XJfus. Dum in Amboinâ filveftris fpeciei fruftus fît
dulcior , quamvis minorem gerat carnem domeltico,
hinc cruclus iriagis comeditiir, üt öS at Velltriculus
refocilletur : Apri quam maxime hos etiam e^petunt
fruftus, qui maturi magha in copia ex arboribus de-
cidunt, ipfeque ofliculum talisfrudlus in Hicuenli re-
'sionsün apro inveni : Palumbes Bandenies hos id dem
amant fru äu s,a c Bandenfes muria hos eondiunt inftar
illorum Tropatti, ac uti nos falitas Olivas, qiiibus
ad ’cibos utuntur, huncque in finem femi-maturos lu-
munt fruttus : Aliis in locis, ud fuprade domeltieæ
fuit d iâum, cum pifcibus hi coquuntur, vel proprie
varia Kerry genera hifce præparantur.
luniora harum arborum folia apud mulierculas feu
curatrices magno, in ufu funt contra Aphthas, tarn
infantum quam adultorum, atque hunc in finem lila
inter nianus conterunt, fuccumque exprimunt, «ngrq-
que propinant cum. guttis aliquot Limonum lucci,
v el os hocce colluunt: Quidam etiam hocce utuntur
fucco contra albugineas, oculorum maculas , fed for-
tis admodum eft & acer, foliaque hæc potius, an-
tëqüam conterantur-, eörumque exprimatur iuccus,
fupra ienem funt extendenda, ut flaccefcant, neque
etiam Limonum. fuccus huic fucco eft mifcendus, led
ut melius hic tolerari poffit, aquæ mifcendus eft , ti-
mili quoque modo hæc folia calefacta, ac manibus
parum contrita partibus inponuntur pudendis :, tarn
virorum, quam feminarum, fî inflammatæ fuerint
ardore urinae , vel Dyfuria fuerint exulceratæ, quod
parum quidem arrodit, fed fimul ardorem extra-
hit dépurât, & propellit calculofam fubftandam, quæ
Dyfuria concentrator. Feminæ quoque ex hifce foliis
peffaria formant, quæ per totam noftem naturalibus
•intrudunt'partibus, ut depurentur, refngerentur-
que.
e x p l i c a t i o
Tabules Quinquagefima Nonce
Ramum .exhibet Arboris Draconis Silveftris, ubi Litt.
A. Ejus Officulum dénotât.
OBSERV ATIO.
Domeftica antecedente capite defcripta , & hæc Arbor Dra-
comm Silveftris a Valent, pag. 170. enumerator & obiter de-
fcribitur, inque Tabula fiib no. XIV. prior exhibetur.
Gebruik. Dewyl in Amkoina dit wilde gejlagt zoeter
van j'maak is, hoeweh'e minder vleef:b hebben dm de tapt-
me, zo ‘êerderize ook meerder‘raauw gegeéten ,om denmont
en maag te ververfcben: Ook zyn de wilde verkens zeer
graag na deze vrugten, dewelke.ryp wordende, met menigte
onder de boomen vallen; en ik zelve beb een korrel van
zodanigcn vrugt op ■ ’£ Hitueejcbe land; binnen in een wilt
verken gevonden, de wilde ftuiven in Banda eet en deze vrugten
ook zeer graag -, en de Bandaneezen wetenze, gelyk als
bare Tropatii, intepeekelen, en zo als wy de gezoute Oly
ven, tot baar toefpys te gebruiken, en daar toe nemenze
maar alleen de balf-rypen; op .andere plaatzen werdcnze,
gelyk boven van de Tamme is gezegt ,by de viffcben gekookt,
of eigenilyk verfcheide zoort van Kerry mede toebereid.
De jonge bladeren van deze boomen zyn by de vrouwtjes
of meefireffen, in -groot gebruik tegens defprouw, zo
wel omtrent kinderen, als oude-lieden, en ten dien einde
vryven zy dezelve in de banden, wringen bet zap daar uit,,
en laaien bet den patiënt met een druppel Lemoen-zap indrinken,
of den mont -daar mede fpoelen; eri zommige gebruiken
dat zap ook tegens witte vlekken enfcbeïlen der oo-
gen, dog bet byt zeer, en is al watfcberp, moetende de
bladeren , eer menze uitwringt, wat over’t vuur worden
gehouden, tot datze komen te verjlenfen, ook èn mag men1
daar (om bet ie beter te komen verdraagenj geen Lemoen-
zap, maar liever wat water bydoen: Op dezelfde manier
werden ook deze bladeren warm gemaakt, met de banden
een weinig gewreven , en gelegt op de fcbamele leden,zo van
mannen, als van vrouwen, dewelke verhit, en door de
brant-pis, of fcberpe en moeyelyke waterlozing, befcbadgt
zyn, en 't welk wel een weinig byt, maar trekt.alsdan ook
de brant uit, en zuivert.of verdryft dekalkagtigefubjlan-
tie, die de dyfuria aanzet;; De vrouwen maken, ook uit, of
van dezelve bladeren gebeele péffarifen, en laaien die een
gebeele: nagbfieken in baare natuurlyke gelegentheit, om dezelve
te zuiveren en te verkoelen.
UYTLEGGING
Van de Negen- en Vyftigfle Plaat,
Dewelke vertoont een Tak van de Wilde Drake-B ooni, aldsaar Lttt,
A . Deszelfs Zaat-kern verbeeldt. " '
AANMERKING.
• De: Tamme zoort in bet voorgaande Cdpittel befcbreven, en
de Wilde Draken-Boom werden by Valent, pag. 17.0. vermeit,
en ter loops befcbreven, en van de eerjle op de plaat onder no. XIV>
een afbeelding vertoont.
CAPUT L . HOOFD