Sc dæmonia co\ gentium p l e b s a in diga to tiu s A num S p ir itu s - fa n d i, meflorum copiam Deus p««*
~ :r" ' '• ' ' - præ ftet : pe r o rationem enim a c precem hoc P™*
falutis o ffe rtu r. Omnibus enim undique malis
c ircum fe ffa , tociüs corporis vitiis implicabatur.
E t in eo rerum o rdo fe rva tus eft. N am dannon
prifis e jic itu r , Sc turn reliqua corp oris officia
iu c c ed u n t. b D e i quippe c o gn itio n e fuperfti-
tionum omnium v e lan iä e ffu g a ta ,.8 c villis Sc
auditus Sc fermo falutis in vehitur. Cu ju s fa d i
admirationem talis turba: e ft con fecu ta con-
fe f f io , Numqttótm ßc apparuit inlßael .\eum, eni
p e r leg em nihil a ffer r i opis po tu erat 3 v e rb i B con tueri.
’ 8 ... / _ 1 . __ _. / J n Ia» V~\ Qt ïl rtu te fa lvari j q u o d q u e laudes D e i hnotmM o mmiul 0
nobis à D e o munus f e ffu n d itu r . A tq u e ut in [
mefl'em illam meflores numerofos e x his duo-
decim primùm Ap oftolis diffundendos indica-
ret 5 c on vo ca tis illis dédie ejiciendorum fpiri.
tuum poceftacem, Sc pranis infirmicatis meden- y; J
dæ. Hu ju s enim doni s v ir tu t ib u s , poterant Sc
tu rb ator e x p e lli, Sc infirma curari. Etdignum
eft præceptorum fingulorum fignificantiam
A I '1 i 1
cus furdufque loq ue retu r . Sa lute autem gen -
tibus d a t a , c iv ita tes omnes Sc c a fte lla omnia
v ir tu te Sc ingreffu C h r if t i illuminantu r, Sc om-
nem infirmitatem v e te rn i languoris e vadunt.
C A P U T X.
Vbi duodecim difcipulos proemittit cum
docirina.
V I D E N s autem turbas 3 mifertns eft
quod effent (Jent vexata:vexatoe (
& jacentes, Sc reli-
qua.. V erb orum virtu tes non minus
3. Ab ftin ere fe à v i i s gen tium admonentur: j
non q u o d non etiam ad falutem gentium mit- p
t e r e n tu r , fed u t opere Sc v ita g en tilis ign o ran .c
tiæ ab ftin erent. In c iv ita tes Samaritanorum !
v e titi funt introire. N um q u id non potiùs Sa- i
maritanam ipfe cu ra v it ? Sed u t ecclefias hx. /4 i.J
reticorum non ad e an t admonentur. N ihil enim
d iffe r t ab ign o ra tion e perve rfitas. Mittuntur U.
d einde ad o v e s perditas domus Ifra el. Atquin
C in eum * luporum ac viperarum linguis & *R
faucibus fævierunt., Sed th le g if la tio obtinere
privile gium E va n g e lii d eb eb at : h o c minùs
I fra e l fce le ris fni excu fationem h a b itu ru s , q.uô
plus fedulita tis in admonitione fenfiffet.
4 . T o t a d einde in Ap o fto lo s poteftas virtu
e s dominicæ trans fertu r : 1 Sc qu i in Adam
in imaginem Sc fimilitudinem D e i e ran t figu- 1
r a t i , nunc p e r fe d am C h r if t i imaginem Sc fi- ( S
militudinem fo r tiu n tu r , nihil à Domin i fui viro
p o r te t in tro fp icere ,. quàm rerum : q u ia , ut
diximu s, pa ria in d id is a tque in fa d i s fignifi-
qationum momenta eonfiftunt. T u rb a rum Do -
minus mifere tu r v ex a ta rum S c ja c e n t ium , tam- D tu t ib u s d iffe r en te s * Sc qu i terreftres antea
quam g reg is fine paftore difperfi. E t a i t , mef-
fem m u ltam , paucos o p e ra r io s ,o ran d um D o minum
me ffis , u t operarios plures in meffem
e jic ia t. Et difeipulis convocatis 3 dedit poteftatem
ejiciendorum fpirituum immundorum 3 curandaque
cuniltf inßrmitatis 3 omnifque languoris. Ha :c ig i-
tu r lic e t in praffens g e lta f i i i t , quid tarnen in
futuriim f ign ific e n t , con tuendum eft.
N u llu s in turbas v ex ato r ir ru p e r a t , nee
r a n t , cæleftes m o d o fiunt. P ræ d ic en t regnum H |
cælorum p ro p in q u a r e , imaginem fc ilic e t Sc fimilitudinem
D e i nunc in confortium veritatis
aflumi j u t .fa n d i omqes , q u i cæli nuncupati Cili/j
l i in t , Domin o con re gnen t. k Infirmos curent, gj
mortuos fu fe ite n t , leproib s em u n d en t, dæ- fi,
mones e jic ia n t j quidquid malorum Adæ cor-
pori fa tanæ in ftin& u s in tu le r a t , h o c ruffùm
ip fi de communione dominicæ poteftatis equ
e cafu aliquo motuque perculfæ ja c eb a n t : E mundent. E t u t e x to to , fecun dùm Genefis c».
* *1. mife- qupmodo e rg o ja c en te s v ex atafqu e * milèra.
iemr. tu r > Immundi v id e lic e t fp iritüs dominante
MeiiïsSpi- v io le n tia v ex atam , Sc lu b legis onere a:gro-
ntus-iau&i t plebem Dominus m ife ra tu r : qu ia c nullus
muiuis. . 1 n 1 /- n
c ad h u c his pa ftor e ile t , cu itodiam ia n a i Spiritus
redditurus. E ra t autem doni iftius copio-
d fiflimus fru d u s , fed nondum d meffus a quo-
e quam. Ejus enim cop ia haurientium e de fe
Quäm a- multitudinem v in c it . N am qu an tumlibe t affupro
ph etiam, D e i fimilitudinem confequantur,
d are g ra tis quod g ra tis a c c epe run t jubentur:
Ut fit fc ilic e t M IN 1 S T RAT. IO GRATUI -
t A muneris gratu iti.
5. A u r um , a rg entum , pecuniam polfidere
in hib entur in z o n is , Sc peram in v ia fe r r e , &
dua^ tunica s Sc calciamenta-, Sc v irg am In ma-
nibus a f fum e r e : Sc dignus m e rc ed e lu a eft ope- li
rarius. N o n in vidiofu s , u t a rb it ro r , thelaurus
ma tur à c u n d is , ad largiendumjfe tamen. fern- F in z o n a e ft : Sc qu id fibi vult a u r i, a rg e p ti, at- «afc
que æris in z o n a in hib ita poflèlïiö ? Z o n a eft mi-
nifterii ap pa ra tu s , Sc ad efficaciam operis præ-
c in d io . E rg o ne quid in minifterio noftro véna
le fit admonemur : 1 nequ e h o c apoftolatus
j.iciunc duo prxdi&i mil. ex his numero duodecim pnmitm Apojlcloi.
Ceteros fcquimur.
E In duoDus mff. virtute poterant. Deinde apud Latinium Vatica*
nus codex, & tur Lata: male, cùm poicftas in turbacorcm diabolum
daca lignincetur.
h Turon. mf. à prima manu> fed mugis leflio; à fecunda,ƒ«
legis lectio , quod & habcnc alii quinque.- -
1 Editi, ut qui. . . . . fortiuntur.........fiant : reluftantibus m(C
Turn ante verbum pradicent, rcticecur jubentur ut.
k Hîc denuo fupple , jubetur ut. Male autem in priùs vulgati!
confcqucntia ad fànftos, quibus prscdicatur regnum cxloruui, « '
ferebantur ; cùm de prædicatoribus Apoftolis diCta lint.
1 Plurcs mir. neque in apoftolatus..
pe r exu b e ra t. E t quia plures e lle u tile f i t , per
quo s miniftretur j roga ri D om in um meffis ju -
b e t , u t in meffem operarios plures ejicia t : ad
capeftendum fc ilic e t quod præparabatur doa
Par. indigna ; mox etiam alii editi, tot is corporis vitiis : cor-
riguntur au&oritate mlT.
b Editi, Deus quippe cognitione. Caftigantur ex mff.
c In tribus mff. nullam.
a Sex mil. nondum mejfis. Ccteri cum Bad. & Er. nondum mijftts.
e V ocabula de fe apud Lipf. & Par. omiffa, fupplcmus ex mil.
Rom. & Colb. His verbis fubfequenti vocabulo male conjunâii
pro multitudinem, apud Bad. & Er. dijftmilitudinem, iu pluribus
mff diftimulationem conficiebatur.
f Bad. Er. & Lipf. ejfundetur. Alii vero libri , ejfundi
locus rurfum ad Confirmationis facramentum poteft referri. Vide
infra c. 19. n. j. ubi Spiritus-fanfti donum per impofitionem mantis
&precatidnem prxftaridcclaratur. Turn csedem editioncs cum Par.
& mff. Colb. & Cam. atque ut meffem illam mefftrefque.- quibus fubnoftri
opus fiat a u r i , a r g e n t i, oe rifqüe poffeffiö. i
ftfec peram in via ^ curam fc ilice t fæcularis fub-
ftantiæ rçhnquendam t q u ia omnis thefaurus
fit perniciofüs in t e r r a , cord e noftro illic fu-
turo ubi con da tur Sc thefaurus^ Non duas tu-
nicasl Sufficit enim nobis femel C h r iftù s indu-
tus : neve\, per p ra vitatem in telligen tiæ noftræ,
alterâ deinceps y e l hærefeos v el legis v efte in^
duarnur» Non caikiamenta. N um q u id humano-
rum pedum infirmitas paciens e ft nuditatis i
Sed in fanefca te rra , Sc peccato rum fpinis a t - I
que aculeis non o b fe f fa , u t M o y f i d id u in e f t ,
inidis pedibus fta tu r i, admonemur non alium
inmrefliis n o ftri h a b e r e , quam quern à C h r ifto
accepimus, apparatum. Neque viirgam in mani-
bus id e ft * poteftatis extraneæ non * in d igi
quærere ju r a , haben tes v irgam d e r a d ic e Jefiej *
nam quæcumque a lia fu e r i t , non e rit C hrifti.
inftrudi omni -fuperiore fermone ad con ficien-
dum ite r fæ c u li, g r a t iâ , v iatico , v e f t e , calcia-
mento, poteftate* in his enim o p é ra n te s , d ign i (
mercede no ftra 'repe r iem u r , id e f t , pe r horum
obfervantiam cæleftis fpei præmia receptu ri.
- 6. In quamcùmque civitatem introicritis 3 internrate
puis in ea dignus eft y Sc reliqua. L e v ia
forte Dominus d ediffe Ap oftolis præ cepta exi-
ftimabitur : q u o d fe ufque ad m o n ita in tro eun .
d i, ha b itan d i, morandi , exeund iq u e fummi-
ferit. H æ c qu i dem in te lle d a -fimpliciter fan-
dorum modeftiæ c o n g ru u n t, u t cum d ig fio fit
bofpitalitas , ne v e p e r incuriam aut ign o ran - ]
t-iam cohab itâtione probrofæ familiæ polluan-
tur. Sed in troeuntes civ ita tem de dign o ju b e t
interrogare , Sc cum eo hâ b itare ufque ad
profedionem : domum quoque ab in tro eunti-
bus pacifîcè fa lu ta ri : quæ fi digna e ft, Sc * p a d s
communione fit d ign a j fi in d ig n a , pa x in v i-
cem re v e rta tu r : q u i . autem non rec ep e r in t
e os , fermonefque eorum his e xcuffd pedum
pulvere, æternæ m a led id ion is femina re lin -
quenda.
7. H æ c non mediocriter fenfum in telligentiæ
commovent. Si enim fu cceffu ri hofpitio
non e ru n t, nifi a n tè quis dignus fi t in ter rog a -
verint 5 quomodo in dign a domus po fte a rep e-
rietur ? E t quomodo fc fermones eorum non au-
diet, Sc ipfos non au d ien s , Sc ipfos non reci-
- piens ? A u t enim h o c in eo qu i ju ftu s e ft non
eft verendum : au t fi indignus repertus f i t , ne c
1. communio e rit habitatibnis ineunda. E t qu id
us interrogaffe proderit Sc quæfifle de d ig n o , fi
adversùs indignum ho fpitem Sc ob fe rvantia
præcipiatur Sc poena ? Sed inftruit eos D om inus
, non admifeeri eorum domibus a c fami-
liaritatibus, qu i C h r if tum au t in fe d a n tu r , aut
nefeiunt : Sc in quacumque c iv ita te in terro gare
quis eorum ha b itatione fit d ign u s , id.eft ,
ficub iE ccle fia f i t , Sc C h r iftu s h a b ita to r: n e -
que qudquam alibi tranfire , qu ia fit domus
digna, 8c ju ftu s hofpes.
8. Q u o d autem ab introeuntibus falutari
1 Apud Par. expunChim eft yocabulum indigi. Alix autem edi-
tiones preferences poteftatis externa jure non indigi » omictuut dein-
dc verbum querere. Scquimur mff. in quorum nonnullis habetur
externa, loco extranea
b In tribus mff. fermones eorum non audiens, & ipfos non recipiens.
domum v o c e p ræ c e p i t , d ic e n s , 'Dicite -3 Pax f- ip
huiedomui : 8c fi d ign a domus reper.ta f i t , v e- ^àrever-
nire fpper earn paÉem op o r te re j fi v e r o in di- ciqueat.
gna^ p a c em a d ipfos re v e rt i t fe d fi jam primo
in gre ffu in fa luta tionis officio d ic ta pa x e ft 3
quomodb p o fte a v en ie t , au t quomodo po fte a
re v e rte tu r ? A u t enim d ic i p a x a n tè non d e-
b u i t , quàm u trùm d ign a e ffe t proba retur : au t
fi d ign a fu it Sc fa ln tata cum p a c e e f t j con ditio
8c ventura: Sc reVerfuræ pacis\ non p p te f t
i e x ratione fuperioribus cohærere. Q uæ e rg o di~
d o r urn fit proprietas monftranda efti
9. Judæorum plures e ran t fu tu r i, quoruiW
tantus in fa vo rem le g is a f fed u s e ffe t ,.ut qu am -1 ficcmium"* •
v is pe r admirationem operum in Ghriftum cret.r varia faik-
d id iffe n t , tarnen in legis .Operibus moraren tur : cia‘
a lii v e rb c explo randæ lib ertatis quæ in C h r i- c .
fto e ftfcu rio fi , tranfifle fe ad E va n g e lia e x leg
e e ffent fimulaturi : multi autem e tiam in
hærefim pe r in telligen tiæ pe rve rfitatem tradu-
I cerentur. E t quia iftiufmodi omnes fa llen tes ,5
Sc audientibus b la n d ien te s , penes fe efie v e-
rita tem cath olicam mentiuntur j ideo fuperiùs
admonuit , dignum cum quo habitandum fit
e lle quærendum : quia v e rb pe r verborum fa L
laciam in cide re ignorantes in iftiufinodi hofpitem
po ffent -y domo ip fa quæ digna fit dida^, id
eft , E c c le fia quæ çath olica d ic i tu r , cau tè 8c
d ilig e n te r u tendum 5 falutandam quidem cum
pacis â f fe d u , fe d i ta u tp ô t iù s p a x d id a , quàm
[) d a ta fit. N am ita præ cepit : Salutate earn3 dû' Pa* indi'
sentes3 Pax. huic domui. E r g o pa x fa lu ta rion is in data.'3’
v erbis eft Sc orationis fermone tribuenda. F or -
ro autem pacem p ro p r iam , quæ v ife e ra rnife-
rationis fu n t , non oporte re in earn v en ire nifi
d ign a fit : quæ , fi d ign a r ep e r ta non. fu e r it y
facramentum pa cis cæleftis in tra propriam eo rum
confeientiam continendum.
10. In eos autem , qui au d itâ cæleftis r e gn i Habirario-
præ dicationeApoftolorum præcepta refpuerint,
£ e g r e ffu e d rum , Sc fign o pulv eris de pedibus e x - y. i 4.
en ffi, æterna m a le d id io relin quatur. N e fc io
çnim quæ d infiftenti in loco cum eo in q u o in- d
ftite r it lo c o v id etu r e fle com munio , Sc fit inte
r eös quædam corporis fo lique con ju n d io .
E rg o omne dbmus illius habitationifque p e c -
catum in tra ip,fam excuflb pu lv ere pedum r e -
lin q u i tu r , n ihilque fan dita tis d é infiftentium
Ap o fto lo rum veftigiis mutuatur : u t quorum
aditu in greffuque d e lid a terrenae orig in is au-
F fe run tur , eorum teftimonio in fid e litas, cum
omni terræ fuæ pu lv ere ju d ic e tu r . Tolerabilius f. ij.
in die judicii terræ Sodomorum & Gomoïrhoeorum
erit, quàm civitati ifti : qu ia illis igno rato C h r ifto
erraffe fit le v iu s , his v e r6 inexpiabile f i t ,
aut prædicatum non recepiffe , äu t receptum
non fa n d è neque ca th o lic è prædicaffe.
11. E t quidem plures h o s , qu i v e fan o furore
in Ap oftolos d efæ vituri e flen t , futuros efle
fig n if ic a t , cùm fe eos ficu t o y e s in medio Iu-
G p o ru rn a it mittere , prædicans fimplices ficu t i '
c Rom. mf. exprobranda. Apçrnim eft expreffarneffe liane fen-
tentiam ex diftis Pauli i . Gai. 4 propter fub-.ntroduBos ftlfes feutres
. qui fubintroierunt explorr.re Isbertatem noftram.
d par. cum mf. Çqlb. infifttntis loco : eodem fenfu.