, [ lùbftantiæ partem eflè , deinde earn eflè incorporalem, demum îllam ideo iiicor-
T «°À Poralem credendam eflè, quia haud dubiè adimaginem Deifada fit. Unde per-
T“»#- Ipicuum eft, Hilarium animæ cum divina natura cognationem in hoc præfertim
exiflimaflè fitam,quod ilia,ficuti Deus,incorporalis fit. Qgod.nwn. 7. confirmât
his verbis : D'uvinum in e 0 ( primo opéré )gdiN c o r p o r a l e condendum , quad
ficundum imaginem Dei <ÿr fimilitudinem tum fiebat : exemplum fctlicet quoddam in no-
bis imuginis Dei eft ft) fimilitudinis inftitutum. Eft ergo in hue ratiombili (ftr i n c o r -
p o r a l X anime noftra fùbflantia primum quod ad imaginem’Dei faiïumfît, &c.
S t UberiÙs in Pfat 12,9. quatenus homo ad imaginem Dei conditus fit expli#
»d°LmaSs cat' l&Pnmum quidem, inquit num. 3. intelhgendmi eft Deunt incorporalem ejfe , ne-
Dci fii.° que ex partibus quibufdam atque ojfictis membrorum , ex quibus unum corpus ejftcitur,
confiftere. Legintus enim in Enangelio ,quoniam Deus Jpiritus eft , invifibilis fcilicet ( g r
immenja atque intra fie manens (gj aterna natura. Ubi obièrvare eft ici Hllario ipintum
non eflè , quod non fit expers partium. Profequitur deinde : Deus autem, qui tg ubique
in omnibus eft, totus audit, totus <videt, totus èfficit, totus incedit... Virtits ergo Dei,
qua equal is (gj indijereta eft, ojficiorum ac membrorum babet nomina ; ut virtus qua
cuidet oculi fint, virtus qua audit aures fint &c. Sic porro propugnata finiplici , in-,
corporea , ipiritalique Dei natura, num. 4. Anthropomorphitis occurrit., qui:öb
verba Genelis, Faciamus hominem ad imaginem <gj fimilitudinem noftram , Deum cor-
poreum volunt ; quafi homo ad imaginem Dei non eflèt , fi eflèt Deus incorpp,
reus : refpondetque hominum inftitutionem naturis duabus contineri, anima Jcilicet ft)
corporis, quarum alia Jpiritalis, alia terrena eft-, eos verb non ex utraque ilia lui parte
obtinere ut ad imaginem Dei fint, alias Deum pariter ex anima & corpore com-,
pofitum cogitandum eflè. Tum num. j. ubianimam interiorem hominem & cor#
pus exteriorem ab Apoftolo vocari oblèrvavit, illiloli idprivilegii attribuit,ut Dei
in lè imaginem exhibeat. Ac tandem num. 6. in quo ipla Creatorem fijum imité#
tur, exponit his verbis : Ergo ad imaginem ’Dei homo interior effeHus eft rationabilis,
mobilis, mooiens, citus, in c o r p o j x e u s , fitbtilis, at emus. Quantum in Je eft ,Jpe-
ciem natura principalis (divins )initiator, dim tranfeurrit, dum circumvolat, (g) dillo
citius nunc ultra Öceanum eft, nunc in calos emolat, nunc in abyjfis eft , nunc Orientent
Occidentemque perlujhat, dum numquam ut non fit aboletur , ( natura quidem Dei in
his omnibus eft, ) neque ut alibi adfit, decedit aliunde.
I S a tgy In hoc pofteriore locopoflènt forte ifthæc, mobilis, moyens, citus,Jùbtilis, ad
fcijiu.. corpoream naturam referri, f i fineret intermedia vox incorporent. Neque verb ob-
lcuruin ell animum ideo citum & iubtilem dici, quod diHo citius nunc ultra Oceanian
eft, nunc in calos evolat ; ficque evolat, ut cum alibi adfit, non decedat aliunde. Ita
etiam relpedlu voluntatis, qua' lib. 8. de Trin. n. iz. motus mentis definitur , commode
intelligitur moment & mobilis animus. Quamquam neque poterit harumvo-
cum ambiguitate decipi , qui proximè in eodem loco Iegerit : Anima humana in
hac JenJusfiui mobilitate ad imaginem Opificis Jiiifapta eft : dum naturam Dei mobilitas
animaperemis imitatur, nihil in fie habet corporale , nihil terrenum, nihil gratie,
nihil caducum. Nam cum quifque animum, propter voluntatis motum, mobilem dici
poflè iciat ; fie eum præterea hîc cognominari audit propter mobilitatem iènfûs. Hæc
porro mobilitas cum actionem, non levitatem animi lonet ; ideoneperennis ab Hiia-
rio didta e ll, quod perpetuum eflè intelligent animæ nollræ cogitationem , qua
Qpificem fiium numquam otiolum, numquam non operantem imitetur?
Hanc alteram imprelfe in animo noltro imaginis Dei notam allato loco
nJernoratv> qu°d nimirum fit aternus. Animæ autem æternitatem atque immorta-
n#i panmm litatem cum & fide &rationefibi compertam teftetur ; præter facrarum litterarum
“ p ““ ' auftoriratem , hanc unam dicli lui rationem affert , quod illam Deus ex mera
bonitate fiia condiderit , nec id in bonitatem ejus malitia codât, ut in nobis hoc fiuum
munus quo naficimur interimat. ’Porro autem,uti lib. 1. de Tria. H. 9. Iqquitur , non
ejfie hoc dignum Deo ratio ipfiafiuadebat, feilicet ut quod fecit aboleret. argumentum
fine validum & efficax homini ^ qui ahiinam incorpoream nullilqut paltibus 5
conllantem proccrto ponat,quique inde earn a nulla vi creata dividi aut intcri- «1 »"*-
mi, fed ab uno tantum Deo ut inilitui, ita & defttui polTe conficiat. Secus im#
mortales quoque bellias efle eodem argumento concluderetur. , -----
- zjj, Adeo autem Hilario perfuafum erat, animam fimplicem , individuam ac Qrf ixa,
partium expertem efle,utinPlal. «8. lit.,9.n. 8.&9. declaratufffs quomodo Ddi» i l Ä *
iftcorporahs totus ubicumque eft & non pro parte ufiquam eft, fed in omnibus omnis eft, >&*“ -
velut magis nota magilque fimiliari utatur comparatione anima' humana' qu£
in membris omnibus tota, tota adell fingulis, iifque pfiecifis ipfa pracidi helcit.
vbique eft Dem modo anima corporalis, qua in membris difiu/d,fingulis quibufiquepartibus
non abeft. Etiamfi prit/ata quadam ei ft) regia in toto corpore Jedes eft , tarnen in
medullis, digitis, ambus infunditur, tec. Hadlenus quidem hoc loco öbtinueratwW» Qs° fc*
anima incorporahs: fed ex mil praferendum duximus corporalis. Neque verb obfeurum
eur anima hie corporalis dicatur. Nam cum angelos (pedtare liceat velut animas
a corpore liberas, vel certe quaque anima humana aut corpori deVinfta fit, aut foluta-
Bee anima corpore foluta, nec angeli idonei effent, qui Dei valde fimplicis ma-
jellatem ubique prsfentem illullrarent. Ad hoc autem percipiendufli unice' con#
ducitanimal etfi ex natura fimplicis, in fingulis tarnen cotporis lui membris pr;r-
leritis cognitio. Unde planum eft , animam hie corporalem dici propter habi-
tudinem ad corpus cui unita fit atque lociata.
Ita & qui vocis corpus mulciplicem vim apüd antiques & apud ipfummet
Hilarium receptam expendet, verbis ipfius in Matthäum non movebitur , ut eum
ibi animarum naturam corpoream fenfifle exiftimet, quas pluribus in locis fpiri#
tales, incorporales & partium expertes efle tarn difertis verbis aflerit. Quam auteni
Varus modis eorporeutn quid intelligi queat, ipfo capite 3. in Matth, exponetuf
Sed quod Hilarius äd calcem lib. 8. de Trin. & initio lib. 9. de corporali in Chri-
llo divinitatis habitatione ediflerit, non parum conferet ad difficilis hujus loci in-
telligentiam. Cum enim ibi cörpofalem divihitätem interpretetur, qus una vera,
plena ac tota fit; (Ditiinitas, inquit, corporalis in Chrifto eft, non ex parte , fed totas s
neque portio eft, fedpicnitudo : ) lie & corporeum non pleno, hört inteoro atque per# *
fedo opponere commode' intelligitur , cum in Matth, ait, Nihil eft quod non in
Jubftantia fiia (e) creatione corporeum f i t ; fg omnium , fir.e in calo five in terra -fite
'vifibilium five inwijibihum elernenta formats funt: nam fg animarum Jpecies ,fi<vt obtinen-
tium corpora five corporibus exfiulantium, corpoream tarnen natura fiua ßbftantiam fiortiun-
tur. Immo meritem luam laris explicat, dum priorem hanc ' lententiam, Nihil eft
quod non corporeum f it , bis aliis Verbis repetit, & omnium elementa firmat’a fun t: ut
illic id corporeum fit, quod hie forntatum s formatUm autem id dicat, quod non ell
informe & imperfedum. Ex quo cottficietur id Hilarium fibi Velle, omnia ibilicet
Dei opera bona efle atque perfeda, & nullieotum quidquam deefle, quod ad fub-
Itantis integritatem neceflarium fit : indeque ilium appbfite' curiofitatem eörum
retundere , quibus cum Dei promiflis indubitatum efle debuiflet, animas cum cor#
poribus in sternum efle vidütas , 'inquirentibus tarnen nec aflequeluibus quomodo
vidurs eflent,ambigua efficiebantur Dei promifla. Fruilra igitur adducitur hie locus
, quo corpoream anima: notee naturam afleruifle approbetur j cuni in eo nec
de ipla animas natura lermo fit.
157. Levioris momentiell alterum, quod alii notarunt eum prater communem
opmionem fapuifle. Quamvis enim ut volunt, & ut verba ipfius inPfal. n8. lit. 10. &
m Pfal. 12.9. fqnanc, animam primi hominis aliquo ante corpus intervallo condi#
tam crediderit! id tameil de primo hoiriine opinatus ell innbxie, quod de pofte- ‘ou<iiu“ -
ns ipfius nec dixit, nec dicere licet ; cum hinc Ecclefis de origiiiis peccato fides
non parum labefadaretur. In hac verb ipfe numquam nutavit. Ac licet de homine
paffim, maximeque in Phil. 134. n. 14. magnified admodum loquatut iplum tarnen
peccato pririii hominis a priftinb ftatu- fuo cecidifle., eoque cafu in omiie infirmi-
tatum ac miferiarum genus cecidifle nihilo rarius inculcat.