font oris adfperfiones : hæ ab Hebræis Zi- A uthujus nominïsin quo fe falvari orabàt,hom
m
non nndas tantum nuncupatipnis do-
pharia nuncupantur. Adfperfio aucem fecun-
düm legem emufldatio Deceatorum erac per
ceret efle, judicari fe in, virtute Dei precatur.
fidem popiilum fanguinis adfpetfiotie purifi-
Primüm enim exjudicio eft, quod meretur:
cans (cujus adfperfionis hie idem beatus Da-
( Fa&us,inquit, obediens ulque ad mortem,
■ vid ita meminit: b Adfperges, me hyflbpo ,.Sc
mortem autem crucis. Propter quod exaltavit
. mvmdabor) j (acramentSum futdra: ex Dbrru-
ilium Deus, St donavit illi nomen, quod eft
ni fanguine; adfperfionis fide interim legis
fuper omne nomen:) ut ei nomen.quod liiper
fanguine holocauftomatum e repenfante. Sed
omne nomen eft donetur. Turn deinde * hoe
: foe .populus. ,: ut populus Ziphxi ^icuJe'potifis* , ^pfum .
judicium fit in virtute judicii: quia per
quam fide adfperfus , Sc cmundationem ad- B virtutern Dei is , qui ex Deo homo mortuus
" fperlionis labiis magis quam corde'lufcipiens,* fuerat, idem rurlus in Deum ex homine mor-
infidelis in David, luum St proditor exftitit, tuo refurrexit * fecundüm illud Apoftoli, Crunbrem
*Mj
P««ts|
ij. quod ante, per Prpphetam dixerat : Populus
hic labiis me honorât, cor autem ejus longé
eft;à me j ad prodendum David ob <id pronus
, quia ceflante fide cordis, omnia j>er orisj
fraudulentiâm legis facramenta gefliflet.
4» Deus in nomine tuofqlvum me f o e , & in vira
tute tua jttdicame* Deusexaudi orationemmeam:
cifixus ex infirmitate., refurrexit ex virtute }
St rurfum, Non enim erubefco Evangelium: 1
virtus enim Dei eft in falutem omni credenti.
Per judicii enim virtutem infirmitas corporalis
i in Dei. nomen naturamque falvatur;
atque ita ob.meritum obediëntie, in falutem
npminis Dei ex judicii virtute provehitur, ut
aurihus percipe verba ons mei. Secündfim de- C Dei & nomen Sc virtus fit. .Ceterum J
~ ■ ” ' ‘ " ~ ■ ’ fi ex cpnfuetudine humana 1 lèrmq' ifte coe- |
homiuibos monftratam tituli rationem, paifio David pro-
cojigruU.1 phete , -Dei aç Doijiini noftri- Jefu Chrifti
piflèt } in mifericordia potius vel equitate, c
qudm in virtute, judicari fè Propheta po-
pofciftèt. Sed virtutis illic. opus fuerat judi-
cio, ubi Dei filio in filium hominis ex partu
yirginis nato , rurfum ipfi hominis filio per
judicii virtutem Dei.filii St nomenredhiben-
dum effet Sc virtus.
6. Sequitur dehinc : D e u s e x a u d i orationem (
paflionis exemplum eft. Etidcirçooratio quo-
que ejus v etiam ad .intelligentiàm orationis
ejus, qui Verbum caro;fadum:efti, tempera-
tur : ut qui omnia fecundùm hominem paf-
* ai. do- fus eft, idem omnia fecundùm hominem * Sc
quatur. ]0quatur j Sc quorum infirmitates portavit Sc
peccata fiifcepit, eorumI ad Deum deprece-
tur obfequio. Proprietates autem vjrtutefque D m e a m , s iiia u rire v e rb a o ris m e i. Promtum Pro.
verborum, etiam invitis Jiçèt Sccun&antibus phetæ fuerat dixifte , Deus exaudi me. Sed
nobis, inteiligentiæ hujus exigunt fenfum : ut quia ex perfona ejus loquitur , qui folus feiomnia
ex perfona ejus did non ambigamus ret orare 5 idcirco conftans poftulatio h exau-
Homini in pfalmo. Ait enim:^ D e u s in n om in e tu o [ a l- diendæ orationis oftenditur. Paulus beatus
Sjlfck*” vum mefac- ïn hiimilitate corporis unigenitus neminem hominum, quaîiter orare oporteat,
cp°d'5 Dei filius fub prophetæ d fui didis. hæc pre- feire docet dicens, Quod enim, quid oremus
catur, qui Sc gloriam quam ante fæcula ha- qualiter oporteat , nefeimus. Non eft ergo
buerat repofeebat. Salvificari fe in Dei no- infirmitatishumariæ, exaudiri orationem fuam
mine rogat, in quo eft Sc nuncupatus Sc na- poftulare ; cùm Dodor gentium , poft contus
: ut fe in eo corpore, in quo eratnatus, E ftitutam licet jam à Domino formam oran-
idipfum quod naturæ unteriori fiiæ Sc generi A' '""A ** ^ ' rer,n"''*r-
prat proprium, falvum faceret Dei nomen.
y. Et quia omnis hæc ex perfona formæ fer-
vilis oratio eft, cui formæ fervili ufque ad cru-
cem mortis afTumtæ, falutem ejus nominis quod
Dei eft deprecatur^ Sc falvandus ex Dei nomine
id continué fubjeçit, E t in v ir tu te tu a ju d ic a m e.
Namque ob meritum humilitafis, quia fe exina-
niflet formam fervi accipiens, formam e nunc
Dei fcilii
virtutem.
di, quid Sc quatenus oret ignoret. Sed ejus
iftanduciâ éft, qui folus Patrem vidée , qui
folus Patrem fcit, qui. folus poteft orare per-
nodans ( j fecundùm Evangelium enimDomi- 1
nus pernodavit orans ), qui per fpeculum verborum
formam ipîàm occultiflimi iàcramenti
fub communibus verbis, dum oraremus, often-
dit. Et qui .orationem fuam pbpofcit audiri, ut
peculiare hoc fiduciæ fuæ aoceret efle , fubrurfum
Dei confortem in ea quam afliimferat F jecit, In a u rire v e rb a oris m ei. * Et quilquam i
humilitate repetebat -, in Dei nomine homine hoc humanæ fiduciæ elfe exiftimabit, ut ver- ‘
ipfo, in quo Deus nafei obedierat, falvato. Et ha oris fui velit audiri ? An ilia quibus motus
* Apud Auguftinum autem , Hieronymum ac Ruffinum Zi-
Reg. Hujus loco apud Bad. Sc. Er. mendosc legebatur non.
phxi aliter enuntiantur , foil, fiorentes.
* Editi, in Dei nomine naturaque., non latis exprimunc mentent
b Regius codex ,adfperge me.
Hilarii, Chriftum per glorisedivinae confortium etiam fecundüm
c Editi exccpco Par. reprefentat: quod & habet Regius mf.
formam feryi in Dei nomen naturamque tranfiiflc fignificantis,
ac deinde, eft & hic populus: ex quo primdm putabamus refti-
non abolitionc naturae, fed divinae imntortalitatis atque incorrii-
tuendum reprtftntante., fed hic populus. At potior tandem vi(a eft
ptiohis participatione, ut fatpe jam didbunt. Hic obiter obfervare
lectio Par. cui favent m(T. Vatic, ac Mic. quorum in uno repent
eft, virtutis nomine Dei naturam intdligi. Unde quod nunc ait,
fantes, in altero rtpertfatt. Nempc hic docetur Judxos per.-ad-
in Dei nomen naturamque falvatur , fubiude lie exponit, ut in to
IpcrCouem fanguinis taurorum purificatos fuiflc, fide fupplentc
Dei (y nomen & virtus fit.
cfficaciani, quam in ie habitura erat dominici fanguinis adfper-
E Sic mf Mic. confcntientibus infra Vatic. Sc Reg. qui hic
fip. Si cui tamen magis arriferit reprefentante, propter verba fu-
babent, aurihus percipe. Ar in vulgatis utrobique exftat, maun.
periora , fact amentum future. Sec. feligat quod libet. Immo al-
h Par. poft Lipfium preftande. Erafmus ad marginem, tmpe-
terutrum intelligcntia nemo feparct.
trande: in texcu autem cum Bad. Sc mff Reg. ac Mic. poftulande,
d Abeft fui a Regio mf. in quo mox quia gloriam, non qui &
quantum conjc&amus, librariorum lapfu pro aufcuUande. Refti-
gloriam.
tuimus exaudiende, Yaticani m f amftoritatc.
e Parcicula nunc, apud Lipl. Sc Par., omifla rcvocatur ex mf.
aniirii
g j 1 r a u - a i u s i n l u i . r u n m u m . 9 8
animi noftri Sc impetus pronuntiamüs , tum A fallà conjurât. Sed animam hanc d humanæ d
cùm de ira exardefeimus, tum cùm de odio naturæ Sc infirmitatis elfe eXiftimantes , non Hi chri*
obtredamus, tum cùm de dolore querimur, p rop ofu erun t D e um a n te con jp efium fu um : quia ftum | clul
tum cùm de adulatione blandimur, tum cùm Deus ex eo quod Deus manebat, ulque ad mo^Deum
aut pro fpe lucri aut de veritatis pudore men- originem nafeendi fe hominis humiliaflet, id nc^icrum,
timur, aut de contumeliæ ofFenfione maledi- eft, ut hominis filius effet, qui eratanteaDei
cimus ? Et quis ufquam vitæ ita emendatæ Sc filius. Non enim alius filius Dei, quàm qui
patientis ad omnia fuit i ut his humanæ de- filius hominis j Sc filius hominis non ex parmutationis
vitiis non effet obnoxius ? Solus te, e fed natus 5 formâ enim fe Dei ex eo e
hoc potuit cum fiducia velle , qui peccatum quod erat ad id quod non erat, id eft, ut
non fecit , in cujus ore dolus non fuit, qui B nafeipoffet, in animam fuam corpufque evaflagellis
dorfum præbuit , maxillas ab alapis cuante, ( Sc idcirco Sc filius Dei Sc filius hominis,
idcirco Sc Deus Sc homo, id eft, Dei
filius habitu humanæ originis natus eft ) ufe
que ad naturam fcilicet hominis nafeendi
qui totus ex anima Sc carne formabilis eft
Dei fe humiliante fubftantiâ. O b quod cùm
infurgunt adversùm eum alieni, cùm potentes
animam ejus exquirunt, quæ frequenter
in Evangeliis triftis Sc mæfta eft- Deum an-
* |L mf non * deflexit, fputamentorum contumeliam
i|Sait non exprobravit, Sc in nullo voluntatem ejus,
cujus ad hxc voluntati in omnibus volens obe-
diebat, ofFendit.
Qjjjrc!j y . Caufam deinde, cur verba fua audiri oret,
om- adjecit: Q u o n iam a lie n i in fu rrexeru n t a d v ersics
n|St naru- m e 3 & fo r te s qu eejierun t a n im am m e a m , & non
propofuerunt D e um a n te con fpeftum fu um . Unigenitus
Dei filius, Dei Verbum, Sc Deus Ver- C te confpedum fuum non propofuerunt, quia
bum, ( cum utique omnia <\ux Pater poflet, Deus Dei filius, ante fiecula manens, humap^
m-s.19- omnia ea Sc ipfe pofFet, ficuti ait, Qu«ecum- nature habitu, id eft , noftri corporis atque
enim Pater facit, eadem Sc Filius facit que anima: homo ex partu virginis natus
s j* fimiliter -y a ut indifereto deitatis naturamque effet: per operum magnificentiam non intel- cjuem pronomine
indifereta quoque effet Sc virtus ) ligentes, quia hominis filius , cujus animam “cbant0Pc*
ut abfolutiffimum nobis humanas humilitatis qu^rebant, ad id quod homo effe coeperat,
eflet exemplum , omnia quam hominum funt, f e* Dei filio , quod femper manferat, ex- £
Sc oravit, Sc paflus eft. Et ex communi noftra ftitiffet.
infirmitate falutem fibi eft deprecatus a Patre: 9. Interventu « diapfalm«, non dicentis g
! ut nativitatem noftram cum ipfis infirmitatis D ^ cuf dicebatur, demutata perfona eft. Nunc
b noftram b iniifle intelligeretur officiis. Hinc enim generalis lermo eft prophetic. Nam
illud eft , quod efurivit , fitivit, dormivit, P°ft earn orationem, qua ad Deum fuerat
I laflatus fuit , c impiorum ccetus fugit, mam- ut fiducia orantis poflet intelligi, in eo ipfo
ftus fiiit, Sc flevit, Sc paflus, Sc mortuus eft. precationis tempore quod popofeerat h impe- H
* qua Deus Et ut his omnibus non naturâ * , fed ex aC
♦ qiL 8c ^Umti°ne * fubjeftus efle poflet intelligi,
hoqacit, perfunftus his omnibus refurrexit. Omnis ergo
ejus in pfalmis ex naturæ noftram afFe&u querela
eft. Nec minim fi ita nos intelligimus
trantis , continué fubjeçit : E cce en im D e u s f. 6.
a d ju v a t m e 3 & D om in a s fh fc ep to r e ft a n im a
m e a . 1 C o n v e r tit m a la in im icis m eis. EfFe&us *
proprios propriis reddidit poftulatis , docens
dicta pfalmorum : cùm ipfe Dominus fecun- E neque irrationabilem præftationem mifericordùm
evangelicam ndem paflionis fuæ facra-
* iÈu 14. mentaTcripta effe füerit * teftatus in pfal-
44' mis.
QSbiieni. 8. A lie n i igitur fuper eum in fu rrexeru n t. Won
enim jam filii Abraham funt, neque filii Dei :
tuihu.i. fed natio viperarum , fed fervi peccati , fed
femen Chanaan , patre Amorrhæo , matre
Chethæa , Sc diabolo patre , filii diabolicæ
diæ fuæ exiftimandam , cùm nos fecundùm
quod precaremur audiret. Namqiie ad id quod
a ic » Q u on iam a lie n i in fu rrexeru n t fu p e r m e > proprium
illud eft, D e u s a d ju v a t m e : ad id autem
, E t fo r te s q u a fteru n t a n im am m eam j in eo
exauditæ orationis peculiaris efFe&us eft
quod ait, E t D om in u s fu feep to r e ft a n im a m e a :
i j * w«,» v-v u»Uviv mu ad id veró quod ait, E t n on p rop o ju eru tit D eum
Q||ortcs. voluntatis. Qu^rnnt quoque Sc animam fiiam a n te confpettum fuum > hoc competenter adje-
4. fo r te s : cüm Herodes principes facerdo- F c^c > C o n v e r tit m a la in im icis m e is. Deus ergo *-7-
tum ubi nafei habebat Cnriftus interrogat , & adverstis infurgentes adjuvat, Sc qujefitam
cüm omnis Synagoga adversüs eum teftis a fortibus animam fanéti fui fofeipit, Sc non
a Miciaccnfis codex, its indifereto: ncc forfitan ma li, fub-
audito cum poft
b Editi cum Regio codice, iruffcemendantui cx Mic. Sc Vatic,
mil.
c Vane. <nf. in impiorum ccetu fuit.
d Non negat animam Chrifti noftris aut naturS aut infirmitate
fuifle fimilem, alias pugnaret cum proximo didlis num. 7. ncc
ftaret quod mox vocat Chriftum noftri corporis atque animt homi-
seem: led cam idcoaegat human« die naturae & infirmitatis, quia
fit divinx perfons , leu pertineat ad Filium De i, qui natura Deus
& omnipotens eft. Ex hoc loco lux nonnulla affulget, cujus ope
vcricas apparcac abftrufilfimarum quarumdam lib. 10. de Tri-
nitate lentcutiarum.
| Regio codice poft, fed natus, fecundis curis adjeftum eft
Dei filius, hominsque unit us, id eft, fakus eft filius hominis qui erat.
Ablque hac interpolation abundè patet mens fanfti Doiloris ere*
fimul hxreticos Eutvchen , Neftorium, Apollinarium, quibus
Ariani prxlulcrant, hoc uno loco dilèrtè prxdamnamis.
f Illud ex Dei filio See. id eft, cum prills Dei filius exftitiflec,
quod & femper manfit, etiam cum exindc coepit elTe filius hominis.
Qua loquendi formula fibi valdc familiari vult Hilarius filium
Dei & exftitific prills quam homo fierce, Sc permanfille
poft qulm fadus eft.
E In Regio codice htc , diapfalmi, alias legere eft diapfalme.
h Bad. & Er. cum mf. Reg. impetrato, unde Lipfius confecic
impetratum. Malum us cum mf. Mic. isrspetrantis, quod verbum re-
fertur ad orantis.
1 Editi, convene mala: renitentibus mfT. ac. luperioribus d idis,
quibus perlonam cui prills dicebatur, modè demuutam efle fi-
gnifiaatum eft. In grace , avtrtet.
G