e x p l i c a t i o
Tabula Trigeßm a S e x ta ,
Quæ exhibet ramum Jujubte Indicæ, quae Vidor a Rumphio
vocatur.
A, Ejusfruilum dénotât.
B, Fruttus Ojficultm.
O B S E R V A T I O ;
Arbores hafce ad Jujuhas feu Zizyphos pertinere non tantum
ex floribus & fruiftibus, fed ex toto cjus habitu fpinofo acfo-
liatura folitaria & alterna facile confiât, eilque Jujuba Indica
rotundifolia fpinofa, foliis majoribus fubtus lanuginofis •& in-
canis Breyn. Prodr, t . p . 60. & in nova filii editione p . 74.
ubi reifte in notis adnotatur , quod non fit eadem planta ,
quam in 2'h e f Zeyl. Tab. 6 1 . exhibui, ut ibi p . 131. etiam
monueram . quodque figura H . Malab. neutiquam cum noftra,
fed defcriptio melius cum ipfa conveniat ejusque varietas feu
altera fpecies fit habenda ,quæque confunditur vulgo cum Zizy-
pho Indica argentea Caryophylli aromatici flore Hermami,quam
in eodem Thef. Tab. 39. exhibui, uti latius id ibi p. 91 notavi,
& in Commet. Flor. Malab. ut & in H . Malab. notis, & abaliis
male conjunguntur. Cæterum hæc arbor hic defcripta a Dale
in Pharmac. p . 946. vocatur arbor, cujus fuccus exftillanselt
Gummi Lacca, quæ in nova editione in 4to p . 33 ». ad Jn-
jubam Indicam Ray. H ill. tom. z. p . 153. refertur , ubi &
Malus Malaicenfis non nihil fpinofa vocatur, ubi reliqua vide
fynonyma & varias de hujus Gummi Laccæ generatione opi-
niones : Perm . ToddaL H . Malab. 'Tom. 4. Tab. 41. cum
noftra optime convenit, féd foliorum nervi non ita exaifte funt
notati ac in Rumphii figura > quam hic -fubjüngimus : Genus
hqç a JJnnao ad Rhamnos refertur Gen. p i. 1Ó5. cujus fpecies
in H. C liff, p . 69, 70. enumeräntur.
U Y T L E G G I N G
Van de z>es - en - dertigfte Plaat,
Dewelke vertoont-een Tak van de Indifche Jujube ^ welke
Vidara van Rumphius genaamt wert,
A. Verbeek deszelft Vrucht.
13. De kern van de Vrucht. _
A A N M E R K I N G .
Dat deze.bpomen tot de Jujube ofte Zizypht behooren,
blykt niet alleen uit de bloemen en vruchten, maar ook uit
derzelver ganfch doornachtige gedaante, nevens de plaatiing
hunner bladen, die over en weer is 3 en dit is de Indifche
doornachtige Jujube met ronde' bladen, van onderen ruig en
grys, zo als ze van Breynitis in zyn tweede Prodr. pag. 60,
en in de nieuwe Editie pag 74 genaamt wert, alwaar des.zelfc
Zoon zeer wel -aanmerkt, dat hy verfchilt van. die plant,
dewelke ik in myn Thefaur. Zeyl.pag. 6t vertoont heb, gelyk
ik zulks op pag. 131 aldaar aangehaalt heb, dat namentlykde
Figuur van de Hortus Malabar. niet met de onze, maar de
befchryving beter met die overeen quam, en daarom vooreen
mede-zoorte, ofte een verandering daar van te houden was,
en welke doorgaanfch vermengt wert met de Indifche Zizy-
phus met zilvere bladen, en de bloem aan de kruidnagels gelyk
van Hermannus, welke ik in dezelve Thef. Z ey l op Tab. 39.
vertoont heb, zo als ik dit ook breeder aangemerkt heb aldaar
op p . 91. en in de Flora Malabar. van Cajp. Commel. en
in de aantekening op de HortusMalab. qualyk by elkaar gevoegt
werden. Verders werd deze boom hier bovén befchreven van
Som. D o le, in zyn Pharmac. p . 446. genaamt een Boom,
wiens uitdruipende zap is het Gummi L a cca , ofte het Gom-
la k , die in de nieuwe uitgaaf p . 335. gebragt wert tot de Jujuba
Indica van Ray in zyn H ifior. p. 159. alwaarze Malac-
dfche doomachtigé Appel-boom genaamt wert, alwaar de
verdere benamingen zie , en de verfcheide gevoelens over het
Gom-lak: De Perim Toddali van de Hortus- Malab. 4de deel
Tab. 4r. konit met onze boom wel overeen, doch.de zenuwen
der bladen zyn zo wel niet aangewezen als in dè Figuur
van Rumphius, welke wy hierbyvoegeft: Ditgeflagt wert van
TJtmueus toe de Rhamnus gebragt in zyn Gen. p ip . 165. welkers
zoorte in de Hortus Cliffort.p.■ 69, en 70. opgetelt werr
den.
CAPUT QUADRAGESIMUM
Q U IN T UM.
Vidara Littorea. Vidara Laut.
Vidara Littorèa'verus eft frutex, variis tenuibus&
arcuatis ftipitibus fefe attollens vix crus craflis,
cujus folia ex nodofis rachibus plura fimul pro-
veniunt,brevibus infidentiapetiolis, prope quos fpû
nulæ quædam etiam apparent, fed rariores&breviores
quam in'p riori, ita ut quidam majores raminullas pe-
nitus gérant.
Trunci cortex eft glabrior quam præcedentis , ter
nuior,& magis fufeus: Folia multo funt minora, du-
plicis formas, fuperiora enim Limonis Nipis foliis
luntfimilia, inferioravero funt obtufa, & fere biful-
cata inftar cordis, ad oras integra née ferrata , infe-
rius non incana rieque mollia, uti præcedentis, fed
glabra & æqualia , paucis ac valde obliquis coftis di-
uinfta: Juniores rami funt angulofi & ftriati, in qui-
bus foliola folitaria locantur, Limonis Nipis foliis fimil-
lima, & in fuperiore iddem parte paululum ferrata, fed
minora, glabriora, & flaccidiora, binos pollices longa,
vixque unum lata. Ad finguli.folii latus longa oritur
minula, atque in ilia hinc inde fæpe talia apparent
foliola : Quorum fapor eft adftringens , Pruno-
rum vel Ceraforum nuclèis fimilis, quæ ad Sayor
adhibentur; prope foliorum petiolos parvi florum
ïaeemi propullulant, primo forma ^iridium capitulo-
rum, qualia prima funt Caryophyllorum rudimenta,
quæ fefe in flofculos aperiunt paulo majorés .præcedentis,
ex quatuor albis & oblongis petalis confiantes
extrorfum reflexis, -interne molli lanugine obvo-
lutis
XLV. H O O F T S T U K.
De flrant Jujube - Boom:.
Yldafa Littorea is een formele firuik, met vetfeheidö
dunne en bochtige flammen opfebietende, qualyk een
been dik, de blaadjes f t aan aan knoeftige ryskensi
met bosjes' by malkander, op korte fteeltjës, by dewelke
men ook eenige doornen, vind, doch weiniger en kórter,
dan aan de vorige, zo dat zommige oude takken ook gene
en hebben.
De feborffe van den ftam is effender dan die van de va-,
rige, als mede dunder, en rojfer. De bladeren zyn veel
kleinder, en van tweederlei gedaante, want de voorfie
zyn die van de Lemoen Nipis gelyk, de acbterjh zyn van
voren breei, en bykans in tween gëkloofti als eèn hert,
beide aan de kanten ongezaagt, doch van onderen niet
wiiacbtig, en Zagt, gelyk dé vorige, maar glad, en effen
, met weinig en zeer febuinze ribben: De jonge' takken
zyn hoekig ,• en zeer geftreept, daar aan de blaadjes
enkeld ftaah, die van de Lemoen Nipis zeer gelyk, en
ook omtrent dt Jpitze een Weinig gezaagt, doch kléinder,
gladder, en flapper, twee duimen lank 3 midsgadetsfebaars
en breedt: Tder blad beeft ter zyden uit een lang doorntje
, en aan -t zelve ziet men bier en daar diergèlyke blaadjes
, doch kleinder: De fmaak is zamentrekkender j en de
korls van pruimen of kerffen zeer nakomende, én werden
wel tot Sayor gebruikt, by de fteeteh der bladeren komen
ook kleine trosjes, gelyk dè eerfte fcbepzelen van de Gd-
r ioff el-nagelen, én dewelke haar openen in bloempjes,
wat gröoter dan dé vórige, en van 4. witte lankacbtige
blaadjes gemaakt, wat uitwaarts omgekromt, en dein baar
bik.