tundus & glaber inftar Limonis nipis, externe ignei
rubentis coloris , interne flayi leu T u te i, quatuor
quinqueve tenuibus-ae planis gaudens officulis,qu® funt
magnitudinis circiter feminum Melopeponum, fed
lignei coloris, ac parum rugofa: Frudushos Sinen-
fes norunt pianos compTimere , inftar Ficuum His-
panicorum, undé a rioftratibus Ficus Sinenfes dicun-
tur , videnturque quail laccharo confperfi , qui-
que inde multUm in alias transferuntür regiones,
atque tragematibus inferviunt. Quædam etiam ha-
rum arborum in Batavia funt cültæ, fed ibi non læte
germinant, vel fruÊtus videntur produdur® : Guil.
Pifo Lib. 4. Cap. 17. Hift: Brafil. aliique Indiæ Oc-
cidentalis fcriptores frudum hunc vocant Araticu,
cum no lira Manoa plurimum convenientem, excep-
to quod flores plurima gerant petala, frudusque
carnem gérât internam luteam.
In Rumpbii appendice hcec adduntur.
In Hort. Malab. part. 3; Fig. 29 , 30, 31. Bin®
Anonce defcribuntur fpecies eodem Fere nomine,
qumque ibidem funt exotic®, prima nempe noltra
vulgaris Anona Fig. 30 & 31. fubfequens autem crifpa
Fig. 2.9* nomine Atamaram.
e x p l i c a t i o
Tabula Quadragefima Quinta.
Qua e'xhibet Ramum Anona anguftifolia fruUu cancellato
maxima.
A. FruSum cancellatum jufta denotat magnitudine.
B. ojjicula ejus feminalia.
O B S E R V A T I O .
overvloedig, maar daar en tegen voeder veel kleinder als de
•Anona, voorts regt ront 'en effen, gelyk een Lemon-ni-
pis, van buiten vuur-root-, én van binnen een geel vleefcb
hebbende, met vier envyfdunne platte korrels y omtrent
zoo groot als de zaaden van water-Meloenen, dog ‘bout-
vervolg van colèur, en'een weinig rimpelig, deze mm.
ten voeten de Sinéefen plat te drukken, gelyk de SpaanJcijc
vygen, en daarom vóerdenze by de onze ook Sineefe vygen
genaamt; en zy vertoonen baar dan ook als ófze met zuïker
beftrooit waren; voerdende veel van daar in andere Landen
Bins in H. Malai. Anona fpecies elegantiffime delineate
funt, quse tamen a Rumphianis figuris quodammodo diver-
f® funt, & Anona hujus Cap. 3 9. eft Anona Mar am Hart.
Malab. Anona tubejofa fubfequentis Cap. eft Atamaram,
uti ex Rumpbii additione quoque conftat. De his .autem
porro vide Ray Hift.pl. pag. 1650. buicque in Ray tom. 3.
denir. additur Anona maxima foliis oblongis anguftis, frudhi
maximo, Iuteo, conoide ,.cortice glabro, in areolas diftincto.
Sloan. Cat. pi. Jamaic. pag. 209. qu® eft Anon Oviedi apud
Cltif. Parkinf. & J . B. &c. hue & fpeftat Anona Indica anguftifolia
, frudtu eceruleo , cortice fquamato glabro Plukn.
Pbyt. Tab. 134. Fig. 4. Anona-boom Valent, dejetipt. Amboi-
m pag. 164.
vervoert, en tot bankquet-vöcrk gebruikt,: ook beeft
men eenige van deze boomen op Batavia aangeplant, dog
fcb'.nen aldaar niet voel te aarden, nog vrugten'voort te
zullen brengen: Guil. Pifo Lib. 4. Cap. 17. Hift. Bra-
lil: en anaère Scbryvers van Wejl-indien, noemen deze
vrugt Araticu, meejl met onze Manoa overeen komende,
bebalven (Uitbet bloeizei meer blaatjefheeft, en de vrugt
van binnen een geel vleefcb.
Inde Appendix van Rumphius werd dit 'er bygevoegt.
In bet der.de deel van de Hortus Malabar Tab. 29,
30 en f® werden mede twee zoorten van Anona befebre-
ven, Jcbier met de zelfde naam, en aldaar voor üytland-
febe boomen gehouden; te weten de eerjie of gemeene Anona
in de Figuur 30 en 31. en de volgefide Anona criipa in
Figuur 29'. met de naam van Atamaram.
U Y T L E G G I N G
Van Ie Vyf- en Veertigfle Plaat.
Dewelke vertoont een Tok van de Anona-Boom met mauwt
bladen, en groote geruite vrugten.
A . Wyft aan een geruite vrugt in zyn grootte.
B. Deszelfs zaadkorrels.
A A N M E R K I N G .
De twee zoorten van de Anonaas zyn zeer fraai- in de Hert.
Malabaricus verbeeldt, dog verfcbillen nog al wat van de figuren
van Rumpbius, en de Anona van dit 39. Cópitt. zoude zyn de
Anona Maram, de Anona tuberofa van bet. volgende Hoofdfluk
de Atamaram, zo als dit uit bet byvoegzel van Rumphius blykt.
Dog over deze zie verders Ray in zyn Hiftor. der planten, pag.
1650. en by deze werd in de Appendix van bet derde deel bygevoegt
de Anona maxima foliis oblongis anguftis, fruSu maximo,
lüteo conoide,cortice glabro,in areolas diftintlo van Sloan inde Catai.
van de Jamaic. gewaflen pag. 204. welke is de Anon vanOvie-
dus by Clufius, Parkinfón, en Joh. Bauhinus &c. bier toe behoort
mede de Anona Indica anguftifolia , fruÜu cceruleo, cortice
fquamato, glabro van Plukn. Phytogr. Tab. 134. Fig. 4. Anona-
boom werdze by Valent. in de befchryvingvan Ambon pag. 164.
genaamt,
CAPUT QJJADRAGESIMUM. XL. H O O F D S T U K .
Anona Tuberofa. Manoa Pafuwa: Atis. De geknobbelde Anona-Vrugt.
ALtera Manoa Ipecies nuper ex Temata in Am- T "T Et tweede geflagt van de Manoa is onlangs uit Ter-
boinam eft translata, cujus. arbor paulo minor |—!■ noten tot ons in Amboina overgebragt \ zynde /ic
eft vulgari, nee in Amboina frutice aldor -*• boom wat kleinder dart de gemeene, en by groeit in
excrefcit, pauciffimis rarois: Folia c®terum, flores, & Amboina niet booger als een flruyk, met weinige,takken1,
crefcendi modus cum pr®cedenti convenient, fed in zyn bladeren, bloemen, en manier van was domzyn de voor-
omnibus paulo minor eft-.Foliaitidem funtpallide magis gaande gelyk-, dbg in alles een bairtje kleindèr: de blade-
viridia & molliora, peculiarem quoque, 11 traden- ren z\n ook wat ligt-groenSer, en zagter in 't aantaften,
tu r , fpirant odorem,lednonadeofortem ac vulgaris: zy hebben ook een byzondere reuk, als menze bandelt, dog
Flores cum prioris conveniunt, fed minores funt: zoo fiérk niet als de gemeene, 't bloeizel is mede gelyk als
Fru&us eodem modo ex cralfo & curto dependet pe- ’tvöorige, dog wat kleynder: de vrugt wafï-'ook op dezelf-
tiolo , cordiformis vel inftar. inverli pyri: Minor eft de mamer aan een dikke en korte Jleel, mede gef 'Omteert als
antecedente Manoa , exteriorque pellicula eompo- een hert, of omgekeerde peer: zy is wat kleinder dan de
nitur e x limplieibus tuberculis , feumagnis verrucis, voorige Manoa , en baar buitenjle fcbel bejiaat uit enkele
qu® regulari ordine locat® funt, -cancellat®, fed knobbels of groote wratten, dié evenwel ordentlyk gefcbm
prope petiolum funt magis oblong®, ac circa ilium f lam , te weten ruytsgewys, dog naby denfteelzynzeviat
elegantem formant coronam : Verruc® h® non fir- langwerpig, en maaken daar rondom een cierlyke krans0}
miter fibi invicem junguntur , qu® fi matur® fint, krage, deze-knobbelen hangen ook niet vajbaan een, maiïï
facile feparari & feorum auferri polTunt. Frudus alsze ryp zyn, kan menze Hgt van malkander en afnemen.
color primo, eft glaucus,! dein inftarPfittaci viridis, décolewr van de vrugt is m 't eerft regt Spaans-gr oen,
fed femper cinereo quafi pulvere eonfperfus, hunc- daar na papegaay-groen, dog altyt met eenig grys jtoj,
que fervat colorem ufque in fummam maturitatem: als meel beftrooit , en deze-coleur boutze tot in haar laajtt
Medulla ejus multo fuceofior ac delicatior eft vul- rypbeid toe : bet binnenjte merg is veeizappiger enfniake-
garis, fapit enim fpiratque aquam Rolarum: Hujus lyker, als dat van de gemeene, want bet riektien JmaaM
® 3 femi- -W