fnrma ficcae & decordcatæ Amygdalæ velGanarii, tègtï. W-vermm in de gedaante van een drooge ge
K onlo magis anguftiorem, rotundiorem,'&.oblon- fcbilde Amandel, of Canari, dog,wat fmalder, ronder, en
Cd pafabaue6fufca pelliGula reconditur medulla1 alba lankwerpig, hebbende onder Har bruine vlies ken een w it,
W Ê È m ‘d iài Canarii., feu Amygdalæ, qjtïsdem- droog'mergi gelyk de gem. Canaris, óf Amandelen, ook - UCCd ' „s rir-mi-iü nnn tro nten. hvbnnc,mat). /Iflv.fil.'np l'nmak. dnir da.CntaMian 01 Ufere-fapóris ; verum Catappa non ita eft oléo- bykans mti dezelve fmaak, dog de Catappan iirs vz.on npll'VynaJgtttiipgr
?U c^Canarium unde & gratior eft & delicatior. ad niet, als de Gmari, en dieroalven lieffelyker of‘fmakely-
a dam cibum^Frudusreeensapertus, jucundumquo- ker om raaùw te eeten: de vrugt, vers opengefneeden zyn-
Cne oraebec odorem , magnamque habet convpnien- de,geeft ookgeen onaangenaamen reuk; zy beeftmedegroo-
■ m cc fifnilitudinem eum illo îitoreæ arboris, Atun te gelykeniffe of gemeenjcbap met die van een andere Jlrant-
T i t -di&æ quæ poftea Libr. 4. defcribetur: Vetufta boom, Acun Laut genmmt, e)i dewelke bier na in ’t vierde
h as arboris folia rubent, eoloremque habent fere boek befcbreven zal worden;, de oude bladeren van dezen
iA r Cancrorum codorum. • bom werden regt of geheel rooi, én krygen een coleur byna
inu . als van. de gekookte krabben.
Silveftres Catappæ arborés iri duas iterum dividun- Aangaande nu de wilde Catappan-boomen, dezelve vertus
fnecies fecundum lo c a , in quibus crefcunt, five delen baar weder in twee. zoor ten., na de plaatzen daarze
ad litus five in filvis, quamvis parum a fefe invicem groeyen, bet zy. dan aanjlrandt, o f in bet bofcb, boewel-
d'fferant ze van malkander weinigkomen te, verf chilien, .
1 catappa Litorea, quam proponemus, arbor eft mul- De Strant-Catappan, die wy zullen voorftellen, is- een
to alcior domeftica, trunco craffo, ramisque extenfis veel booger, boom dan de tamme, met een dikker flam, en
inftar Ouercus, plerumque parum inclinans, ramisque wyt. uitgebreide takken, gelyk de Eyke, gemeenelyk een wei-
inferionbus trans aquam fefe extendens , rami ejus nig voor over bellende, en met zyne onderfie takken over
non ita fiant regulares acdomefticæ, fed itidem op- het waater hangende; de takken wajfen ook zo ordentelyk
DOÖti font : Folia quoque ad ramorum extremitates in niet als aan de tamme, dog al mede over dwers: de blade-
orbem locantur, quinque fexve fimul junda, forma ren fiaan insgelyks aan de eynden der takken In een kring,
cum domeftie® foliis convenientia , fed paulo funt vyf a zes by een, en agter malkander, zynde, van fatzoen
longiora, & ad tadum rugofiora, inferius enim funt de tamme meeji gelyk, dog wat langer, en in 't aantajlen
lanuginofa, uti & eorum pétioli, fuperioresque ac mi- ook ruiger, want aan de onderfie zyde vallenze wat wo\-
nimi rami-: Plures gerunt collas parallelas quam do- agtig, gelyk mede doen baare jleelen, en de voorfie takken,;
meftica, unde urentibus Polot foliis funt fimillima, zy hebben meer paralleele ribben dan de tavime, en zyn dier-
præfertim junioribus in arboribus , fed'non urunt. balven de brandende bladeren van Polot zeer gelyk, inzr
Flores fr.udusque-funt ut in domeftica, longisque e x derheit aan de jonge hoornen, dog men behoeft niet te vr
racemisvdependent, duo tresve fimul, fed minores zen zig aandeze te zullen branden. Het bloeyzel en de vrug-
diuque'viridem fervant colorem. Officula interiora ten zyn als die van de tamme , en bangen aan een lange
funt quoque minora, oblongo-rotunda, dulcisque fa- Jleel, twee a drie by malkander, dog kleinder, eji-flyven
poris inftar Nucis avellanæ, quum vero tam pauca fit lang groen. De binnenfte korrels zyn ook kkm.der, lank-
eorum fubftantia, raro expetuntur,.& colliguntur. werpig-ront, en mede zoet van fmaak, als een Hazel-noot,
dog'om dotter zo weinig aan is , werdenze zelden gezogt,
en verzamelt; .
Truncus corticem gerit rotundum , æqualem, ac DeJlam beeft een ronde, effene, en ligt-groene feb.orffe,
læte virentem , lignum ex rubro albicat, reeens fi bet bout' is w it, verfcb zynde, een weinig na ’t ligt-r.oode
fueriti ficcum vero cinerei eft .coloris, craflis con- trekkende, dog droog werdende zo bejlerftbet ligt-graavw,
ftans fibris, annulisque notatus inftar Quercus ligni, grof dradig, en met kammen geteikent ,bykans als bet Eyken-
hi autem annuli feu pedines aliquando r e d i , ali- bout, dog deze kammen loopen zommige regt, andere we-
quandó obliqui & intricati decurrunt, flexusque for- der fcbuyns en verwert, maakende eenige draayingem bet
mant, ficcum fatis leve fed tarnen durabile e ft, & 'ad drooge isbokredelyk ligt, dog blyft evenwel dvrabel, en
navium exftru&ionem maxime expetitur: Arbor haec wert zeergezogt tot alderbande fcbeepsbouw.'men.vint de-
nusquam nifi in litoribus o ccu r r it, & femper in fil- zen boom nieuwers, dan op Jlràmkn, en dat-juijl op-den
\æ crepidine,fed tali affiedione, ut femper ad mare zoom van bet bofcb ,<dog met zodanige affectie tot-de Zee,
incline^,;ejusque obumbret aquam, unde ejus frudus 'dat hy, als gezegt, meeji voorwaarts overbelt, en hetZee-
qaoque hinc inde in litusV projefti reperiuntur. water befebaduwt, dies men de vrugten ook bier en daar
langs de Jirant opgeworpen ziek ,
ÇatappaÆveJlris, quæ akera filveftris fpecies e ft, De bofcb Catappan, zynde de tweede wilde zoort, is de
deferiptæ primæ leu Iitoreæ fimillima e f t , fed ejus voorn, aerfie of Strandtboom meejigelyk, dan de .bladeren
folia funt longiora & anguftiora, ad ramorum extre- zyn wat langer en fmalder, mede aa?i ’t- uiterjbe der tak-
mum fine .0renne locata, ardeque junda, multis co- ken, zonder ordre, en digt op nialkanderen Jiaande, met
ftis parallelis, fpatiisque intermediis parvis contex- veele paralleele ribben., en bare tuffen-plaatzen wederom
tis venulis .formata, fed magis referenda didum fo- met kleine adertjes doorreegen, nog meer gelykende pa bet
lmm urens Polot, cum quo juniores .Catappæ arbores -voorn, brandende blat P o lo t, met bet. welke deze jonge
tantam habent convenientiam , ut quam adcuratiffi- Catappan boompjes >zulken gelykeniffe bebbm , dat by daar
me adtendere opórteat, fi quis eas diftinguere ac digno- al naauw op letten moet, dieze onderfebeiden zal, hoewel
•fcerè velit,quamvis hujusCatappæ foliauntpaulo angu- deze Catappan bladeren wat fmalder, en gladder zyn, baare
ftiora, & magis glabra, oræ foliorum .conniventes feu fmal toelopende zyden Jlooten ofraaken agter byna tot aan
anguftatas fere ad petiolorum ortum extenduntur ,.qui den oorfpronk der Jleelen, dewelke mede bekleet zyn met een
obdudi quoqiie funt tenui, ruffa, ac molli lânugine, dunne, roffe, en zagte wolagtigbeit, en zo doen insgelyks
quali itidem ramuli virides furculique obtegdntur ; in- de groene takjes enfebeutjes, zynde de onderfie zyde van
ferior.'autein junioris folîi pars eft fufca, frudusque jonge blat bruin, en de vrugten waffen al mede Op dezelf-
eodem crefcunt modo, quopræcedentis, qui plurimum •de manier als de voorgaande, blyvende meeji groen, of wer-,
funt virides, vel denuo ex navo virefcunt inftar pomi, den ten laafien ookwel appel-geei, met een weinig root ver-
paucovadmixto rubro colore. Intus continetur nucleus mengt ; van binnen leyt een lankwerpige fmdlle beefl,
anguftus, oblbngus, præcedenti minor,qui dulcis qui- nog kleinder, als die van de vorige, zynde mede wel zoet
dem.eft faporis, led öb parvam ejus fubftantiam ne- van fmaak, dog wegens-zyne kleinheit;en wil niemant de
niini lubet frudum contufione aperire.. Truncus non moeyte doen om de vrugt open te kloppen. ~ De flam helt of
'ita inclinât ac præcedentis , fed eredus excrefcit , ra-, hangt zo niet over als de voorgaande', maar 1vaji regt op,
niosqufiyiiffandE inftar mpplèpet^fi in'orbem;: Lignum - en Jpreyfzytite takken mede ais fen breedpi boet ;m de ron-
præcectenti limite è ft, ’fed magis ficCum, mo resqu e te regt dwers uit : bef Hut is ook gelyk als bét Voorgaande,
habet pedines., fqp yen as. , . dog wel zo droog, en wat grooter van kammen of aderen.
Nomen, Prima feu dóhiëftica fpecies Latine dicitur Naam.: De ^erfiebf tamme zoöfte wert'in 't Latynge-
Catappa Domejlica: Maïaice & Balaice Catappan, Ter- naamt Catappa Domeftica: op Maleyts en Balys Catap-
naticéNuffu&NguJJu dîaÆce teley’ & Teleyox Altera pan: op Terndats Nuffxi en Nguflu : op BandaasTeley
Ipecies Catappa Litorea: Malaice Catappan Lant: Qui- en T e ly o : de tweede zoorte Catappa Litorea: op Ma-
dam etiam eam vocant Canari Lauf, quum ejus nucleus Uyts Catappan Laut : zoinmige neemenze oo&Ganari Laut,
^anarii nucleo adeo fit fimilis. Amböinicë; Saliffa': Ma- om dat de beefl die van de Canari zo zeer gelykt: op Am-
cailarice Taliffa: Bandice Talyo-Batu.Quum in lapideis boins Saliffa: op Macaffers Taliffa: op Bandaas Talyo-
'ÇreiÇac litoribus. Tertia fpecies Catappa SilveJiris , batu , :ow datzeop Jleenige Jlranden wajl: de derde zoorte
Malaice - . Catappa