U in;eiiCMnmi. Mc i Pft,r[ipucrant.filiilpro:
' rum à via ejus dcfecerunt, 8c pr*varic»ci
funt. Non eft audita in Canaan, nec vi-
fa in Teroan: Nec inter Agarenos, qui in-
telligentiam qu* in terra e ft , quxrunt
Mcrcatores Murath 8c Teman, qui fabulas
narrant, inveftigantes & quatrentes j
telligentiam, viam tamcn fapienti* 1
noverunt, nec aftecuti funt femitas e
O Ifrael, quàm magna eft domus Domini
D e i, longûfque 8c latus locus poffcf-
fionis ejus. ! Neque finem habet, alms Sc 1
immenluratus ; Ibi nati funt gigantes iftik
famofi ab in itio , qui valdè magni fae-l
runt bellandique periti, Hos non elegitp
Dens, nec dedit -eis viam fapienti* : fed
perierunt qubd non effet in eis fapientia,
8c intelligentia, Inopiâ confilii interierunt, 1
quod in eis conlideratio non effet. 'Quis ;
fcendit in coelum, 8c acceptam detraxit
: nubibus ? Aut trajecit extrema maris la-1
era, & inventam cam ednxit ipftar auri
eximii ?
Jl o-J * Sw<)-uL{ JLa}.VJU-SO J1 * .ojjSoo voO)-*2 lj qd- ; |
: r s c x ,b o '^ S .J J l a oOE y ô l à i v o j o ) - v ^ ó i
■ o x ( ,. jj | X i q o j . j —.1 .J la a i o ç * x a o ç ^ J u a s iio » ç x X .) ) f iv A a .o » ..ç ^ È u io ;
-.c^ojo J..saa oj * ,oi oa',>f Jla;
0 rX>l} ç^ot * .Jj**.o5o ot^ 00) /))0 ,|_aoia oiJU * .ouujloi ),IJ
JJ * .J.OVD ^ .* .-.0 - .o ^ J^a,oj oooij ç^Uo) .N ..* .v a ^Soj |Lolso*.; ^ A oi i.<^
JU.'U^gSo o^afo OOL. I^ s a a ^ j J—joJ JLsj |oo)
oOLS Jooi fiv.'i.; ,)R.-) » .»V* ciX= ç jo Oyajo * . ILaamo )JS,Oa . . voOLa Jooi
a-jsó o j * ,J—i i.v cilS^.(o 01 ,~i ffi.io J.j.’Ofc'U nCs-m ç—Ó * .JJU^jL(
ouaoejo oi,.j»a«.}o J.sa.) aiLl-wo uoto-^ouo.
V e r f io A q j A S I C A c um In t e r p r e t a t io n e L A T I N A ,
iU C ï J f f i j 111 U c^-JI U jk tX ?5 W f t î î ^ ç X l l *
0J , 0 y s u t 1 ✓ vît: «/->• Ü ï &'• S i a
o V p ^ A A Â J
" %u ' »■* y . / y y«-f ^ IX uJ> * y « J e y u S< * • y
« p f^ jU yL (p J . !<AutJ l 4 £ = y ( \ j p J g * I p J , ^ b - /xxjaJlJ!
p é^ J ) O ÿ » X L i à J . ç a . U
y j , t y j j X j j î y t J | J p ê â J Ï ç ^ J L L , o b - ^ 5
p j i l z c * /)JUUL9 L O J J j J p l j AUl U«JLJ p k c | b l I b j j * l j j -£ = » a
cX aa< jy -Ô J I d l l i * ijpASL. ç a p » • /cjU *3
. Â lk a J I u ü j b p j k lX l l % jdT j l t ó l J ayb«»
ù.%j^ > * p T p k . L i e p ^ J .J ^ C il a y 1^
ovjacXJI1 L b c X o g â ^ y j . f ^ y * L * c X c t *LamJ| ^ 1
* * ■
. • * y U à l
il!udunt volucribus coeliy (ÿ
rfxsr argentum & aurum quibus fidu 1
mortales, quorum acquifittoni nullus A
modus i . Nam qui fabrtfacinnt argen
tum, & in eo folliciii funt, quorum r
pera pérvefiigari neqveunt-.j .Perierunt
& ad inferos defeenderunt, aliique pn
eis furrexerunt, Juvenes qui vide
runt lucem, & babitaverunt fuper f
ram. Viam prudenti a non cognoveru
Neque intellexerunt femitas ejus,ncqn
affecuti funt eas filii eorum , proc"'
ab fuerunt è via eorum: Non eft n
dit a in Canaan, neque confpeila in Tfl
man: Neque Hagareni invefiigator
intelligentie , qui funt fuper ternm
mercatores Meran & Theman, délira*
tes,& exploratores prudentie, non «I
noverunt viam fapientia, neque retm
dati funt c.atles ejus. Hcuf-lW
quhm ingens eft domus Dei, & ainpl
domus poffefjîonis ejus ! Ingens cß dj
infinit a, alta eß & immenfa. ; lbJcA
titerunt gfgagtes illi celeberrimi,
inde a primfirdiis magni fuerunt, Wlj
periti: Non hos elegit DciiS, »tî"|
tradidit eis vidm prudentie ; Scd ftq
ierunt eb qubd cartrent feientid 1 q
perierunt inopiâ mentis fua.
afeendeni in coelum acctpit eam,
deduxiteam è nubibus ? Quis fr
cit litus maris & invenit eam
aquipararet eam auro Wmßfm
V e r f io V U L G . L A T .
m «n eil qui H feire viat ejos nequÄqui exqoirat
1 In ieis ejus r Sed qui feit umverfa, novmeam, & ad-
1 I R P ’ jc jam prudentiâ fuâ : qui prxparavit, teiïam jtterno tempore, & replevit eam pecudibus, &
J I 1 . ^imedibus : Qui emittit lumen, & vadit : de vo- -Ulit ilhid, & obêdit illi in tremore. Stell* autem de-
I ferunt lunîen in cuftodiis fuis, & lxcat* funt : Vocac*
9 2 gj dixerunt ; Adfumus : & luxerunt ei cum jucun-
1 Bitate.qui fecit »lias. Hic eft Deus nofter, & non *ßi-
1 biibitur alius adversùs
m. Hic adinvenic omnem vikmdifciplin*.
& tradidit illam Jacob puerojuo ,& I f-
I L.ldileäofuo. Poft h*c in terris vifus eft, & cum hominibus
r
converfatus eft.
r i l e liber mandatorum Dei, 8e lex, qu* eft in xternum:
_|mnesquitenenc'cam,pervenient advitam: qui auteiri
I Bereliquerunt earn, in mortem. Convertere Jacob, &
1 [pprehende earn, ambula per viam ad fplendorem ejus
bontra lumen ejiis. Ne tradas alteri gloriam ciiam, &
I aignititem tuam genti alien*. Bead fumus Ifrael : qixia
I L * Deo placent,manifefta funt nobis. Anim*quior efto,
* Ropulus Dei, memorabilis Ifrael ; Venundati eftis Gen-
tibus non in perditionem : fed propterqubd in ira ad ira.
fcundiam provocâftis Deuni, traditi eftis adverfariis.
© A C B .
V e r f io G R .Æ C A L X X . I n t e r p .C u m T r a n f la t i o n e L A T I N A .
Dvk Ïç7r ô ■ jtytaaxdr èf oJbv ayrnc, i j ' i 0 àvDvuupdvQ" TfiCorVfdftjfi qui fa . .
or»«: ’AM,’ 0 T« no.*]*. yivdaKHK vjbji, Ü^topty £u]Um Xenf } lam e\HS- Scd,qui [at unwfrfcnoyit earn: ■s F,;„i,u: ;,.a. J. , s . z . 1 WÊlSSA * terram in eternum tempus, replevit eamJjumen-
ri Quti i f h- clutns. S i&JotmoLctfaç èf yluS oi( & eûura. fêi
irtnAtirty ivllw Xrlcuur Tt7fa.'ir,oJUv. 'O 'àroçîtàuy t 3
roptutf), ôg«At<rtv' «ox3, ’ x, \za•«Xnvir * vtA •..
:çé}8< Iv ? çVAcuiiJt durai, x}(-t)cyffir&n£' *Enut- Stella ai
M iv iuw i, hot or, ildqtofiir * (r) ïka^ xv y.\T ivqpoavvnt
ncJ moinaerji oidlit. Out®- i ^»3< nufcf, i Kojt&naof) Ïnf®*
tybfàvjor. ’E|*t/p« aaiTcei' oJby fàiçupMt , xf ïtànur àvTtiv
lexàC Ttfi meaJi ài/n, Xj 'ifpenK Tifi tiytmy.tvu (£) si®-’ «ow.
Mi]J n n (o) 4»l ‘fy tif ®p3-», ^ à» -m« èyâpdoroit Qwiaro-
T*<pn.
'■ L:‘ quadrupedibus: Qui mit tit lumen, ty v/tdit:
MS. A. ^)bvppftr8ntsé.r' (>) xj Saâm4<*i»($) kun.(o) st?y/if
* - ‘ K £ « .- </!'.
f\ .viu n fi'ißA& t a&su.fa*i&r r •S's», xj ó >ô/x® S va-xp^ai
U & cùZytt. ■ mvTtf oî xotf.nrTtt (a) èurnr, «{ Çainr’ •! j r&-
rfytimn/Tti tlvTÜy, i/nodupur^}. ‘Emspópu T<txa»f ,
£or»< , cftSJ'db<7»|i <!5»3« ß A«/*'fiv 1yt.7trct.rTt r ta r if ùvrnf.
M» Jvi *T>iW & J''0**v >Ù r * <TVy-P*(orTÓ. CoiiSyH itAofita.
ieiot iapjtir Irypn'iA, on n tigtfu \ß)? $t*t nyfir yractL wtt'v
j étexfO’óÏTi Actô« pin, imyibfvvov ' I f f an A. ’EvpaSmt rolt lf-3-ye-
ffiv ixnèf imAetar, J i i (.y) r i ntt&pyitreu v/Mf % $ióy’ craft
J'ófl»7i Toit uvtrarritit.
MS. A . (<fc) tivjns, (0)riJ 5 r3 t afofytffeu riudf
illud -, & abedivit ilh
■ ■ tern fylferunt in cuftodiis fuis , & le-
e funt : '/oca-Oit eas • & dixerunt-, Àdfu-
luxerunt cum jucunditate ei, qui fcck
eft Deus notier : non xftimabiad
e Adin
annandalomm Dei,fy lex, qua ell in
feientie , & dedit cam Jacob pitcro fuo, &
Ifrael dileSto [to. Poft hoc in terra vifus eft,
& cum hominibus converfatus eft. T^*mA-sp/i-
V e r f io S I I A C A c u m In t e r p r e t a t io n e L A T I N A.
mes, quitenent earn-, ad vttam :
qài autem dereliqnerint Cam j morknttir. Con-
erteri j Jacob , dr appréhendé eam : ambula
vr vTam ad fplendorem contra lumen ejus. Ne
'adas alteri gloriam tuam, eh- qua cbnferu:
•bigenti aliéna. tBeati fumus, ifrael : qui
qua Deo placent,nianifefta funt nobis. Confidit
^ipulus meus, memoriale Ifrael. Vcnundt.
Us gentibits'non in perditionem : eb qubd ad
■ acundiam provocâftis Deum j traditi eftis
\ v j Oj OÓ) . ^ a M - i ) OOI JIJ * . O L i V o , j i - S J : O L ^ j o jM r .> Ntc cil qui aovetit viam ejus,
' ♦ ♦ ' : • cogicet femitam ejus. Sed qui
~ . V £s.j o 'jJ> I v^ o 0C5.S00 jn .\ \V J.a.j J çoLJ) o o i.o ivba a^ o OL^.a*
L a -oÔ -O * • ) A . . lV a |~^)J O O I .. I.NO . O l i . W .b o i!v * .;o L.OU.VÇO . \ l j j o |)OIO.J 0 0 1 ,
0)01_]J |o) .p.-^ojo ^oOL'i. Ivoo * .o.V),ti).-)l.Jo ^oiN-.ao^a ojoLjJ ç .
-•>. ,.\ a Jjo .o iA t o ia ^ , (—-r-? ^— ^ o Jol^ . a.JOi * , va-iJ pa-a; ç_iô o ô i i
o a ß o a i . ôu.aoL. 0 .jXbaa^j) L_^i)Oj 01—X a c* -a* .Jl a _ ja * . ol_x 5o .j-u
• ♦ ■ -V. '
.uj^iLJo u . ^ 1 J— ç—-Xo jX a ç - io o * .ov a . .OL, . \s,_.]-Ts£uJJo -o p a o
.‘t-söitj j— y«?.'™.' 5 :
„ J * v o JL 2J 5 *
ç X j voo iX aX .^ oX aX ôtv.J; |-ct)a'<aJO.)oi^s) uoiaj^ocLS). |_j*rao)o JasXa (jo)
.. î 0.1 J » . voLa.baj voOtX ^ .a a . . ) Jj . | ^ X vo o iX |ooiL .oua t uniO,»lo;
ç .-r joJJ ^ L L JJ * . o i j o i a j ; |‘,o i ) : o i_u‘,a J a a ^ X o i o ^ena a ^ o : a c - C A j q S l . j I J c
p - a - . j__L c a l j * . J . j a s a j J - b a à X - . . ^ X u j . o 2 o ^ - X o . ^ ) /C j-b o o . y r a . J o ^ X u a o . s . 1
•Jou^s) OLbaa. o j- .ô lj * voiXJ) y-—»-.’ ^ O jS o j'^ io ,\s,j|ytn.j ^ .a a^ c
vplp^yj; J)J -J-Jpajl |ooiJj .J-babàaX voXx àj)Jj ^ i o * .'^.Jyai.J) J.j(.ao;
voXbaXX*J.|oiXJ
omnia,ipfc novit eam, invenit
pientiâ fuâ: Qui ftabilivit terram in fe- |
culum feculorum, implevitque quadru- 1
pedibus. Qui mittic lucem & vadit : Et
vocat eam, diâoque ei obfeqi
refpondet terra tremore. Stells autem
fuis locis luxerunt & lxtitiâ affedl*
funt, Quas cùm vocat, dicuntj Eccejp
nos : Lucent, cum lxtitiâ ei qui fecit
ipfas. Hic Deus eft, nec alius przter 5 6
ipfum,nec xftimabitur alius præ eo. Hic
is eft qui invenit totam viam fapienti*,
deditque eam Jacobo fervo fuo, & If-
raeli dileûofuo. Et poft hxc oftendit "
terra, & apparait : 8c inter homines
C A P . iV i
H . c eft liber memorialisprxceptorumu
Dei, 8c lex qu* in sternum manet : Qu*l
in vitam erit cis qui ipfam retinent 3 qui}
autem ipfam déférant, morientur. Re- *
fpice Jacob, 8c fedare eam,& retine,&
inçede viam.ipiîus ad fplendorem Iucjs
ejus; Noli alii d ire laudem & gloriam
tuam : Nec bonum quod tibi conducic,
populo peregrino. Beâtos nos, Beatum
te Ifrael : novimus enim id quod Deo
noftro placer. Confolamini populus Dei.
memoria Ifraelis durât. Venditi enim
eftis Gencibus ; non ut pereatis, fed quia
iirritâftis Deum, traditi eftis hoftibus
veftris.
V e r f io A R A B I C A c u m I n t e r p r e t a t io n e L A T I A.
licXiXj * IgAjJtJ 'JpXu JXj p.JlijI'^^=.J * C_A;UJ| via™
i f o i y J ^ î l * p J j â ' f a & i J jcX jT û * u S C • ÎÇ ÿ i^ a Î u y i ï i f g * i f à J Î
4 ^ 2 y Q i |Àk» . £ri S ïr t *
La Ü 2 X ^ "/vaJ^â JI c j iJj J=> Ù a j /\Xj
C 5 j^ û J j cXju
I /vj J ) ( 3 ^ 1 aU| !c\ a
âV vd<S.^ Lxj ’i * QjjJ Aj\) C3jj.*oVI 3 * / \ l l s l
L.J Jjjj L O^-L^A-JtJ* * /vb-Jj-C. /^J%i ttLlLftdJ^^e
p-AllI p * j^ a r ; | ff—t>,j! qjjJ* * L j^ftj
1 p b o - L
. ... . I I . Adfumus,
Et hilares fulgent Creatori fuo.
Text us trigelîmus quart us.
ifte Deus nofter cum quo alius non c,
comparandus,lfte aSinvenit ûmnemviat
prudentiâ,et dedit eam Jacobo fervo fùo
et lfraeli ab eo 'àileÙo : Ac deinde fuper
terram apparuit, & cum mortalibus Converfatus
eft.
I C A P . I V i
S eft liber mandatorum Dei, & lex in
atemum dur attira, quam quiconque ap-
prchenderint,adv'ttam deftinancur#/«-
cunque verb deftitiicrint eam,morientur.
Revertere O Jacob, & fufeipe eam ; ambula
in fplendore ante lumcncjus. Nc de-
deris alteri gloriam tuam,.& qua te decent
genti aliéna. Beau fumus 0 Ifrael,
quiaplacita pdi nota funt nâbis. Coriforlis.
Venditi eftis geiitibus, non ad inter,
'.um, quoniam irritâftis Deum : traditi
eftis adverfdritSi
G