8 z 9 B e s c h r y v i n g d e r K r u y d e n & B o l d e n m B l o e m e n ® III B o e r , 8 ja
ten zij door ouderdom. Zijn teede»der vmaitx daa
de andere., Konnen „ buyten ftaande , de Winterkoude
deezcr Landen , ook geen Jlerks: tuinden,, ver*
dragen. . > .
Hoe in de Worden ‘derhalven , in Potten verplant, of met
■ Winter ceB wa{Tende Maan van Afril daar. in gezaydzijnde,
- waM K ;n 't begin van Oltober binnens huye gebragt, op. eedi
neemen, waarjn n jet anda ^,als b ij vriezend Weêr word!
gevuurd: met weynig lauwgemaakte Recgenwateriche.
vochtigheyd onderhouden; en niet voor in den aan*
vang van Apr il, met een donkere Lucht en aangenaam
Weer , wederom buyten de Zonneftralen voorgeftèld.
■ Dan noch eevenwel voorzichtig gewagt en gedekt voor
koude natten, 'bayrigê en Jchrdïe winden.'
Aanwin- Kónnen ook alle- niet v td aangewonnen en verm èa iig -
“ “ E- vitldied worden, als alleenlijk door haar Zaad-,: .tWelK
met £ n wadende. Maan WJ 4>W/,..P‘« ttdtóp in eenPot
gelegt, de aarde moet aanbevolen zijn. .
K R A C H T E N.
JEfiu. l.y. T V Ruysbloem j. o f f k ï Amberualis , is.wMm.eri.'
t. 3. K vocht van' aait, ook een weynig te zamentrek-
- kende, .... ,
Bi'fc I 4 In Wijn o f Riet gekookt 1 en daar v&n gedron-
4a'. leen , vermeerderd der Vrouwen Borfien. .
d C u C G y X C I s I e H O n O d F D k S T n U o K . p .;;
a U s g enoemd in het Neederlandfih ,
w o rd in ’ t Lutijn geheeten P o l y g o -
n üm , o f o o k -wel P r o s é r e in a , om
dat het bij der aarden kruypt.' In ’t Italiaan
f ik P oLIGONd, CORREGGIOLA,
en C ei^t o n o d i . k /
Aot Hier van zijn mij in haren aart bekepd geworden agt
noegzaam genoegzaam veranderlijke, aardige, en bezienswaa ïge
verander- foorten. namentlijk. ;
diae’ b T I . POl y g o n u m Vu l g a r e , o f gemeene Duysendé
ziens- knop. I I . M oNTANUM MINUS CAND1DUM ROTUN-
waardige D1FOLIUM , 0f kleync witte BergrDuysendknop , met
foorten. W j . SUde„ j em, U I . M oNTANUM MINUS CANDI-.
D um l o n g i p o l i u m , . o f kleyn witachtig,Bcrg-Duy-:
zjtndknop met lange Bladeren. I V .M a r in u m L u s tT A -
mc\ivt,oiZee-DuysendknopHytPonugal, Y .R o l YGOr ,
NUM ARCENTEUM LAT1FOLIUM , o f breed-bladerigC
Duyz,endknop,metZdvereBladertjensr-ondomdeKmpje»s
va» bare kteyne,. en van binnen als metgeele rieslingen
■ vercierde Bloemtjens, van een ze e r fch p o p e aanfehou-
w in g . V I . A r g e n t e u m .. a n g u s t if o l x u m ,;,: qtjm *l-
gebladerde Zilvere Duysendknop. V I I . A r g e n t f u m ,
r o t u n d i f o l iu m , oï'wttie gei;jk.ah Zilvere Duysend-
knop met ronde Bladertjent. V I I I . Poj.YGONUM.iEa
I.EGANS ARGENTE.U.M MpNTJS L ïB AN I , ; ö f fchoQnë,,
Zilver-verwige Daysendknop van den Berg Libanus.
Niet alle zijn ze van eeven de zelv e en
neeming. - . •
Wat voor . E ch te r beminnen ze al te zamen een g o ed e , gemee-
een grond l e j zandige a a rd e , met een w e yn ig twee-jarige Paer*.
zij bemin- demjf t . .ÈÓ;.t M o l van verrotte Bo omb laderen, d o o r -
m e n g t : een luchtig e , w a rm e , w e l ter Z o n geleegene.
p la a ts, en niet te v ee l v o ch tig h e y d . Blijven zelden'
Welke langer dan eene Zomer in ' t leeven.’ G eev en teegeijs!
foorten de lV:r,ter v olkomen rijp Zaad. en vergaan daar meeL
maar een te y/eeten , het PoLYGONUM M a r INUM. L y s iT A N t - .
jaar uren. ^ ■ ■ p „ tH&z fc h e Zee-Duy sendknop; M p n t a n u m ,
MINUS CANDIDO FLORE ROTUNDIFOLIUM, ET LONg
i f o l iu Mj kleyne witte Beyg-Dttyzaendknop /net ronde,
en o o k met lange Bladertjens.
Aan win- Moeten derhalven ieder Voorjaar, met een waflende
Ding. Maan van Adaert, weer op nieuws gezayd zijn. Komen
anders ook dikmaal » door.’t uytgpvallene 2aad$
van zdfs genoeg op t waar doorze dan rijkelijk konnen.
vermeenigvuldtgd worden. ■
Het POLYGONUM ARGENTEUM LATIFOLIUM., o f Breéd-bla-
breed-bladerige Zilvere Duysendknop, waar van de Blar- vcre^£)Uy_
deren ontrent een half vingerlid lang, een ftroo breed zendknop.
zijn, zonder eenige Aderen; dikachtig van fubftantie;
Yoor breedft; .uyt den groenen, blauwachtig van ver-'
w e , zittende aan hare. meenigvuldige, ronde» uyt eeii
witte Wortel haren oorfprdng neemende, en op de aar-
i 4e kruypendé Takjens, in ’t eerfte teegens ov.ermalkan-
der j daar na onordentelijk gefield: A r gentE'UMi an-
1 GUSTIFOLIUM , o f fmal-gehladerde Zilvere Duysend-
j kpop ; welkers Bladeren wel zoo lang, doch de helft r c ‘
! fmaller z ijn: A rgenteum . rotund ifo lium , o£Zil*
' vere Duysendknop met ronde Bladeren , zijnde van'
al de anqere.foorten de kleynfle en kortfle » doch, ook
twee en twee teegens over, malkander aan hare Steelt.-t
jens ftaande.: ‘ I^n E legans argenteumi M qntis
L i b a n i , o£ fchoon-silver-verwige Duysendknop van
den Berg Libanus y waar van de Bladeren ook rond,.g“"
doch veel grooter en meenigyüldiger, ook dichter bo-'ganus
ven malkander aan hare Steden gevoegd:, en daar onder
veele langwerpig, o f ovaals-wijze ronde gezien worden»
zijn veel'teederder van aart, en konnen de Winterfche
ongeleegentheeden niet wel uytftaan. '
. Worden derhalven gemeenelijk met de g em e ld eM 'a a ó - J aïr
in Potten gejsayd: niét verplant, ten zij men zie t, dat e r menj en
meer als twe.e q f drie in opgekomen zijn;; op een war- aan win- (
me plaats gefield, o f zouden geen volkomen Zaadkorim ««ng.
nen vóórtbrengen,: en *s WOtters binnens kuys gebragt
op een luchtige plaats; droog; gehouden,, en iri'r lApril
weer buyten, gezet. Zoo geeven ze in de tweede Zomer
genoeg en zeer goed Zaad.
Het POLYGONUM VULGARE, o fgemeene Duysend- Gemeenc
knop, kan, buyten ftaande, de klltWinter-kpttde ver- ^ end*
dragen.' Geeft in *t tweede jaar volkomen rijp Zaad,
en verfterft daar méê. Blijft echter zomtijds we ldeden
dQ^Zpmer noch in ’t leeven.
K R A C H T E
H'Lx Bolygonum vulgare , o f gemeene Duysend-: Durantet
knop:, IS koud en .jjfoog in.den ïweedeft graad;,
ook éen. weynig. te zamentrekkende van aart- J ' 3
In roode W ijn 'g ek o o k t, en ’s morgens daar van:Lufit. 1.4.
gedronken ;' o f het daar uytgeparftte Zap met Wijn ^ * 4-
ingenomen; ,o f ook een Drach/na van het Poeder der j
gedroogde Bladeren met róode /Wijn gebruykt > ver- c. n8. .
koeld ^lle hitsige inwendig? deden des- /Ligchaams. Dtófc.l.^, I
Doed ophouden de Bloedfpuyging, de Roode loop, en pe^ e/,/,ó;
der Vrouwen overvloedige Adaandjlonden. Drijft de.^e^t I
Steen en ’t Graveel af. Dood de Wormen. Geneeft^Med. I
i de Druppelpis; de ;beeten en fteeken- * r . S l a n g * , . i
de voortkruypcn.de Zeer en; het Sprenktvuur; de
Roodgrond-,, de Roos ; de heete GevtueUen , en alle
| yarffehe. fTonden. Eeven ’t zelve verrigten ook de Bladeren,
o f ’t Poeder daar van gemaakt; op de. verzeering
gelegt zijnde.
- Het Zap van deeze Duysendknop warm in de O oren
gedaan, heeld de Oorsweeringen. ’t Zelve Zap ver- P/.t.i8.
mengt met O ly van Roozen, verdrijft de pijn der Z i j de,
als men de plaats, daar men de fmert gevoeld, dikmaal
daar meê beftrijkt. In de A7r«i gedaan, doed het
Bloeden uyt de Neusgaten ophouden: neemt ook wech
de z/iveeringen van betBandvlafeh. y
Het geheele Krnyd gediflilleert in Water, ofin Wijn,
en dan dit Nat de Oogen toegepaft, neemt’ er/de Schellen
o f VIteven van wech. Maakt daarenboven'een klaar o n
beider Vel, daar meê gewaffehen zijnde.
Het Zaad vap Duysendknop geftoten, dan daar van pucbflff-1
drie Drachmen met Wijn ingenomen, verwekt een open c. f f I
Ligchaam; doed gemakkelijk Wateren, en jaagt d e * « »
der Nieren uyt.
CCCXCIII
AE.GKNTETT-M: L A T r F O U U K .