• vimus, haric fidelium fpem gravis iniquorum Atamquam contumeliam fuam occurfum ejus
obtredatio, 8c molefta malignorum infedatio. exprobraverac : excedens hoc quo malk ufus
Juftitiam enim a nobis prxdicari, iniquus odit *. erat corpore, impenetrabili a fandis chao fe.
pudicitiam fi laudamus, impudicus offenditur: paratur, omni pcenarum minifterio excipitur,
exfecratur in nobis ebrietas jejunia. At verb dolet, vexatur, amburitur, irrorari fe ac realm
ad liberalitatem cohortamur , infipien- frigerari minimo digito requiefcentis in finu
tiam noftram avarus accufat. Cum Chriftum
Deum prxdicamus * crucifixum , religionem
Judxus 6c omnis ex gentibus perfecutor ex-
probrat. Cum judicium Dei exfpedamus, of-
Abrahx pauperis deprecatur. Cui Abraham -
refpondit, Fili recordare, quia recepifti bona (
in vita tua, 6c Lazarus fimiliter mala : nunc «
autem hic confolatur, tu veto cruciaris. Fit (
fenduntur fæculi reges , 6c Deum arbitrum B alterna converfio : 6c demutatur lætitia in m*.
vitæ ab unoquoque adæ reeufant. Cùmrefur-
redionem annuntiàmus , mortua cum vitiis
fuis infidelium corpora contradicunt. Fidem
quoque noftram à Lege 6c P rophetis 8c Evan-
geliis 6c Apoftolis fufeeptam omnes hæretico-
rum falfitates coarguunt. Cædimur, maledi-
cimur, fugamur, necamur ferroflammis, pro-
fundo y b defævitur in noftram verecundiam ,
s defævitur in corpora i dolor nobis eft ex inrorem,
6c mæror in gaudium. Et videamus an
idipfum quod Evangelium expofuit, nunc quoque
Propheta fignificet.
12. Ait namque, Opprobrium abundantibus, ]
& adfpernatio fuperbis. Poft'h fuperiores, quas j
commemoravimus, infedationes regum, gen- s
tium, Judæorum , hæreticorum , atque etiam '
fæpe noftrorum, fada hîc quoque eft evan-
;elica converfio, ut abundantibus fit opprodc
juriis noftris. Et quia injuria: noftræ his qui C brium, 6c ftiperbis adfpernatio. Superbia in
iis à folo
Dco.
eas inferunt mors eft, dolor nobis eft ex mi-
feratione pereuntipm. Ideoque poft geminam
precationem, qua dixerat, Miferere nobis 3 Do-
mine 3 miferere nobis > adj ecit, Quia multum repleti
fumus adfpernatione 3 * quia multiim repleta efi
anima noftra : Deo folo adversum hxc opitu-
lari potente, ut ab adfpernatione atque con-
temtu eximatufque in finem * mifericordix in
fe femper intentum|g| Et idcirco donee fibi
contemtum , 6c copia mutatur in inopiam ;
rurfumque 6c contemtus in fuperbiam, 6c ino-
pia demutatur in copiam, Propheta utrumque
iftud per verba eadem monftrante, cum elicit
, Opprobrium abundantibus 3 adfpernatio fuperbis
: five quod modo opprobrium ferant,
qui poftea * in regno Domini abundabunt, 6c
quod nunc in adfpernatione fmt, qui poftea
per fidei confidëntiam k fuperbient : five qubd
Deus mifereatur intentus eft, idcirco gemina D judicii tempore opprobrium 6c adfpernatio in
oratione mifericordiam fibi Dei precatur, quia
multum ipfe atque anima fua repleta adfpernatione
fit,Deo jUtdiximus, tantum potente in
multa adfpernatione mifereri : neque folhm
in id potente, fed potente etiam d in contra-
verfum omnia retorquere, 6c quamdam vi-
ciflitudinem prxftare patienti.
ii. Teftis nobis eft 6c pauper in Abrahx finu
quiefeens, 6c dives peruftus in poena. e Ille
eos, qui nunc in fxculo abundent ac fuperbiant,
revertatur.
13. Paulus in infirmitatibus 6c in anguftiis 1
fuis gloriatur. Judicem quoque eligi potentium c
ex contemtibilibus Ecclefiæ præcepit. Mutuam 1
fibi legem ille 6c Petrus inftituunt,ut memi-
niffent egenorum, eorumque curam facerent
fbllicite. Minimorum Angeli Deum quotidie *
vident : humilis exaltabitur : 6c optimum facri- J
enim in aggeftu fimi ante divitis januam, fa- E ficium Deo eft1 cor contribulatum. Non ergo
me tabidus, ulcerum fanie defluens federat, abjiciamus humilem, non contemnamus pau- r^ s\
canibus vulnera difloluta lingentibus. Sed hxc perem, non tranfeamus indigentem : ne pro-
erat militia corporis, hxc adversum fxculum fundo ab his chao feparemur, ne refrigerare
pugna. Interims tamen anima ejus per fidem nos minimo digito fuo dedignentur 5 quia op-
invulnerabilis, 6c ad omne telum f voluntatis probrium abundantibus 3& adfpernatio fuperbis (ft.
ac vitia invia: 6c idcirco ab Angelis poft car- Demutabilis eft ifta converfio , 6c digna in
nis diffolutionem beata in Abrahx 8 finum fer- bonos ac malos viciflitudo, quam in Evange-
tur. Ille vero cui omnis erat veftitus in pur- liis oftendit dicens, Beati lugentes, quoniam
pura, cui totius civitatis nobilitas gravi do- ipfi confolabuntur : 6c rurfum, Yx vobis qui iw*1*
minatu fubdita famulabatur, cui aeris, terrje, F ridetis, quoniam flebitis, ait Domintis nofter
maris copia: in ufum convivii congerebantur, Jefus Chriftus, qui eft benedi&us in f*cula
uni ventri ejus officiis elementorum omnium fteculorum. Amen,
fervientibus, qui huic pauperi januam clauferat,
micas de menfa excidentes negaverat, 6c • f fW *
t In Reg. mf. print.
h lea Regius codex , favente Miciaccnfi, in quo exftat[uft-
riut. Editi vero prxfcrunt fuperbas.
1 Editi, in regno Dei. Reaiils niff, in regno Domini. Aliunde no*
turn eft quod diferimen ftatuat Hilatius inter regnum Dei &
regnum Domini, & quomodo juftos ftatim a niortc ponat in regno
Domini, quibus tamen regnum Dei differat.
a Reg. mf. cruciari.
b Iftliscc , defivitur in noftram verecundiam , omittit Regius
e Excufi, quia donee fibi & c. ReCliusmf Reg. & idcirco Sec.
«* Editi, intro verfum. Melius mff. in contruverfum. In his mox
fatiendi, pro patienti, poteft commodà referri ad eos qui fan (ft os
injuria afficiebanc.
e Reg. mf. tllo enim pofito in aggeftu divitiarum ad januam fame
tabidut: quod & habent Bad. Er. & Lipf addita voce pauper poft
tabidus.
f Mf. Mic. ad voluptatis vitia, Reg. ad voluntatis vitia. Fortè,
invulntrabilis eft ad omne telum, ( quod in animam nil poteft ) ad
voluntatis vitia invia. Pro invia habent Bad. Er. Sc Lipf. invicla.
k In vulgatis, fuperbiant, in mf. Mic. fuperbiunt. Cum Rej
feriberemus [nperbibunt, fi per grammaticos liccrct, aut fi fsep
idem verbum recurreret.
1 Editi, cor contritum & humiliatum. Ex mf. Reg. :
cor contribtdatum, poft quàm legimusin Pfàl. i i j . n. ÿ
tur optimum Deo facrificium fit cor contribulatum.
fxpius
iflituimus
Cum igip
s A L M Ü S e x x n
Crntimm gradimm David*
N I S t quoi Dominus erat in nobis,
dicat nunc Ifrael, nifi quod Dominus
A homines in nos 3 forte vivos deglütiffent nos. Hoc
ergo Ifrael 4 exerttplum accipiens a Propheta 3
dicit c quia audivit ^ Hifi qubd Dominus erat in
nobis 3 dicat niinc Ifrael.
2. Nön eft auteirl leve märt datum illud 3 Gioriandi
qüod neceffe fuit.prjfeeunte quodam Prophe- “• „ui^1111"
tx praeconio demonftrari-. In his namque re- caufc.
büs, qua: difficiles funt, defideratur exemplum.
Omnis enim natura hominum infoleiis ad res
fecundas eft : 6c imbecillitatis fax immefnor,
erat in nobis ; chm funerent homines B inconfulrfe in ptofperisjaaanseft.quodab ho>
. , . 1 1 tr * mine doctrlna Dei erudito abefle oportet. Quis
nos 3 forte vivos deglutijjent nos; Cum enjm reli6tus eft nobis gioriandi locus , recorirafeeretur
animus eorum in nos 3 forfitan dantibus omnia ex Deo efle ? Si nos nobis vu
tarn inferuimus, a debeamus 6c nobis corpo-
rum fpeciem : fi ipfi pluvias æftufqùe modera-
mur, ex nôftro elle proventus fruâüum glo-
riemur : fi non in omnibus opus eft Dei mi-
fericordiâ , etiam omnia nobis tamquam ex
noftro fint vindicemus. Numquid fortis fortem
aqua abfirbuijfet nos. Tonentem pertranfi-
qlit anima noftra : forfitan pertranfijfct
anima noftra aquam immenfam. Benediftus
Dominus Dens, qui non dédit nos in captu-
ram dentibus eorum. Anima noftra ficut
pager crept a eft de laqueo venatorum, C fe gloriabitur quern corporis ægritudo efficiet
*q uJeJ us conrtn- tus efnt , & nos Ivwi Mer ati Jru mus. infirmum• . ? Numqnu id -d iv^e s -i n opri bus. °gloriabi-
Adjutorium noftrum in nomine Domini 3 qui
fecit calum terram.
T R A C T A T U S P S A L M L
H j
X A jn hunc fcanditur» Oculi namqüe
mentis noftræ intenti in Deum fuerunt ufque
ad mifericordiæ finem, multis ündique adfper-
nationibus 6c opprobriis circumftantibus. Poft
qux mifericordiam confecutos, 6c de oppro-
brio in abundantia, de adfpernatione in fu-
perbia collocatos, quid agere ac loqui nos
oporteat, Propheta demonftrat, dicens ^ H f i
tur, cui hæc omnia fortè fur, prædo, tyran-
nus abripiet? Numquid nobilitas gloriabitur,
effeda nonnumquam indigna 6c mifèrabilis
fèrvitus ? Numquid fapiens gloriabitur 3 b in-
certus quid in mômenta fîbi accidat ? Sed fi
quid horum fine moleftiæ alicujus interpella-
tione utimur j c deledainur j efferimur. Et fi
ex aliqua triftitia in gaudium revertamur, hu-
T “ru l i t magnum nobis compen- Djus ipfius vix adepti gaudii incapaces ultra
dium pfàlmus anterior : ab eo enim fenf^um humanx imbecillitatis extollimur •, im-
memores didi hujus 4 Non glorietur fapiens jerem. j
in fapientia fua, neque fortis in fortitudine
fua, neque dives in diviciis fuis : fed in eo «
glorietur qui gloriatur einteiligere fe, 6c cog- tc
nofeere qlioniam ego fum Dominus. Ergo nos et
de corifuetudinis noftrx vitio infolentes, quo-
dam prxfcripto confeffionis Propheta forma-
vit: 6c ad honorem Deo reddendum, 6c in
qubd Dominas erat in nobis 3 dicat nunc Jfrael3 E eo gloriandum d eXemplo admonitionis edo- i
nifi quod Dominus erat in nobis } ciim furgerent
homines in nos 3 forte vivos deglutiffent nos. Et qui*
dem fermo ipfe tabs eft, ut intelligatur Pro-
phetx effe, inftruentis quid dici a ceteris oporteat.
Primitm enim res ipfa dida eft : dehinc
qualiter fit dicenda monftratur. Et hie fuit
ordo, ut quid agendum, dehinc quatenus agendum
effet, oftenderetur. Hfi quod Dominus
erat in nobis 3 dicat nunc Jfrael. Didum eft ergo
cuit, dicens, Hfi quod Dominus erat iit nobis 3 dicat
nunc Ifrael.
3. Auditis igitur a Propheta qux dicere nos Deo a quo
erat in nobis 3 ciim infiirgerent homines in nos, tribuenda.
* fonl vi*vos deglutijjent nos. Perpefli namque f. j.
hominum infedationes, regum impias e con- e
ftitutiones, confiliatorum illecebrofas adhor«.
tationes, cum in fide maneamus, chm in ti-
quid dici ab Ifrael oporteret. De Ifrael fre- F more Dei refideamus, chm in fpe bonorum
quenter admonuimus, eum exiftimandum efle, xtemorum immoremur, adjuti Dei mifericor-
qui Deum mentis oculis contemplatus fit. diä, feientes fidelem eum qui dixit, Ecce ego Matth, zi.
Nunc ergo fecundhm propheticam dodrinam vobifeum film omnibus difebus ufque ad con- lo*
cognito quid dicere debeat Ifrael, loquitur, fummationem fxculi, ad hunc habitantem f in £
Hfi quod Dominus erat in nobis } ciim Jurgerent nos gaudia noftra referamus : huic fi quid in
a Sic Regius codex elegantius, qukm yulgati, tUbctmit. Forto
fi non nobis debemus fpeciem corporum , quanto minus animo-
rum ? Sic enim apprime ratiocinatur Concilium Milevit. 11, c. 4.
Cum dicat Apeftolus , Scientist infiat, caritas verb tdificat ; vulde
impium eft ut credamus ad turn qua inflat nos habere gratium Chrifti,
Ó**deam qua adtficat non habere: ciim fit utrumque donum Dei, £$•
feire quid facere debeamus, diligere utfuciamus; ut adificante caritate.
feientia nos non pojfit inflare. Ica Hilarius ca etiam , ad qu*
nonnihil valcte videtur induftria noftra, oftendens dona Dei effe,
nullum nobis iclinquit gioriandi locum ; ut optimè concludat om-
*ia ex Deo effe, & nobis in omnibus opus effe Dei mifericordid.
b Reg. mf incertis: nee nova eft apud Hilarium hujulmodi lo-
cutio, cum finceris & infirmis jam in reClo cafu viderimus.
c In mf. Reg. It fccunda manu, latumur, efferimur.- a prima lata
& ferimur. Forte legendum , latitid efferimur. Hie enim arguitur
immoderata lsetitia.
d Regius codex, exemplario.
* Ex mf. Mic. prima eairio Par. coptationes.
t Editi hie , habitantem in nobis, St num. 4. mr.ner.ti in nobis,
fed num. 9. habenc in nos habitantem. Conftantcm mff.lc&ioncm
tribus ftlis locis retinemus.