j 3 Egyptische, A rabische, Americaahsche A c a c i a , & c. m
teegens over .elkander j ook voor aan in een njet.eyn-
digende j .aan welke men defgelijks veel fchoone en
Gedaante kleyne Bladertjens ziet, zonder eenige Steeltjens, twee
dcrBlade- en twee regt teegens overeen. Zijn van een aangename
ten. groene verwe, langwerpig, fmal, vooraan rondachtig '
toe-gaande j in gedaante niet zeer .ongelijk die van ’t
Herba viyd Frnticefiens, o f ’t. Indiaanfcbc Gevoelig
Krnydje-, ook,gelijk die,gantfch niet voor in een eyn-
digende. Ontrent den avond, teegens malkander op-
ftaande, (luytcn ze zich, toe : ’s morgens ten zes o f
zeeven uren gaan ze weer open. Blijven niet altijd aan
hare Takjcns, maar verlaten dezelve ieder Jaar, in ”t
laatfte van September, en vallen ter aarden neer: doch
weer andere kamén Voor den dag in 't Koor ja a r , ontrent
’t laatfte van -4pril o f ’t begin van May. Eèven-
wel ziet men ook met verwondering, .d a fd it aardig
Boom-gevjas zoo wel in September als in 'tKporjaar nvt
Bloem- lo o p t, doch in .deeze. Lapden zeer zober. ’t Geeft
•““T -- ook in May tuffclien de gemeide»zW»é» kjeyne ronde
Knofpe», ruftende op'korte Steeltjens, welke .in de
Maand‘Jul'ms zich, volkomen open,~ten toon ftelleu.
Eerft zijn ze groen , trekken-vervolgens na ’t g ee l, en
werden eyndelijk gantfch.wit ,: dan.beftaanze u yt een
ontelbaar getal van wollige bayrtjens, uyt welker midden
werden voort-gebragt een zeer g roote meenigtè
dunne draadjens, boven met kleyne ronde en geelé
Topjens vercierd, gelijk men ooit vernèemd aan dé
Bloem-knop van ’t gemelde Herba viva Frttticefcens.
T e zamen maken- ze dan een ronde Knop , zoo groot
als een middelmatige Ka rs, o f Knikker, van een aan-
i E" Pook- genante, zeer lieflijke reuk. Deeze, eyndelijk in haar
M l Zel™D K g « ’ laten-n-a.-eenige weynige Feultjens ,
uytdczel- welke m deeze. Geweften noyt hare volkomene rijp-
vc. heyd verkrijgen : eevenwel zijn ze rondachtig, eerft
groen, daar na zwa rt; een weynig ingedrongen, ontrent
zoo dik als een kleyne vinger : de gedaante is als
die der Lupinen , o f Hijge-boonen; en hebben , wanneer
ze tot hare volmaaktheyd zijn gekomen, de lengte
van zes vingeren breedte , wat meer o f min : zijn
een weynig krom gebogen : inwendig gevuld met een
hard Z aad ,dik, ovaals-wijze rond, dochzomtijds ook
wel wat platachtig ,r ruym een plat-gedrukt ftroo-
brèedte lang, van verwe uyt den.; groenen en grauwachtig
•, gelijk de Bezwaar uyt Ooji-Indien j , ook »lad ,
en vercierd als met een verheeven Ad e rtje, o f ftreep ,
lopende, in ’t ronde. - , , •' ; . >, // s
\jicacia De Acacia rotundifolia spinosissima , o f
fRotundifo- z,eer doornige en rondr-gebladerde Acacia, is een gantfch
■ Do’omiVef ^ oone ’ vermakelijke Boom, die opwaft tot de hoog-
I en rond- te van. een ^ ars o f P.ruymboom , ook wel bijna tot de-
■ gebladerde zelve dikte in America, daar ze van naturen groeyd op
■ Acacia. fteenachtige plaatzen : heeft een grauwe Schors, o f
Bajï, van binnen witachtig, zonder reuk,; en tamelijk
vaft Hout s in ’t midden gevuld met een bleék-bruyn
Pit. Indien hij niet waargenomen werd, zoo waft nij
Ij- uyt eygener aait gantfch wild en zonder orde op,: beto
omd yeele en fterke Wortelen, waar op hij ruft :
yerlpreyd zich boven in veele Takjzcn , rondom be-
zet met veel fcharpe > bruynachtige en matig-lange
■ bedaante P oorne^y waar aan ,• nu uyt de eene , dan uyt de an-
W erBlade- dere zijde der nieuwlijks gefchotene Steden, welke bo-
■ cr?' ven malkander voortkomen , en onder op een korte
Steel, als uyt de Lak jens voortfehietende, ruften, zeer
aangename en voor ’t oog behagelijke Bladertjens te
zamen gröeyen , op dezelve wijze als men aan de andere
Soorten der Acacia o ï diergelijke ziet; eevenwel
niet zoo meenigvuldig. bij een gevoegd , , maar ieder
Steeltje komt met zijne Bladertjens afzonderlijk voort.
Zeer kleyn zijn ze , niet langwerpig, 'maar ten naaften
bij rond, doch hebben voor een,.kleyn puntje; boven
vercierd met een lieflijk grpen , doch onder bleeker,
ook in t midden met een kleyn ruggetje, en geen andere
zigtbare Adertjens : teeder en dun van aart; haaft be-
fchadigd door een fterke wind. Men ziet in ’t midden
■ '
eén regt door-gaande Steeltje, en daar aan agtthien,
twintig, vierentwintig, zesentwintig * agtentwintig ,
en ook meer Bladeren in g eta l, altijd weerzijds twee
en twee teegens over malkander geplaatft, en geenzins
vooraan in een eyndigende. Komen voort digt aan 't
gedagtë Steeltje * eeven als ruftten ze op geen Steeltjens.-
Gemeenelijk ftaan ze regt o p , doch ook zommigé
krornmèn haar; een weynig neerwaarts. Ieder avönd :
na der Zonnen-ondergang, teegens malkander opwaarts
gekeerd, fluyteijze zich toe, en vertonen dan een bla-
derlooze Boom: doch 's morgens, als ze de warmte der
Zon gewaar worden, openen ze zich allenxjen weer.
Dit edel Gewas is bij mij in *t Jaar i 6 y i . gelukkig Zaad, don
voortgekomen uyt een langwerpig-rond en har&Zaad< Autheur.
uyt Spaanje overgezonden, ’t Was in een P eu lb een
kleyne hand, o f daar ontrent lang , op de wijze van den.
Lupinen o f Hïjgeboonen&m in befloten , in verfchey-
de ronde.deelen als van malkander gefcheyden,- echter
aan een gebleeven....
' . D y t deeze fchoone Boom vloeyd een Gom, o f Zap, Gom uyt'
immers zoo goed en krachtig:, :;als ’t geen uyt de Ara- deeze
; bifche o f Bgjptïfche Acacia k om t, en de naam van Boora*
Gummi Arabicum draagd.
' De Acacia frutescens non spïnösa , o f A'tru* Atria
'uels-wijz.e groeyende Acacia z>onder Doornen, waft van ^rutefetnt
\ f aturen niet meer dan v i j f , z e s , o f zeeven voeten
hoog. De aahfcHouwing van dit Gewas is niet min- wijzeAca-
der bevallig , als van de andere : ’ t krijgd bruyne tee- cia zonder •
dere Wortelen, uyt weike boven,: o f ook noch'wel in Doornen< '
.de Aarde, verfcheyde Takjjen , op der wijs van Strtu
vellen voortkomen. Deeze alle-' ( behalven alleen de
middelfte Hert-fcheut) moet men voorzichtig wecH-
neemen, indien men voomeemens is,hier van een aardig
Boompje op te qüeeken , ’t welk anders noyt kan
gefchieden : dan verlpreyd het zich boven in veele
ronde Zotjde-takjens, zonder eenige Doornen , doch
omvangen met een bevallijke verwe uyt den geelen
; rood : aan dezelve ziet men-teedere Steeltjens, gemeé- •
; nelijk regt teegens o v e r , en niet hoog boven malkan-- Ge/hlfe
der , aan beyde de zijden harer Takjens , waar aan de der Blade.
Bladertjens voortkomen, niet zoó meenigvuldig in ge- ren'
tal, als aan die van de voorgenoeihde , noch bok zoo
rond, maar kleyn, fmal, langwerpig, gelijk die van
, de Amertcaanjche Acacia, hier boven befchreeven :
na. de Zon gekeerd donker-groen van verwe, van onder
| bleeker, een weynig blinkend , eyndigende voor een
in een ipits punt: alleen in ’t midden voorzien met aan
kleyn ruggetje, doch geen kenbare Adert jens inwendig.
Altijd ftaan’er twee en twee regt teegens malkander
over, niet voor aan ftomp toe-lopende:, gelijk die van
de voorgemelde', maar daarin driéën gefteld, eyn-
digende in een, en maken dus een fpits punt, op de
wijs van de Klaver; gelijk men dit ook genoegzaam
kan bemerken in die van ’t Bar ba Jovis Recentiorum ,
o f jupiters Baard der nieuwe Kruyd-befchrijveren.
Teegens den avond fluyten ze zich ook te zamen, ge- •
lijk de geene van welke wij hier boven hebben gehandeld
; en ieder morgen, als de Zon opgegaan is , openen
ze zich Wëer.
D e Acacia cornigera , o f gehoornde Acacia , Acacia
waft van naturen op tót een hogen Boom, en hééft c,ern,2er*\
veele Takken aan eene Steel-, twee altijd regt teegens h0(frn"de “
over malkander aan beyde zijden; boven kleyndér, en Acacia.
m een to<j-gaande ; drie’, v ijf, zeeven, neegen,■ e lf ,
ja dikmaal meer bij een bóven den anderen gevoegd , '
vol van kleyne, ftnalle en langwerpige Bladeren, -welke
aan beyde de zijden van haar Steeltje regt teegens
over malkander zitten , gelijk men ziet in al de Soor-
ten der Acacia, en meer andere Gëwaflen ; doch ge--
meenelijk eyndigende voor in eeii: van een zeer aangename
bleek-groene verwe. Dëelè Tak jens nèénien De Stam
meeft altijd haren oorfprong ter zijden van de graüw- deèzer '
verwige Stam , o f dikke , immers niet al te dunne , Boou]ei1 :
Pukken, uyt tvyee AeegenS pyer den anderen ftaande ^^nrae;
D I yafte, ; •