3*5 BeSCHRYVING DER. K.RUYDEN , BOLLSEN EH BLOEMEN > III BOEK, Ji8
oude Paerde- en ha lf een o f twee-jarige kleyn-gewree-
vene Koeyemift; want het is zoo dienftig als vqordeéT
l i g , in -Y-pchtjge aarde Paarde- en in drooge Kqeye-
moet toe mift te gebruyken. Doe hier op, de hoogte van ruym
maken en twee vingeren breed, geheel zandige goede aarde ; en
bereyden daar op de Anemone-bollen : dan daar over weer zpp
veef van de gemeldde gantfch zandige aarde, dat de
, Pollen eep goede vinger, o f een geheele duym-breed,
daar v^n bedekt zijn. Stroy voorts daar over heenep,
apdetftalve duym hoog > een- o f tweérjarige kleyn-ge-
wpeeyene Paerdemift , wej doormengd met een-jarige ,
o f noch ouder, Hoen der drek. Daar over al weer een
•weypig gemeene grond j zoo dat de Anpm-one-bollen
v ie f vingeren breedte diep onder de aarde komen te leg.- |
geq. ipit, moet gefchieden in de Maand van Septem-
b e r ,Ó t tw e r 3 oïFebrüarius, indien ter dier tijd de !
aa.rd.e onbevroren is. . Qm. vroeger Bloemen te hebben, .
zjjn de Maanden SeptembenonOBiober bequaiper. Maar
om de Boliën, o£Wortelen, te beeter te doen aangroeyep, j
en mj.nder verrptting pnderwprpep te zijn , houde ik
waar in de IMaand Februariut voor beeter. , Men moét dit
deeze Bol- 0pk verrichten piet epn afgaapde Maan, een Wéypig
tensbflS voor ^et Jaatfte en letten-,y.<k|:2e op de
gezet zul- yop^-gemefdde diepte wordep g e le gt: want dan wor-
kn wor- den &p Boilen, veel groorer , de Bloemen-. heerlij ker ,
den* netter ,, de'verwen vplmaakter j en yermeenigvuldigen
haar zéér .veel; het welk ze , hooger gezet zijnde ,
geenzins zullen doen. Moeten dan ook veel meer ge-
vaap- van-verderving uytftaan; vermits ze doo f de
Reegen eerft opgezwollen zijnde, door een daar op
volgende droogte weer inkrimpen; daar n a , door
nieuwe vochtigheyd^ al weer zwellen, *t welk de Bollen
zêêr krènkt ; zoo dat z e , o f ze fchoón noch in
het lepven blijven , eevenwel het vermogen njetjieb-
I ben, om zulke fchoone als:wel anders, yooft
te brengen.. - • - ■ • 1
Hoe de Wi? oqk iemand deeze Bollen in de aarde zéttep
zelve ge- een vyeynig voör de volle Maan in de genoemde
zayu moe- Maanden , zpo zullenzp wel niym zpo groote B/0&-
tcn z,Jn * men lee veren, maar pp verre na niet zpq pet en aardig.'
Daarenboyêp ftaat poch yraft te negraen-,. dat het gemeldde
Bed voor laag epachter hoog tpegens de;Zon
opgaande gefchikt, in het ron d , o f vierkant,: met
Greyne deeien bezet., en bqy-en over; ipet hpute Ven-
fteren gedekt rqqet z ijp , welige men yopr yeele Reegenen
x Speeuiv, o f fterke V o r fi, kan latep peér-yallen ,
o f toe dopp,: qpk met jWpp en varfFchê Paerdemift hoven
en'aan alle Kanten wel dik bezqrgen. Eerft kan
men van binnen een hayren kleed daar'over heen .légg
e n e n dan daar pp de ;yenfteren, pp dat de ftrenge
koude te minder mqgt doordringen. ■
en hoe Als nu de Vbyfi yporbijr is-, en de Maand Febrmrius
voorts aankorpt, doed men ze rpet gped Weer j in het geheel
waar te d f ten halven, nageleegentheyd van de tijd, weer open,
*CC^ n*: * doch. ,opk! weer vtqe ; nkt/aUeén *s pagts, maar ook
inzonderheyd als, het k$p4#a o f Tijf*>. p f veel reegend,
o f 3yaayd j want hier pntrept zijp ze zoo teeder en ge-
yoelïijk , dat niet flegts de opene _BMem»> maar ook de
Knoppen zelfs., door de 'wind dikpiaal worden verflagen,
en onvolmaakt te voorfchijp IjJpmen, eer mep eens daar
pp bedagt is geWeeft. : r
Vopr d,e Anemonen^ welke mep wil in Potten
zetten, om zpp te bewaren: moet mep de aarde-op de
volgende wijze bereyden.
Bereyding Heerp een deel 'tyee-jarige Koeyemift » een deel
vao.de aar- Mol bob verrotte Boppibkderen: een deel een- o f tweede
An? ii*4ge Hoepderdtek; twee déelep gemeene aarde, waar
mone-bol-pp in een jaar'bjds/Piet ;gezayd nqch geplant is gev
len, 1 weeft ; en twee deden gro f zand, waar bij geen zoutigheyd
word gevonden. • Arbeyd dit alles wel ter deege
door malkander, een^ipaand o f zes weeken voor de tijd/
dat gij vap meening, zijt- d<? Anemojie-bollev daar in te
zetten ; t’elkens om den-.agtftenidag de zelve eens om-
ftnijtende.
V u l dan hier xpeê uwe Potten , en fteek uwe Bol- we]ke
len daarin: de Knoppen, daar de Bladeren en Bloemen men in
uyt voortkomen, boven ; niet meer .dan drie duym- Politeilwi\
breed diep, pp deyoorgenoemdetijd, en metde ge-zetCen‘
meldde Maan. Wagtze in het voorjaar wel nauw voor
veel reegen yifchraie en hayrige Winden , zoo lang zij
noch w.eynig Loof hebben gefchöten : ook als ze alreeds
Knoppen voor den dag beginnen te brengen.
Dps handelende, zult gij zeer fchoone Bloemen daar
van winnen.
Als nu eyndehjk de Bladeren vergaan én geel ge- Tijd vaq
voorden zijn , ook de Bloemen, ds haren tijd- uyt gei °?nee'
diend hebbende, vervallen, mogen hare Wortelen niet D^*
langer in de aarde blijven : maar zonder verzu-ym moet
men ze terftond opneemen, afwaffchèn van al hare dn-
zuyverheyd; reynigen van alle verrotting , indieri’er
eepige aan vernomen word , en pp een zo o wél dröoge
als luchtige plaats leggen, tot dat de tijd aankomt, om
haar weer aan de aarde te beveelen.
K R A C H T E N .
A Nemone is heet en verdrogende tót in den der- Unm.
dpn graad / ook fcharp en bijtende yan aart. c- n-
Word derhalven geoordeeld, veel bequamer te
zijn , om van buyten als van binnen gebruykt te.worden
.D
e Bladeren, gefloten en opgelegt, geneezen dè Volon.
zwellende o f zwierende Nagelen. De zelve/ defgelijks
de Bloemen , ook de Wortel, in Edik gekookt l en
1 daar mee de Mond gefpoeld, maken de Tanden vafi,
1 en verdrijven'de Tandpijn.
In Spaanfche Wijn gezoden, en daar mee dé O ogen Cam.Ul
: crebet, is dienftig, om der zelver vurigheid te verjagen,f*107'
en 't \Getcicht- klaar ep helder te Piaken.
In Franfche Wijn g ek oo kt, reynigen ze de Me- Mofc.l.ï.
ladtsheyd, allé vwjlegezwellen ; en"'vermeerderen' het c‘ 0]‘
Attgin der Vrouwen Borften, daarvan gedronken.
: • De Wortelen in de Mond gehouden , het zij
! heel, o f geknauwd zijnde, trekken u yt het Hoofd allé jr '
■ (lijmerige en neerfehietende 'vogten. Openen oqk dè
lucht-gaten van de Aderen.
X L Ï I I H O O F D S T U K
A M B R O S I A.
SEn aangename en welriekende Plant, Geenaa-
word van iedef- alleen met deezen, dcre naam.
en , mijnS'Weeten, met geepen ande-
Zij bemind een goede, luchtige , Wat voor
en zandige aarde , met een weynig ,
twee-jarige Paardemift doormengd: een opene, war-geer<j.
me , vrije, en wel ter Zon geleegene plaats; ook matige
vochtigheyd. Is teeder van -aart. Geeft in deeze
Landen ter nauwer nood Bloemen, maar noyt eenig
volkomen Zaad. Kan geéP koude Hvrfft-reegenen, | |
Sneeuw, Rijp, o i Korft, verdragen: Bhjft ook poy/T« *
de Winter over in hetleeven; al word z e , in één’ Pot
ftaande, bij tjjds bipnens^^huys gebragt, en voorzichtig
in acht gënonlén. i 5 , in-
Moet derhalven, met een waflfende Maan van Maert
o f Apr il, in ieder Voorjaar op nieuws ( het Zaad bekomen
hebbende ) • 'eer gezayd worden niet boven een
ftroo-breedte diep en in een Pot bewaard zijn,' op een
wel-geleegene piak^ ,
K R A C H T E N,
.... . ' ' - - , , Diofi-
Mbrojia heeft een bedwingende , tè rug-anj-(.
vende en te zamen-trekkende kracht. Stopt dë^
halven-, en b e let, de- ne^yfehieting der Catar ser
rhetize